Ang kasong ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang pagpapakita ng sapat at matibay na ebidensya sa mga kasong administratibo laban sa mga abogado. Ipinawalang-sala ng Korte Suprema si Atty. Domingo P. Espina sa reklamong administratibo dahil sa kawalan ng sapat na ebidensya na nagpapatunay na nilabag niya ang 2004 Rules on Notarial Practice. Nilinaw ng Korte na hindi sapat ang mga photocopy ng dokumento para mapatunayang nagkasala ang isang abogado. Kailangan ang orihinal na dokumento o kaya’y sapat na paliwanag kung bakit hindi ito maipakita. Dahil dito, hindi napatunayan ni Lorna C. Basagan na nagkasala si Atty. Espina, kaya’t ibinasura ang kanyang reklamo.
Kailan ang Pagiging Notaryo ay Hindi Tama? Usapin ng Relasyon at Katibayan
Umiikot ang kasong ito sa reklamong isinampa ni Lorna C. Basagan laban kay Atty. Domingo P. Espina dahil umano sa paglabag nito sa Section 3(c) ng 2004 Rules on Notarial Practice. Ayon kay Basagan, nag-notaryo si Atty. Espina ng ilang kontrata kung saan lumagda ang kanyang asawa bilang Mayor ng Libagon, Southern Leyte. Sinasabi sa panuntunan na hindi maaaring mag-notaryo ang isang notaryo publiko kung ang principal ay kanyang asawa o kamag-anak sa ikaapat na antas ng civil degree. Ngunit, nabigo si Basagan na magpakita ng sapat na ebidensya upang mapatunayan ang kanyang alegasyon.
Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung napatunayan ba ni Basagan na nilabag ni Atty. Espina ang panuntunan ng notarial practice. Upang mapatunayan ang paglabag, kinailangan ni Basagan na magpakita ng matibay na ebidensya, partikular na ang mga orihinal na dokumento ng kontrata. Ngunit, ang iprinisenta lamang niya ay mga photocopy ng Subsidiary Loan Agreement, Contract for Consultancy Services, at Project Agreement. Base sa Best Evidence Rule, kailangan ang orihinal na dokumento kapag ang pinag-uusapan ay ang nilalaman nito.
Hindi sapat ang mga photocopy dahil maaaring magkaroon ng pagkakamali sa pagkopya at hindi ito kasing katiwalaan ng orihinal. The original document is the best evidence of the contents thereof. A photocopy must be disregarded, for it is unworthy of any probative value and inadmissible in evidence,
ayon sa Korte Suprema. Maliban sa mga photocopy, nagpakita rin si Basagan ng Affidavit ni Tito E. Calooy, Jr., ngunit ang ikalawang pahina nito ay photocopy rin at hindi orihinal ang pirma.
Binigyang-diin ng Korte Suprema na kahit hindi katulad ng isang criminal prosecution ang disbarment proceeding, kailangan pa rin sundin ang Best Evidence Rule pagdating sa mga dokumentong ebidensya. Ayon sa Section 3, Rule 130 ng Rules of Court, kailangan ang orihinal na dokumento maliban kung nawala, nasira, nasa kustodiya ng kalaban, o public record. Sa kasong ito, hindi naipakita ni Basagan ang orihinal na dokumento o paliwanag kung bakit hindi ito maipakita. Dagdag pa rito, ang Affidavit ni Dolores Cahucom ay hindi sapat dahil hindi niya ipinaliwanag kung paano niya nalaman na si Atty. Espina ang nag-notaryo ng mga dokumento.
Kaya naman, nagdesisyon ang Korte Suprema na walang sapat na ebidensya upang mapatunayang nagkasala si Atty. Espina. Hindi napatunayan ni Basagan na nilabag ni Atty. Espina ang 2004 Rules on Notarial Practice. Binigyang-diin ng Korte na ang isang abogado ay may presumption of innocence hangga’t hindi napapatunayang nagkasala at bilang isang opisyal ng korte, inaasahang ginagawa niya ang kanyang tungkulin ayon sa kanyang panunumpa. Dahil dito, ibinasura ng Korte Suprema ang reklamong disbarment laban kay Atty. Espina.
FAQs
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung napatunayan ba na nilabag ni Atty. Espina ang 2004 Rules on Notarial Practice sa pamamagitan ng pagno-notaryo ng mga dokumento kung saan lumagda ang kanyang asawa. |
| Bakit ibinasura ang reklamo laban kay Atty. Espina? | Dahil hindi nakapagpakita si Basagan ng sapat at matibay na ebidensya, partikular na ang mga orihinal na dokumento, upang mapatunayan ang kanyang alegasyon. |
| Ano ang Best Evidence Rule? | Sinasabi nito na kailangan ang orihinal na dokumento kapag ang pinag-uusapan ay ang nilalaman nito. Ang mga photocopy ay hindi sapat maliban kung may sapat na paliwanag kung bakit hindi maipakita ang orihinal. |
| Ano ang presumption of innocence? | Ito ay ang karapatan ng isang akusado na ituring na walang sala hangga’t hindi napapatunayang nagkasala. |
| Ano ang Section 3(c) ng 2004 Rules on Notarial Practice? | Ipinagbabawal nito sa isang notaryo publiko na mag-notaryo ng dokumento kung ang principal ay kanyang asawa o kamag-anak sa ikaapat na antas ng civil degree. |
| Ano ang kahalagahan ng Affidavit ni Dolores Cahucom sa kaso? | Bagamat may Affidavit si Cahucom na nakadirekta siya kay Atty. Espina ang notarya nang nasabing mga kontrata, nagkaroon din ng kahinaan rito sapagkat nagbigay lamang si Cahucom ng pangkalahatang pahayag tungkol rito, kailangan malaman ang mga partikular na detalye nito. |
| Ano ang naging epekto ng Bagyong Yolanda sa kaso? | Nagpaliwanag si Basagan na nasira ang mga record ng kanyang kaso dahil sa Bagyong Yolanda. Dahil dito, mas lalong naging mahirap para sa kanya na magpakita ng sapat na ebidensya. |
| Bakit mahalaga ang orihinal na dokumento sa mga kasong administratibo laban sa abogado? | Dahil dito naiiwasan ang mga pagkakamali sa pagkopya at mas nagiging katiwa-tiwala ang ebidensya. Kung walang orihinal, mahirap mapatunayan ang nilalaman ng dokumento. |
Ang kasong ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang sapat at matibay na ebidensya sa pagpapatunay ng alegasyon sa isang kaso. Kung walang sapat na ebidensya, hindi mapapatunayan ang paglabag at mananaig ang presumption of innocence.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: LORNA C. BASAGAN, COMPLAINANT, VS. ATTY. DOMINGO P. ESPINA, RESPONDENT., G.R. No. 66877, July 08, 2020
Mag-iwan ng Tugon