Tag: Waiver

Sa Pagitan ng Kontrata at Hustisya: Proteksyon sa Karapatan ng Manggagawa Kahit Walang Kasunduan

Sa isang desisyon na nagpapakita ng malasakit sa karapatan ng mga manggagawa, ipinag-utos ng Korte Suprema na bigyan ng karagdagang sahod ang mga empleyado ng Universal Robina Corporation (URC-SONEDCO) na hindi sumang-ayon sa isang waiver. Ang waiver na ito ay nagbabawal sa kanila na makipag-usap para sa isang Collective Bargaining Agreement (CBA) kapalit ng dagdag-sahod. Dahil dito, binigyan sila ng P32.00 na dagdag kada araw mula Enero 1, 2009 hanggang sa kasalukuyan, kahit na wala itong nakasaad sa CBA. Ang desisyong ito ay nagpapakita na ang mga kontrata ay hindi dapat gamitin upang pigilan ang mga karapatan ng mga manggagawa at ang pangangalaga sa kanilang kapakanan ay mas mahalaga.

Dagdag-Sahod na Hindi Dapat Ipagkait: Kwento ng Waiver at Unfair Labor Practice

Ang kasong ito ay tungkol sa SONEDCO Workers Free Labor Union (SWOFLU) at ang kanilang laban para sa pantay na dagdag-sahod sa Universal Robina Corporation, Sugar Division-Southern Negros Development Corporation (URC-SONEDCO). Noong 2007 at 2008, nag-alok ang URC-SONEDCO ng dagdag-sahod, ngunit may kondisyon: kailangan munang pumirma ang mga empleyado ng waiver na nagsasabing ang anumang CBA ay magiging epektibo lamang sa Enero 1 ng susunod na taon. Dahil dito, maraming miyembro ng SWOFLU ang tumanggi, kaya’t hindi nila natanggap ang dagdag-sahod na P32.00 kada araw simula 2009.

Nagkaso ang unyon, at kahit hindi sila napatunayang nagkasala ng unfair labor practice sa una, ipinag-utos na bigyan sila ng dagdag-sahod para sa 2007 at 2008. Ngunit, ibinasura ang kanilang hiling para sa 2009 dahil may CBA na raw. Sa sumunod na desisyon, napatunayang nagkasala ang URC-SONEDCO dahil hindi sila nakipag-ayos nang tapat sa unyon. Ayon sa Korte Suprema, pinigilan ng URC-SONEDCO ang bargaining power ng unyon nang pilitin nilang mag-waiver ang mga empleyado kapalit ng dagdag-sahod.

Ang pangunahing argumento ng URC-SONEDCO ay dahil wala sa CBA ang dagdag-sahod simula 2009, hindi ito dapat ipagkaloob. Gayunpaman, iginiit ng mga petisyoner na ang mga empleyadong pumirma sa waiver ay nakakatanggap ng P32.00 kada araw na mas mataas sa kanila. Ang Korte Suprema ay nagpasiya batay sa mga sumusunod na prinsipyo. Ayon sa Civil Code:

Artikulo 2208. Sa kawalan ng stipulasyon, ang bayad sa abogado at gastos sa paglilitis, maliban sa mga gastos sa korte, ay hindi maaaring mabawi, maliban sa: (1) Kung ang mga huwarang pinsala ay iginawad.

Ayon sa Korte, sa pangkalahatan, ang Collective Bargaining Agreement ang nagtatakda ng relasyon ng mga partido. Ang anumang benepisyong wala rito ay hindi maaaring hingin. Ngunit, sa sitwasyon na ito, may basehan para ibigay ang dagdag-sahod. Napag-alaman na ang dagdag-sahod na P32.00 ay isinama sa sahod ng mga pumirma sa waiver. Bilang katunayan, nagsumite ang mga petisyoner ng joint affidavit mula sa 26 na empleyado na pumirma sa waiver at nakakatanggap ng mas mataas na sahod.

Sinabi ng Korte Suprema na ang pagkakaloob ng dagdag-sahod sa mga pumirma sa waiver ay isang paraan para hikayatin silang talikuran ang kanilang karapatan sa collective bargaining. Dahil napatunayang unfair labor practice ito, labag sa batas na ipagkait sa mga petisyoner ang parehong benepisyo. Hindi maaaring hayaan ang diskriminasyon na magpatuloy.

Sa madaling salita, hindi ito basta dagdag na benepisyo. Ito ay pagtatama sa isang maling ginawa. Ang pagbibigay ng P32.00 na dagdag-sahod ay hindi paglabag sa CBA. Sa pagbibigay nito, tinatanggal ang diskriminasyong dulot ng unfair labor practice ng kumpanya. Dahil dito at dahil na rin sa naunang pagpapataw ng exemplary damages, nararapat ding magbayad ng attorney’s fees ang kumpanya. Sa ganitong paraan, mas mapoprotektahan ang mga karapatan ng mga manggagawa at mas magiging patas ang pagtrato sa kanila.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung dapat bang ibigay ang P32.00/day na dagdag-sahod sa mga empleyado mula Enero 1, 2009 hanggang sa kasalukuyan, kahit na wala ito sa Collective Bargaining Agreement.
Ano ang waiver na pinirmahan ng ibang empleyado?	Isang kasulatan kung saan pumapayag ang empleyado na ipagpaliban ang pagpapatupad ng bagong Collective Bargaining Agreement (CBA) kapalit ng dagdag-sahod.
Bakit naghain ng kaso ang unyon?	Dahil tinanggihan silang bigyan ng dagdag-sahod na ibinigay sa mga empleyadong pumirma sa waiver, na itinuring nilang unfair labor practice.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Ipinag-utos na ibigay ang dagdag-sahod na P32.00/day sa mga petisyoner simula Enero 1, 2009 hanggang sa kasalukuyan, dahil ito ay bahagi ng pagtatama sa unfair labor practice.
Ano ang ibig sabihin ng “unfair labor practice”?	Mga aksyon ng employer o unyon na lumalabag sa karapatan ng mga empleyado na mag-organisa, makipag-ayos, o lumahok sa mga gawaing pang-unyon.
May epekto ba ang CBA sa kaso?	Karaniwan, ang CBA ang batas sa pagitan ng employer at empleyado. Ngunit, sa kasong ito, mas binigyang diin ang pagwawasto sa unfair labor practice.
Bakit nagbayad din ng attorney’s fees ang kumpanya?	Dahil nagpataw ng exemplary damages ang korte, nararapat ding magbayad ng attorney’s fees.
Ano ang mensahe ng desisyon sa mga employer?	Hindi maaaring gamitin ang kontrata upang pigilan ang karapatan ng mga manggagawa at ang pangangalaga sa kanilang kapakanan ay mas mahalaga.

Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa proteksyon ng mga karapatan ng mga manggagawa, kahit na wala itong nakasaad sa isang formal na kasunduan. Ipinapakita nito na ang batas ay hindi lamang nakatingin sa letra ng kontrata, kundi pati na rin sa hustisya at pagkakapantay-pantay.

Para sa mga katanungan hinggil sa pag-apply ng desisyong ito sa inyong sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa email na frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para lamang sa impormasyon at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na naaangkop sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: SONEDCO WORKERS FREE LABOR UNION (SWOFLU) / RENATO YUDE, MARIANITO REGINO, MANUEL YUMAGUE, FRANCISCO DACUDAG, RUDY ABABAO, DOMINIC SORNITO, SERGIO CAJUYONG, ROMULO LABONETE, GENEROSO GRANADA, EMILIO AGUS, ARNOLD CAYAO, BEN GENEVE, VICTOR MAQUE, RICARDO GOMEZ, RODOLFO GAWAN, JIMMY SULLIVAN, FEDERICO SUMUGAT, JR., ROMULO AVENTURA, JR., JURRY MAGALLANES, HERNAN EPISTOLA, JR., ROBERTO BELARTE, EDMON MONTALVO, TEODORO MAGUAD, DOMINGO TABABA, MAXIMO SALE, CYRUS DIONILLO, LEONARDO JUNSAY, JR., DANILO SAMILLION, MARIANITO BOCATEJA, JUANITO GEBUSION, RICARDO MAYO, RAUL ALIMON, ARNEL ARNAIZ, REBENCY BASOY, JIMMY VICTORIO BERNALDE, RICARDO BOCOL, JR., JOB CALAMBA, WOLFRANDO CALAMBA, RODOLFO CASISID, JR., EDGARDO DELA PENA, ALLAN DIONILLO, EDMUNDO EBIDO, JOSE ELEPTICO, JR., MARCELINO FLORES, HERNANDO FUENTEBILLA, SAUL HITALIA, JOSELITO JAGODILLA, NONITO JAYME, ADJIE JUANILLO, JEROLD JUDILLA, EDILBERTO NACIONAL, SANDY NAVALES, FELIPE NICOLASORA, JOSE PAMALO-AN, ISMAEL PEREZ, JR., ERNESTO RANDO, JR., PHILIP REPULLO, VICENTE RUIZ, JR., JOHN SUMUGAT, CARLO SUSANA, ROMEO TALAPIERO, JR., FERNANDO TRIENTA, FINDY VILLACRUZ, JOEL VILLANUEVA, AND JERRY MONTELIBANO, PETITIONERS, VS. UNIVERSAL ROBINA CORPORATION, SUGAR DIVISION-SOUTHERN NEGROS DEVELOPMENT CORPORATION (SONEDCO), RESPONDENTS., G.R. No. 220383, July 05, 2017

Hulyo 5, 2017

Pagbabayad sa Kontrata: Kailan Maituturing na Na-Waiver ang Depensa?

Pinagtibay ng Korte Suprema na hindi maaaring gamiting depensa sa isang kaso ang isang isyu na hindi inilahad sa sagot o sa unang motion to dismiss. Sa madaling salita, kung hindi agad binanggit ang isang argumento, nawawala na ang karapatang gamitin ito sa pagtatanggol. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging kumpleto at tumpak sa paghahain ng mga legal na dokumento at estratehiya sa simula pa lamang ng kaso, upang hindi mawala ang mga mahahalagang depensa.

Nakalimutang Depensa: Nawala ba ang Iyong Laban?

Ang kasong ito ay tungkol sa hindi nabayarang halaga ng kontrata sa pagitan ng Edron Construction Corporation at ng Pamahalaang Panlalawigan ng Surigao del Sur. Nagkaroon ng tatlong kontrata para sa iba’t ibang proyekto, ngunit hindi umano nabayaran ang Edron ng buo. Ayon sa probinsya, hindi sila dapat magbayad dahil hindi raw nagsumite ang Edron ng sinumpaang salaysay na nagpapatunay na bayad na ang lahat ng materyales at labor, na isa umanong kondisyon para sa final payment. Ang legal na tanong dito ay: Maaari pa bang gamitin ng probinsya ang depensang ito, kahit hindi nila ito binanggit sa kanilang unang sagot sa kaso?

Ang Korte Suprema ay nagbigay-diin sa kahalagahan ng Section 1, Rule 9 ng Rules of Court, na nagsasaad na ang mga depensa at pagtutol na hindi inilahad sa motion to dismiss o sa sagot ay itinuturing na waived o isinuko na. Mayroon lamang ilang eksepsiyon dito: (a) kawalan ng hurisdiksyon ng korte, (b) litis pendentia (mayroon nang parehong kaso), (c) res judicata (nauna nang napagdesisyunan ang kaso), at (d) prescription (lipas na ang panahon para magsampa ng kaso). Kung hindi kabilang sa mga ito ang depensa, dapat itong banggitin agad sa simula ng kaso. Sa ilalim ng Boston Equity Resources, Inc. v. CA, 711 Phil. 451 (2013) dapat sabihin agad ang depensa sa motion to dismiss o sa sagot upang maiwasan ang waiver.

Sa kasong ito, hindi binanggit ng probinsya sa kanilang sagot ang tungkol sa sinumpaang salaysay. Saka lamang nila ito ginamit sa kanilang motion to dismiss, na huli na. Ayon sa Section 1, Rule 16 ng Rules of Court, dapat ihain ang motion to dismiss bago ang sagot. Dahil hindi rin naman kabilang ang depensang ito sa mga eksepsiyon sa Rule 9, hindi na ito maaaring gamitin ng probinsya. Kaya naman tama ang RTC sa pagtangging dinggin ang motion to dismiss at sa hindi pagtalakay nito sa kanilang desisyon.

Dahil dito, nagkamali ang CA sa pagbasura sa kaso. Pinagtibay ng Korte Suprema na dapat bayaran ng probinsya ang Edron, lalo na’t nag-isyu sila ng Certificates of Final Acceptance na nagpapatunay na tapos at walang sira ang proyekto. Ang halagang dapat bayaran ay P4,326,174.50, batay sa valuation ng Presidential Flagship Committee na tinanggap ng Edron.

Sa usapin naman ng interest, ang Korte Suprema ay sumunod sa jurisprudence sa Nacar v. Gallery Frames, 716 Phil. 267, 275-283 (2013). Magkakaroon ng legal interest na 12% kada taon mula sa unang demand noong June 20, 2000, hanggang June 30, 2013, at 6% kada taon mula July 1, 2013, hanggang sa maging final ang desisyon. Pagkatapos nito, ang lahat ng halaga, kasama ang attorney’s fees at gastos sa kaso, ay magkakaroon ng 6% interest kada taon hanggang sa mabayaran ng buo.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung maaaring gamitin ang isang depensa na hindi binanggit sa sagot o sa unang motion to dismiss.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol dito?	Hindi maaaring gamitin ang depensang hindi binanggit sa simula ng kaso, maliban sa ilang eksepsiyon.
Ano ang epekto ng desisyong ito?	Nagbibigay-diin ito sa kahalagahan ng pagiging kumpleto at tumpak sa paghahain ng legal na dokumento at estratehiya.
Bakit nanalo ang Edron Construction sa kasong ito?	Dahil hindi agad binanggit ng probinsya ang depensang hindi sila dapat magbayad dahil walang sinumpaang salaysay.
Ano ang Certificates of Final Acceptance?	Ito ang mga dokumento na nagpapatunay na tapos na ang proyekto at walang mga sira.
Magkano ang dapat bayaran ng probinsya sa Edron?	P4,326,174.50, kasama ang legal interest at iba pang bayarin.
Ano ang kahalagahan ng Section 1, Rule 9 ng Rules of Court?	Nagsasaad ito na ang mga depensang hindi binanggit sa simula ay itinuturing na isinuko na.
Paano kinakalkula ang legal interest sa kasong ito?	May dalawang rates: 12% bawat taon hanggang June 30, 2013, at 6% bawat taon pagkatapos noon hanggang sa maging final ang desisyon.

Sa huli, ipinapakita ng kasong ito na ang legal na estratehiya ay kasinghalaga ng mga ebidensya. Ang pagiging alerto sa mga detalye at pagsunod sa tamang proseso ay maaaring maging susi sa tagumpay sa anumang legal na laban.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Edron Construction Corporation and Edmer Y. Lim, vs. The Provincial Government of Surigao Del Sur, G.R No. 220211, June 05, 2017

Hunyo 5, 2017

Batas ng Pagbubuwis: Kailan ang ‘Waiver’ ay Sapat na para Pahabain ang Panahon ng Pag-assess?

Ang kasong ito ay nagpapakita na kahit parehong nagkamali ang BIR (Bureau of Internal Revenue) at ang nagbabayad ng buwis sa paggawa ng ‘waiver,’ ang desisyon ay dapat pa ring pumanig sa kung ano ang mas makakabuti sa interes ng publiko. Ibig sabihin, ang pagbabayad ng buwis ay mahalaga para sa pagpapatakbo ng gobyerno, kaya dapat itong protektahan. Ngunit, kailangan ding siguraduhin na hindi inaabuso ng gobyerno ang kapangyarihan nito sa pangongolekta ng buwis.

Pagpapaliban ng Panahon: Kwento ng ‘Waiver’ na Parehong Sablay

Sa kasong ito, pinag-uusapan kung tama ba ang ginawang pag-assess ng BIR sa Next Mobile, Inc. (dating Nextel Communications Phils., Inc.) dahil lumampas na raw sa takdang panahon. Ang BIR, dapat magbigay ng assessment sa loob ng tatlong taon mula nang mag-file ang taxpayer ng kanyang tax return. Ngunit, mayroong tinatawag na ‘waiver,’ kung saan pumapayag ang taxpayer na pahabain ang panahong ito. Ang kaso ay umiikot sa kung balido ba ang mga waivers na ginawa ng Next Mobile.

Ayon sa Section 203 ng National Internal Revenue Code (NIRC), ang BIR ay may tatlong taon para mag-assess ng buwis. Ang assessment na ipinadala pagkatapos ng panahong ito ay walang bisa. Mayroon ding mga eksepsiyon dito, tulad ng nakasaad sa Section 222 ng NIRC. Sa Section 222(b) ng NIRC, maaaring pahabain ang panahon ng pag-assess kung mayroong kasulatan na pinirmahan ng BIR at ng taxpayer bago matapos ang orihinal na tatlong taon. Ngunit, may mga panuntunan na dapat sundin sa paggawa ng waiver, ayon sa Revenue Memorandum Order No. 20-90 (RMO 20-90) at Revenue Delegation Authority Order No. 05-01 (RDAO 05-01).

Ayon sa RMO 20-90:

“Pursuant to Section 223 of the Tax Code, internal revenue taxes may be assessed or collected after the ordinary prescriptive period, if before its expiration, both the Commissioner and the taxpayer have agreed in writing to its assessment and/or collection after said period.”

Sinabi ng Korte Suprema na dapat sundin ang mga panuntunan ng RMO No. 20-90 at RDAO 05-01 upang maging balido ang isang waiver.

Sa kaso ng Philippine Journalists, Inc. v. Commissioner of Internal Revenue, sinabi ng Korte Suprema na hindi balido ang waiver dahil hindi nito tinukoy ang takdang petsa kung kailan maaaring mag-assess at maningil ng buwis ang BIR. Bukod dito, ang revenue district officer lamang ang pumirma, hindi ang Commissioner, at walang petsa ng pagtanggap.

Ang desisyon na ito ay nagpapahiwatig na ang waiver ay hindi basta-basta dokumento; ito ay isang kasunduan. Dahil dito, kailangang maging maingat at istrikto sa paggawa nito. Ayon pa sa kaso ng Commissioner of Internal Revenue v. FMF Development Corporation, ang waiver ay depektibo kung hindi napatunayang nakatanggap ang taxpayer ng kopya ng waiver na tinanggap ng BIR.

Sa kaso ng CIR v. Kudos Metal Corporation, ang mga waiver ay hindi rin balido dahil walang notarized na awtorisasyon ang accountant na pumirma sa ngalan ng korporasyon. Dagdag pa rito, walang petsa ng pagtanggap sa mga waiver at hindi rin naipakita na natanggap ng korporasyon ang kopya nito.

Sa kasong ito, ang CTA (Court of Tax Appeals) ay nagpasiya na ang mga waiver ay hindi balido dahil (1) walang notarized na awtoridad mula sa board, (2) walang petsa ng pagtanggap, at (3) hindi naipakita na natanggap ng Next Mobile ang kopya ng pangalawang waiver.

Ngunit, sa kabila nito, sinabi ng Korte Suprema na parehong nagkamali ang BIR at ang Next Mobile sa kasong ito. Ang Next Mobile ay gumawa ng limang waiver, ngunit hindi nito ipinakita ang awtoridad ni Sarmiento na pumirma. Samantala, ang BIR ay hindi rin sumunod sa mga panuntunan nito sa pagtanggap ng mga waiver. Sa RDAO 05-01, dapat tiyakin ng revenue official na ang waiver ay pirmado ng taxpayer o ng awtorisadong representante at kung may awtorisasyon, dapat itong nakasulat at notarized.

Dahil dito, parehong nagkaroon ng pagkukulang ang magkabilang panig. Ang Korte Suprema, sa pagpapasya nito, ay isinaalang-alang ang prinsipyo ng ‘in pari delicto,’ kung saan parehong may kasalanan ang mga partido. Sa ganitong sitwasyon, maaaring makialam ang korte kung kinakailangan ng interes ng publiko.

“Here, to uphold the validity of the Waivers would be consistent with the public policy embodied in the principle that taxes are the lifeblood of the government, and their prompt and certain availability is an imperious need.”

Sinabi ng Korte Suprema na dapat protektahan ang interes ng publiko, at ang pagbabayad ng buwis ay mahalaga para sa pagpapatakbo ng gobyerno. Dagdag pa rito, hindi maaaring magbenepisyo ang isang partido sa sarili nitong pagkakamali. Ang Next Mobile ay nag-execute ng mga waiver at pinayagan ang BIR na umasa dito, kaya hindi nito maaaring kwestiyunin ang validity ng mga ito. Dahil dito, sinabi ng Korte Suprema na ang Next Mobile ay ‘estopped’ (hindi na maaaring bawiin ang pahayag) mula sa pagkontra sa mga waiver.

Sa huli, sinabi ng Korte Suprema na hindi nito kukunsintihin ang sitwasyon kung saan ang taxpayer ay nagbibigay ng waiver ngunit kinukuwestiyon din ito, at ang BIR naman ay nagpapabaya sa kanyang tungkulin. Ang kaso ay ibinalik sa CTA para pagpasyahan ang merito ng petisyon ng Next Mobile.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang BIR ay may karapatang mag-assess ng buwis sa Next Mobile kahit na lumampas na sa takdang panahon, dahil sa mga ‘waiver’ na ginawa ng kumpanya.
Ano ang isang ‘waiver’ sa konteksto ng batas sa buwis?	Ang ‘waiver’ ay isang kasulatan kung saan pumapayag ang taxpayer na pahabain ang panahon kung kailan maaaring mag-assess ng buwis ang BIR.
Ano ang RMO 20-90 at RDAO 05-01?	Ito ay mga panuntunan ng BIR na nagtatakda ng mga pamamaraan sa paggawa ng balidong ‘waiver.’
Bakit sinasabing ‘in pari delicto’ ang magkabilang panig sa kasong ito?	Parehong nagkamali ang Next Mobile at ang BIR sa paggawa at pagtanggap ng mga ‘waiver,’ kaya sinabing pareho silang may kasalanan.
Ano ang ibig sabihin ng ‘estoppel’?	Ang ‘estoppel’ ay nangangahulugang hindi na maaaring bawiin ng isang partido ang kanyang pahayag o aksyon kung nakaasa na ang kabilang partido dito.
Bakit pinanigan ng Korte Suprema ang BIR sa kabila ng pagkakamali nito?	Dahil ang pagbabayad ng buwis ay mahalaga para sa interes ng publiko, at hindi maaaring payagan na makatakas ang isang taxpayer sa kanyang obligasyon dahil lamang sa mga teknikalidad.
Ano ang naging resulta ng kaso?	Ibinalik ang kaso sa CTA para pagpasyahan ang merito ng petisyon ng Next Mobile, ngunit pinagtibay ng Korte Suprema na balido ang mga ‘waiver.’
Mayroon bang aral na makukuha ang mga taxpayer sa kasong ito?	Dapat maging maingat sa paggawa ng mga ‘waiver’ at tiyakin na sinusunod ang lahat ng panuntunan upang hindi mapahamak ang sarili.

Sa ganitong uri ng sitwasyon, mahalaga ang konsultasyon sa abogado. Kung may katanungan tungkol sa kasong ito, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa ASG Law.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: COMMISSIONER OF INTERNAL REVENUE VS. NEXT MOBILE, INC. (FORMERLY NEXTEL COMMUNICATIONS PHILS., INC.), G.R. No. 212825, December 07, 2015

Oktubre 10, 2016

Hindi Pagpayag Makipagtawaran: Ang Paglabag ng Employer sa Karapatan ng Unyon

Ipinasiya ng Korte Suprema na ang isang employer ay nagkasala ng unfair labor practice kapag ito ay tumangging makipagtawaran sa unyon at sinubukang higpitan ang kapangyarihan nito sa pakikipagtawaran. Mahalaga na suriin ang lahat ng kilos ng employer sa panahon ng negosasyon upang malaman kung ito ay nakipagtawaran nang may mabuting intensyon. Ang desisyon na ito ay nagbibigay proteksyon sa mga karapatan ng mga manggagawa na bumuo at sumali sa mga unyon nang walang panghihimasok mula sa kanilang employer.

URC-SONEDCO at ang Pagtanggi sa Makatarungang Pagtawad: Kailan Ito Unfair Labor Practice?

Ang kaso ay nagsimula nang ang SONEDCO Workers Free Labor Union (SWOFLU) ay naghain ng reklamo laban sa Universal Robina Corporation Sugar Division-Southern Negros Development Corporation (URC-SONEDCO) dahil sa unfair labor practice. Ayon sa SWOFLU, tumanggi ang URC-SONEDCO na makipagtawaran sa kanila para sa isang bagong collective bargaining agreement (CBA) at nagpatupad ng mga waiver na naglilimita sa kanilang mga benepisyo. Ang mga miyembro ng unyon na hindi pumirma sa waiver ay hindi nakatanggap ng wage increase para sa taong 2007 at 2008. Dahil dito, naghain ng kaso ang SWOFLU na sinasabing nilabag ng URC-SONEDCO ang kanilang karapatan sa self-organization, collective bargaining, at concerted action.

Ayon sa Artikulo 259 ng Labor Code, ang isang employer ay nagkasala ng unfair labor practice kapag ito ay nabigo sa tungkulin nitong makipagtawaran nang may mabuting intensyon. Ang collective bargaining ay nangangahulugang ang pagganap ng isang mutual na obligasyon upang magpulong nang mabilis at maayos sa mabuting pananampalataya para sa layunin ng negosasyon ng isang kasunduan patungkol sa sahod, oras ng trabaho, at lahat ng iba pang mga tuntunin at kundisyon ng trabaho. Hindi maaaring tanggihan ng employer ang prosesong ito. Isa sa mga pangunahing isyu sa kasong ito ay kung ang URC-SONEDCO ay tunay na nakipag-usap nang may katapatan, o kung ang kanilang pagtanggi at mga waiver ay nagpapakita ng masamang intensyon.

Idiniin ng Korte Suprema na ang pagtanggi ng URC-SONEDCO na makipagpulong at makipagtawaran sa SWOFLU, ang eksklusibong kinatawan ng mga empleyado nito, ay isang paglabag sa kanilang tungkulin na makipagtawaran nang may mabuting intensyon. Sa katunayan, nabanggit ng URC-SONEDCO ang iba’t ibang pagkakataon kung saan nagpadala ang SWOFLU ng mga liham upang magtakda ng mga pagpupulong upang talakayin ang isang bagong CBA, ngunit patuloy silang tumanggi. Ang kanilang pangunahing dahilan ay ang naunang CBA na pinirmahan sa Philippine Agricultural Commercial and Industrial Workers Union (PACIWU-TUCP), ngunit binigyang-diin ng Korte na ang CBA na ito ay pansamantala lamang dahil isinagawa ito habang nakabinbin pa ang petisyon para sa certification election. Ang certification election ay proseso upang malaman kung sino ang dapat kumatawan sa mga manggagawa.

Maliban pa rito, ipinunto ng Korte na ang mga waiver na ipinapatupad ng URC-SONEDCO ay nagtatangkang higpitan ang kapangyarihan ng SWOFLU sa pakikipagtawaran. Sa pamamagitan ng pag-aalok ng wage increase kapalit ng pagpapaliban sa epekto ng anumang bagong CBA, ginamit ng URC-SONEDCO ang mga waiver upang maiwasan ang kanilang obligasyon na makipagtawaran at limitahan ang potensyal na benepisyo na maaaring makuha ng mga empleyado sa pamamagitan ng kolektibong pagtawad. Kaya, iginiit ng Korte na ang kondisyon sa mga waiver, na kung saan ang bagong CBA ay magiging epektibo lamang sa susunod na taon, ay isang malinaw na pagtatangka upang pahinain ang posisyon ng SWOFLU.

Ang pagpapatupad ng mga waiver ng URC-SONEDCO ay isang pagtatangka upang hadlangan ang kapangyarihan ng SWOFLU na itaguyod ang interes ng mga manggagawa. Sa stipulasyon na ang CBA ay magiging epektibo lamang sa susunod na taon, nililimitahan ng URC-SONEDCO ang epektibong saklaw ng CBA at hinihikayat ang mga manggagawa na talikuran ang anumang karagdagang benepisyo na maaaring makuha sa pamamagitan ng collective bargaining. Sa madaling salita, sinubukan ng kumpanya na paghiwalayin ang mga empleyado sa kanilang unyon, na isang malinaw na paglabag sa kanilang karapatan sa organisasyon.

Dahil dito, pinagtibay ng Korte Suprema na nagkasala ang URC-SONEDCO ng unfair labor practice. Bukod pa rito, inutusan ng Korte ang URC-SONEDCO na bayaran ang bawat petisyuner ng P16.00 wage increase para sa taong 2007 at 2008, at magbayad sa SWOFLU ng P100,000.00 bilang moral damages at P200,000.00 bilang exemplary damages. Ang desisyon na ito ay nagsisilbing babala sa lahat ng mga employer na dapat nilang igalang ang karapatan ng kanilang mga empleyado na bumuo ng mga unyon at makipagtawaran nang may mabuting intensyon.

FAQs

Ano ang unfair labor practice?	Ito ay mga gawaing ilegal na ginagawa ng employer na sumasalungat sa karapatan ng mga empleyado na mag-organisa at makipagtawaran.
Ano ang collective bargaining?	Ito ang proseso ng pag-uusap sa pagitan ng employer at ng unyon ng mga empleyado upang magkasundo sa mga tuntunin at kundisyon ng trabaho, tulad ng sahod, benepisyo, at oras ng trabaho.
Ano ang epekto ng waiver sa kasong ito?	Ang waiver ay ginamit upang limitahan ang karapatan ng unyon na makipagtawaran at pigilan ang mga empleyado na makakuha ng mas mataas na benepisyo sa pamamagitan ng CBA.
Bakit naghain ng kaso ang SONEDCO Workers Free Labor Union?	Naghain sila ng kaso dahil tumanggi ang URC-SONEDCO na makipagtawaran sa kanila at nagpatupad ng mga waiver na naglilimita sa kanilang mga benepisyo.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Nagpasya ang Korte Suprema na ang URC-SONEDCO ay nagkasala ng unfair labor practice.
Ano ang mga bayarin na ipinag-utos ng Korte Suprema sa URC-SONEDCO?	Inutusan ng Korte ang URC-SONEDCO na bayaran ang bawat petisyuner ng wage increase para sa 2007 at 2008, at magbayad ng moral at exemplary damages sa unyon.
Ano ang layunin ng pagbibigay ng moral at exemplary damages?	Ito ay upang magsilbing parusa sa employer para sa kanilang paglabag sa karapatan ng mga empleyado at magbigay babala sa iba na huwag gawin ang parehong pagkakamali.
Bakit mahalaga ang desisyon na ito?	Ito ay nagpapatibay sa karapatan ng mga manggagawa na mag-organisa at makipagtawaran, at nagbibigay proteksyon laban sa unfair labor practice ng mga employer.

Sa pangkalahatan, ang desisyon na ito ay nagbibigay linaw sa mga tungkulin ng employer pagdating sa collective bargaining at nagbibigay proteksyon sa mga karapatan ng mga empleyado. Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala sa mga employer na dapat nilang igalang ang karapatan ng kanilang mga empleyado na bumuo ng mga unyon at makipagtawaran nang may mabuting intensyon.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: SONEDCO Workers Free Labor Union vs. Universal Robina Corporation, G.R. No. 220383, October 05, 2016

Oktubre 5, 2016

Pagtalikod sa Depensa: Kapag Hindi Sapat ang Pagbawi sa Reseta

Sa kasong ito, sinabi ng Korte Suprema na bagama’t maaaring talikuran ng isang partido ang depensa ng prescription o reseta (paglipas ng panahon para magsampa ng kaso), hindi ito nangangahulugang balewala ang naunang pagbasura ng kaso dahil dito. Kung ang pagbasura ay naging pinal na dahil hindi umapela ang partido sa tamang panahon, hindi na ito maaaring baguhin pa, kahit pa sabihing tinatalikuran na ang depensa ng reseta. Ang desisyong ito ay nagpapakita na ang procedural rules o panuntunan ng pamamaraan ay mahalaga rin, at hindi basta-basta mapapawalang-saysay ng pagtalikod sa isang depensa lamang. Kaya naman, kailangang kumilos agad at sundin ang tamang proseso kung nais baguhin ang isang desisyon.

Trahedya sa Dagat, Problema sa Korte: Maaari Pa Bang Habulin ang Hustisya?

Ang kaso ay nag-ugat sa trahedya ng M/V Doña Paz, na tinaguriang “Asia’s Titanic” dahil sa dami ng namatay nang bumangga ito sa M/T Vector. Dahil sa insidente, maraming kaso ang isinampa, kabilang na ang paghahabol ng mga kamag-anak ng mga biktima laban sa Caltex, bilang charterer ng M/T Vector. Ang komplikasyon ay nagsimula nang magsampa ang mga biktima ng kaso sa Amerika, na kalaunan ay ibinasura dahil mas nararapat daw sa Pilipinas ito dinggin. Ito ang nagtulak sa kanila na magsampa ng kaso sa Pilipinas, ngunit muli itong ibinasura dahil lumipas na ang takdang panahon o prescription para magsampa ng kaso.

Dito na pumasok ang kakaibang sitwasyon: bagama’t hindi pa sila nasasampahan ng summons (pagpapatawag sa korte), nagmosyon ang Caltex na ipawalang-bisa ang pagbasura ng kaso, at nagpahayag silang handa nilang talikuran ang depensa ng reseta. Ngunit hindi ito pinansin ng korte. Sa kabila nito, iginiit ng Caltex na dapat payagan ang mga biktima na makihabol sa iba pang kaso na isinampa na kaugnay pa rin ng trahedya. Ang pangunahing tanong dito ay: Maaari bang basta talikuran ang depensa ng reseta upang payagan ang isang kaso na matagal nang naibasura?

Ayon sa Article 1106 ng Civil Code, sa pamamagitan ng prescription, ang mga karapatan at aksyon ay nawawala dahil sa paglipas ng panahon. Mayroon itong dalawang uri: ang acquisitive prescription, kung saan nagkakaroon ng pagmamay-ari dahil sa tagal ng panahon, at ang extinctive prescription, kung saan nawawala ang karapatan dahil sa paglipas ng panahon. Ang layunin ng reseta ay protektahan ang mga taong masipag at mapagmatyag, hindi ang mga nagpapabaya sa kanilang karapatan. Kaya naman, karaniwan nang ibinabasura ang mga kaso kung malinaw na lumipas na ang takdang panahon para ito isampa.

Art. 1112. Persons with capacity to alienate property may renounce prescription already obtained, but not the right to prescribe in the future.

Prescription is deemed to have been tacitly renounced when the renunciation results from acts which imply the abandonment of the right acquired.

Sa kasong ito, malinaw na lumipas na ang panahon para magsampa ng kaso laban sa Caltex. Ngunit iginiit nila na handa silang talikuran ang depensa ng reseta. Ang problema, nagkaroon na ng final judgment o pinal na desisyon ang korte na nagbabasura sa kaso. Ibig sabihin, tapos na ang usapin. Hindi nakakuha ng summons ang Caltex bago ibasura ang kaso, kaya’t hindi sila sakop ng hurisdiksyon ng korte. Ngunit nang magmosyon sila para ipawalang-bisa ang pagbasura, kusang-loob silang sumailalim sa hurisdiksyon ng korte.

Sa ilalim ng Section 20, Rule 14 ng 1997 Rules of Court, ang kusang-loob na paglitaw sa korte ay katumbas ng pagtanggap ng summons. Dahil dito, kahit sinasabi ng Caltex na pinal na ang desisyon ng korte, hindi ito totoo para sa kanila, dahil hindi pa sila sakop ng hurisdiksyon noon. Ang pagkakamali ng Caltex ay hindi sila umapela sa desisyon ng korte na ibinasura ang kanilang mosyon. Sa halip, hinintay nilang makihabol ang mga biktima sa iba pang kaso. Nang tanggihan ng korte ang paghahabol, saka lamang sila kumilos.

Dahil dito, sinabi ng Korte Suprema na hindi na maaaring baguhin ang pinal na desisyon ng korte. Kahit pa handa ang Caltex na talikuran ang depensa ng reseta, huli na ang lahat. Ang mahalaga dito ay dapat sundin ang tamang proseso at umapela sa tamang panahon kung hindi sang-ayon sa desisyon ng korte. Ang hindi pag-apela ay nangangahulugang tinatanggap na nila ang desisyon.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung maaaring talikuran ang depensa ng prescription kahit mayroon nang pinal na desisyon ang korte na nagbasura sa kaso dahil sa reseta.
Ano ang ibig sabihin ng prescription?	Ang prescription ay ang pagkawala ng karapatan na magsampa ng kaso dahil lumipas na ang takdang panahon na itinakda ng batas.
Bakit ibinasura ang kaso sa simula pa lamang?	Ibinasura ang kaso dahil lumipas na ang panahon para magsampa ng kaso ayon sa Civil Code.
Ano ang ginawa ng Caltex sa kasong ito?	Bagama’t hindi pa nasasampahan ng summons, nagmosyon ang Caltex na ipawalang-bisa ang pagbasura ng kaso at nagpahayag silang handang talikuran ang depensa ng reseta.
Ano ang ibig sabihin ng waiver of prescription?	Ibig sabihin, handa ang isang partido na huwag gamitin ang depensa ng reseta upang hayaang dinggin ang kaso kahit lumipas na ang panahon para ito isampa.
Bakit hindi pinayagan ang pagtalikod sa reseta sa kasong ito?	Dahil mayroon nang pinal na desisyon ang korte na nagbabasura sa kaso.
Ano ang kahalagahan ng final judgment?	Ito ay ang pinal at hindi na mababago pang desisyon ng korte.
Ano ang aral na makukuha sa kasong ito?	Mahalagang sundin ang tamang proseso at umapela sa tamang panahon kung hindi sang-ayon sa desisyon ng korte.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Caltex (Philippines), Inc. vs Aguirre, G.R. Nos. 170746-47, March 09, 2016

Marso 9, 2016

Pagtalikdan sa Karapatan sa Abiso: Kailan Ito Balido?

Ang desisyon na ito ay tumatalakay sa bisa ng pagtalikdan sa karapatan sa abiso at demand sa isang promissory note na may chattel mortgage. Ipinasiya ng Korte Suprema na ang isang kontrata ng adhesion ay hindi otomatikong labag sa batas, at ang pagtalikdan sa abiso ay may bisa kung ang isang partido ay may sapat na kakayahan at pagkakataon na tanggihan ang kontrata. Ang desisyon na ito ay nagbibigay linaw sa mga pagkakataon kung kailan maaaring ipawalang-bisa ang mga probisyon sa kontrata dahil sa kawalan ng patas na bargaining power.

Kailan ang Kontrata ay Kontrata, at Kailan Ito Pang-aabuso?

Noong Enero 14, 2003, bumili ang mga petitioners na sina Vicente at Lalaine Cabanting ng Mitsubishi Adventure sa pamamagitan ng installment. Bilang bahagi ng kasunduan, pumirma sila ng promissory note na may chattel mortgage, kung saan nangako silang magbabayad ng P836,032.00 kay Diamond Motors Corporation. Pagkatapos, inilipat ni Diamond Motors ang lahat ng kanyang karapatan sa BPI Family Savings Bank (BPI Family). Dahil hindi nakabayad ang mga Cabanting sa mga takdang installment, nagsampa ng kaso ang BPI Family para mabawi ang sasakyan at maningil ng danyos. Depensa ng mga Cabanting, naibenta na nila ang sasakyan kay Victor Abalos na siyang dapat managot sa pagbabayad.

Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung kailangan ba ang paunang demand bago maging obligadong bayaran ang utang, lalo na kung may waiver sa promissory note. Pinagtalunan din kung naisantabi ba ang karapatan ng mga petitioners sa due process nang ituring na nag-waive sila ng karapatang magharap ng ebidensya. Sa ilalim ng Artikulo 1169 ng Civil Code, hindi kailangan ang demand kapag ang obligasyon ay malinaw na tinukoy, o kung ang batas ay nagtatakda nito, o kapag ang demand ay walang saysay.

Pinanigan ng Korte Suprema ang BPI Family, na sinasabing ang pagtalikdan sa abiso at demand sa promissory note ay may bisa. Ang isang kontrata ng adhesion, kung saan isang partido lamang ang nagtatakda ng mga kondisyon, ay hindi awtomatikong labag sa batas. Ito ay may bisa maliban kung napatunayang ang nakabababang partido ay walang tunay na pagkakataong makipagtawaran. Sa kasong ito, walang ebidensya na ang mga Cabanting ay nasa dehado o walang sapat na kaalaman nang pumirma sa kasunduan. Bukod dito, hindi nagpakita ng sapat na pagsisikap ang mga petitioners upang ipakita ang kanilang depensa sa korte, kaya’t tama lang na ituring silang nag-waive ng karapatang magharap ng ebidensya.

Ang Artikulo 1169 ng Civil Code ay nagsasaad na ang isa ay nagkakaroon ng pagkaantala o nasa default mula sa oras na ang obligor ay humiling sa pagtupad ng obligasyon mula sa obligee. Gayunpaman, malinaw na itinatakda ng batas na hindi kailangan ang demand sa ilalim ng ilang partikular na sitwasyon, at isa sa mga sitwasyong ito ay kapag malinaw na tinatalikdan ng mga partido ang demand.

Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang hindi pagharap ng mga petitioners ng mosyon para sa rekonsiderasyon sa desisyon ng RTC ay nagpapakita ng kanilang kawalan ng interes na ipagtanggol ang kanilang posisyon. Ang pasya na nagtatakda ng interest rate na 36% kada taon ay itinuring na labis-labis at hindi makatwiran. Ayon sa umiiral na jurisprudence, ibinaba ito ng Korte sa legal interest rate na 12% kada taon mula sa paghain ng reklamo hanggang Hunyo 30, 2013, at pagkatapos ay 6% kada taon mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa ganap na mabayaran ang utang.

Sa usapin naman ng interest, narito ang mga dapat tandaan ayon sa Nacar v. Gallery Frames:

Kapag ang obligasyon, anuman ang pinagmulan, ay nilabag, ang lumalabag ay mananagot sa danyos.
Sa pagbibigay ng interest bilang danyos, ang interest rate ay dapat nakasulat. Kung walang stipulation, ang rate ay 6% per annum mula sa judicial o extrajudicial demand.
Kapag ang obligasyon ay hindi loan, ang interest sa danyos ay maaaring ipataw sa diskresyon ng korte sa rate na 6% per annum.
Kapag ang judgment ay pinal at executory, ang legal interest rate ay 6% per annum mula sa finality nito hanggang sa satisfaction.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung kailangan ba ang paunang demand bago maging obligadong bayaran ang utang, at kung wasto ba ang pag-waive ng mga petitioners sa karapatang magharap ng ebidensya.
Ano ang kontrata ng adhesion?	Ito ay isang kontrata kung saan isang partido lamang ang nagtatakda ng mga kondisyon, at ang kabilang partido ay walang tunay na pagkakataong makipagtawaran. Hindi ito awtomatikong labag sa batas.
Kailan may bisa ang waiver ng demand?	May bisa ito kung ang partido na nag-waive ay may sapat na kaalaman at walang kawalan sa bargaining power.
Ano ang legal interest rate na ipinataw sa kasong ito?	12% kada taon mula sa paghain ng reklamo hanggang Hunyo 30, 2013, at 6% kada taon mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa ganap na mabayaran ang utang.
Ano ang epekto ng hindi pagharap ng mosyon para sa rekonsiderasyon?	Ito ay nagpapakita ng kawalan ng interes na ipagtanggol ang iyong posisyon sa korte.
Bakit binaba ng Korte Suprema ang interest rate?	Dahil itinuring nilang labis at hindi makatwiran ang orihinal na interest rate na 36% kada taon.
Ano ang basehan ng Korte Suprema sa pagbaba ng interest rate?	Umiiral na jurisprudence at banking regulations.
Ano ang layunin ng Article 1169 ng Civil Code?	Naglalayong tukuyin kung kailan masasabing may pagkaantala o default sa pagtupad ng obligasyon.

Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa kahalagahan ng pagiging maingat sa pagpirma ng mga kontrata, lalo na ang mga kontrata ng adhesion. Mahalaga ring maunawaan ang mga karapatan at obligasyon na nakapaloob dito, at humingi ng legal na payo kung kinakailangan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Cabanting v. BPI Family Savings Bank, Inc., G.R. No. 201927, February 17, 2016

Pebrero 17, 2016

Pagpapawalang-bisa ng Kasunduan Dahil sa Kawalan ng Pagsang-ayon ng Asawa: Pagsusuri sa Hapitan v. Lagradilla

Sa kasong Hapitan v. Lagradilla, pinagtibay ng Korte Suprema na ang anumang pagtatangkang ilipat o ipawalang-bisa ang ari-arian ng mag-asawa nang walang pahintulot ng isa’t isa ay walang bisa. Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsang-ayon ng parehong mag-asawa sa mga transaksyon na kinasasangkutan ng kanilang pinagsamang ari-arian. Ang desisyon na ito ay nagpapatibay sa proteksyon na ibinibigay ng batas sa mga karapatan ng mag-asawa sa kanilang mga ari-arian.

Benta ng Ari-arian sa Mababang Halaga: May Pananagutan Ba ang mga Sangkot?

Nagsimula ang kaso nang maghain ng reklamo ang mag-asawang Lagradilla laban sa mag-asawang Hapitan, Ilona Hapitan, at mag-asawang Terosa dahil sa hindi pagbabayad ng utang. Ayon sa mga Lagradilla, nangako ang mga Hapitan na ilipat sa kanila ang titulo ng kanilang bahay at lupa bilang kabayaran sa utang. Subalit, natuklasan ng mga Lagradilla na nagbigay ng Special Power of Attorney (SPA) ang mag-asawang Hapitan kay Ilona, kapatid ni Nolan, upang ibenta ang ari-arian. Ibinenta nga ang ari-arian sa mga Terosa. Dahil dito, hiniling ng mga Lagradilla na ipawalang-bisa ang bentahan dahil umano sa panloloko at balak na pag-alis ng bansa ng mga Hapitan upang takasan ang kanilang obligasyon.

Sa kanilang depensa, itinanggi nina Nolan at Ilona na pananagutan nila ang mga utang ni Esmeralda at sinabing hindi ito napakinabangan ng kanilang mag-asawa. Ipinunto pa nila na inabandona ni Esmeralda ang kanilang anak at nagsampa si Nolan ng kaso upang mapawalang-bisa ang kanilang kasal. Ipinawalang-bisa ng RTC ang Deed of Sale sa mga Terosa at inutusan ang mga Hapitan na bayaran ang mga Lagradilla ng halagang P510,463.98 kasama ang interes, moral damages, attorney’s fees, at exemplary damages. Pinagtibay ng CA ang desisyon ng RTC.

Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung maaaring baguhin ng Waiver at ng Amicable Settlement ang desisyon ng Court of Appeals (CA). Tinukoy ng Korte Suprema na hindi maaaring makaapekto ang Waiver ni Warlily sa pagpapawalang-bisa ng bentahan ng ari-arian dahil hindi ito karapatan o benepisyong kanyang pagmamay-ari. Bukod dito, ang pagdedeklara ng nullity dahil sa panloloko ay parehong natuklasan ng mga mababang hukuman bilang katotohanan at batas, kaya hindi maaaring magkasundo ang mga partido at magdesisyon kung hindi.

Tungkol naman sa Amicable Settlement, nakita ng Korte Suprema na ang kasunduan na ito ay may katangian ng isang compromise agreement. Ang Amicable Settlement ay naglalayong wakasan ang kontrobersya sa pagitan ng mga Lagradilla at Hapitan, at may dalawang paksa: (1) ang pagbabayad ng pangunahing obligasyon na P510,463.98 sa mga Lagradilla; at (2) ang pagkansela ng pagbebenta ng bahay at lupa sa mga Terosa. Ngunit ayon sa Korte Suprema, hindi balido ang Amicable Settlement.

Sinabi ng korte na maraming sinabi ang mga partido tungkol sa pagiging balido ng Amicable Settlement, lalo na sa elemento ng pahintulot. Patuloy na iginiit ng mag-asawang Lagradilla na sila ay nadaya sa pagpapatupad ng Waiver at ng Amicable Settlement, at hindi sila natulungan nang maayos ng abogado. Iginigiit nila na ang settlement ay iminungkahi at pinanday nina Nolan at Ilona nang may masamang intensyon, dahil alam nila ang desisyon ng CA.

Bagaman ang mga kasunduan sa kompromiso ay karaniwang pinapaboran at hinihikayat ng mga korte, dapat patunayan na ang mga ito ay kusang-loob, malaya, at may kaalaman na pinasok ng mga partido, na may ganap na kaalaman sa paghatol.

Sa kasong ito, hindi maaaring talikuran ni Nolan ang kanyang karapatan at ang karapatan ni Esmeralda sa bahay at lupa na ipinagbili sa mga Terosa. Sa pamamagitan ng pagsang-ayon sa bisa ng pagbebenta, ipinawalang-saysay ni Nolan ang kanyang karapatan at ang karapatan ni Esmeralda sa bahay at lupa, na natuklasan ng mas mababang mga hukuman na bahagi ng kanilang ari-arian ng mag-asawa. Itinatakda ng Artikulo 124 ng Family Code na ang anumang pagtatapon o pag-encumber ng ari-arian ng mag-asawa ay dapat may pahintulot sa pagsulat ng kabilang asawa; kung hindi, ang pagtatapon na iyon ay walang bisa. Hindi pumayag si Esmeralda sa pagtatapon o pagtalikod ni Nolan sa kanilang mga karapatan sa bahay at lupa sa pamamagitan ng Amicable Settlement. Ang halagang P425,000.00 ay dapat ibawas sa kabuuang halagang dapat bayaran sa mga Lagradilla.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang isang Waiver at Amicable Settlement ay maaaring magpabago sa isang desisyon ng CA, lalo na kung may mga alegasyon ng panloloko at walang pahintulot na paglilipat ng ari-arian ng mag-asawa.
Bakit hindi balido ang Waiver sa kasong ito?	Hindi maaaring i-waive ni Warlily ang pagpapawalang-bisa sa bentahan dahil hindi ito kanyang karapatan. Ang desisyon sa panloloko ay katotohanan at batas na pinagtibay ng mga korte.
Ano ang kinakailangan upang maging balido ang isang compromise agreement?	Dapat may pahintulot ng lahat ng partido, isang tiyak na bagay na pagkasunduan, at sanhi ng obligasyon na naitatag. Dapat kusang-loob, malaya, at may kaalaman ang lahat.
Bakit hindi tinanggap ang Amicable Settlement?	May pagdududa kung malinaw na naunawaan ng mag-asawang Lagradilla ang mga kondisyon ng Amicable Settlement nang sila ay pumirma. Sinabi nila na sila ay nadaya.
Ayon sa Family Code, sino ang dapat pumirma sa pagbebenta ng ari-arian ng mag-asawa?	Kinakailangan ang pahintulot ng parehong mag-asawa sa pagsulat para sa anumang paglilipat o pagbebenta ng ari-arian ng mag-asawa. Kung walang pahintulot, ang bentahan ay walang bisa.
Ano ang epekto ng pagtanggap ng mga Lagradilla ng P425,000.00?	Bagama’t hindi balido ang Amicable Settlement, ang pagtanggap ng pera ay nagpapatunay na may bayad na P425,000.00, na ibabawas sa kabuuang halaga na dapat bayaran sa kanila.
Maaari bang mag-waive ang isang asawa ng karapatan sa ari-arian ng mag-asawa nang walang pahintulot ng isa pa?	Hindi, ayon sa Artikulo 124 ng Family Code, kinakailangan ang pahintulot ng parehong asawa. Kung hindi, ang pag-waive ay walang bisa.
Mayroon bang pagkakataon na maaaring mag-waive ng karapatan sa ari-arian sa kasal?	Ayon sa Artikulo 89 ng Family Code, maaari lamang mag-waive ng karapatan sa ari-arian sa kasal sa kaso ng hudisyal na paghihiwalay ng ari-arian.

Ang desisyon sa kasong ito ay nagpapatibay na ang pahintulot ng parehong mag-asawa ay mahalaga sa anumang transaksyon na kinasasangkutan ng ari-arian ng mag-asawa. Pinoprotektahan din nito ang mga asawa laban sa panloloko. Kung hindi ibinunyag ang impormasyon na nagbigay sana ng kaalaman, gaya ng ginawa sa mga Lagradilla, hindi dapat ikagalak na ang mga may sala ay mapawalang sala.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Ilona Hapitan v. Spouses Jimmy Lagradilla, G.R. No. 170004, January 13, 2016

Enero 13, 2016

Pagbibitiw ba o Pagkakatanggal? Pagtanggol sa Karapatan ng mga Manggagawa Laban sa Iligal na Pagpapaalis.

Sa isang desisyon na may kinalaman sa mga karapatan ng mga manggagawa sa ibang bansa, pinagtibay ng Korte Suprema na ang kusang-loob na pagbibitiw ay hindi maituturing na iligal na pagkakatanggal. Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng malinaw na katibayan kung ang isang empleyado ay napilitang magbitiw o kusang-loob na nagpasyang umalis sa trabaho. Mahalaga ring isaalang-alang ang mga dokumentong pinirmahan, tulad ng ‘Affidavit of Release, Waiver and Quitclaim,’ kung saan dapat na lubos na maunawaan ng isang empleyado ang mga implikasyon nito.

Kusang-loob nga ba ang Pag-alis o May Nagtulak? Ang Kwento ng Resignation Letter at Waiver

Ang kasong ito ay tungkol kay Lorelei O. Iladan, na nagtrabaho bilang domestic helper sa Hongkong sa pamamagitan ng La Suerte International Manpower Agency, Inc. Pagkaraan lamang ng walong araw, nagsumite si Iladan ng resignation letter. Pagkatapos nito, pumirma siya ng ‘Affidavit of Release, Waiver and Quitclaim’ at isang ‘Agreement’ kung saan tumanggap siya ng P35,000 bilang tulong pinansyal. Nang makabalik sa Pilipinas, nagreklamo si Iladan ng illegal dismissal, na sinasabing napilitan siyang mag-resign. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung kusang-loob ba siyang nagbitiw o kung siya ay tinanggal sa trabaho nang walang sapat na dahilan.

Sa mga kaso ng illegal dismissal, kailangan munang patunayan ng empleyado na siya ay tinanggal sa trabaho. Sa sitwasyong ito, sinabi ni Iladan na siya ay pinagbantaan at pinilit na sumulat ng resignation letter, tanggapin ang tulong pinansyal, at pumirma sa waiver at settlement. Ngunit, walang sapat na ebidensya si Iladan na nagpapakita na siya ay pinilit o tinakot ng kanyang employer. Mahalaga ang ebidensya upang mapatunayan na ang pagbibitiw ay hindi kusang-loob. Ayon sa Korte Suprema, dapat mayroong intimidasyon na pumipigil sa malayang pagpapasya, ang pagbabanta ay hindi makatarungan, ang banta ay seryoso, at nagdudulot ng takot dahil may kakayahan ang nagbabanta na isagawa ang pananakot.

Ang kusang-loob na pagbibitiw ay nangangahulugan na ang empleyado mismo ang nagdesisyon na umalis sa trabaho dahil sa personal na dahilan. Kailangan na ang intensyon na umalis ay kasabay ng aktwal na pagbitiw. Sa kaso ni Iladan, sumulat siya ng resignation letter gamit ang sarili niyang kamay. Tinanggap din niya ang P35,000 bilang tulong pinansyal at pumirma ng ‘Affidavit of Release, Waiver and Quitclaim’ at ‘Agreement’. Dahil dito, malaki ang paniniwala ng korte na kusang-loob siyang nagbitiw.

Ang ‘Affidavit of Release, Waiver and Quitclaim’ na pinirmahan ni Iladan ay isang mahalagang dokumento sa kaso. Ito ay pinatotohanan sa harap ni Labor Attache Romulo at ng Philippine Consulate, na nagpapatunay na sinaksihan nila ang pagpirma ni Iladan. Ang mga dokumentong pinatotohanan ng notaryo publiko ay itinuturing na public document, kaya mahirap itong pabulaanan nang walang matibay na ebidensya. Bagama’t maaaring kuwestiyunin ang pagiging regular ng opisyal na gawain, kailangan ng malinaw na patunay na mayroong iregularidad. Sa kasong ito, walang sapat na ebidensya na nagpapakita na hindi naipaliwanag kay Iladan ang nilalaman ng mga dokumento bago niya ito pinirmahan.

Maliban pa rito, sinasabi sa desisyon na ang isang waiver o quitclaim ay valid at binding kung ito ay makatwiran at kusang-loob na pinirmahan ng empleyado na lubos na nauunawaan ang kanyang ginagawa. Dahil walang sapat na ebidensya na si Iladan ay pinilit o tinakot, napatunayan na ang kanyang pagbibitiw ay voluntaryo. Dagdag pa rito, sinabi ng korte na walang sapat na katibayan na nagbayad si Iladan ng placement fee. Ang kanyang affidavit at ang affidavit ng kanyang ina ay itinuturing na self-serving at hindi sapat upang patunayan ang pagbabayad.

Sa kabuuan, nagdesisyon ang Korte Suprema na walang illegal dismissal sa kasong ito dahil kusang-loob na nagbitiw si Iladan. Mahalaga ang pag-aaral sa kasong ito dahil nagbibigay ito ng gabay kung paano dapat suriin ang mga kaso ng pagbibitiw at kung anong ebidensya ang kailangan upang patunayan kung ang isang empleyado ay napilitang umalis sa trabaho.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung ang pagbibitiw ni Iladan ay kusang-loob o kung siya ay tinanggal sa trabaho nang walang sapat na dahilan (illegal dismissal). Pinagtatalunan din kung nagbayad si Iladan ng placement fee.
Ano ang ‘Affidavit of Release, Waiver and Quitclaim’?	Ito ay isang dokumento kung saan inaalis ng isang tao ang kanyang karapatang magsampa ng kaso laban sa ibang partido. Sa kasong ito, pumirma si Iladan ng waiver bilang kapalit ng tulong pinansyal.
Ano ang ibig sabihin ng ‘public document’?	Ang ‘public document’ ay isang dokumentong pinatotohanan ng isang notaryo publiko o iba pang opisyal ng gobyerno. Ito ay may mas mataas na probative value at mas mahirap pabulaanan.
Ano ang kailangan para mapatunayang may illegal dismissal?	Kailangan ng sapat na ebidensya na nagpapakita na ang empleyado ay tinanggal sa trabaho nang walang sapat na dahilan. Kailangan ding patunayan na ang pagbibitiw ay hindi kusang-loob.
Ano ang responsibilidad ng employer sa kaso ng illegal dismissal?	Sa mga kaso ng illegal dismissal, ang employer ang may burden of proof na ang pagtanggal ay legal at may just cause.
Ano ang ‘placement fee’?	Ito ang bayad na sinisingil ng recruitment agency sa mga aplikante para sa paghahanap ng trabaho. Sa kasong ito, pinagtatalunan kung nagbayad si Iladan ng placement fee.
Ano ang ‘self-serving evidence’?	Ito ay ebidensya na ginawa ng isang partido para sa kanyang sariling kapakinabangan. Ito ay may limitadong halaga bilang ebidensya.
Ano ang papel ng Labor Attache sa kasong ito?	Sinaksihan ng Labor Attache ang pagpirma ni Iladan sa ‘Affidavit of Release, Waiver and Quitclaim’. Ito ay nagpapatunay na kusang-loob niyang pinirmahan ang dokumento.

Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin na mahalaga ang dokumentasyon at ebidensya sa mga kaso ng paggawa. Dapat na maging maingat ang mga empleyado sa pagpirma ng anumang dokumento at siguraduhing nauunawaan nila ang kanilang mga karapatan.

Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay para sa impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na akma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: LORELEI O. ILADAN, VS. LA SUERTE INTERNATIONAL MANPOWER AGENCY, INC., AND DEBBIE LAO, G.R. No. 203882, January 11, 2016

Enero 11, 2016

Pagpapawalang-bisa ng Waiver at Quitclaim: Kailan Ito Hindi Nagtatagumpay Laban sa Karapatan ng Empleyado

Ang kasong ito ay tumatalakay sa bisa ng isang waiver at quitclaim na pinirmahan ng isang empleyado matapos matanggap ang kanyang separation pay. Ipinasiya ng Korte Suprema na ang naturang waiver ay may bisa at nagbabawal sa empleyado na magsampa ng kaso laban sa kanyang dating employer. Binibigyang-diin ng desisyon na ito na hindi lahat ng waiver at quitclaim ay labag sa public policy, lalo na kung ito ay pinasok nang malaya at kumakatawan sa makatwirang settlement. Ang pag-unawa sa mga implikasyon ng waiver at quitclaim ay mahalaga para sa mga empleyado at employer, dahil nakakaapekto ito sa kanilang mga karapatan at obligasyon.

Nasaan ang Linya: Pagiging Balido ng Waiver sa Gitna ng Pagkatanggal sa Trabaho

Ang kasong ito ay nagsimula nang tanggalin sa trabaho si Ralph T. Crisologo mula sa NEC System Integrated Construction (NESIC) Phils., Inc. dahil sa retrenchment program ng kumpanya. Matapos matanggap ang kanyang separation pay, si Crisologo ay lumagda sa isang waiver at quitclaim. Pagkaraan, nagsampa siya ng kaso sa illegal dismissal, iginiit na hindi balido ang kanyang pagtanggal at ang waiver. Ang pangunahing tanong dito: Maaari bang pawalang-bisa ang isang waiver na pinirmahan ng isang empleyado, lalo na kung ito ay pinirmahan matapos matanggap ang separation pay?

Sa pagtalakay sa isyu, kinilala ng Korte Suprema ang prinsipyo ng kalayaan sa kontrata. Binigyang-diin nito na kung ang isang kasunduan ay kusang-loob na pinasok at kumakatawan sa isang makatwirang settlement, ito ay may bisa at nagbubuklod sa mga partido. Ang kaso ni Crisologo ay sinuri sa konteksto ng mga alituntuning ito. Sinuri ng Korte ang kanyang background, na nagpapakita na siya ay isang edukadong indibidwal na may malawak na karanasan sa managerial positions. Ang mga katangiang ito ay humantong sa konklusyon na lubos niyang nauunawaan ang mga implikasyon ng paglagda sa waiver at quitclaim.

Ang isa sa mga pangunahing argumento laban sa pagiging balido ng mga waiver ay kung ito ay pinirmahan sa ilalim ng pamimilit o panlilinlang. Sa kasong ito, walang sapat na ebidensya upang suportahan ang pag-aangkin na si Crisologo ay pinilit o nilinlang upang pirmahan ang dokumento. Sa katunayan, ang kanyang background at kaalaman ay nagpapahiwatig na siya ay nakapagdesisyon nang may ganap na kamalayan sa mga kahihinatnan. Bukod pa rito, natukoy ng Korte na ang halagang natanggap ni Crisologo bilang separation pay ay makatwiran, na nagpapalakas sa bisa ng waiver. Ang Korte Suprema ay sumangguni sa mga naunang kaso tulad ng Periquet v. National Labor Relations Commission at Samaniego v. National Labor Relations Commission, na nagtataguyod ng bisa ng mga waiver kung ang mga ito ay pinirmahan nang kusang-loob at may makatwirang konsiderasyon.

Ang desisyon ng Korte Suprema ay hindi nangangahulugan na ang lahat ng waiver ay awtomatikong balido. Kailangan pa ring suriin ang mga waiver upang matiyak na ang mga ito ay pinirmahan nang malaya at ang konsiderasyong natanggap ay makatwiran. Ang retrenchment program ng NESIC, bilang dahilan ng pagkatanggal sa trabaho ni Crisologo, ay nakatanggap din ng pagsusuri. Bagama’t hindi kinakailangan na kilalanin ng Korte ang bisa ng retrenchment dahil sa waiver, mahalagang tandaan na ang isang legal na retrenchment ay nangangailangan ng pagsunod sa ilang mga pamantayan, kabilang ang katibayan ng pagkalugi at patas na pamantayan sa pagtukoy kung sino ang dapat tanggalin.

Sa kasong ito, sinabi ng NESIC na nagkaroon sila ng pagkalugi at ang posisyon ni Crisologo ay naging kalabisan, na nag-udyok sa retrenchment. Mahalaga para sa mga employer na magpakita ng substansiyal na ebidensya upang patunayan ang pagkalugi at kalabisan, upang maiwasan ang mga potensyal na legal na hamon. Bagama’t tinanggap ng Korte Suprema ang bisa ng waiver sa kasong ito, ang desisyon ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga legal na kinakailangan kapag nagpapatupad ng mga programa sa retrenchment. Ito ay nagbibigay ng proteksyon sa kapakanan ng mga empleyado sa harap ng mga pagbabago sa organisasyon.

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung ang isang waiver at quitclaim na pinirmahan ng isang empleyado matapos matanggap ang separation pay ay balido at nagbabawal sa kanya na magsampa ng kaso laban sa kanyang dating employer.
Ano ang waiver at quitclaim?	Ang waiver ay isang kusang-loob na pagtalikdan sa isang nalalaman na karapatan. Ang quitclaim naman ay nagpapalaya sa isang partido mula sa mga pananagutan. Karaniwan itong pinagsasama sa isang dokumento at pinipirmahan bilang bahagi ng pag-areglo o pagtatapos ng relasyon sa trabaho.
Kailan balido ang isang waiver at quitclaim?	Ang waiver at quitclaim ay balido kung ito ay kusang-loob na pinirmahan, nauunawaan ng lumagda ang mga implikasyon nito, at mayroong makatwirang konsiderasyon o halaga na natanggap. Hindi ito dapat pinirmahan sa ilalim ng pamimilit, panlilinlang, o undue influence.
Ano ang epekto ng pagpirma sa waiver at quitclaim?	Ang pagpirma sa waiver at quitclaim ay nagbabawal sa empleyado na magsampa ng kaso o maghabol pa laban sa employer hinggil sa anumang bagay na may kaugnayan sa kanyang pagtatrabaho o pagkatanggal, maliban kung mapapatunayang hindi balido ang waiver.
Anong mga batayan para mapawalang-bisa ang isang waiver?	Ang waiver ay maaaring mapawalang-bisa kung mapatutunayang ito ay pinirmahan sa ilalim ng pamimilit, panlilinlang, o kung ang konsiderasyon ay napakababa at hindi makatwiran. Ang kawalan ng lubos na pag-unawa sa nilalaman at epekto nito ay isa ring batayan.
Ano ang retrenchment?	Ang retrenchment ay pagtanggal ng mga empleyado dahil sa pagkalugi o upang maiwasan ang mga pagkalugi ng kumpanya. Kailangan itong gawin nang may pagsunod sa mga legal na pamantayan, kabilang ang pagbibigay ng notice sa DOLE at pagbabayad ng separation pay.
Ano ang papel ng DOLE sa retrenchment?	Kailangan ipaalam sa Department of Labor and Employment (DOLE) ang retrenchment isang buwan bago ito ipatupad. Ito ay para matiyak na sumusunod ang employer sa mga legal na proseso.
Sino ang dapat kumonsulta kung may problema sa waiver?	Kung may pagdududa o problema sa isang pinirmahang waiver at quitclaim, mainam na kumonsulta sa isang abogado para mabigyan ng tamang payo at representasyon.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapaalala sa kahalagahan ng malayang pagpapasya at lubos na pag-unawa sa mga dokumentong pinipirmahan, lalo na kung may kinalaman sa karapatan bilang empleyado. Ang maingat na pagsasaalang-alang sa mga legal na implikasyon at paghingi ng payo mula sa mga eksperto ay kinakailangan upang maiwasan ang mga hindi kanais-nais na resulta.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: NEC System Integrated Construction (NESIC) Phils., Inc. v. Ralph T. Crisologo, G.R. No. 201535, October 05, 2015

Oktubre 5, 2015

Pagpapatupad ng Kasunduan sa Barangay: Kapangyarihan ng MCTC at Bisa ng Pagkakasundo

Ang kasong ito ay nagpapatibay sa kapangyarihan ng Municipal Circuit Trial Court (MCTC) na ipatupad ang kasunduan na nabuo sa barangay, kahit ano pa ang halaga nito. Tinalakay rin dito ang bisa ng isang ‘kasunduan’ na hindi tinutulan sa loob ng itinakdang panahon, at kung paano ito nagiging pinal at ipatutupad. Nilinaw ng desisyong ito ang proseso ng pagpapatupad ng kasunduan at ang mga limitasyon sa pagtutol dito.

Kasunduan sa Barangay: May Bisa Pa Ba Kahit Hindi Nasunod ang Tamang Proseso?

Umiikot ang kasong ito sa pagtatalo sa pagitan ni Michael Sebastian at Annabel Lagmay Ng, na kinatawan ng kanyang Attorney-in-Fact na si Angelita Lagmay. Sina Annabel at Michael ay dating magkasintahan na nagkasundong mag-invest sa isang truck. Nagpadala si Annabel kay Michael ng P350,000.00 habang siya ay nagtatrabaho sa Hongkong. Nang maghiwalay sila, hindi umano ibinalik ni Michael ang pera, kaya dumulog si Angelita sa barangay. Nagkaroon ng ‘kasunduan’ kung saan pumayag si Michael na bayaran si Annabel ng P250,000.00. Ngunit hindi ito natupad ni Michael.

Ang pangunahing tanong dito ay kung may bisa ba ang ‘kasunduan’ na nabuo sa barangay, at kung maaari itong ipatupad sa korte. Tinutulan ni Michael ang ‘kasunduan’, at sinabing peke ang kanyang lagda dito, at hindi sumunod sa tamang proseso ang barangay. Iginiit din niya na ang halagang P250,000.00 ay lampas sa sakop ng MCTC.

Ngunit, ayon sa Korte Suprema, ang hindi pagtutol ni Michael sa ‘kasunduan’ sa loob ng 10 araw ay nangangahulugang tinanggap na niya ito. Ayon sa Seksyon 416 ng Local Government Code, ang amicable settlement ay may bisa ng isang pinal na desisyon ng korte, maliban na lang kung ito ay tinutulan o kung may petisyon na ipawalang bisa ito.

Ayon sa Korte, ang motion for execution na isinampa ni Angelita sa MCTC ay maituturing na isang aksyon para sa pagpapatupad, dahil naglalaman ito ng mahahalagang impormasyon tulad ng sanhi ng aksyon, mga pangalan ng partido, at kahilingan na ipatupad ang kasunduan. Bagama’t mali ang ginamit na pamamaraan ni Angelita, hindi ito naging hadlang para sa korte upang dinggin ang kaso, subalit kinakailangan pa rin niyang magbayad ng kaukulang docket fees.

Ipinaliwanag pa ng Korte na ang MCTC ay may kapangyarihang ipatupad ang ‘kasunduan’, kahit ano pa ang halaga nito. Sinasabi sa Seksyon 417 ng Local Government Code na ang kasunduan ay maaaring ipatupad sa “appropriate city or municipal court.” Walang pagtatangi ang batas, kaya walang duda na ibig sabihin nito ay may hurisdiksyon ang mga korte sa pagpapatupad ng ‘kasunduan’, ano man ang halaga nito. Ayon sa Korte Suprema:

Section 417. Execution. – The amicable settlement or arbitration award may be enforced by execution by the lupon within six (6) months from the date of the settlement. After the lapse of such time, the settlement may be enforced by action in the appropriate city or municipal court. [Emphasis ours.]

Dagdag pa rito, ang mga alegasyon ni Michael tungkol sa mga iregularidad sa paggawa ng ‘kasunduan’ at ang kanyang sinasabing peke na lagda ay itinuturing na waived, dahil hindi niya ito inilahad ayon sa proseso na nakasaad sa Local Government Code. Ito ay mahalaga sapagkat ang legal na prinsipyo ng waiver ay nagsasaad na ang isang partido ay maaaring kusang loob na talikuran ang isang karapatan o depensa.

Ang hindi pagtutol sa kasunduan sa loob ng 10 araw, alinsunod sa Seksyon 416 ng Local Government Code, ay nagreresulta sa pagkakaroon ng bisa ng isang pinal na desisyon ang kasunduan. Kaya naman, hindi na maaaring kuwestiyunin pa ni Michael ang kasunduan.

Sa huli, ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon ni Michael at pinagtibay ang desisyon ng Court of Appeals. Ito ay isang paalala sa lahat na mahalagang seryosohin ang mga ‘kasunduan’ na nabubuo sa barangay, at kung mayroon mang pagtutol, kailangang gawin ito sa loob ng itinakdang panahon.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung may kapangyarihan ba ang MCTC na ipatupad ang kasunduan na nabuo sa barangay, at kung may bisa ba ito bilang isang pinal na desisyon.
Ano ang ‘kasunduan’?	Ito ay ang amicable settlement na nabuo sa barangay kung saan pumayag si Michael na bayaran si Annabel ng P250,000.00.
Ano ang sinasabi sa Seksyon 416 ng Local Government Code?	Na ang amicable settlement ay may bisa ng isang pinal na desisyon ng korte kung hindi ito tinutulan sa loob ng 10 araw.
Ano ang ibig sabihin ng ‘motion for execution’?	Ito ay ang kahilingan na ipatupad ang isang desisyon o kasunduan ng korte. Sa kasong ito, itinuring ito ng Korte Suprema bilang isang aksyon para sa pagpapatupad.
May kapangyarihan ba ang MCTC na ipatupad ang ‘kasunduan’ kahit lampas sa jurisdictional amount?	Oo, dahil sinasabi sa Seksyon 417 ng Local Government Code na ang ‘kasunduan’ ay maaaring ipatupad sa “appropriate city or municipal court,” kahit ano pa ang halaga nito.
Ano ang ibig sabihin ng ‘waiver’?	Ito ay ang kusang loob na pagtalikod sa isang karapatan o depensa. Sa kasong ito, tinutulan ang mga alegasyon ni Michael dahil hindi niya ito inilahad sa tamang panahon.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Ibinasura ang petisyon ni Michael at pinagtibay ang desisyon ng Court of Appeals, na nag-uutos kay Michael na bayaran si Annabel.
Ano ang mahalagang aral sa kasong ito?	Na mahalagang seryosohin ang mga ‘kasunduan’ na nabubuo sa barangay at kung may pagtutol, kailangang gawin ito sa loob ng itinakdang panahon.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa proseso ng pagpapatupad ng mga kasunduan na nabuo sa barangay. Mahalagang tandaan na ang hindi pagtutol sa loob ng itinakdang panahon ay may malaking epekto, at ang mga MCTC ay may kapangyarihang ipatupad ang mga kasunduang ito. Kailangan ang mahusay na pag-unawa sa batas upang maprotektahan ang mga karapatan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Abril 22, 2015