Ipinahayag ng Korte Suprema na ang paghahain ng motion for reconsideration o new trial sa desisyon ng dibisyon ng Court of Tax Appeals (CTA) ay mandatoryo. Ang direktang pag-apela sa CTA En Banc ay dapat ibasura dahil sa kawalan ng hurisdiksyon. Sa pagbubuwis sa lokal, ang isang pagtatasa para sa kakulangan sa buwis na ginawa ng lokal na pamahalaan ay maaaring iprotesta sa harap ng lokal na ingat-yaman nang hindi kinakailangan ang pagbabayad sa ilalim ng protesta. Ngunit kung ang pagbabayad ay ginawa kasabay o pagkatapos ng isang protesta laban sa isang pagtatasa, ang nagbabayad ng buwis ay maaaring magpanatili ng isang aksyon sa korte, maging ito ay isang apela mula sa pagtatasa o isang paghahabol para sa refund, basta’t ito ay pinasimulan sa loob ng tatlumpung (30) araw mula sa alinmang desisyon o hindi pagkilos ng lokal na ingat-yaman sa protesta.
Mula Protesta Hanggang Refund: Saan Nagtatagpo ang Landas ng Buwis sa Manila?
Ang kasong ito ay nag-ugat sa hindi pagkakasundo sa pagitan ng City of Manila at Cosmos Bottling Corporation tungkol sa pagbabayad ng local business tax. Inireklamo ng Cosmos ang pagtatasa ng City of Manila, na nagtatalo na ang mga ordinansa sa buwis na ipinataw ay labag sa batas. Matapos magbayad sa ilalim ng protesta, naghain ang Cosmos ng reklamo para sa refund, na humantong sa legal na labanan sa RTC, CTA Division, at CTA En Banc, bago tuluyang umakyat sa Korte Suprema. Ang pangunahing legal na tanong ay kung maaaring ilipat ng isang nagbabayad ng buwis ang kanyang remedyo mula sa protesta patungo sa refund, at kung sinusunod ba ang tamang proseso sa paggawa nito.
Sa pagpapatuloy ng kaso, kinilala ng Korte Suprema ang kahalagahan ng pagsunod sa mga panuntunan ng CTA. Ayon sa Section 18 ng RA No. 1125, na binago ng RA 9282 at RA No. 9503, mahalaga ang pagsasampa ng motion for reconsideration o new trial sa CTA Division bago maghain ng apela sa CTA En Banc. Ang pagkabigong gawin ito ay maaaring maging sanhi ng pagbasura ng apela. Ito ay upang matiyak na ang CTA En Banc ay may pagkakataong unang pag-aralan ang isyu bago ito dalhin sa mas mataas na korte. Ang mahigpit na pagsunod sa mga panuntunan ay kinakailangan para sa maayos na pangangasiwa ng hustisya.
Ngunit, hindi lamang basta pagsunod sa mga panuntunan ang mahalaga. Sa kasong ito, binigyang-diin din ng Korte Suprema na maaaring maghain ng aksyon para sa refund ang isang nagbayad ng buwis na nagprotesta at nagbayad ng assessment. Ito ay nakabatay sa Sections 195 at 196 ng Local Government Code (LGC). Ang Section 195 ay tumutukoy sa proseso ng pagprotesta sa assessment, habang ang Section 196 ay tumutukoy sa proseso ng pagkuha ng refund para sa maling pagbabayad ng buwis. Parehong seksyon ay nangangailangan ng pagdaan sa administratibong proseso bago maghain ng aksyon sa korte. Ang dalawang remedyong ito ay hindi eksklusibo sa isa’t isa. Maaaring gamitin ang isa o pareho, depende sa sitwasyon ng nagbabayad ng buwis.
Higit pa rito, nilinaw ng Korte Suprema ang proseso para sa paghahabol ng refund matapos magprotesta. Ayon sa desisyon, kung ang isang nagbabayad ng buwis ay nagprotesta at nagbayad ng buwis, dapat siyang maghain ng aksyon sa korte sa loob ng 30 araw mula sa pagtanggi o hindi pagkilos ng lokal na ingat-yaman sa protesta. Sa gayon, pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng CTA Division na nag-uutos sa City of Manila na mag-refund sa Cosmos. Dahil dito, ang paghahabol sa pagiging labag sa batas ng ordinansa na batayan ng pagbubuwis ay pinagtibay din. Kaya, maaaring asahan na ang buwis ay dapat kalkulahin batay sa mga taripa ng dating Ordinance No. 7794.
Kaugnay nito, mahalagang tandaan na ang basehan ng pagkalkula ng buwis sa negosyo ay dapat nakabatay sa gross sales o kita ng nakaraang taon. Sa kaso ng Cosmos, ang pagtatasa ng City of Manila ay batay sa gross sales noong 2005, hindi sa 2006. Sa kabuuan, nagbigay linaw ang desisyong ito sa mga karapatan at obligasyon ng mga nagbabayad ng buwis sa ilalim ng LGC. Pinagtibay nito ang kahalagahan ng pagsunod sa proseso ng protesta at refund, at binigyang diin ang karapatan ng mga nagbabayad ng buwis na mabawi ang labis na binayad na buwis.
FAQs
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung maaaring ilipat ng isang nagbabayad ng buwis ang kanyang remedyo mula sa protesta patungo sa refund, at kung sinusunod ba ang tamang proseso sa paggawa nito sa ilalim ng Local Government Code. |
| Kailangan bang magbayad muna bago magprotesta ng assessment? | Hindi, ayon sa kasong ito, hindi kinakailangan ang pagbabayad bago magprotesta ng assessment. Ang isang nagbabayad ng buwis ay maaaring magprotesta sa assessment nang hindi muna nagbabayad, maliban sa buwis sa lupa. |
| Ano ang dapat gawin kung tinanggihan ang protesta? | Kung tinanggihan ang protesta, ang nagbabayad ng buwis ay may 30 araw mula sa pagkatanggap ng denial o pagkalipas ng 60 araw na panahon upang mag-apela sa korte. |
| Kailan dapat maghain ng claim para sa refund? | Ang claim para sa refund ay dapat isampa sa loob ng dalawang taon mula sa petsa ng pagbabayad ng buwis o mula sa petsa kung kailan karapat-dapat ang nagbabayad ng buwis sa refund o credit. |
| Maaari bang sabay na maghain ng protesta at claim para sa refund? | Oo, ang isang nagbabayad ng buwis ay maaaring sabay na maghain ng protesta at claim para sa refund. Sa katunayan, ito ay maaaring maging mas praktikal, lalo na kung kinakailangan ang refund bilang resulta ng protesta. |
| Ano ang kahalagahan ng pagsunod sa mga panuntunan ng CTA? | Ang pagsunod sa mga panuntunan ng CTA, tulad ng pagsasampa ng motion for reconsideration o new trial bago mag-apela sa CTA En Banc, ay mahalaga para sa maayos na pangangasiwa ng hustisya at pagpapatibay ng mga proseso ng pagbubuwis. |
| Ano ang basehan ng pagkalkula ng buwis sa negosyo? | Ang basehan ng pagkalkula ng buwis sa negosyo ay dapat nakabatay sa gross sales o kita ng nakaraang taon. |
| Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga lokal na pamahalaan? | Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa mga lokal na pamahalaan na sundin ang tamang proseso sa pagbubuwis at maging patas sa mga nagbabayad ng buwis. Ito rin ay nagbibigay diin sa karapatan ng mga nagbabayad ng buwis na mabawi ang labis na binayad na buwis. |
| Ano ang epekto ng pagpapawalang-bisa ng ordinansa sa buwis? | Kung ang isang ordinansa sa buwis ay napatunayang walang bisa, ang pagtatasa ng buwis na batay rito ay hindi rin wasto at dapat itama. |
Ang desisyon na ito ay nagbibigay linaw sa mga remedyo ng mga nagbabayad ng buwis sa ilalim ng Local Government Code, partikular na ang tungkol sa pagprotesta ng assessment at paghahabol ng refund. Pinagtibay nito ang kahalagahan ng pagsunod sa tamang proseso at binigyang diin ang karapatan ng mga nagbabayad ng buwis na mabawi ang labis na binayad na buwis.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: City of Manila v. Cosmos Bottling Corp., G.R. No. 196681, June 27, 2018
Mag-iwan ng Tugon