Pinawalang-sala ng Korte Suprema ang mga opisyal ng Social Security System (SSS) sa kasong administratibo kaugnay ng pagbili ng shares ng Philippine Commercial International Bank (PCIB) noong 1999. Ayon sa Korte, hindi maituturing na kapabayaan o maling gawain ang bilis ng pagpapasya sa pamumuhunan, lalo na kung ito ay naayon sa umiiral na pangangailangan ng merkado at may layuning mapangalagaan ang pondo ng SSS para sa kapakanan ng mga miyembro nito.
Kapag ang Bilis ng Negosasyon ay Hindi Nangangahulugang Pagpapabaya: Ang Kuwento sa Likod ng Pamumuhunan ng SSS sa PCIB
Sa isang desisyon na nagbibigay-linaw sa pamantayan ng pagiging maingat sa mga pamumuhunan, tinalakay ng Korte Suprema ang mga petisyon kaugnay ng desisyon ng Court of Appeals (CA) na nagpapawalang-sala kina Horacio T. Templo, Edgar B. Solilapsi, at Lilia S. Marquez sa kasong administratibo na isinampa laban sa kanila. Ang kaso ay nag-ugat sa alegasyon ng pagmamadali at kapabayaan sa pagbili ng SSS ng shares ng PCIB noong 1999. Sa partikular, kinuwestiyon ang pagbili sa halagang P290.075 kada share, na sinasabing mas mataas kaysa sa tunay na halaga nito sa merkado.
Nagsimula ang usapin nang aprubahan ng Social Security Commission (Commission) ang pamumuhunan ng SSS sa iba’t ibang shares ng mga bangko, kasama na ang PCIB. Ayon sa Republic Act No. (RA) 1161, na sinusugan ng RA 8282 (SSS Law), inaatasan ang SSS na mamuhunan ng kanilang Investment Reserve Fund (IRF) sa mga ligtas at kumikitang ari-arian. Sa ilalim ng pamumuno ni Solilapsi bilang Senior Vice President for Investments, inirekomenda ang pagbili ng shares ng PCIB, na dumaan sa pagsusuri ng Securities Trading and Management Department (STMD) at Executive Management Committee (EMC).
Matapos ang negosasyon, pumayag ang SSS na bumili ng shares sa halagang P290.075 kada share, na sinasabing may premium kumpara sa prevailing market price. Kinuwestiyon ng mga nagreklamo ang bilis ng pagpapasya at ang pagbabayad ng premium, na sinasabing nagdulot ng pagkalugi sa SSS. Ngunit, pinanindigan ng mga opisyal ng SSS na ang pagbili ay naayon sa batas at na ginawa ang pagpapasya upang mapalago ang pondo ng SSS para sa kapakanan ng mga miyembro nito.
Sinuri ng Ombudsman ang kaso at natagpuang nagkasala sina Templo, Solilapsi, at Marquez ng Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service dahil sa umano’y pagmamadali sa transaksyon. Gayunpaman, binaliktad ng CA ang desisyon ng Ombudsman, na nagbigay-diin na walang sapat na ebidensya ng maling gawain o masamang intensyon sa panig ng mga opisyal ng SSS. Idinagdag pa ng CA na ang pagbili ay suportado ng mga pag-aaral at hindi nagdulot ng aktwal na pagkalugi sa SSS.
Nagdesisyon ang Korte Suprema na tama ang CA sa pagpapawalang-sala sa mga nasasakdal. Iginiit ng Korte na ang pamantayan sa paghusga sa mga aksyon ng mga opisyal ng SSS ay kung sila ba ay kumilos nang may kasanayan, pag-iingat, at pagsusumikap na inaasahan sa isang taong may parehong posisyon at kaalaman. Sinabi pa ng Korte na ang bilis ng pagpapasya ay hindi nangangahulugang pagpapabaya, lalo na kung ang pamumuhunan ay nangangailangan ng agarang aksyon upang samantalahin ang mga oportunidad sa merkado.
Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang pagbabayad ng premium sa pagbili ng malaking bloke ng shares ay karaniwang kasanayan sa negosyo. Ayon sa Korte, ang SSS ay may kasaysayan ng pagbili at pagbebenta ng shares sa premium, at ang halaga ng premium sa kaso ng PCIB ay makatwiran batay sa laki ng transaksyon at sa potensyal na benepisyo nito sa SSS. Hindi dapat husgahan ang mga opisyal batay sa nangyari pagkatapos, sa halip ay batay sa impormasyon at pagsusuri na mayroon sila sa panahon ng pagpapasya.
SECTION 26. Investment of Reserve Funds. — All revenues of the SSS that are not needed to meet the current administrative and operational expenses incidental to the carrying out of this Act shall be accumulated in a fund to be known as the “Reserve Fund.” Such portions of the Reserve Fund as are not needed to meet the current benefit obligations thereof shall be known as the “Investment Reserve Fund” which the Commission shall manage and invest with the skill, care, prudence and diligence necessary under the circumstances then prevailing that a prudent man acting in like capacity and familiar with such matters would exercise in the conduct of an enterprise of a like character and with similar aims.
Sa huli, pinanindigan ng Korte Suprema na walang ebidensya ng maling gawain, pandaraya, o kawalan ng katapatan sa panig ng mga opisyal ng SSS. Ang mga alegasyon laban sa kanila ay pawang hinala lamang, at ang kanilang mga aksyon ay naayon sa kung ano ang inaasahan sa isang taong may parehong kasanayan at responsibilidad. Binigyang-diin ng Korte na ang kahusayan sa pamamahala ay dapat bigyang-insentibo, at hindi dapat parusahan ang mga opisyal ng gobyerno sa paggawa ng mabilis na pagpapasya kung ang lahat ng legal na kinakailangan ay natutugunan.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung ang mga opisyal ng SSS ay nagkasala ng Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service sa pagbili ng shares ng PCIB. |
Bakit kinuwestiyon ang pagbili ng shares? | Dahil umano sa bilis ng pagpapasya at sa pagbabayad ng premium, na sinasabing nagdulot ng pagkalugi sa SSS. |
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema? | Pinawalang-sala ng Korte Suprema ang mga opisyal ng SSS, na sinasabing walang sapat na ebidensya ng maling gawain o masamang intensyon. |
Ano ang pamantayan sa paghusga sa mga aksyon ng mga opisyal ng SSS? | Kung sila ba ay kumilos nang may kasanayan, pag-iingat, at pagsusumikap na inaasahan sa isang taong may parehong posisyon at kaalaman. |
May mali ba sa pagbabayad ng premium sa pagbili ng shares? | Hindi, ayon sa Korte Suprema, dahil ang pagbabayad ng premium ay karaniwang kasanayan sa negosyo, lalo na sa pagbili ng malaking bloke ng shares. |
Dapat bang husgahan ang mga opisyal batay sa nangyari pagkatapos ng transaksyon? | Hindi, dapat silang husgahan batay sa impormasyon at pagsusuri na mayroon sila sa panahon ng pagpapasya. |
Ano ang implikasyon ng desisyong ito sa mga opisyal ng gobyerno? | Hindi dapat parusahan ang mga opisyal sa paggawa ng mabilis na pagpapasya kung ang lahat ng legal na kinakailangan ay natutugunan. |
Ano ang kahalagahan ng desisyong ito? | Nililinaw nito ang pamantayan ng pagiging maingat sa mga pamumuhunan at nagbibigay-proteksyon sa mga opisyal ng gobyerno na kumikilos nang may katapatan at kasanayan. |
Ang desisyong ito ay nagbibigay-linaw sa mga responsibilidad at pananagutan ng mga opisyal ng gobyerno sa pamamahala ng pondo ng publiko. Sa pamamagitan ng pagpapawalang-sala sa mga opisyal ng SSS, ipinadala ng Korte Suprema ang mensahe na ang paggawa ng mabilis at epektibong pagpapasya, kung may sapat na batayan, ay hindi dapat ituring na paglabag sa batas.
Para sa mga katanungan tungkol sa paglalapat ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay ibinibigay para sa layuning impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na patnubay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: CIRIACO, et al. v. MARQUEZ, et al., G.R. Nos. 171746-48, March 29, 2023