Sa desisyong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang kapabayaan ng drayber ng tricycle na nagmaneho sa maling lane at naging sanhi ng head-on collision na ikinamatay ng isang motorcycle driver ay nagbibigay sa naulilang pamilya ng karapatang makatanggap ng danyos. Ipinakita rin dito na ang may-ari ng sasakyan ay solidarily liable sa kapabayaan ng kanyang drayber. Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa pananagutan ng mga motorista na sumunod sa mga batas trapiko at magmaneho nang may pag-iingat upang maiwasan ang mga sakuna.

Sino ang Mananagot?: Pamilya ng Biktima Naghahanap ng Katarungan Matapos ang Aksidente

Ang kaso ay nagsimula nang maghain ng kasong sibil si Erlinda Cajimat laban kina Edison Prieto at Federico Rondal, Jr. matapos ang pagkamatay ng kanyang anak na si Narciso Cajimat III. Si Rondal, Jr., habang nagmamaneho ng tricycle na pag-aari ni Prieto, ay nakabangga sa motorsiklo ni Cajimat III, na nagresulta sa kanyang agarang pagkamatay. Ang pangunahing legal na tanong dito ay kung ang kapabayaan ba ni Rondal, Jr. ang nagdulot ng kamatayan ni Cajimat III, at kung si Prieto, bilang may-ari ng tricycle, ay mananagot din.

Sa pagdinig ng kaso, nagbigay ng testimonya ang mga saksi at inilahad ang mga pangyayari. Ayon sa mga pahayag, si Rondal, Jr. ay nagmaneho sa maling lane at naging sanhi ng banggaan. Iginiit naman ng mga petitioners na si Cajimat III ang nagdulot ng aksidente dahil sa pagmamaneho nito ng walang rehistrong motorsiklo at walang ilaw. Subalit, hindi kinatigan ng Korte Suprema ang argumento na ito. Sinabi ng Korte na ang isyu kung may ilaw ba o wala ang motorsiklo ni Cajimat III ay isang tanong ng katotohanan, at hindi saklaw ng kanilang hurisdiksyon na suriin muli ang mga ebidensya.

Dagdag pa rito, binigyang-diin ng Korte Suprema na ang burden of proof o tungkulin na patunayan ang isang alegasyon ay nasa panig ng nagke-claim. Sa kasong ito, ang mga petitioners ang dapat magpatunay na si Cajimat III ay nagmaneho nang pabaya. Ngunit, maliban sa kanilang mga alegasyon, walang sapat na ebidensya na kanilang naipakita. Ang katotohanan na si Rondal, Jr. ay napatunayang nagkasala sa kasong kriminal ng Reckless Imprudence resulting in Homicide ay lalo pang nagpatibay sa kanyang pananagutan.

Seksiyon 1, Rule 131 ng Rules of Court: “Ang burden of proof ay ang tungkulin ng isang partido na patunayan ang katotohanan ng kanyang claim o depensa, o anumang katotohanang pinag-uusapan sa pamamagitan ng dami ng ebidensyang hinihingi ng batas.”

Bukod sa pananagutan ni Rondal, Jr., pinagtuunan din ng Korte Suprema ang pananagutan ni Prieto bilang may-ari ng tricycle. Batay sa Article 2176 at Article 2180 ng Civil Code, ang may-ari ng isang sasakyang pampubliko ay mananagot sa kapabayaan ng kanyang drayber. Kahit na iginiit ni Prieto na hindi niya pinahintulutan si Rondal, Jr. na gamitin ang tricycle, hindi ito nakapagpabawas sa kanyang pananagutan. Ang registered owner ng sasakyan ay itinuturing na employer ng drayber pagdating sa pananagutan sa third persons.

Dahil dito, pinagtibay ng Korte Suprema ang naunang desisyon ng Court of Appeals, na nag-aatas kina Prieto at Rondal, Jr. na magbayad ng danyos kay Erlinda Cajimat. Gayunpaman, ginawa ng Korte Suprema ang ilang pagbabago sa halaga ng danyos. Ipinawalang-bisa ang actual damages na P29,000.00 at pinalitan ito ng temperate damages na P50,000.00. Itinaas din ang exemplary damages sa P50,000.00. Ang lahat ng mga monetary awards ay papatungan ng interes na anim na porsyento (6%) kada taon mula sa petsa ng pagiging pinal ng desisyon hanggang sa ganap na mabayaran.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung ang kapabayaan ng drayber ng tricycle ang nagdulot ng kamatayan ng motorcycle driver, at kung ang may-ari ng tricycle ay mananagot din.
Sino ang mga partido sa kaso?	Ang mga partido ay sina Erlinda Cajimat, ang ina ng namatay na motorcycle driver, bilang respondent, at sina Edison Prieto, ang may-ari ng tricycle, at Federico Rondal, Jr., ang drayber ng tricycle, bilang mga petitioners.
Ano ang naging batayan ng Korte Suprema sa pagpataw ng pananagutan sa mga petitioners?	Ang Korte Suprema ay nagbatay sa katotohanan na si Rondal, Jr. ay nagmaneho sa maling lane, at sa Article 2176 at 2180 ng Civil Code, na nagtatakda ng pananagutan ng may-ari ng sasakyang pampubliko sa kapabayaan ng kanyang drayber.
Bakit hindi tinanggap ng Korte Suprema ang argumento ng mga petitioners na nagpabaya rin ang biktima?	Dahil hindi sila nakapagpakita ng sapat na ebidensya na nagpapatunay na nagpabaya si Cajimat III sa pagmamaneho ng kanyang motorsiklo.
Ano ang temperate damages at bakit ito ipinataw?	Ang temperate damages ay ipinataw bilang kapalit ng actual damages dahil ang naunang halaga ay mas mababa sa halagang itinatakda ng Korte Suprema bilang temperate damages.
Ano ang exemplary damages at bakit ito ipinataw?	Ang exemplary damages ay ipinataw upang magsilbing aral sa mga petitioners at sa iba pa na huwag magmaneho nang pabaya at mapanganib.
May interes ba ang monetary awards?	Oo, ang lahat ng monetary awards ay papatungan ng interes na anim na porsyento (6%) kada taon mula sa petsa ng pagiging pinal ng desisyon hanggang sa ganap na mabayaran.
Ano ang naging epekto ng desisyon sa mga may-ari ng sasakyang pampubliko?	Ang desisyon ay nagpapaalala sa mga may-ari ng sasakyang pampubliko na sila ay mananagot sa kapabayaan ng kanilang mga drayber, at dapat silang maging maingat sa pagpili at pagsubaybay sa mga ito.

Ang kasong ito ay nagpapakita kung paano pinoprotektahan ng batas ang mga biktima ng kapabayaan. Sa pamamagitan ng pagpataw ng pananagutan sa mga nagkasala, sinisiguro na makakatanggap ng katarungan at danyos ang mga naapektuhan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Edison Prieto and Federico Rondal, Jr. vs. Erlinda Cajimat, G.R. No. 214898, June 08, 2020