ASG Law

Tag: TRANSCO

  • Pananagutan sa Just Compensation: Paglilinaw sa Papel ng PSALM at TRANSCO

    Sa desisyong ito, nilinaw ng Korte Suprema na ang National Transmission Corporation (TRANSCO), at hindi ang Power Sector Assets and Liabilities Management Corporation (PSALM), ang may pangunahing pananagutan sa pagbabayad ng provisional just compensation sa mga may-ari ng lupa na naapektuhan ng mga transmission towers na dating pag-aari ng National Power Corporation (NPC). Ang desisyon ay nagpapatibay na bagaman may mga kaso kung saan maaaring managot ang PSALM, sa pagkakataong ito, ang TRANSCO ang siyang dapat gampanan ang obligasyon dahil sa kanilang papel sa pamamahala at operasyon ng mga transmission facilities sa panahon na iniutos ang pagbabayad.

    Kung Paano Naging Usapin ang Just Compensation: Ang Kwento ng PSALM at TRANSCO

    Ang usapin ay nagsimula nang magsampa ng inverse condemnation proceedings ang Felisa Agricultural Corporation laban sa National Power Corporation (NPC) noong 2001 dahil sa hindi pagbabayad ng just compensation mula pa noong 1978 nang sakupin ang kanilang lupa. Dahil sa Electric Power Industry Reform Act of 2001 (EPIRA), nabuo ang TRANSCO at PSALM para gampanan ang mga dating tungkulin ng NPC. TRANSCO ang humalili sa mga electrical transmission functions, kasama ang karapatang gumamit ng eminent domain, habang ang PSALM ang humawak sa mga assets, liabilities, at kontrata ng NPC.

    Noong 2010, nag-utos ang Regional Trial Court na bayaran ng NPC ang Felisa Agricultural Corporation ng provisional value na P7,845,000.00. Nang hindi ito naayos, nag-file ang Felisa Agricultural Corporation ng Motion for Issuance of Writ of Execution laban sa NPC, TRANSCO, at PSALM, na iginigiit na sila ang mga transferees ng mga ari-arian ng NPC. Nag-isyu ang korte ng Writ of Execution laban sa tatlong korporasyon, na humantong sa pag-file ng PSALM ng Petition for Certiorari sa Court of Appeals, na kalaunan ay ibinasura. Ang Court of Appeals ay nagpasiya na ang PSALM ang dapat managot sa pagbabayad dahil sa paglilipat ng mga liabilities mula sa NPC. Dito na umakyat ang usapin sa Korte Suprema.

    Sa pagsusuri ng Korte Suprema, binigyang-diin nito na noong 2010, panahon na iniutos ang pagbabayad ng provisional just compensation, ang TRANSCO na ang may-ari ng transmission towers. Ipinunto ng Korte na ayon sa Section 8 ng EPIRA, ang TRANSCO ang nagmana ng mga transmission function at kapangyarihan ng eminent domain mula sa NPC. Dahil dito, ang obligasyon na bayaran ang Felisa Agricultural Corporation ay dapat na responsibilidad ng TRANSCO.

    Idinagdag pa ng Korte Suprema na ang pagiging wholly owned subsidiary ng TRANSCO ng PSALM ay hindi nangangahulugan na dapat akuin ng PSALM ang pananagutan. Binigyang-diin na ang PSALM at TRANSCO ay magkahiwalay na korporasyon at ang pananagutan ng PSALM ay limitado lamang sa mga assets nito, partikular na ang may kaugnayan sa pagbebenta, paglilipat, at privatization ng mga NPC generation assets. Kahit pa tumatanggap ng “net profits” ang PSALM mula sa TRANSCO, dapat na ibawas na rito ang mga gastusin na may kaugnayan sa eminent domain functions.

    Bukod pa rito, ang minute resolution sa kasong PSALM v. Regional Trial Court, Branch 48, Bacolod City ay hindi maaaring magsilbing binding precedent dahil iba ang partido na sangkot sa naunang kaso kumpara sa kasalukuyan. Binigyang diin ng Korte na dahil dito, ang Writ of Execution na inisyu laban sa PSALM ay lumabag sa due process dahil hindi naman ito partido sa kaso.

    Sa kabila ng pagiging proprietary function ng PSALM, hindi ito awtomatikong nangangahulugan na hindi na kailangan dumaan sa Commission on Audit para maayos ang pagbabayad. Gayunpaman, ipinaliwanag na kahit hindi kailangan dumaan sa COA para sa paunang bayad, dapat tandaan ang limitasyon sa kung anong ari-arian ng pamahalaan ang pwedeng ipa-execute.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung sino ang dapat managot sa pagbabayad ng provisional just compensation sa may-ari ng lupang naapektuhan ng transmission towers ng National Power Corporation (NPC) sa pagitan ng Power Sector Assets and Liabilities Management Corporation (PSALM) at National Transmission Corporation (TRANSCO).
    Ano ang desisyon ng Korte Suprema? Ang TRANSCO, at hindi ang PSALM, ang may pangunahing pananagutan sa pagbabayad ng provisional just compensation.
    Bakit TRANSCO ang dapat managot? Dahil sa Electric Power Industry Reform Act of 2001 (EPIRA), ang TRANSCO ang nagmana ng mga transmission function at kapangyarihan ng eminent domain mula sa NPC noong panahon na iniutos ang pagbabayad.
    Ano ang papel ng PSALM sa usaping ito? Bagama’t ang PSALM ang may-ari ng TRANSCO, hindi ito nangangahulugang awtomatiko nitong inaako ang mga pananagutan ng TRANSCO. Ang PSALM ay may hiwalay na corporate personality.
    Lumabag ba sa due process ang pag-isyu ng Writ of Execution laban sa PSALM? Oo, dahil hindi naman partido ang PSALM sa kaso ng inverse condemnation. Hindi ito nabigyan ng pagkakataong maghain ng depensa sa korte.
    Kailangan bang dumaan sa Commission on Audit (COA) bago bayaran ang just compensation? Bagamat hindi kailangan dumaan sa COA sa paunang bayad, dapat tandaan ang limitasyon sa kung anong ari-arian ng pamahalaan ang pwedeng ipa-execute.
    Ano ang ibig sabihin ng “minute resolution” sa kasong ito? Ang minute resolution sa naunang kaso ay hindi maaaring maging binding precedent dahil iba ang partido na sangkot sa naunang kaso kumpara sa kasalukuyang kaso.
    May epekto ba ang kasong ito sa mga power consumers? Maaaring magkaroon ito ng indirect impact. Ang malinaw na pagtukoy sa kung sino ang mananagot sa just compensation ay maaaring makatulong para mapabilis ang proseso ng pagbabayad.

    Sa kabuuan, ang desisyon na ito ay nagbibigay-linaw sa pananagutan ng PSALM at TRANSCO, partikular sa usapin ng just compensation, at nagtatakda ng mahalagang precedent sa mga katulad na kaso. Mahalaga para sa mga apektadong landowners, PSALM, TRANSCO, at iba pang stakeholders sa industriya ng kuryente na maunawaan ang implikasyon ng desisyong ito.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: POWER SECTOR ASSETS AND LIABILITIES MANAGEMENT CORPORATION (PSALM) VS. FELISA AGRICULTURAL CORPORATION, ET AL., G.R. No. 205193, July 05, 2021

  • Kapag Hindi Mo Agad Kinuwestiyon: Ang Usapin ng National Power Corporation at ang Bayad-Justo Para sa Lupa

    Sa desisyon ng Korte Suprema, ipinaliwanag na kapag ang isang ahensiya ng gobyerno, tulad ng National Power Corporation (NPC), ay gumamit ng iyong lupa para sa proyekto ng pamahalaan nang walang pormal na pagkuha nito, at hindi ka agad kumilos para pigilan ito, hindi ka na basta-basta makakapagdemanda para paalisin sila. Sa halip, ang iyong karapatan ay humingi na lamang ng tamang bayad para sa lupa (just compensation). Ang desisyong ito ay mahalaga dahil ipinapakita nito na may limitasyon ang karapatan ng isang may-ari ng lupa kapag ang interes ng publiko ay nakataya, at dapat maging mabilis ang pagkilos kung nais nilang protektahan ang kanilang pag-aari.

    Lupa Para sa Linya ng Kuryente: Kailan Dapat Humingi ng Tamang Kabayaran, Hindi Pagpapaalis?

    Ang kaso ay nagsimula sa reklamong unlawful detainer na isinampa ng mag-asawang Spouses Rufo at Tomasa Llorin laban sa NPC. Ayon sa kanila, inokupa ng NPC ang kanilang lupa sa Naga City noong 1978 para itayo ang 69 kV Naga-Tinambac power transmission lines. Bagamat pumayag ang mga naunang may-ari ng lupa sa paggamit nito, sa paniniwalang pansamantala lamang ito, hindi nagbayad ang NPC ng upa at hindi rin umalis nang hingin na ito ng mga Llorin. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay: Maaari bang paalisin ang NPC sa pamamagitan ng unlawful detainer, o dapat bang bayaran na lamang sila para sa paggamit ng lupa?

    Nadesisyunan ng Municipal Trial Court in Cities (MTCC) at Regional Trial Court (RTC) na dapat lisanin ng NPC ang lupa at magbayad ng upa. Ngunit, binaliktad ito ng Korte Suprema, na sinabing hindi tama ang remedyong unlawful detainer sa sitwasyong ito. Ayon sa Korte, dahil ginamit ang lupa para sa isang pampublikong proyekto at hindi agad umangal ang mga may-ari, ang nararapat ay bayaran na lamang ang mga Llorin ng just compensation.

    Ang desisyong ito ay nakaangkla sa Republic Act No. 9136 (RA 9136), na nagtatakda ng paglipat ng electrical transmission functions ng NPC sa National Transmission Corporation (TRANSCO). Binigyang-diin ng Korte na ang TRANSCO, bilang successor ng NPC sa mga tungkuling ito, ay may kapangyarihang gamitin ang eminent domain para sa mga proyektong pang-transmission. Ibig sabihin, maaaring kunin ng gobyerno ang pribadong lupa para sa pampublikong gamit, basta’t bayaran ito ng just compensation.

    Dagdag pa rito, binanggit ng Korte ang kaso ng National Transmission Corp. v. Bermuda Development Corp., kung saan ipinaliwanag na hindi maaaring gamitin ang unlawful detainer laban sa isang public utility company dahil sa public policy at public necessity. Sa halip, may tatlong maaaring gawin ang korte:

    1. Ibasura ang kaso nang walang prejudice sa paghahain ng landowner ng aksyon para sa just compensation;
    2. Ibasura ang kaso at utusan ang public utility corporation na maghain ng expropriation proceedings at bayaran ang just compensation;
    3. Ituloy ang kaso na parang expropriation case at alamin ang just compensation ayon sa Rule 67 (Expropriation) ng Rules of Court, kung sakop ng jurisdiction ng korte ang halaga ng lupa.

    “Thus, it is well-settled that a case filed by a landowner for recovery of possession or ejectment against a public utility corporation, endowed with the power of eminent domain, which has occupied the land belonging to the former in the interest of public service without prior acquisition of title thereto by negotiated purchase or expropriation proceedings, will not prosper. Any action to compel the public utility corporation to vacate such property is unavailing since the landowner is denied the remedies of ejectment and injunction for reasons of public policy and public necessity as well as equitable estoppel. The proper recourse is for the ejectment court: (1) to dismiss the case without prejudice to the landowner filing the proper action for recovery of just compensation and consequential damages; or (2) to dismiss the case and direct the public utility corporation to institute the proper expropriation or condemnation proceedings and to pay the just compensation and consequential damages assessed therein; or (3) to continue with the case as if it were an expropriation case and determine the just compensation and consequential damages pursuant to Rule 67 (Expropriation) of the Rules of Court, if the ejectment court has jurisdiction over the value of the subject land.”

    Sa madaling salita, kung matagal nang ginagamit ang iyong lupa para sa isang pampublikong proyekto at hindi ka agad nagreklamo, hindi ka na basta-basta makakapagpaalis sa gobyerno. Ang tanging remedyo mo na lamang ay humingi ng just compensation. Ito ay dahil itinuturing na pumayag ka na sa paggamit ng lupa, kahit walang pormal na kasunduan.

    Sa kasong ito, binigyang-diin ng Korte na ang tagal ng panahon bago kinwestiyon ng mga Llorin o ng kanilang mga predecessors-in-interest ang paggamit ng lupa para sa transmission lines ay nangangahulugang waiver sa kanilang karapatang bawiin ang pagmamay-ari nito. Kaya, ang nararapat lamang ay humingi ng just compensation.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung maaaring paalisin ang National Power Corporation (NPC) mula sa lupang ginagamit nito para sa transmission lines sa pamamagitan ng aksyong unlawful detainer.
    Ano ang ibig sabihin ng “just compensation”? Ito ang tamang bayad na dapat ibigay sa may-ari ng lupa kapag kinuha ito ng gobyerno para sa pampublikong gamit.
    Bakit hindi pwedeng paalisin ang NPC sa pamamagitan ng unlawful detainer? Dahil ang lupa ay ginagamit para sa isang pampublikong proyekto at hindi agad kumilos ang mga may-ari para pigilan ang paggamit nito.
    Ano ang dapat gawin ng mga Llorin? Maghain ng aksyon para sa just compensation upang mabayaran sila para sa paggamit ng kanilang lupa.
    Ano ang papel ng TRANSCO sa kasong ito? Ang TRANSCO ay ang successor ng NPC sa mga tungkulin nito sa electrical transmission at may kapangyarihang gumamit ng eminent domain.
    Ano ang ibig sabihin ng “eminent domain”? Ito ang karapatan ng gobyerno na kunin ang pribadong lupa para sa pampublikong gamit, basta’t bayaran ito ng just compensation.
    Mayroon bang limitasyon ang karapatan ng isang may-ari ng lupa? Oo, kapag ang lupa ay ginagamit para sa isang pampublikong proyekto at hindi agad kumilos ang may-ari, maaaring hindi na niya ito basta-basta mabawi.
    Ano ang naging basehan ng Korte Suprema sa desisyon nito? Ang RA 9136, ang kaso ng National Transmission Corp. v. Bermuda Development Corp., at ang prinsipyo ng public policy at public necessity.
    Bakit mahalaga ang desisyong ito? Ipinapakita nito na may limitasyon ang karapatan ng isang may-ari ng lupa kapag ang interes ng publiko ay nakataya.

    Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagbibigay-linaw sa mga karapatan at obligasyon ng parehong gobyerno at mga pribadong may-ari ng lupa. Mahalagang tandaan na ang mabilis na pagtugon sa mga paglabag sa karapatan sa pag-aari ay kritikal upang maprotektahan ang iyong interes. Sa kabilang banda, kinikilala rin nito ang pangangailangan para sa mga proyekto ng pamahalaan na magpatuloy para sa kapakanan ng publiko, kahit na mangailangan itong gamitin ang pribadong lupa. Ang balanse sa pagitan ng dalawang ito ay susi sa pagpapanatili ng isang makatarungang lipunan.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: NATIONAL POWER CORPORATION VS. SPOUSES RUFO AND TOMASA LLORIN, G.R. No. 195217, January 13, 2021

  • Pagklasipika ng mga Ari-arian ng Transmisyon: Ang Awtoridad ng ERC at ang EPIRA

    Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals na nagpapatibay naman sa naging pagpapasya ng Energy Regulatory Commission (ERC). Ang ERC ang may awtoridad na magtakda ng pamantayan para tukuyin kung ang isang linya ng kuryente, partikular ang 138kV Aplaya-PSC Line, ay maituturing na transmission asset o sub-transmission asset. Mahalaga ito dahil ang pagtukoy na ito ay nakakaapekto sa kung paano maaaring ibenta o ilipat ang linya ng kuryente sa ibang mga kumpanya, alinsunod sa Electric Power Industry Reform Act of 2000 (EPIRA).

    Kapangyarihan sa Kuryente: Sino ang Nagpapasya kung Ano ang Transmission o Sub-Transmission?

    Ang Philippine Sinter Corporation (PSC) ay nakikipagtalo na ang 138kV Aplaya-PSC Line ay dapat ituring na transmission asset dahil ito ay orihinal na napagkasunduan sa ilalim ng kontrata nila sa National Power Corporation (NAPOCOR). Subalit, sinabi ng Korte Suprema na ang ERC ang may kapangyarihang magtakda ng pamantayan para sa pagkilala sa pagitan ng mga transmission at sub-transmission asset, batay sa EPIRA at mga Implementing Rules and Regulations (IRR) nito. Dahil dito, ang anumang kasunduan sa pagitan ng PSC at TRANSCO (bilang tagapagmana ng NAPOCOR) ay walang bisa kung salungat sa desisyon ng ERC. Sinuri ng Korte ang mga probisyon ng EPIRA at IRR upang patunayan na ang ERC talaga ang may eksklusibong awtoridad sa pagtukoy na ito.

    Binigyang-diin ng Korte na ayon sa Section 7 ng EPIRA, ang ERC ang dapat magtakda ng pamantayan ng boltahe ng transmisyon upang tukuyin ang pagkakaiba sa pagitan ng mga transmission at sub-transmission asset. Ito ay sinusuportahan din ng Section 4, Rule 6 ng IRR ng EPIRA. Kaya naman, ang ERC lamang ang may legal na basehan upang magpasya kung ano ang maituturing na transmission o sub-transmission asset. Ito ay taliwas sa inaakala ng PSC na ang kanilang kasunduan sa TRANSCO ang dapat manaig.

    Dagdag pa rito, ipinaliwanag ng Korte na ang klasipikasyon ng 138kV Aplaya-PSC Line bilang sub-transmission asset ay naaayon sa mga pamantayan na itinakda sa Section 4(b) at (c), Rule 6 ng IRR ng EPIRA. Ayon dito, ang mga sub-transmission asset ay karaniwang radial in character at ang kuryente ay dumadaloy papasok, hindi palabas. Tinukoy ng Court of Appeals na ang linya ay direktang nagkokonekta sa PSC sa TRANSCO-Aplaya 100 MVA substation, na nagpapatunay na ito ay may single simultaneous path of power flow.

    Sinabi rin ng Korte na ang isyu na dapat pagtuunan ng pansin ay kung ang 138kV Aplaya-PSC line ba ay isang sub-transmission asset, at hindi ang legal na personalidad ng CEPALCO upang bilhin ito. Dahil dito, ang argumento ng PSC na dapat daw ibinasura ang kaso dahil walang legal na personalidad ang CEPALCO ay walang basehan. Ang desisyon ng ERC ay nakabatay sa substantial evidence, kaya hindi dapat itong basta-basta baligtarin. Ayon sa umiiral na jurisprudence, ang mga desisyon ng administrative bodies, tulad ng ERC, ay dapat igalang maliban kung mayroong grave abuse of discretion, fraud o error of law.

    Sa madaling salita, ang pasya ay nagpapatibay na ang ERC ang may kapangyarihang magklasipika ng mga ari-arian ng kuryente, at ang desisyon na klasipikahin ang 138kV Aplaya-PSC Line bilang sub-transmission asset ay wasto ayon sa EPIRA at mga regulasyon nito. Ang isyung ito ay hindi nakakaapekto sa kontrata ng PSC sa kuryente, bagkus ito’y tungkol sa kung sino ang may hurisdiksyon na magklasipika at mag-regulate ng mga ari-arian ng kuryente.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung ang 138kV Aplaya-PSC Line ay dapat ituring na transmission asset o sub-transmission asset, at kung sino ang may awtoridad na magpasya dito.
    Sino ang may awtoridad na magklasipika ng transmission at sub-transmission assets? Ang Energy Regulatory Commission (ERC) ang may eksklusibong awtoridad na magtakda ng pamantayan at magklasipika ng transmission at sub-transmission assets.
    Ano ang basehan ng ERC sa pagklasipika ng mga assets? Ang ERC ay nagbabase sa Electric Power Industry Reform Act of 2000 (EPIRA) at sa mga Implementing Rules and Regulations (IRR) nito.
    Ano ang naging batayan ng korte sa pagpabor sa ERC? Napag-alaman ng korte na ang 138kV Aplaya-PSC Line ay radial in character, na isa sa mga katangian ng sub-transmission assets ayon sa IRR ng EPIRA.
    Bakit mahalaga ang pagklasipika ng mga ari-arian ng kuryente? Ang pagklasipika ay nakakaapekto sa kung paano maaaring ibenta o ilipat ang mga linya ng kuryente sa ibang mga kumpanya alinsunod sa EPIRA.
    May epekto ba ang kasunduan ng PSC at TRANSCO sa pagklasipika? Hindi, walang bisa ang anumang kasunduan kung salungat sa desisyon ng ERC, dahil ang ERC ang may legal na awtoridad na magpasya.
    Ano ang ibig sabihin ng “radial in character” para sa sub-transmission assets? Ito ay nangangahulugan na ang linya ay direktang nagkokonekta sa isang end-user (tulad ng PSC) sa isang substation.
    Maaari bang baligtarin ang desisyon ng ERC? Hindi, maliban kung mayroong grave abuse of discretion, fraud o error of law, na wala sa kasong ito.

    Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapatibay sa kapangyarihan ng ERC na mag-regulate sa industriya ng kuryente, lalo na sa pagklasipika ng mga ari-arian ng transmisyon at sub-transmisyon. Ito ay nagbibigay linaw sa mga kumpanya na ang pagsunod sa regulasyon ng ERC ay mahalaga sa operasyon ng kanilang negosyo.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: Philippine Sinter Corporation v. National Transmission Corporation, G.R No. 192578, September 16, 2020

  • Kapangyarihan ng Eminent Domain: Proteksyon sa mga Pampublikong Korporasyon Laban sa Pagpapaalis

    Pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang korporasyon na nagseserbisyo sa publiko, na may kapangyarihang kumuha ng lupa sa pamamagitan ng eminent domain, ay hindi maaaring pilitin na lisanin ang lupang inukupa nito nang walang paunang pagkuha ng titulo sa pamamagitan ng negosasyon o expropriation. Ang may-ari ng lupa ay may karapatan lamang sa makatarungang kabayaran. Ang desisyong ito ay nagbibigay proteksyon sa mga proyekto ng pamahalaan na naglalayong maghatid ng serbisyo publiko.

    Lupaing Inaangkin, Serbisyo Publiko: Kailan Mas Matimbang ang Kapakanan ng Nakararami?

    Sa kasong ito, ang National Transmission Corporation (TransCo), isang korporasyon ng pamahalaan na may tungkuling maghatid ng kuryente, ay kinasuhan ng Bermuda Development Corporation (BDC) ng unlawful detainer dahil sa paggamit ng lupa ng BDC. Ito ay matapos magtayo ang TransCo ng mga imprastraktura sa lupa ng BDC nang walang paunang kasunduan o pagbabayad. Ang pangunahing tanong dito ay kung maaaring paalisin ang TransCo sa lupa, o kung ang tanging remedyo na lamang ng BDC ay ang mabayaran ng makatarungang kabayaran.

    Ayon sa mga naunang desisyon ng Korte Suprema, hindi maaaring paalisin ang isang korporasyon na nagseserbisyo sa publiko, tulad ng TransCo, na may kapangyarihang kumuha ng lupa sa pamamagitan ng eminent domain. Ito ay dahil mas matimbang ang kapakanan ng publiko kaysa sa karapatan ng may-ari ng lupa na bawiin ang kanyang pag-aari. Bagkus, ang remedyo ng may-ari ay ang maghabol para sa makatarungang kabayaran para sa lupang inukupa ng korporasyon.

    “The owner of land, who stands by, without objection, and sees a public railroad constructed over it, can not, after the road is completed, or large expenditures have been made thereon upon the faith of his apparent acquiescence, reclaim the land, or enjoin its use by the railroad company. In such a case there can only remain to the owner a right of compensation.”

    Ang kapangyarihan ng eminent domain ay nakasaad sa Konstitusyon at nagbibigay-daan sa pamahalaan na kumuha ng pribadong ari-arian para sa pampublikong gamit, basta’t mayroong makatarungang kabayaran. Ipinunto ng Korte na sa mga kaso kung saan ang isang korporasyon ay nagtayo na ng imprastraktura sa lupa nang walang paunang pagkuha ng titulo, hindi na praktikal o makatarungan na paalisin pa ito, lalo na kung makakaapekto ito sa serbisyo publiko.

    Sa halip, dapat bayaran ang may-ari ng lupa ng halaga nito sa panahon na ito ay kinuha, pati na rin ang anumang danyos na dulot ng paggamit nito. Itinatag din ng Korte na ang paghahabol ng may-ari ng lupa ay hindi isang aksyon para sa pagpapaalis, kundi isang aksyon para sa pagbabayad ng just compensation. Dahil dito, ang Municipal Trial Court (MTC) ay walang hurisdiksyon sa kaso, dahil ang halaga ng lupa ay lampas sa saklaw ng kapangyarihan nito. Dapat ding ibasura ang paggawad ng MTC ng rental in arrears, dahil ang tanging karapatan ng BDC ay ang just compensation ng lupa.

    Bilang karagdagan, ang paghahain ng expropriation case ng TransCo ay hindi nagiging moot and academic ang unlawful detainer case. Ayon sa Korte Suprema, nagkamali ang MTC sa pagpapatuloy ng kaso ng unlawful detainer. Ang desisyon ng MTC na pilitin ang TransCo na lisanin ang pag-aari at magbayad ng renta ay walang legal na batayan dahil hindi dapat nagpatuloy ang MTC sa kaso ng unlawful detainer dahil sa umiiral na jurisprudence.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Ang pangunahing isyu ay kung maaaring paalisin ang TransCo sa lupa ng BDC, o kung ang tanging remedyo na lamang ng BDC ay ang mabayaran ng makatarungang kabayaran.
    Ano ang eminent domain? Ito ay ang kapangyarihan ng pamahalaan na kumuha ng pribadong ari-arian para sa pampublikong gamit, basta’t mayroong makatarungang kabayaran.
    Bakit hindi maaaring paalisin ang TransCo sa lupa? Dahil ang TransCo ay isang korporasyon na nagseserbisyo sa publiko at may kapangyarihang kumuha ng lupa sa pamamagitan ng eminent domain. Mas matimbang ang kapakanan ng publiko kaysa sa karapatan ng may-ari na bawiin ang kanyang pag-aari.
    Ano ang remedyo ng BDC sa kasong ito? Ang remedyo ng BDC ay ang maghabol para sa makatarungang kabayaran para sa lupang inukupa ng TransCo, pati na rin ang anumang danyos na dulot ng paggamit nito.
    Ano ang ibig sabihin ng ‘just compensation’? Ito ay ang halaga ng lupa sa panahon na ito ay kinuha, pati na rin ang anumang danyos na dulot ng paggamit nito. Dapat itong maging makatarungan at naaayon sa batas.
    May hurisdiksyon ba ang MTC sa kasong ito? Wala. Dahil ang halaga ng lupa ay lampas sa saklaw ng kapangyarihan nito, dapat itong ihain sa mas mataas na hukuman.
    Ano ang implikasyon ng desisyong ito sa iba pang mga kaso? Pinoprotektahan nito ang mga proyekto ng pamahalaan na naglalayong maghatid ng serbisyo publiko mula sa pagkaantala dahil sa mga kaso ng pagpapaalis.
    Ano ang dapat gawin ng BDC ngayon? Maaaring maghain ang BDC ng aksyon para sa pagbabayad ng just compensation sa tamang hukuman.

    Sa madaling salita, pinagtibay ng Korte Suprema na ang kapakanan ng publiko ay mas matimbang kaysa sa karapatan ng isang pribadong indibidwal na bawiin ang kanyang pag-aari, lalo na kung ang pag-aari na ito ay ginagamit para sa isang mahalagang serbisyo publiko. Mahalagang maunawaan ng mga may-ari ng lupa ang kanilang mga karapatan sa ilalim ng batas, lalo na kung ang kanilang lupa ay kailangan para sa mga proyekto ng pamahalaan.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: National Transmission Corporation vs. Bermuda Development Corporation, G.R. No. 214782, April 03, 2019

  • Paglilipat ng mga Ari-arian ng NAPOCOR at Lokal na Buwis sa Prangkisa: Paglilinaw sa Pananagutan

    Nilinaw ng Korte Suprema na ang pagpataw ng lokal na buwis sa prangkisa sa National Power Corporation (NAPOCOR) ay nakabatay sa kung sino ang nagmamay-ari at nagpapatakbo ng mga ari-arian na nagpapadaloy ng kuryente. Sa madaling salita, kung ang NAPOCOR ay naglilipat ng mga ari-arian nito sa ibang korporasyon, hindi na ito dapat patawan ng buwis sa prangkisa. Ang desisyong ito ay nagbibigay linaw sa mga lokal na pamahalaan tungkol sa tamang pagpataw ng buwis sa prangkisa at pinoprotektahan ang mga korporasyong naglilipat ng kanilang operasyon mula sa hindi makatarungang pagbubuwis.

    Kuwento ng Buwis: Ang Paglilipat ng NAPOCOR at mga Lokal na Pamahalaan

    Ang kasong ito ay umiikot sa pagtatalo sa pagitan ng National Power Corporation (NAPOCOR) at ng Pamahalaang Panlalawigan ng Bataan ukol sa pagbabayad ng lokal na buwis sa prangkisa. Noong 2003, sinisingil ng Bataan ang NAPOCOR ng P45.9 milyon para sa mga taong 2001 hanggang 2003. Ngunit, iginiit ng NAPOCOR na hindi na sila dapat magbayad ng buwis na ito dahil sa Republic Act (RA) 9136, o ang Electric Power Industry Reform Act (EPIRA) na nagkabisa noong 2001. Ayon sa EPIRA, ang NAPOCOR ay hindi na dapat magpadaloy ng kuryente, kaya hindi na sila dapat magbayad ng buwis sa prangkisa. Hindi pumayag ang Bataan at kinolekta ang buwis sa pamamagitan ng pag-foreclose ng mga ari-arian ng NAPOCOR. Dahil dito, dinala ng NAPOCOR ang usapin sa korte, na humantong sa Korte Suprema.

    Ang pangunahing argumento ng NAPOCOR ay nang ilipat nito ang mga ari-arian at operasyon sa National Transmission Corporation (TRANSCO), hindi na ito ang dapat managot sa buwis sa prangkisa. Ayon sa EPIRA, ang pagbuo ng kuryente ay hindi na itinuturing na isang pampublikong serbisyo, at ang mga kumpanyang gumagawa nito ay hindi na kailangan ng pambansang prangkisa. Dahil dito, hindi na dapat patawan ng lokal na buwis sa prangkisa ang NAPOCOR. Tinukoy sa batas na ang dapat magbayad ng buwis na ito ay ang TRANSCO, na siyang nagpapatakbo ng sistema ng pagpapadaloy ng kuryente. Kaya naman, ilegal ang ginawang foreclosure ng Bataan sa mga ari-arian ng NAPOCOR.

    Sinabi ng Korte Suprema na ang Court of Appeals ay nagkamali nang ibasura nito ang apela ng NAPOCOR dahil sa kawalan ng hurisdiksyon. Bagama’t ang kaso ay may kinalaman sa foreclosure, ito ay may kaugnayan din sa pagtatalo sa pagitan ng NAPOCOR at ng lokal na pamahalaan tungkol sa buwis sa prangkisa. Ang Korte Suprema ang may hurisdiksyon sa mga usaping may kinalaman sa buwis, kaya’t dapat dinggin ang apela ng NAPOCOR. Kinilala ng Korte Suprema na sa ilalim ng EPIRA, ang NAPOCOR ay hindi na ang tamang partido na dapat patawan ng buwis sa prangkisa. Idinagdag pa ng Korte Suprema na hindi maaaring gamitin ng Bataan ang mga ari-arian ng NAPOCOR para mabayaran ang buwis, dahil ang mga ari-arian na ito ay pag-aari na ng TRANSCO.

    Nang pinagtibay ang EPIRA, nagkaroon ng malaking pagbabago sa industriya ng kuryente. Ang pagbuo ng kuryente ay hindi na itinuturing na isang pampublikong serbisyo, at ang mga kumpanyang gumagawa nito ay hindi na kailangan ng pambansang prangkisa. Ang pangunahing layunin ng EPIRA ay ang gawing mas mura ang kuryente sa mga mamamayan. Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema ang mga probisyon ng EPIRA at sinigurado na hindi ito lalabag sa mga lokal na pamahalaan. Bagama’t pinahihintulutan ng EPIRA ang pagpataw ng lokal na buwis sa prangkisa, nililinaw nito na ang mga kumpanyang naglilipat ng kanilang operasyon ay hindi na dapat managot sa buwis na ito.

    Tinukoy sa desisyon na ang hindi pagbabayad ng NAPOCOR sa buwis sa prangkisa ay hindi nangangahulugan na pumapayag ito sa mga pagbubuwis ng Bataan. Bilang isang korporasyon na pag-aari ng pamahalaan, ang NAPOCOR ay protektado laban sa mga pagkakamali ng mga ahente nito. Ang pagiging exempted ng NAPOCOR mula sa mga bayarin ay nakasaad sa prinsipyo na ang estoppel ay hindi maaaring gamitin laban sa gobyerno. Ipinahayag pa rin ng NAPOCOR na hindi ito responsable sa pagbabayad ng lokal na buwis sa prangkisa na kinokolekta ng Bataan dahil hindi na nito ginagawa ang mga tungkulin ng pagpapadala ng kuryente nang magkabisa ang EPIRA noong 2001. Kung kaya, napagdesisyunan ng korte na walang basehan para ipagpatuloy ang foreclosure sale at ipinawalang-bisa ito.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung tama ba ang pagpataw ng Pamahalaang Panlalawigan ng Bataan ng lokal na buwis sa prangkisa sa NAPOCOR pagkatapos ng pagpapatibay ng EPIRA.
    Ano ang EPIRA? Ang Electric Power Industry Reform Act (EPIRA) ay batas na nagreporma sa sektor ng enerhiya sa Pilipinas, na naglalayong gawing mas mahusay at mura ang kuryente.
    Ano ang TRANSCO? Ang National Transmission Corporation (TRANSCO) ay isang korporasyon na siyang responsable sa pagpapadaloy ng kuryente sa buong bansa, na dating ginagampanan ng NAPOCOR.
    Sino ang dapat magbayad ng lokal na buwis sa prangkisa pagkatapos ng EPIRA? Ayon sa EPIRA, ang TRANSCO, bilang siyang nagpapatakbo ng sistema ng pagpapadaloy ng kuryente, ang dapat magbayad ng lokal na buwis sa prangkisa.
    Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito? Ipinawalang-bisa ng Korte Suprema ang foreclosure sale ng mga ari-arian ng NAPOCOR at nilinaw na hindi na dapat patawan ng buwis sa prangkisa ang NAPOCOR pagkatapos na mailipat ang mga ari-arian nito sa TRANSCO.
    Mayroon bang katungkulan pa ang NAPOCOR pagkatapos ng EPIRA? Oo, ang NAPOCOR ay may katungkulan pa rin, tulad ng pamamahala sa mga kontrata ng kuryente, ngunit hindi na ito dapat patawan ng buwis sa prangkisa para sa pagbuo at pagpapadala ng kuryente.
    Bakit mahalaga ang desisyong ito para sa mga lokal na pamahalaan? Nagbibigay linaw ang desisyong ito sa mga lokal na pamahalaan tungkol sa kung paano at kanino dapat ipataw ang lokal na buwis sa prangkisa sa sektor ng kuryente.
    Ano ang kahalagahan ng desisyong ito para sa mga mamamayan? Ang desisyong ito ay nakakatulong upang mapanatili ang katatagan sa sektor ng kuryente at maiwasan ang mga hindi makatarungang pagbubuwis, na maaaring makaapekto sa presyo ng kuryente.

    Ang paglilinaw na ito ng Korte Suprema ay mahalaga para sa tamang pagpapatupad ng EPIRA at para protektahan ang mga korporasyong naglilipat ng kanilang operasyon mula sa hindi makatarungang pagbubuwis. Sa ganitong paraan, masisiguro ang maayos na transisyon sa bagong sistema ng kuryente at maiwasan ang mga pagtatalo sa pagitan ng mga lokal na pamahalaan at mga korporasyon.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: National Power Corporation v. Provincial Government of Bataan, G.R No. 180654, March 06, 2017

  • Paglilinaw sa mga Benepisyo sa Paghihiwalay: Sino ang Karapat-dapat, Ayon sa Batas?

    Sa isang desisyon ng Korte Suprema, nilinaw nito kung sino ang karapat-dapat tumanggap ng separation benefits o benepisyo sa paghihiwalay mula sa National Transmission Corporation (TransCo). Ang sentro ng usapin ay kung kasama ba sa pagbibigay ng benepisyo ang mga empleyadong kontraktwal na ang appointment ay hindi inaprubahan ng Civil Service Commission (CSC). Ayon sa Korte, hindi maaaring magbigay ng benepisyo sa paghihiwalay sa mga empleyadong kontraktwal maliban na lamang kung inaprubahan ng CSC ang kanilang appointment. Ito ay paglilinaw sa mga dating panuntunan at nagtatakda ng pamantayan para sa mga GOCCs sa pagbibigay ng benepisyo sa paghihiwalay.

    Pagkakontrata sa Gobyerno: Dapat Bang Mabayaran nang Katulad ng Regular?

    Ang kaso ay nagsimula sa hindi pagpayag ng Commission on Audit (COA) sa pagkakabilang sa serbisyo ni Benjamin Miranda, isang dating empleyado ng TransCo, sa pagkuwenta ng kanyang separation benefits. Mula Abril 1, 2003, hanggang Marso 21, 2004, si Miranda ay isang contractual employee na may posisyon ng Senior Engineer. Ang COA ay hindi pumayag sa dahilang nakasaad sa Service Agreement na walang relasyon ng employer-employee sa pagitan ni Miranda at ng TransCo. Kaya ang tanong, dapat bang ituring na regular na empleyado si Miranda na may karapatan sa benepisyo kahit mayroong kontrata na nagsasaad na hindi siya empleyado ng gobyerno?

    Ayon sa Korte Suprema, ang TransCo, bilang isang Government Owned and Controlled Corporation (GOCC), ay sakop ng mga batas ng Civil Service. Sa ilalim ng Saligang Batas, ang CSC ang pangunahing ahensya ng gobyerno na may kinalaman sa mga bagay na nakaaapekto sa career development, karapatan, at kapakanan ng mga empleyado ng gobyerno. Kaya, ang TransCo ay dapat sumunod sa mga probisyon ng charter nito at mga kaugnay na CSC issuances. Binigyang-diin ng Korte na dapat sundin ang mga batas at regulasyon hinggil sa separation benefits, lalo na para sa mga empleyadong kontraktwal. Ang Seksyon 63 ng EPIRA ay nagtatakda ng mga separation benefits para sa mga opisyal at empleyado na naapektuhan ng restructuring ng industriya ng elektrisidad at privatization ng mga ari-arian ng NPC.

    SECTION 63. Separation Benefits of Officials and Employees of Affected Agencies. – National Government employees displaced or separated from the service as a result of the restructuring of the electricity industry and privatization of NPC assets pursuant to this Act, shall be entitled to either a separation pay and other benefits in accordance with existing laws, rules or regulations or be entitled to avail of the privileges provided under a separation plan which shall be one and one-half month salary for every year of service in the government: Provided, however, That those who avail of such privileges shall start their government service anew if absorbed by any government-owned successor company. In no case shall there be any diminution of benefits under the separation plan until the full implementation of the restructuring and privatization.

    Dagdag pa rito, ang Rule 33, Seksyon 1 ng IRR ng EPIRA ay naglalaman ng mga alituntunin na dapat sundin. Ito ay nagsasaad na ang coverage para sa casual o contractual employees ay limitado lamang sa mga appointment na inaprubahan o pinatunayan ng Civil Service Commission (CSC). Kaya naman, tama ang COA sa hindi pagpayag sa separation benefit ni Miranda dahil ang kanyang serbisyo sa ilalim ng kontrata ay hindi pinatunayan ng CSC.

    Nilinaw ng Korte na bagaman sa kasong Lopez v. MWSS ay ibinigay ang severance pay sa mga empleyado kahit walang CSC approval, ang mga panuntunan sa empleyo sa pribadong sektor ay iba sa serbisyo publiko. Ang isang pribadong employer ay dapat sumunod sa four-fold test upang matukoy ang employer-employee relationship. Sa kabilang banda, ang isang government employer o GOCC ay dapat sumunod sa mga panuntunan ng CSC. Hindi maaaring balewalain ang mga batas ng Civil Service dahil lamang sa nais bigyan ng benepisyo ang isang empleyado. Ang employer-employee relationship sa sektor publiko ay pangunahing tinutukoy ng mga espesyal na batas, batas ng Civil Service, at mga panuntunan at regulasyon. Ang four-fold test at iba pang pamantayan na itinakda sa Labor Code ay maaaring makatulong sa pagtiyak ng relasyon, ngunit hindi maaaring maging overriding factor sa mga kondisyon at kinakailangan para sa pampublikong empleyo.

    Sa kabila nito, hindi na kailangang isauli ni Miranda ang disallowed amount dahil nagtiwala ang TransCo sa desisyon sa Lopez. Dahil dito, ibinasura ng Korte ang pananagutan sa pagbabalik ng halaga. Higit pa rito, si Miranda ay isang passive recipient lamang, walang kinalaman sa pagpasa ng resolusyon ng BOD. Sa gayon, si Miranda ay kumilos nang may mabuting pananampalataya sa pagtanggap ng benepisyo.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Ang pangunahing isyu ay kung ang serbisyo ng isang contractual employee na hindi inaprubahan ng CSC ay maaaring isama sa pagkalkula ng separation benefits. Ito rin ay kung tama ba ang COA na hindi payagan ang pagbibigay ng benepisyo batay sa kawalan ng CSC approval.
    Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa mga contractual employees? Ayon sa Korte Suprema, ang mga contractual employees ay maaaring tumanggap ng separation benefits kung ang kanilang appointment ay inaprubahan o pinatunayan ng Civil Service Commission (CSC). Kung walang approval mula sa CSC, hindi sila karapat-dapat.
    Ano ang epekto ng EPIRA sa separation benefits? Ang EPIRA ay nagtatakda ng mga alituntunin para sa pagbibigay ng separation benefits sa mga empleyado na naapektuhan ng restructuring ng industriya ng elektrisidad. Itinakda rin nito na dapat sundin ang mga umiiral na batas at regulasyon sa pagbibigay ng benepisyo.
    Ano ang IRR ng EPIRA? Ang IRR ay Implementing Rules and Regulations ng EPIRA, na naglalaman ng mas detalyadong panuntunan kung paano ipatutupad ang mga probisyon ng EPIRA. Ito ay naglilinaw kung sino ang sakop ng separation benefits, lalo na para sa mga casual at contractual employees.
    Ano ang four-fold test? Ito ay ginagamit upang matukoy kung mayroong employer-employee relationship sa pagitan ng dalawang partido. Sa gobyerno, kailangan ding sundin ang mga panuntunan ng CSC maliban pa sa four-fold test.
    Bakit hindi na kailangang isauli ni Miranda ang benepisyo? Dahil nagtiwala ang TransCo sa desisyon ng Korte Suprema sa kasong Lopez v. MWSS, na sa ngayon ay binawi na. Ito ay maituturing na good faith o mabuting paniniwala. Dagdag pa, si Miranda ay itinuring na passive recipient lamang.
    Ano ang ibig sabihin ng passive recipient? Ang passive recipient ay isang tao na tumatanggap lamang ng benepisyo at walang aktibong papel sa pagpapasya na ibigay ang benepisyong ito. Sila ay hindi dapat managot sa pagbabalik ng halaga kung mayroon silang good faith.
    Bakit mahalaga ang CSC approval para sa mga contractual employees? Ang CSC approval ay mahalaga dahil ito ay nagpapatunay na ang kanilang serbisyo ay kinikilala bilang serbisyo sa gobyerno, at sila ay maaaring maging karapat-dapat sa mga benepisyo at pribilehiyo na ibinibigay sa mga empleyado ng gobyerno. Ito rin ay nagtitiyak na hindi nalalabag ang mga panuntunan sa pagpapasok ng empleyado sa gobyerno.

    Ang desisyong ito ay nagtatakda ng malinaw na panuntunan para sa mga GOCCs sa pagbibigay ng separation benefits sa kanilang mga empleyado. Mahalaga na sundin ang mga regulasyon ng Civil Service Commission (CSC) upang matiyak na ang mga benepisyo ay ibinibigay nang naaayon sa batas.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: National Transmission Corporation vs. Commission on Audit, G.R. No. 223625, November 22, 2016