Ipinahayag ng Korte Suprema na maaaring bawasan ng mga korte ang labis na interes sa pautang, lalo na kung ito ay itinakda base sa hindi pantay at mapanuring pamantayan, na sumasalungat sa prinsipyo ng mutwalidad ng kontrata. Ibig sabihin, hindi maaaring magpataw ng interes ang isang partido sa kasunduan kung ito ay hindi makatarungan at labis na nakakalamang sa isa’t isa. Ito ay upang protektahan ang mga umuutang laban sa mapang-abusong mga patakaran ng mga nagpapautang.
Interes sa Pautang: Kailan Ito Maituturing na Hindi Makatarungan?
Ang kasong ito ay tungkol sa Philippine National Bank (PNB) at AIC Construction Corporation kasama ang mag-asawang Rodolfo at Ma. Aurora Bacani. Taong 1988 nang magbukas ng account ang AIC Construction sa PNB. Pagkatapos nito, binigyan ng PNB ang AIC Construction ng P10 milyong credit line na may interes. Bilang seguridad, nagbigay ang mag-asawang Bacani ng real estate mortgage sa kanilang mga lupa.
Sa paglipas ng panahon, tumaas ang credit line hanggang umabot ito sa P65 milyon noong 1998, kung saan P40 milyon ang prinsipal at P25 milyon ang interes. Nag-alok ang AIC Construction na bayaran ito sa pamamagitan ng dacion en pago, o paglilipat ng kanilang mga ari-arian sa PNB bilang kabayaran sa utang. Hindi sila nagkasundo, kaya ipinagbili ng PNB ang mga ari-arian sa pamamagitan ng foreclosure.
Dahil dito, nagsampa ng kaso ang AIC Construction laban sa PNB, na sinasabing labis at hindi makatarungan ang interes na ipinataw. Ayon sa kanila, hindi tinanggap ng PNB ang kanilang alok na dacion en pago. Dagdag pa nila, kasama sa mga ari-ariang ipinagbili ang kanilang family home, na dapat ay exempted sa foreclosure. Iginiit naman ng PNB na ang interes ay valid dahil kusang-loob na pumasok ang AIC Construction sa kasunduan at nakaalam sa mga patakaran nito. Ngunit ayon sa Korte Suprema, hindi ito sapat para maging valid ang interes.
Nagsampa ng apela sa Court of Appeals ang AIC Construction, at pinaboran sila ng korte. Ayon sa Court of Appeals, hindi makatarungan ang interes dahil hindi ito nakasaad sa kasunduan, at ang probisyon nito ay lumalabag sa prinsipyo ng mutwalidad ng kontrata. Ang Artikulo 1308 ng Civil Code ay nagsasaad na ang kontrata ay dapat na may bisa sa magkabilang partido, at hindi maaaring iwan sa kagustuhan ng isa ang validity nito. Inihalintulad ng korte ang kasong ito sa ibang mga kaso ng PNB kung saan kinwestyon din ang kanilang mga patakaran sa interes.
Dahil dito, nagdesisyon ang Court of Appeals na gamitin ang legal rate ng interes, at ibinasura ang penalty charge. Hindi sumang-ayon ang PNB sa desisyon na ito at nagsampa ng Petition for Review sa Korte Suprema. Iginiit nila na hindi nila nilabag ang prinsipyo ng mutwalidad ng kontrata. Sinabi pa nila na hindi lamang sa kanila nakadepende ang interes, kundi pati na rin sa prevailing rate ng merkado.
Ngunit ayon sa Korte Suprema, tama ang desisyon ng Court of Appeals. Hindi dapat hayaan ang isang partido na magpataw ng interes na labis na nakakalamang sa kanila. Binigyang-diin ng Korte Suprema na sa mga kasunduan sa pautang, mahalaga na ang magkabilang panig ay may pantay na bargaining power. Sa kasong ito, ipinakita na hindi pantay ang bargaining power ng magkabilang panig. Ang probisyon ng interes na “at the rate per annum which is determined by the Bank to be the Bank’s prime rate plus applicable spread in effect as of the date of the relevant availment” ay nagbibigay sa PNB ng labis na kapangyarihan upang magtakda ng interes na hindi patas sa umuutang. Kaya naman, hindi ito maaaring ipatupad.
Ang kasong ito ay nagpapaalala na dapat protektahan ng mga korte ang mga umuutang laban sa mapang-abusong interes. Kung napatunayang hindi makatarungan ang interes, maaaring bawasan ito ng mga korte upang maging makatarungan para sa magkabilang panig. Ang pautang ay hindi dapat maging dahilan upang lalong maghirap ang mga umuutang, kundi dapat itong makatulong upang umunlad ang kanilang kabuhayan.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung tama ba ang ginawa ng Court of Appeals na bawasan ang interes sa utang ng AIC Construction dahil sa paglabag sa prinsipyo ng mutwalidad ng kontrata at pagiging labis ng interes. |
Ano ang ibig sabihin ng mutwalidad ng kontrata? | Ang mutwalidad ng kontrata ay nangangahulugan na ang kontrata ay dapat na may bisa sa magkabilang partido, at hindi maaaring iwan sa kagustuhan ng isa ang validity nito. Sa madaling salita, parehong partido ay dapat na sumang-ayon sa mga terms at conditions ng kontrata. |
Ano ang legal rate ng interes na ginamit sa kasong ito? | Ayon sa desisyon ng Court of Appeals, ang computation ng interest sa principal loan obligation ay 12% per annum mula sa effectivity ng loan agreement hanggang November 17, 2003. |
Ano ang dacion en pago? | Ang dacion en pago ay paraan ng pagbabayad kung saan inililipat ng umuutang ang kanyang ari-arian sa nagpautang bilang kabayaran sa utang. Kinakailangan ang pagsang-ayon ng magkabilang panig para maging valid ang dacion en pago. |
Ano ang sinasabi ng Truth in Lending Act tungkol sa interes? | Ayon sa Truth in Lending Act, kailangang ipaalam ng mga nagpapautang sa umuutang ang lahat ng impormasyon tungkol sa utang, kasama na ang interes, upang maprotektahan ang mga umuutang. |
Bakit ibinasura ng Korte Suprema ang argumento ng PNB? | Sinabi ng Korte Suprema na ang PNB ay nagtakda ng interes sa paraang hindi patas sa AIC Construction. Ang probisyon sa interes ay nagbigay sa PNB ng labis na kapangyarihan upang magtakda ng interes na hindi patas sa umuutang. |
Ano ang implikasyon ng desisyon na ito sa mga nagpapautang? | Dapat tiyakin ng mga nagpapautang na ang interes na ipinapataw ay makatarungan at naaayon sa batas. Hindi dapat maging mapang-abuso ang mga nagpapautang sa pagpataw ng interes sa mga umuutang. |
Ano ang implikasyon ng desisyon na ito sa mga umuutang? | Kung naniniwala ang umuutang na labis at hindi makatarungan ang interes na ipinataw sa kanya, maaari siyang magsampa ng kaso sa korte upang ipabawas ang interes. Ang mga korte ay may kapangyarihan na bawasan ang labis na interes upang maging makatarungan para sa magkabilang panig. |
Sa kabilang banda, dapat ding tandaan ng mga umuutang na mayroon din silang obligasyon na tuparin ang kanilang mga kontrata. Mahalaga na basahin at unawain ang mga terms at conditions ng kontrata bago ito pirmahan, upang maiwasan ang mga problema sa hinaharap.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PHILIPPINE NATIONAL BANK VS. AIC CONSTRUCTION CORPORATION, SPOUSES RODOLFO C. BACANI AND MA. AURORA C. BACANI, G.R. No. 228904, October 13, 2021