Ipinasiya ng Korte Suprema na walang hurisdiksyon ang Court of Tax Appeals (CTA) kung ang pagtutol sa buwis ay hindi naisampa nang tama sa Commissioner of Internal Revenue (CIR). Sa madaling salita, dapat sundin ng mga nagbabayad ng buwis ang tamang proseso at maghain ng kanilang pagtutol sa loob ng itinakdang panahon at ayon sa mga regulasyon, kung hindi, mawawala ang karapatan nilang kuwestiyunin ang pagtatasa ng buwis sa CTA.
Nawawalang Pagkakataon: Ang Pagtutol sa Buwis na Hindi Naisampa Nang Wasto
Ang kasong ito ay umiikot sa pagtatasa ng Commissioner of Internal Revenue (CIR) sa Citysuper, Inc. para sa kakulangan sa buwis sa kita, value-added tax (VAT), withholding tax sa kompensasyon, at expanded withholding tax para sa taong 2011. Ang Citysuper ay naghain ng Petition for Review sa Court of Tax Appeals (CTA) upang kanselahin ang pormal na sulat ng paghingi at mga abiso ng pagtatasa. Iginiit ng CIR na walang hurisdiksyon ang CTA dahil nabigo ang Citysuper na maghain ng balidong protesta sa pagtatasa sa loob ng 30 araw mula nang matanggap ito, gaya ng kinakailangan ng Section 228 ng National Internal Revenue Code (NIRC). Ang pangunahing isyu ay kung ang CTA ay may hurisdiksyon na dinggin ang apela ng Citysuper, sa kabila ng diumano’y pagkabigo nito na maghain ng wastong protesta sa pagtatasa ng CIR.
Nagsimula ang lahat noong mag-isyu ang CIR ng Letter of Authority para suriin ang mga libro ng Citysuper para sa taong 2011. Pagkatapos ng pagsusuri, nag-isyu ang CIR ng Preliminary Assessment Notice, na sinundan ng Formal Letter of Demand at Assessment Notices. Tumugon ang Citysuper sa pamamagitan ng liham, at kalaunan ay naghain ng Petition for Review sa CTA. Sa CTA, iginiit ng CIR na ang paghahabol ng Citysuper ay dapat ibasura dahil wala itong hurisdiksyon. Pangunahin nitong sinabi na ang Citysuper ay hindi naghain ng isang wastong protesta sa kanyang pagtatasa. Iginiit din nito na ang naturang pagtatasa ay naging pinal na, ginagawa itong ehekutibo at maaaring bayaran. Dapat na itaas ang hurisdiksyon sa pinakamaagang pagkakataon, ngunit natagpuan ng CTA na huli na ang CIR upang talakayin pa ito, at tinanggihan din ang motyon nito para sa rekonsiderasyon, kaya umakyat ang CIR sa Korte Suprema.
Ang desisyon ng Korte Suprema ay nakabatay sa interpretasyon ng Section 228 ng National Internal Revenue Code (NIRC), na nagtatakda ng pamamaraan para sa pagtutol sa isang pagtatasa ng buwis. Sinasabi ng Seksyon na ito, mahalaga na maghain ang isang taxpayer ng kahilingan para sa muling pagsasaalang-alang o muling pagsisiyasat sa loob ng 30 araw mula sa pagkatanggap ng pagtatasa, na tinukoy ang batayan nito at nagbibigay ng mga kinakailangang detalye. Sa kasong ito, natukoy ng Korte Suprema na ang liham ng Citysuper na isinumite noong Abril 29, 2015, ay hindi tumutugma sa pormal na kahilingan para sa isang wastong pagtutol, sapagkat hindi nito isinasaad ang kalikasan ng pagtutol, ang petsa ng abiso sa pagtatasa, at ang nauukol na batas. Dahil sa pagkabigong ito, kinilala ng Korte Suprema na ang pagtatasa ay naging pinal at ang CTA ay walang hurisdiksyon na dinggin ang Petition for Review ng Citysuper.
Binigyang-diin din ng Korte Suprema na ang Court of Tax Appeals (CTA) ay isang hukuman na may espesyal na hurisdiksyon, na nangangahulugang maaari lamang itong dinggin ang mga bagay na malinaw na nasa loob ng hurisdiksyon nito gaya ng ibinigay sa Republic Act No. 9282. Ang kaso ng Commissioner of Internal Revenue v. Villa ay nakatulong upang maitaguyod na ang hurisdiksyon ng CTA ay sa ibabaw ng desisyon ng Commissioner sa protesta laban sa isang pagtatasa, hindi ang pagtatasa mismo. Bukod pa rito, nalaman ng Korte Suprema na ang argumento ng Citysuper na isinampa nito ang Petition for Review nang napapanahon ay walang bisa, dahil hindi nito naisama ang kanyang mga pagtutol nang malinaw at tama tulad ng tinukoy ng batas. Dahil dito, itinaguyod ng korte na ang kawalan ng balidong pagtutol ay nangangahulugan na ang CTA ay walang hurisdiksyon na dinggin ang usapin.
Dahil sa desisyon na ito, nagbigay diin ang Korte Suprema sa mahigpit na pagsunod sa mga pamamaraang kinakailangan sa National Internal Revenue Code (NIRC) at mga kaugnay na regulasyon. Ang isang taxpayer na nais kuwestiyunin ang isang pagtatasa ay dapat maghain ng isang wastong protesta sa loob ng mga kinakailangang timeline at tumutugma sa pormal na kailangan. Nabigo na gawin ito ay maaaring magresulta sa pagkawala ng karapatang mag-apela sa CTA. Sa kabila ng prinsipyo na ang kawalan ng hurisdiksyon ay maaaring talakayin sa anumang yugto ng mga paglilitis, napag-alaman ng Korte Suprema na tinakpan ng CIR ang hurisdiksyon sa lalong madaling panahon. Samakatuwid, napagpasyahan ng Korte na hadlangan ng CTA ang Commissioner of Internal Revenue na talakayin ang kakulangan ng hurisdiksyon. Ang desisyon na ito ay nagsisilbing paalala ng kahalagahan ng mahusay at napapanahong aksyon sa harap ng mga pagtatasa ng buwis at ang mga potensyal na kahihinatnan ng hindi pagsunod sa mga kinakailangang pamamaraan.
Mga Tanong at Sagot
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung may hurisdiksyon ang Court of Tax Appeals (CTA) na dinggin ang petisyon para sa pagsusuri ng Citysuper, Inc., dahil sa pagkabigo umano nitong maghain ng wastong protesta sa pagtatasa ng Commissioner of Internal Revenue (CIR). |
| Bakit walang hurisdiksyon ang CTA? | Nalaman ng CTA na ang sulat ng pagtutol ni Citysuper ay walang kinakailangang impormasyon tulad ng likas na katangian ng pagtutol, petsa ng abiso ng pagtatasa, at ang naaangkop na batas, mga alituntunin, regulasyon o jurisprudence. Ito ay dahil ang Citysuper ay nabigo na magbigay ng isang pagtutol sa pormal na kahilingan, at pinasiyahan ng Korte Suprema na dahil dito, walang hurisdiksyon ang CTA. |
| Ano ang sinabi ng Section 228 ng National Internal Revenue Code? | Ang Seksyon 228 ng National Internal Revenue Code ay nagsasaad ng pamamaraan para sa pagtutol ng isang pagtatasa, na nangangailangan sa nagbabayad ng buwis na maghain ng kahilingan para sa rekonsiderasyon o muling pagsisiyasat sa loob ng 30 araw mula sa pagkatanggap ng pagtatasa at gawin ang pagtutol na nasa wastong paraan. |
| Kailan maaaring itaas ang isyu ng hurisdiksyon? | Ang hurisdiksyon ng hukuman sa paksa ay isang bagay ng batas at hindi maaaring ipagkaloob sa pamamagitan ng pagsang-ayon o kasunduan ng mga partido, sa prinsipyo maaari itong itaas sa anumang yugto ng paglilitis. Gayunpaman, sa kasong ito natagpuan ang CIR ay hindi talakayin ng masyadong mabilis ito ay itinaas. |
| Paano naiiba ang kasong ito sa doktrina ng Tijam v. Sibonghanoy? | Hindi nalalapat ang doktrina ng Tijam sa kasong ito, dahil naitala ng CIR ang kawalan ng hurisdiksyon bilang isa sa mga isyu. |
| Ano ang papel ng Revenue Regulations No. 18-2013 sa kasong ito? | Ang Revenue Regulations No. 18-2013 ay nagtatakda ng mga kinakailangan para sa wastong pagtutol, kabilang ang (i) ang likas na katangian ng pagtutol, (ii) ang petsa ng abiso sa pagtatasa, at (iii) ang naaangkop na batas. Napagalaman ng korte na nabigo ang Citysuper na sumunod sa kinakailangan na ito. |
| Ano ang praktikal na implikasyon ng desisyon na ito? | Ang desisyon na ito ay nagtatampok sa kahalagahan ng paggawa ng isang napapanahong at maayos na protesta sa isang pagtatasa sa buwis. Ang kabiguang sumunod sa mga patakaran at regulasyon ng BIR ay maaaring magresulta sa pagkawala ng karapatang tutulan ang pagtatasa at umapela sa CTA. |
| Ano ang dapat gawin ng mga nagbabayad ng buwis kapag tumatanggap ng pagtatasa sa buwis? | Ang mga nagbabayad ng buwis ay dapat na kumilos agad kapag nakatanggap ng pagtatasa ng buwis, isumite ang kinakailangang pagtutol sa loob ng takdang panahon at isama ang lahat ng kinakailangang impormasyon upang matiyak na ang protesta ay wasto, at humingi ng tulong sa propesyonal kung hindi tiyak tungkol sa mga kinakailangan. |
Ang kasong ito ay nagsisilbing mahalagang paalala sa lahat ng nagbabayad ng buwis na maging maingat sa pagsunod sa mga tuntunin at regulasyon ng National Internal Revenue Code (NIRC). Ang mahusay at napapanahong pagtugon sa mga pagtatasa ng buwis ay mahalaga upang maprotektahan ang iyong mga karapatan bilang nagbabayad ng buwis. Para sa mga katanungan tungkol sa paglalapat ng hatol na ito sa mga tiyak na kalagayan, mangyaring makipag-ugnay sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinibigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng payo sa batas. Para sa tiyak na legal na gabay na iniayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Pinagmulan: Commissioner of Internal Revenue v. Citysuper, Inc., G.R. No. 239464, Mayo 10, 2021
Mag-iwan ng Tugon