Paglilipat ng Stock Certificate: Kailangan Para sa Ganap na Pagmamay-ari ng Shares
G.R. No. 202079, June 10, 2013
INTRODUKSYON
Kapag bumibili tayo ng shares ng stock sa isang korporasyon, inaasahan natin na magiging ganap ang ating pagmamay-ari dito. Hindi lamang ito usapin ng pagbabayad, kundi pati na rin ang pormal na paglipat ng pagmamay-ari sa pamamagitan ng pag-isyu at paglilipat ng stock certificate. Ang kasong ito sa pagitan ng Fil-Estate Golf and Development, Inc. at Vertex Sales and Trading, Inc. ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang pisikal na paghahatid ng stock certificate sa pagkumpleto ng isang bentahan ng shares. Nagtatalo ang dalawang kumpanya kung sapat na ba ang pagkilala sa isang bumili bilang shareholder, o kung kailangan pa rin ang pormal na pag-isyu at paglipat ng stock certificate para masabing ganap na ang pagmamay-ari. Ang pangunahing tanong dito ay: maaari bang mapawalang-bisa ang bentahan ng shares kung naantala ang pag-isyu ng stock certificate?
LEGAL NA KONTEKSTO
Ang batas na namamahala sa paglipat ng shares ng stock ay ang Seksyon 63 ng Corporation Code of the Philippines. Malinaw itong isinasaad na ang shares ng stock ay personal na ari-arian at maaaring ilipat sa pamamagitan ng paghahatid ng sertipiko o mga sertipiko na inendorso ng may-ari. Para mas maintindihan, basahin natin ang mismong teksto ng batas:
SEC. 63. Certificate of stock and transfer of shares. – The capital stock of stock corporations shall be divided into shares for which certificates signed by the president or vice-president, countersigned by the secretary or assistant secretary, and sealed with the seal of the corporation shall be issued in accordance with the by-laws. Shares of stock so issued are personal property and may be transferred by delivery of the certificate or certificates indorsed by the owner or his attorney-in-fact or other person legally authorized to make the transfer. No transfer, however, shall be valid, except as between the parties, until the transfer is recorded in the books of the corporation showing the names of the parties to the transaction, the date of the transfer, the number of the certificate or certificates and the number of shares transferred.
No shares of stock against which the corporation holds any unpaid claim shall be transferable in the books of the corporation.
Ang susi dito ay ang pariralang “transferred by delivery of the certificate”. Ibig sabihin, hindi sapat na nagkasundo lamang ang nagbebenta at bumibili, o nabayaran na ang shares. Kailangan talaga ang pisikal na pagbibigay ng stock certificate para masabing nailipat na ang pagmamay-ari. Ito ay dahil ang stock certificate ang mismong representasyon ng shares. Kung wala ito, parang bumili ka ng lupa pero hindi mo hawak ang titulo.
Bukod pa rito, mahalagang banggitin ang Artikulo 1191 ng Civil Code, na tumatalakay sa rescission o pagpapawalang-bisa ng kontrata. Ayon dito, kung ang isa sa mga partido ay hindi tumupad sa kanyang obligasyon, maaaring hilingin ng kabilang partido ang pagpapawalang-bisa ng kontrata. Sa konteksto ng bentahan ng shares, kung hindi maibigay ng nagbebenta ang stock certificate sa tamang panahon, maaaring ituring itong paglabag sa kontrata na sapat na dahilan para sa rescission.
Mayroon ding naunang kaso na katulad nito, ang Raquel-Santos v. Court of Appeals. Sa kasong iyon, sinabi ng Korte Suprema na sa bentahan ng shares, “physical delivery of a stock certificate is one of the essential requisites for the transfer of ownership of the stocks purchased.” Ito ay nagpapatibay lamang sa kahalagahan ng pisikal na paghahatid ng stock certificate.
PAGBUKAS NG KASO
Sa kasong Fil-Estate vs. Vertex, ang Vertex Sales and Trading, Inc. ay bumili ng isang Class “C” Common Share ng Forest Hills Golf and Country Club mula sa RS Asuncion Construction Corporation (RSACC), na dating bumili naman mula sa Fil-Estate Golf and Development, Inc. (FEGDI). Bagama’t nabayaran na ng Vertex ang shares noong Pebrero 1999, hindi pa rin naisyuhan ng stock certificate.
Narito ang mga mahahalagang pangyayari:
- Agosto 1997: Binenta ng FEGDI ang shares sa RSACC.
- Pebrero 11, 1999: Binenta ng RSACC ang shares sa Vertex. Ipinagbigay-alam ito sa FEGDI, at kinilala naman ng FEGDI ang Vertex bilang shareholder.
- Buo nang nabayaran ng Vertex ang shares. Nakatanggap pa sila ng pribilehiyo bilang miyembro ng Forest Hills.
- Hulyo 28, 2000: 17 buwan makalipas ang bentahan, sumulat ang Vertex sa FEGDI, humihingi ng stock certificate.
- Tumugon ang FELI (Fil-Estate Land, Inc., na kapatid na kumpanya ng FEGDI), humihingi ng bayad para sa transfer fees. Nagbayad naman ang Vertex.
- Walang stock certificate na naisyu.
- Marso 17, 2001: Muling sumulat ang Vertex, naghahabol.
- Enero 7, 2002: Nagsampa ng kaso ang Vertex para sa Rescission of Contract with Damages laban sa FEGDI at FELI.
- Enero 23, 2002: Habang nakabinbin ang kaso, naisyu ang stock certificate sa pangalan ng Vertex, ngunit tinanggihan na ito ng Vertex.
Sa Regional Trial Court (RTC), nanalo ang Fil-Estate. Sinabi ng RTC na hindi sapat na dahilan ang pagkaantala sa pag-isyu ng stock certificate para mapawalang-bisa ang kontrata. Para sa RTC, maliit na paglabag lamang ito, at hindi mahalaga ang stock certificate para maging shareholder ang isang tao.
Ngunit sa Court of Appeals (CA), binaliktad ang desisyon ng RTC. Ipinunto ng CA ang Seksyon 63 ng Corporation Code, na nagsasaad na kailangan ang delivery ng stock certificate para sa valid na transfer ng shares. Dahil matagal naantala ang pag-isyu, itinuring ito ng CA na substantial breach, kaya pinawalang-bisa ang bentahan at inutusan ang Fil-Estate na ibalik ang binayad ng Vertex.
Umapela ang Fil-Estate sa Korte Suprema. Ayon sa Fil-Estate, hindi naman daw substantial breach ang pagkaantala dahil kinilala naman nila ang Vertex bilang shareholder at nakinabang pa ito sa mga pasilidad ng Forest Hills. Depensa naman ng Fil-Estate Land, Inc. (FELI), wala raw itong kinalaman sa kontrata, at nadamay lang dahil sa pagkakamali ng staff nila.
Sa desisyon ng Korte Suprema, pinanigan nito ang Court of Appeals. Sinabi ng Korte na, “in a sale of shares of stock, physical delivery of a stock certificate is one of the essential requisites for the transfer of ownership of the stocks purchased.” Dahil hindi naibigay ang stock certificate sa loob ng makatwirang panahon, ito ay substantial breach na nagbibigay karapatan sa Vertex na ipa-rescind ang bentahan. Dagdag pa ng Korte, “Mutual restitution is required in cases involving rescission under Article 1191”. Kaya kailangang ibalik ng Fil-Estate sa Vertex ang binayad nito. Pinawalang-sala naman ang FELI dahil walang kontrata sa pagitan nito at ng Vertex.
PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON
Ang kasong ito ay nagtuturo ng mahalagang aral tungkol sa bentahan ng shares ng stock. Hindi sapat ang kasunduan at pagbabayad lamang. Para maging ganap ang pagmamay-ari, kailangan ang pisikal na paghahatid ng stock certificate. Ang pagkilala bilang shareholder at paggamit ng mga pribilehiyo ay hindi sapat kung walang stock certificate.
Para sa mga bumibili ng shares, siguraduhing makuha ang stock certificate agad pagkatapos magbayad. Huwag magpatumpik-tumpik sa paghingi nito. Kung hindi maibigay, magpadala ng demand letter at kung kinakailangan, magsampa ng kaso para maprotektahan ang iyong karapatan.
Para naman sa mga nagbebenta ng shares, huwag ipagpaliban ang pag-isyu at pagbibigay ng stock certificate. Ito ay mahalagang obligasyon ninyo. Ang pagkaantala ay maaaring maging sanhi ng rescission ng bentahan at pagbalik ng pera.
Mga Mahalagang Aral:
- Pisikal na Delivery ay Kailangan: Sa bentahan ng shares, kailangan ang pisikal na paghahatid ng stock certificate para sa ganap na paglipat ng pagmamay-ari.
- Pagkaantala, Substantial Breach: Ang labis na pagkaantala sa pag-isyu ng stock certificate ay maaaring ituring na substantial breach na sapat na dahilan para sa rescission ng kontrata.
- Protektahan ang Karapatan: Bilang bumibili, huwag mag-atubiling humingi ng stock certificate at magsampa ng kaso kung kinakailangan para maprotektahan ang iyong investment.
MGA KARANIWANG TANONG
Tanong 1: Kailan masasabing ganap na ang pagmamay-ari ko ng shares?
Sagot: Ganap ang pagmamay-ari mo kapag naibigay na sa iyo ang stock certificate at nairehistro na ang paglipat sa libro ng korporasyon.
Tanong 2: Sapat na ba na kinikilala ako bilang shareholder para masabing ako na ang may-ari?
Sagot: Hindi. Kahit kinikilala ka bilang shareholder at nakikinabang ka sa mga pribilehiyo, hindi pa rin ganap ang pagmamay-ari mo hangga’t wala kang hawak na stock certificate.
Tanong 3: Ano ang mangyayari kung hindi ako bigyan ng stock certificate pagkatapos kong magbayad?
Sagot: Maaari kang magsampa ng kaso para hilingin ang pag-isyu ng stock certificate. Maaari rin, depende sa tagal ng pagkaantala, na ipa-rescind mo ang bentahan at hilingin na ibalik sa iyo ang binayad mo, tulad sa kasong ito.
Tanong 4: Ano ang ibig sabihin ng “rescission”?
Sagot: Ang rescission ay ang pagpapawalang-bisa ng kontrata. Kapag na-rescind ang kontrata, ibabalik ang mga partido sa kanilang orihinal na estado bago pumasok sa kontrata. Sa kasong ito, ibabalik ang pera sa bumibili, at ibabalik naman ang shares sa nagbebenta.
Tanong 5: May kinalaman ba ang paggamit ko ng mga pribilehiyo bilang shareholder sa usapin ng paglipat ng shares?
Sagot: Hindi sapat ang paggamit ng pribilehiyo para masabing nailipat na ang shares. Kailangan pa rin ang pormal na paglipat sa pamamagitan ng stock certificate.
Para sa karagdagang katanungan tungkol sa paglipat ng shares ng stock at iba pang usaping legal sa korporasyon, huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Eksperto kami sa batas pang-negosyo at korporasyon, handa kaming tumulong sa inyo. Makipag-ugnayan sa amin ngayon! Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.
Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)