Pagpapataw ng Labis na Interes, Dahilan para Pawalang-Bisa ang Foreclosure
G.R. No. 192304, August 13, 2014
Maraming Pilipino ang nangangarap magkaroon ng sariling bahay o negosyo, at madalas, ang pautang ang nagiging daan para matupad ito. Ngunit paano kung ang pautang na ito ay may kaakibat na interes na sobra-sobra, halos hindi na makatarungan? Ang kasong Anchor Savings Bank vs. Pinzman Realty ay nagtuturo sa atin ng mahalagang aral: ang pagpapataw ng labis na interes ay maaaring magpawalang-bisa sa isinagawang foreclosure ng iyong ari-arian.
Ang Batas at ang Interes: Ano ang Sinasabi?
Ayon sa Article 1956 ng Civil Code of the Philippines, “No interest shall be due unless it has been expressly stipulated in writing.” Malinaw dito na kailangang nakasulat at napagkasunduan ang interes bago ito ipataw. Hindi basta-basta maaaring magdesisyon ang nagpautang na magpataw ng interes kung wala itong nakasulat na kasunduan.
Bukod pa rito, bagaman sinuspinde ang Usury Law noong 1980s, hindi ito nangangahulugan na malaya na ang mga nagpapautang na magpataw ng kahit anong interes. Ayon sa Korte Suprema, ang interes ay dapat makatarungan at hindi sobra-sobra o “unconscionable.” Kapag ang interes ay labis na mataas at mapang-abuso, maaari itong ideklara ng korte na labag sa batas at moralidad.
Halimbawa, kung umutang ka ng P100,000 at ang interes ay 5% kada buwan, ang taunang interes ay 60%! Ito ay maaaring ituring na sobra-sobra, lalo na kung ikukumpara sa mga interes na karaniwang ipinapataw ng mga bangko o iba pang institusyon ng pananalapi. Sa mga ganitong sitwasyon, mahalagang malaman ang iyong mga karapatan.
Ang Kwento ng Kaso: Anchor Savings Bank vs. Pinzman Realty
Nagsimula ang kasong ito nang umutang ang Pinzman Realty kay Anchor Savings Bank (Equicom Savings Bank na ngayon) ng P3,000,000. Bilang seguridad, isinangla nila ang kanilang mga lupa. Ayon sa Promissory Note at Disclosure Statement, ang kabuuang halaga na dapat bayaran, kasama na ang interes sa loob ng tatlong buwan, ay P3,308,447.74. Nakasaad din dito ang 5% na late payment charge, 25% na attorney’s fees, at 25% na liquidated damages.
Nakuha ni Mañalac (isa sa mga respondent) ang pautang at nag-isyu ng tatlong tseke para sa unang tatlong buwan na hulog. Ngunit sa kasamaang palad, isa lamang sa mga tseke ang naproseso. Nagkaroon sila ng balanse na P3,012,252.32 na hindi nila nabayaran.
Dahil dito, nakatanggap ang Pinzman Realty ng Notice of Extrajudicial Sale. Ang halagang hinihingi sa notisya ay P4,577,269.42 na noong Oktubre 15, 1998 pa lamang, at hindi pa kasama ang penalties, charges, attorney’s fees, at gastos sa foreclosure. Nagsagawa ng foreclosure sale at ang Anchor Savings Bank ang nanalo bilang pinakamataas na bidder.
Nagulat ang Pinzman Realty nang makatanggap sila ng Statement of Account na nagsasaad na ang utang nila ay P12,525,673.44! Ito ay dahil sa napakalaking interes at mga penalty na ipinataw ng bangko.
Hindi pumayag ang Pinzman Realty at nagsampa sila ng kaso sa korte para mapawalang-bisa ang foreclosure. Ayon sa kanila, labis at hindi makatarungan ang halagang hinihingi ng bangko.
Ang Desisyon ng Korte Suprema:
Sa pagdinig ng kaso, sinabi ng Korte Suprema na walang nakasulat na kasunduan tungkol sa 30.33% na interes na ipinataw ng Anchor Savings Bank. Dahil dito, tinukoy ng Korte Suprema na labis at “unconscionable” ang interes na ito. Ayon sa Korte:
“The CA declared that the loan agreement as embodied in the Promissory Note and Disclosure Statement failed to stipulate a rate of interest. Petitioner bank likewise admitted that there is no written agreement to prove that the parties agreed to the interest rate of 30.33% per annum on the loan. Thus, the CA held that petitioner erred in unilaterally imposing an interest rate of 30.33% on the unpaid portion of the loan. The CA held that said rate was excessive, iniquitous, unconscionable and blatantly contrary to law and morals.”
Dahil sa labis na interes, pinawalang-bisa ng Korte Suprema ang foreclosure sale. Ayon pa sa Korte:
“It is jurisprudential axiom that a foreclosure sale arising from a usurious mortgage cannot be given legal effect… In the case at bar, the unlawful interest charge which led to the demand for P4,577,269.42 as stated in the Notice of Extrajudicial Sale resulted in the invalidity of the subsequent foreclosure sale held on June 1, 1999. The private respondents cannot be obliged to pay an inflated or overstated mortgage indebtedness on account of excessive interest charges without offending the basic tenets of due process and equity.”
Bagaman pinawalang-bisa ang foreclosure, hindi nangangahulugan na hindi na kailangang bayaran ang pautang. Pinayagan ng Korte Suprema ang bangko na magsagawa muli ng foreclosure proceedings, ngunit dapat itong ibase sa tamang halaga ng utang, na walang labis na interes. Ito ay para mabigyan ng pagkakataon ang Pinzman Realty na bayaran ang kanilang utang sa makatarungang halaga.
Ano ang Kahalagahan Nito sa Iyo?
Ang kasong ito ay nagpapakita na hindi basta-basta pinapayagan ng batas ang pagpapataw ng labis na interes. Kung ikaw ay umuutang o nagpapautang, mahalagang tandaan ang mga sumusunod:
- Magkasundo sa Interes sa Sulat: Siguraduhin na ang usapan tungkol sa interes ay nakasulat at malinaw na napagkasunduan ng magkabilang panig. Huwag umasa sa usapang bibig lamang.
- Alamin Kung Makatarungan ang Interes: Magtanong at magkumpara. Kung ang interes ay tila sobra-sobra, kumunsulta sa abogado para malaman ang iyong mga karapatan.
- Huwag Matakot Lumaban: Kung ikaw ay nahaharap sa foreclosure dahil sa labis na interes, may laban ka. Huwag matakot na ipaglaban ang iyong karapatan sa korte.
Mahahalagang Aral Mula sa Kaso
- Ang labis na interes ay labag sa batas. Hindi maaaring magpataw ang nagpautang ng interes na sobra-sobra at mapang-abuso.
- Ang foreclosure dahil sa labis na interes ay maaaring mapawalang-bisa. Kung mapatunayan na ang foreclosure ay dahil sa labis na interes, maaari itong ideklara ng korte na walang bisa.
- May karapatan ang umuutang na bayaran ang utang sa makatarungang halaga. Hindi maaaring pilitin ang umuutang na bayaran ang sobrang laki ng utang dahil sa labis na interes.
Mga Madalas Itanong (FAQs)
Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “usurious interest” o interes na sobra-sobra?
Sagot: Ito ay tumutukoy sa interes na labis na mataas at hindi makatarungan, na itinuturing na mapang-abuso sa umuutang.
Tanong 2: Legal pa ba ang usury sa Pilipinas?
Sagot: Bagaman sinuspinde ang Usury Law, hindi ito nangangahulugan na legal ang lahat ng interes. Ang interes ay dapat pa rin na makatarungan at hindi “unconscionable.”
Tanong 3: Ano ang mangyayari kung ang interes sa aking pautang ay sobra-sobra?
Sagot: Maaari kang magsampa ng kaso sa korte para ideklara na labag sa batas ang interes. Maaari rin mapawalang-bisa ang anumang foreclosure na isinagawa dahil dito.
Tanong 4: Paano ko malalaman kung sobra-sobra na ang interes?
Sagot: Walang eksaktong porsyento na tinutukoy ang batas. Ang korte ang magdedesisyon batay sa mga pangyayari. Ngunit bilang patnubay, ikumpara ang interes sa karaniwang interes na ipinapataw ng mga bangko at iba pang institusyon ng pananalapi. Kung malayo ang agwat at tila mapang-abuso, maaaring sobra-sobra na ito.
Tanong 5: Ano ang dapat kong gawin kung nahaharap ako sa foreclosure dahil sa labis na interes?
Sagot: Humingi kaagad ng tulong legal. Kumunsulta sa abogado para malaman ang iyong mga karapatan at kung paano ka mapoprotektahan laban sa foreclosure.
Kung nahaharap ka sa problema tungkol sa labis na interes at foreclosure, huwag mag-atubiling humingi ng tulong sa mga eksperto. Ang ASG Law ay may kaalaman at karanasan sa mga ganitong usapin. Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.
Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)