Para maituring na pagpatay na may pagtataksil, kailangang naroroon ang katangian ng pagtataksil sa simula pa lamang ng pag-atake. Hindi maaaring ituring ang gawaing may pagtataksil na nangyari habang nagaganap ang pag-atake o pagkatapos nito bilang kwalipikadong o pangkaraniwang nagpapabigat na sirkumstansya.

Pagtataksil sa Pagpatay: Kailan Ito Maituturing na Murder?

Sa kasong People of the Philippines vs. Eduardo Canillo and Anthony Canillo, sinuri ng Korte Suprema kung may pagtataksil sa pagpatay kay Alberto Bohol. Si Eduardo at ang kanyang anak na si Anthony ay kinasuhan ng murder dahil sa pagpatay kay Alberto Bohol. Ayon sa mga saksi, nakita si Alberto na tumatakbo palabas ng bahay ng mga Canillo at agad na pinagtataga ni Anthony, na sinundan naman ng pagtaga ni Eduardo.

Ang pagtatalo ay nagsimula umano sa loob ng bahay. Nagtanggol si Anthony na nakita niyang sinasaktan ni Bohol ang kanyang ama, kaya’t tinaga niya ito. Iginiit naman ni Eduardo na wala siyang kinalaman sa pagpatay. Ang pangunahing tanong sa kaso ay kung napatunayan ba ng prosekusyon na may pagtataksil sa pagpatay kay Bohol para maituring itong murder.

ARTICLE 14. Aggravating Circumstances. – The following are aggravating circumstances:

….

16. That the act be committed with treachery (alevosia).

There is treachery when the offender commits any of the crimes against the person, employing means, methods, or forms in the execution thereof which tend directly and specially to insure its execution, without risk to himself arising from the defense which the offended party might make.

Ipinaliwanag ng Korte Suprema na para maituring ang pagpatay na may pagtataksil, dapat itong naroroon sa simula pa lamang ng pag-atake. Hindi maaaring magkaroon ng pagtataksil sa kalagitnaan ng isang pag-atake. Sa kasong ito, bagama’t hindi inaasahan ni Bohol ang pag-atake sa labas ng bahay, hindi ito maituturing na pagtataksil dahil nag-ugat ito sa away na nagsimula sa loob ng bahay.

Kahit walang pagtataksil, napatunayan na ginamit ng mga Canillo ang kanilang superyor na lakas para atakihin si Bohol. Pinagsanib nila ang kanilang puwersa at ginamit ang mga bolo para walang laban si Bohol. Dahil dito, kahit walang pagtataksil, nanatili ang hatol na murder dahil sa sirkumstansya ng pag-abuso sa superyor na lakas.

Ang pag-abuso sa superyor na lakas ay nangyayari kapag may malaking agwat sa lakas ng biktima at ng mga umaatake. Sa kasong ito, ipinakita ng prosekusyon na ginamit ng mag-ama ang kanilang pinagsamang lakas at armas para tagain si Bohol hanggang sa mamatay. Kahit na itinanggi ni Eduardo ang pagpatay, napatunayan ng mga saksi na may direktang papel siya sa pagkamatay ni Bohol.

Kahit na sinasabi ni Eduardo na isa lamang siyang accessory, pinabulaanan ito ng Korte. Ang Korte Suprema ay nagbigay ng mataas na paggalang sa mga natuklasan ng korte sa paglilitis, dahil kinilala nila na kapwa nagkasala ang mag-ama sa krimeng pagpatay at may sabwatan. Dahil sa mga ebidensya at testimonya ng saksi, hindi nakumbinsi ang Korte na pawalang-sala si Eduardo.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung napatunayan ba ng prosekusyon na may pagtataksil sa pagpatay kay Alberto Bohol, para maituring itong murder.
Bakit hindi kinwalipika ang pagtataksil bilang murder sa kasong ito?	Dahil hindi ito napatunayan na naroroon sa simula pa lamang ng pag-atake. Nagsimula ang pagtatalo sa loob ng bahay, kaya’t hindi maituturing na may pagtataksil ang pag-atake sa labas.
Ano ang pag-abuso sa superyor na lakas?	Ito ay ang paggamit ng labis na lakas na hindi katumbas ng kakayahan ng biktima na magtanggol.
Ano ang hatol ng Korte Suprema sa kasong ito?	Pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol na murder laban kina Eduardo at Anthony Canillo dahil sa pag-abuso sa superyor na lakas.
Ano ang ibig sabihin ng “accessory” sa krimen?	Ito ay ang pagtulong sa mga nagkasala pagkatapos ng krimen, ngunit hindi kasama sa mismong paggawa ng krimen.
Bakit hindi tinanggap ng Korte ang depensa ni Eduardo na isa lamang siyang “accessory”?	Dahil sa testimonya ng saksi na nagpapakita na may direktang papel si Eduardo sa pagpatay kay Alberto Bohol.
Ano ang kahalagahan ng testimonya ng mga saksi sa kasong ito?	Malaki ang papel ng testimonya ng mga saksi sa pagpapatunay ng mga pangyayari at pagtukoy ng mga nagkasala.
Paano binago ng Korte Suprema ang parusa sa kasong ito?	Binago ang halaga ng civil indemnity, moral damages, at exemplary damages sa P75,000.00 bawat isa, alinsunod sa desisyon sa People vs. Jugueta.

Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagtukoy kung kailan maituturing na may pagtataksil sa isang krimen ng pagpatay. Mahalaga ring maunawaan na kahit walang pagtataksil, maaaring manatili ang hatol na murder kung napatunayan ang iba pang kwalipikadong sirkumstansya tulad ng pag-abuso sa superyor na lakas.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PEOPLE OF THE PHILIPPINES, VS. EDUARDO CANILLO AND ANTHONY CANILLO, G.R. No. 244051, April 28, 2021