ASG Law

Tag: Rules on Summary Procedure

  • Preskripsyon sa Krimen: Kailan Hindi Ka Na Pwedeng Kasuhan?

    Kahit Nakagawa Ka ng Krimen, May Limitasyon ang Panahon para Kasuhan Ka

    G.R. No. 255740, August 16, 2023

    Imagine na may nakaalitan ka noon, nagkasuntukan kayo, at nasaktan mo siya. Pagkatapos ng ilang buwan, bigla kang sinampahan ng kaso. Pero posible ba ‘yun kung matagal na nangyari ‘yun? Ang sagot ay hindi, dahil may tinatawag na ‘prescription’ o pagkalipas ng panahon para magsampa ng kaso. Tatalakayin natin sa kasong ito kung kailan hindi ka na pwedeng kasuhan dahil lipas na ang panahon.

    Ano ang Legal na Basehan ng Preskripsyon?

    Ang preskripsyon sa krimen ay nakasaad sa Revised Penal Code (RPC). Ibig sabihin, may limitasyon ang gobyerno para litisin at parusahan ang isang tao na nakagawa ng krimen. Kung lumipas na ang panahon na itinakda ng batas, hindi ka na pwedeng kasuhan.

    Ayon sa Article 89 ng RPC, ang criminal liability ay totally extinguished o tuluyang nawawala dahil sa prescription ng krimen.

    Mahalaga rin ang Article 90 ng RPC na nagsasaad ng mga panahon kung kailan nagpe-prescribe ang iba’t ibang krimen. Halimbawa:

    • Ang mga krimen na punishable ng correctional penalty (halimbawa, prision correccional) ay nagpe-prescribe sa loob ng 10 taon.
    • Ang mga light offenses ay nagpe-prescribe sa loob ng 2 buwan.

    Ang Article 91 ng RPC naman ay nagsasaad kung kailan magsisimula ang pagbilang ng prescription period. Ito ay magsisimula sa araw na nadiskubre ng biktima, ng mga awtoridad, o ng kanilang mga ahente ang krimen. Ang pag-file ng reklamo o impormasyon ay nag-i-interrupt o humihinto sa prescription period.

    Halimbawa, si Juan ay sinuntok ni Pedro noong January 1, 2023. Kung ang kaso ay light offense na may prescription period na 2 buwan, dapat kasuhan si Pedro bago mag-March 1, 2023. Kung hindi, hindi na siya pwedeng kasuhan dahil lipas na ang panahon.

    Ang Kwento ng Kaso: Corpus vs. People

    Sa kasong ito, si Pastor Corpus, Jr. ay kinasuhan ng serious physical injuries dahil umano sa pananakit kay Roberto Amado Hatamosa noong November 25, 2017. Ayon kay Roberto, sinuntok siya ni Pastor sa mukha, na nagresulta sa kanyang pagkasugat.

    Ang Senior Assistant City Prosecutor ay nagrekomenda na kasuhan si Pastor ng serious physical injuries dahil sa fracture sa daliri ni Roberto. Kinasuhan si Pastor ng serious physical injuries noong April 30, 2018.

    Narito ang naging takbo ng kaso sa iba’t ibang korte:

    • Metropolitan Trial Court (MeTC): Napatunayang guilty si Pastor ng slight physical injuries.
    • Regional Trial Court (RTC): Kinatigan ang desisyon ng MeTC.
    • Court of Appeals (CA): Kinatigan din ang desisyon ng RTC.

    Sa apela ni Pastor sa CA, sinabi niyang lipas na ang panahon para kasuhan siya ng slight physical injuries. Pero ayon sa CA, ang kinaso sa kanya ay serious physical injuries, kaya hindi pa nagpe-prescribe ang kaso.

    Ngunit, umapela si Pastor sa Korte Suprema. Dito, sinabi ng Korte Suprema na kahit napatunayan na nakagawa si Pastor ng slight physical injuries, lipas na ang panahon para kasuhan siya nito.

    Ayon sa Korte Suprema:

    “Where an accused has been found to have committed a lesser offense includible within the offense charged, he cannot be convicted of the lesser offense, if it has already prescribed. To hold otherwise would be to sanction the circumvention of the law on prescription by the simple expedient of accusing the defendant of the graver offense.”

    Dahil ang slight physical injuries ay nagpe-prescribe sa loob ng 2 buwan, at ang impormasyon ay naisampa lamang pagkatapos ng 2 buwan, tuluyan nang na-extinguish ang criminal liability ni Pastor.

    Ano ang Aral ng Kaso na Ito?

    Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin ng ilang mahahalagang aral:

    • Mahalaga ang pag-intindi sa konsepto ng preskripsyon sa krimen.
    • Dapat maging maingat ang mga prosecutor na mag-file ng kaso sa loob ng takdang panahon.
    • Kung ikaw ay biktima ng krimen, dapat kang kumilos agad para hindi maabutan ng preskripsyon.

    Ang implikasyon nito ay kung ikaw ay nakagawa ng light offense, at hindi ka agad kinasuhan, may posibilidad na hindi ka na pwedeng litisin dahil lipas na ang panahon.

    Mga Dapat Tandaan

    Narito ang ilang mahahalagang punto na dapat tandaan:

    • Ang preskripsyon ay isang depensa sa krimen.
    • Ang panahon ng preskripsyon ay depende sa uri ng krimen.
    • Mahalaga ang papel ng prosecutor sa pag-file ng kaso sa tamang panahon.

    Mga Madalas Itanong (Frequently Asked Questions)

    1. Ano ang ibig sabihin ng preskripsyon sa krimen?

    Ang preskripsyon sa krimen ay ang pagkalipas ng panahon kung saan pwede ka pang kasuhan ng isang krimen.

    2. Paano binibilang ang panahon ng preskripsyon?

    Magsisimula ang pagbilang sa araw na nadiskubre ang krimen.

    3. Anong mga krimen ang may maikling panahon ng preskripsyon?

    Ang mga light offenses, tulad ng slight physical injuries, ay may maikling panahon ng preskripsyon (2 buwan).

    4. Ano ang mangyayari kung lumipas na ang panahon ng preskripsyon?

    Hindi ka na pwedeng kasuhan at litisin para sa krimeng iyon.

    5. Paano kung sinampahan ako ng mas mabigat na kaso para maiwasan ang preskripsyon?

    Kung napatunayan na ang nagawa mo ay isang lesser offense na nag-prescribe na, hindi ka pwedeng hatulan para dito.

    6. Paano kung na-delay ang pag-file ng kaso dahil sa kapabayaan ng prosecutor?

    Hindi dapat magdusa ang biktima dahil sa kapabayaan ng prosecutor. Kung nag-prescribe na ang kaso, dapat itong i-dismiss.

    7. Ano ang dapat kong gawin kung ako ay biktima ng krimen?

    Magsumbong agad sa mga awtoridad at mag-file ng reklamo para hindi maabutan ng preskripsyon.

    8. May epekto ba ang preliminary investigation sa pagbilang ng prescription period?

    Sa mga kaso na sakop ng Rules on Summary Procedure, ang pag-file ng impormasyon sa korte ang humihinto sa prescription period, hindi ang preliminary investigation.

    Kung kailangan mo ng legal na tulong o konsultasyon tungkol sa mga kasong kriminal, nandito ang ASG Law para tulungan ka. Eksperto kami sa mga ganitong usapin at handang magbigay ng payo at representasyon. Kontakin kami sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website sa Contact Us. Magandang araw!

  • Pananagutan ng Hukom sa Paglabag sa Batayang Panuntunan ng Kriminal na Pamamaraan: Pagprotekta sa Arestong Walang Warrant at Preliminary Investigation

    Pinagdesisyunan ng Korte Suprema na ang isang hukom ay maaaring managot kung nagpakita ito ng labis na kapabayaan sa batas. Kabilang dito ang hindi pagsunod sa mga batayang panuntunan hinggil sa summary procedure at preliminary investigation. Ayon sa Korte, dapat ding maging maingat ang mga hukom sa pag-isyu ng mga warrant of arrest upang protektahan ang karapatan ng mga akusado. Ang paglabag sa mga panuntunang ito ay maaaring magresulta sa mga parusa tulad ng multa at babala.

    Kapag ang Kamalian ng Hukom ay Nagresulta sa Pag-aresto: Ang Kwento ng Arevalo vs. Posugac

    Sa kasong ito, pinag-aralan ang paglabag ng isang hukom sa mga batayang panuntunan ng kriminal na pamamaraan. Nagsampa ng kasong administratibo sina Juliana P. Arevalo at ang kanyang mga anak laban kay Judge Eli C. Posugac ng Municipal Trial Court (MTC) ng Siruma, Camarines Sur. Ito ay dahil sa pag-isyu umano ng hukom ng warrant of arrest na nagresulta sa kanilang arbitraryong pagkakulong. Iginiit ng mga nagrereklamo na hindi sinunod ng hukom ang tamang proseso sa paghawak ng kaso ng grave threats na isinampa laban sa kanila.

    Ang mga nagrereklamo ay inaakusahan ng grave threats ni Junelda A. Lombos, na nagsabing sila ay nagbanta sa kanya kaugnay ng isang lupain. Nag-isyu ang hukom ng warrant of arrest laban sa mga nagrereklamo at nagtakda ng piyansa. Sina Juliana at ang kanyang anak na si Souven ay inaresto. Ang isa pang anak na si Oscar, Jr., na estudyante pa lamang, ay inaresto rin nang dalawin niya ang kanyang ina at kapatid. Ito ay nagdulot ng pagkabahala at pagkabigla sa kanila, lalo na dahil naninindigan silang walang katotohanan ang mga paratang laban sa kanila.

    Ang paglabag sa mga panuntunan ay kinabibilangan ng pag-isyu ng warrant of arrest sa isang kaso na sakop ng Rules on Summary Procedure, kung saan hindi pinapayagan ang warrant of arrest maliban kung hindi sumipot ang akusado. Bukod dito, ang kaso ng grave threats with condition ay dapat dumaan sa preliminary investigation dahil ang parusa nito ay prision correccional. Kinilala mismo ng hukom ang kanyang pagkakamali at ibinasura ang kaso, na ipinasa sa Provincial Prosecutor’s Office para sa preliminary investigation. Kalaunan, ibinasura rin ng prosecutor’s office ang kaso.

    Dahil dito, nagsampa ng kasong administratibo ang mga nagrereklamo laban sa hukom, na sinasabing lumabag siya sa kanilang karapatang pantao dahil sa kanilang arbitraryong pagkakulong. Ayon sa kanila, nagdulot ito ng matinding pagdurusa at kahihiyan, lalo na kay Oscar, Jr., na nawalan ng tiwala sa sistema ng batas. Sa kanyang depensa, inamin ng hukom ang kanyang pagkakamali ngunit iginiit na ito ay dahil lamang sa pagkakamali at walang masamang intensyon. Subalit, hindi ito nakapagpabago sa pananaw ng Korte Suprema.

    Sinabi ng Korte Suprema na ang ginawa ng hukom ay nagpapakita ng gross ignorance of the law. Ang gross ignorance of the law ay ang pagbalewala sa mga batayang panuntunan at settled jurisprudence. Bagama’t hindi lahat ng pagkakamali ng hukom ay nangangahulugang ignoransya sa batas, ang kasong ito ay hindi sakop ng tolerable misjudgment. Sa madaling salita, kung ang batas ay malinaw, ang hindi pag-alam nito o ang pag-asal na parang hindi ito alam ay nangangahulugang gross ignorance of the law.

    Ang Korte ay nagpaliwanag na hindi lamang dapat mali ang desisyon ng hukom para managot siya, kundi dapat din napatunayan na mayroon siyang masamang motibo. Inaasahan na ang mga hukom ay may higit pa sa simpleng kaalaman sa mga batas at panuntunan. Ayon sa Korte:

    “Kung saan ang batas ay diretso at ang mga katotohanan ay napakalinaw, ang hindi pag-alam nito o ang pag-asal na parang hindi ito alam ay nangangahulugang gross ignorance of the law. Ipinapalagay na ang isang hukom ay kumilos nang regular at may mabuting loob sa pagganap ng mga tungkulin ng hudikatura. Ngunit ang tahasang pagbalewala sa malinaw at hindi maikakaila na mga probisyon ng isang batas, pati na rin ang mga circular ng Korte Suprema na nag-uutos sa kanilang mahigpit na pagsunod, ay sumisira sa pagpapalagay na ito at naglalantad sa mahistrado sa mga kaukulang parusa sa administratibo.”

    Dahil dito, napatunayan ng Korte Suprema na nagkasala si Judge Eli C. Posugac ng Gross Ignorance of the Law at pinagmulta siya ng P40,000.00. Nagbigay din ang Korte ng babala na kung muling gagawa ng pareho o kahalintulad na pagkakamali, mas mabigat na parusa ang ipapataw sa kanya. Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala sa lahat ng hukom na maging maingat at responsable sa pagganap ng kanilang tungkulin upang protektahan ang karapatan ng bawat isa.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Ang pangunahing isyu ay kung nagkasala ng gross ignorance of the law ang hukom dahil sa hindi pagsunod sa mga batayang panuntunan ng kriminal na pamamaraan. Kabilang dito ang pag-isyu ng warrant of arrest sa isang kaso na sakop ng Rules on Summary Procedure at hindi pagdaan sa preliminary investigation kung kinakailangan.
    Ano ang Rules on Summary Procedure? Ito ay mga panuntunan na sumasaklaw sa mga simpleng kasong kriminal kung saan mabilis ang pagdinig. Sa ilalim nito, hindi dapat mag-isyu ng warrant of arrest maliban kung hindi sumipot ang akusado.
    Ano ang preliminary investigation? Ito ay isang proseso kung saan tinutukoy kung may sapat na basehan upang ituloy ang kaso sa korte. Ito ay kinakailangan sa mga kaso kung saan ang parusa ay at least four (4) years, two (2) months and one (1) day.
    Ano ang gross ignorance of the law? Ito ay ang pagbalewala sa mga batayang panuntunan at settled jurisprudence. Nangyayari ito kapag ang hukom ay hindi alam ang malinaw na batas o nag-asal na parang hindi niya ito alam.
    Ano ang parusa sa gross ignorance of the law? Ayon sa Rule 140 ng Rules of Court, ang parusa ay maaaring dismissal, suspension, o multa. Sa kasong ito, pinagmulta ang hukom ng P40,000.00.
    Ano ang epekto ng kasong ito sa mga hukom? Nagpapaalala ito sa mga hukom na maging maingat at responsible sa pagganap ng kanilang tungkulin. Dapat nilang sundin ang mga batayang panuntunan ng batas upang protektahan ang karapatan ng bawat isa.
    Ano ang nangyari sa mga nagrereklamo sa kasong ito? Ibinasura ang kaso laban sa kanila. Ngunit sila ay nakaranas ng pagdurusa at kahihiyan dahil sa kanilang arbitraryong pagkakulong.
    Paano nakaapekto ang pag-aresto sa mga nagrereklamo? Nagdulot ito ng matinding pagdurusa at kahihiyan, lalo na kay Oscar, Jr., na nawalan ng tiwala sa sistema ng batas. Sila rin ay napilitang umalis sa lupain na kanilang pinagkakakitaan.

    Ang desisyon sa kasong Arevalo vs. Posugac ay nagpapakita ng kahalagahan ng kaalaman at pagsunod ng mga hukom sa batas. Mahalaga na protektahan ang karapatan ng bawat isa at maging responsable sa pagganap ng tungkulin. Ang kapabayaan sa batas ay maaaring magdulot ng malaking pinsala sa buhay ng ibang tao.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: Arevalo vs. Posugac, A.M. No. MTJ-19-1928, August 19, 2019

  • Hustisya Dapat Ipagkaloob Nang Mabilis: Pananagutan ng Hukom sa Pagpapaliban ng Desisyon

    Ang kasong ito ay tungkol sa pananagutan ng isang hukom na magdesisyon sa mga kaso sa loob ng itinakdang panahon. Ipinunto ng Korte Suprema na ang pagpapaliban ng desisyon ay nagdudulot ng pagkaantala sa hustisya, na lumalabag sa karapatan ng mga partido sa mabilis na paglilitis. Dahil dito, pinatawan ng Korte Suprema ng multa ang hukom at binalaan na mas mabigat na parusa ang ipapataw kung mauulit ang paglabag na ito. Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa lahat ng hukom na dapat nilang tuparin ang kanilang tungkulin na magdesisyon sa mga kaso nang mabilis at mahusay.

    Pagtupad sa Panahon: Ang Hukom at ang Pagkaantala sa Pagdedesisyon

    Ang kaso ay nag-ugat sa isang reklamong administratibo na inihain laban kay Judge Ranhel A. Perez dahil sa pagkabigong maglabas ng desisyon sa mga kasong ejectment (Civil Case Nos. 451-M at 452-M) sa loob ng 30 araw, na siyang takdang panahon ayon sa Rules on Summary Procedure. Ayon kay Trinidad Gamboa-Roces, naghain siya ng mga mosyon para mag-inhibit si Judge Perez dahil sa dati nilang alitan. Bagama’t pinagsama ang mga kaso at isinumite para sa desisyon noong Nobyembre 21, 2014, hindi pa rin naglalabas ng desisyon si Judge Perez nang isampa ang reklamo noong Disyembre 8, 2015.

    Depensa naman ni Judge Perez, hindi niya sinasadyang lumagpas sa takdang panahon at humingi siya ng paumanhin. Aniya, natapos niya ang draft ng desisyon noong Disyembre 1, 2014, ngunit nais pa niyang pagandahin ito. Gayunman, nawala ito sa kanyang isip dahil sa iba pang mga gawain. Nadiskubre niya na lamang noong Agosto 2015 na hindi nakalakip ang desisyon sa mga rekord ng kaso. Dagdag pa niya, kinailangan niyang muling i-draft ang desisyon at gumamit sila ng dot matrix printer na mabagal, kaya naantala ang pagpapadala ng desisyon. Sa pagsusuri ng OCA, napatunayan na nagkaroon nga ng pagkaantala.

    Tinukoy ng Korte Suprema na ayon sa Section 15, Article VIII ng 1987 Constitution, dapat magdesisyon ang mga lower courts sa loob ng tatlong buwan mula sa petsa ng pagkakadala ng kaso para sa desisyon. Sa mga kasong forcible entry at unlawful detainer, 30 araw lamang ang itinakdang panahon. Ang pagkabigong magdesisyon sa loob ng takdang panahon, nang walang pahintulot ng Korte Suprema na magpalawig ng panahon, ay maituturing na gross inefficiency. Inulit din ng Korte ang Sections 2 at 5 ng Canon 6 ng New Code of Judicial Conduct, na nag-uutos sa mga hukom na italaga ang kanilang propesyonal na aktibidad sa kanilang tungkulin sa husgado at gampanan ito nang mahusay, makatarungan, at mabilis.

    Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang pagiging mahusay at mabilis sa pagdedesisyon ay mahalaga sa integridad ng hudikatura at sa tiwala ng publiko. Ang anumang pagkaantala ay nakakasira sa tiwala ng mga tao sa sistema ng hustisya. Inaasahan na ang mga hukom ay maglalaan ng kanilang buong dedikasyon upang mapangalagaan ang tiwala ng publiko. Ang mga paliwanag ni Judge Perez ay hindi katanggap-tanggap. Ang kanyang pagiging baguhan ay hindi sapat na dahilan dahil tungkulin niyang magdesisyon sa loob ng takdang panahon.

    A judge is expected to keep his own listing of cases and to note therein the status of each case so that they may be acted upon accordingly and without delay. He must adopt a system of record management and organize his docket in order to monitor the flow of cases for a prompt and effective dispatch of business.

    Ipinunto ng Korte na inaasahan sa isang hukom na panatilihin ang kanyang listahan ng mga kaso at itala ang estado ng bawat kaso upang ito ay maaksyunan nang walang pagkaantala. Dapat siyang gumawa ng sistema ng pamamahala ng rekord at ayusin ang kanyang docket upang masubaybayan ang pagdaloy ng mga kaso para sa mabilis at epektibong pagpapadala ng mga gawain. Sa ilalim ng Sections 9 at 11, Rule 140 ng Rules of Court, ang pagpapaliban ng desisyon ay isang less serious charge na may kaparusahang suspensyon o multa.

    Dahil dito, pinatawan ng Korte Suprema si Judge Perez ng multang P10,000.00 dahil sa undue delay sa paglalabas ng desisyon. Ibinatay ng Korte ang kaparusahan sa mga naunang kaso kung saan pinatawan din ng multa ang mga hukom na nagpaliban sa pagdedesisyon.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Ang pangunahing isyu ay kung nagkasala ba si Judge Perez ng undue delay sa paglalabas ng desisyon sa mga kasong ejectment.
    Ano ang naging basehan ng Korte Suprema sa pagpataw ng parusa? Basehan ng Korte Suprema ang Section 15, Article VIII ng 1987 Constitution at ang Rules on Summary Procedure na nagtatakda ng panahon para magdesisyon sa mga kaso.
    Ano ang parusa sa isang hukom na napatunayang nagpaliban ng desisyon? Sa ilalim ng Rule 140 ng Rules of Court, ang parusa ay maaaring suspensyon o multa.
    Ano ang epekto ng pagpapaliban ng desisyon sa mga partido sa kaso? Ang pagpapaliban ng desisyon ay lumalabag sa karapatan ng mga partido sa mabilis na paglilitis at nagdudulot ng pagkaantala sa hustisya.
    Ano ang tungkulin ng mga hukom sa pagdedesisyon sa mga kaso? Tungkulin ng mga hukom na magdesisyon sa mga kaso sa loob ng takdang panahon at pangalagaan ang tiwala ng publiko sa sistema ng hustisya.
    Ano ang kahalagahan ng pagiging mabilis sa pagdedesisyon? Ang pagiging mabilis sa pagdedesisyon ay nagpapakita ng kahusayan at integridad ng hudikatura.
    Paano mapapanagot ang isang hukom na nagpaliban ng desisyon? Ang isang hukom na nagpaliban ng desisyon ay maaaring ireklamo sa Office of the Court Administrator (OCA).
    Ano ang maaaring gawin ng isang partido kung hindi agad magdesisyon ang hukom sa kanyang kaso? Ang partido ay maaaring maghain ng motion for early resolution o kaya ay maghain ng reklamo sa OCA.

    Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging mabilis at mahusay sa pagbibigay ng hustisya. Ang bawat hukom ay may tungkuling gampanan ang kanyang trabaho nang may dedikasyon at integridad. Dapat tandaan ng mga hukom ang epekto ng kanilang mga desisyon sa buhay ng mga tao.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: TRINIDAD GAMBOA-ROCES VS. JUDGE RANHEL A. PEREZ, A.M. No. MTJ-16-1887, January 09, 2017

  • Huwag Balewalain ang Preliminary Conference sa Ejectment Case: Ang Negligence ng Abogado ay Pananagutan Mo Rin

    Huwag Balewalain ang Preliminary Conference sa Ejectment Case: Ang Negligence ng Abogado ay Pananagutan Mo Rin

    G.R. No. 203288, July 18, 2014

    Sa araw-araw na buhay, maraming pagkakataon na kailangan nating humarap sa legal na usapin, lalo na pagdating sa mga ari-arian. Isipin na lang kung bigla kang pinapaalis sa tinitirhan mo dahil sa isang kaso na hindi mo lubos na naiintindihan. Ito ang realidad na kinaharap ni Remedios M. Mauleon sa kasong ito laban kay Lolina Moran Porter. Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin ng mahalagang aral tungkol sa kahalagahan ng pagdalo sa preliminary conference sa mga kasong ejectment at ang responsibilidad natin sa pagkakamali ng ating abogado.

    Ang Legal na Konteksto ng Ejectment at Preliminary Conference

    Ang ejectment case, o unlawful detainer sa Ingles, ay isang mabilisang paraan para mabawi ang pagmamay-ari ng isang ari-arian. Madalas itong ginagamit kapag ang isang tao ay tumangging umalis sa isang property kahit wala na silang legal na basehan para manatili doon. Ang ganitong uri ng kaso ay idinadaan sa Metropolitan Trial Court (MeTC) at sumusunod sa Rules on Summary Procedure para mapabilis ang proseso.

    Isa sa mga kritikal na bahagi ng summary procedure ay ang preliminary conference. Ayon sa Section 7 ng Rules on Summary Procedure:

    SEC. 7. Preliminary conference; appearance of parties. – Not later than thirty (30) days after the last answer is filed, a preliminary conference shall be held. x x x.

    x x x x

    If a sole defendant shall fail to appear, the plaintiff shall be entitled to judgment in accordance with Section 6 hereof. x x x.

    Malinaw na sinasabi ng panuntunang ito na mandatory o kailangan ang pagdalo ng mga partido sa preliminary conference. Kapag hindi dumalo ang defendant (tulad ni Mauleon sa kasong ito), maaaring maghain ang plaintiff ng motion para magdesisyon ang korte base lamang sa mga alegasyon sa complaint. Ito ay nakasaad sa Section 6 ng parehong Rules:

    SEC. 6. Effect of failure to answer. – Should the defendant fail to answer the complaint within the period above provided, the court, motu proprio, or on motion of the plaintiff, shall render judgment as may be warranted by the facts alleged in the complaint and limited to what is prayed for therein: Provided, however, That the court may in its discretion reduce the amount of damages and attorney’s fees claimed for being excessive or otherwise unconscionable. This is without prejudice to the applicability of Section 4, Rule 18 of the Rules of Court, if there are two or more defendants.

    Bukod pa rito, mahalagang tandaan ang panuntunan tungkol sa negligence ng abogado. Sa Philippine legal system, karaniwang itinuturing na ang kliyente ay responsable sa mga aksyon at pagkakamali ng kanyang abogado. May mga eksepsyon dito, lalo na kung ang negligence ay sobrang grabe at nagdulot ng pagkakait sa kliyente ng kanyang araw sa korte. Ngunit, mahirap patunayan ito at mas madalas na ang kliyente ang magdurusa sa pagkakamali ng abogado.

    Ang Kwento ng Kaso: Mauleon vs. Porter

    Nagsimula ang lahat noong Disyembre 2, 2008, nang mag-file si Lolina Moran Porter ng ejectment case laban kay Remedios Mauleon. Ayon kay Porter, binili niya ang property kay Mauleon at sa asawa nito noong 2007. Bagamat nabili na niya, nanatili pa rin si Mauleon sa property sa kanyang pahintulot. Nang paulit-ulit na siyang magpaalis kay Mauleon, hindi ito umalis, kaya napilitan siyang magsampa ng kaso.

    Depensa ni Mauleon, may pending na kaso para sa pagpapawalang-bisa ng dokumento ng bentahan at reconveyance sa ibang korte. Sinabi rin niya na dapat isama ang asawa ni Porter bilang plaintiff sa kaso. Ngunit, hindi ito pumigil sa pagpapatuloy ng ejectment case.

    Ang punto ng kaso ay noong March 27, 2009, ang araw ng preliminary conference. Hindi dumating si Mauleon at ang kanyang abogado kahit may notice. Dahil dito, nag-motion si Porter na magdesisyon na ang korte, at pinagbigyan naman ng MeTC. Nagdesisyon ang MeTC pabor kay Porter, inuutusan si Mauleon na umalis sa property at magbayad ng attorney’s fees.

    Imbes na mag-apela, nag-file si Mauleon ng mga motion para mareconsider ang order at madismiss ang kaso. Samantala, nag-motion naman si Porter para ma-execute na ang desisyon. Dineklara ng MeTC na final na ang desisyon at pinayagan ang execution. Kaya, nag-certiorari si Mauleon sa Regional Trial Court (RTC), at kalaunan sa Court of Appeals (CA), hanggang umabot sa Supreme Court.

    Sa lahat ng korte, natalo si Mauleon. Kinatigan ng Supreme Court ang desisyon ng CA at RTC. Sinabi ng Korte Suprema na tama ang MeTC sa pagdesisyon base sa Rules on Summary Procedure dahil hindi dumalo si Mauleon sa preliminary conference. Binigyang-diin din ng Korte na:

    “The use of the word “shall” in the foregoing provisions makes the attendance of the parties in the preliminary conference mandatory, and non-appearance thereat is excusable only when the party offers a justifiable cause for his failure to attend.”

    Dagdag pa rito, sinabi ng Korte Suprema na bound si Mauleon sa negligence ng kanyang abogado. Kahit sinabi ni Mauleon na inasahan niya na na-file na ng abogado niya ang motion for postponement, hindi ito valid na depensa. Ayon sa Korte:

    “Petitioner’s asseveration that her non-appearance in the March 27, 2009 hearing was due to her counsel’s assurance that he had duly filed a motion for postponement, which the MeTC should have purportedly granted, cannot be sustained since no party has the right to assume that such motion would be approved by the courts.”

    Dahil dito, kinatigan ng Supreme Court ang pagpapaalis kay Mauleon sa property.

    Praktikal na Implikasyon: Ano ang Dapat Mong Malaman?

    Ang kasong ito ay nagbibigay ng malinaw na mensahe: seryosohin ang preliminary conference sa ejectment cases. Hindi ito basta-basta na hearing lamang. Ang hindi pagdalo ay may malaking consequence at maaaring magresulta sa pagkatalo ng kaso.

    Para sa mga may-ari ng ari-arian na nagpapaupa, mahalagang sundin ang tamang proseso ng ejectment kung kailangan nang paalisin ang tenant. Siguraduhing may valid na demand to vacate at sumunod sa barangay conciliation bago magsampa ng kaso sa korte.

    Para naman sa mga tenant na nakatanggap ng ejectment case, makipag-ugnayan agad sa abogado. Huwag balewalain ang mga hearing, lalo na ang preliminary conference. Kung hindi ka makakadalo, siguraduhing may valid na dahilan at maabisuhan ang korte nang maaga.

    Key Lessons:

    • Dumalo sa Preliminary Conference: Mandatory ang pagdalo sa preliminary conference sa ejectment cases. Ang hindi pagdalo ay maaaring magresulta sa pagkatalo ng kaso.
    • Responsibilidad sa Abogado: Pananagutan mo ang negligence ng iyong abogado. Piliin nang mabuti ang iyong abogado at regular na makipag-communicate sa kanya.
    • Agad Kumilos: Huwag balewalain ang ejectment case. Kumilos agad at kumonsulta sa abogado para maprotektahan ang iyong karapatan.
    • Sundin ang Proseso: Para sa mga landlords, sundin ang tamang legal na proseso sa pagpapaalis ng tenant. Para sa tenants, alamin ang iyong karapatan at responsibilidad.

    Frequently Asked Questions (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang preliminary conference sa ejectment case?
    Sagot: Ito ay isang hearing sa korte kung saan nagpupulong ang magkabilang panig at ang korte para pag-usapan ang kaso, tukuyin ang mga issues, at subukang mag-settle. Mahalaga itong bahagi ng summary procedure para mapabilis ang kaso.

    Tanong 2: Ano ang mangyayari kung hindi ako dumalo sa preliminary conference?
    Sagot: Kung ikaw ang defendant at hindi ka dumalo, maaaring mag-motion ang plaintiff na magdesisyon ang korte base sa complaint. Maaari kang matalo sa kaso nang hindi ka man lang nakapagpresenta ng iyong depensa.

    Tanong 3: Pwede bang i-excuse ang hindi pagdalo sa preliminary conference?
    Sagot: Oo, kung may justifiable cause o valid na dahilan. Ngunit, kailangan itong ipaalam sa korte at mag-file ng motion for postponement bago pa ang hearing date, kung posible.

    Tanong 4: Kung nagkamali ang abogado ko, ako ba ang mananagot?
    Sagot: Sa pangkalahatan, oo. Ang kliyente ay bound sa mga aksyon at pagkakamali ng kanyang abogado sa procedural matters. Mahirap maghabol laban sa negligence ng abogado maliban kung sobrang grabe ito at nagdulot ng pagkakait ng iyong araw sa korte.

    Tanong 5: May remedyo pa ba kung natalo ako dahil hindi ako dumalo sa preliminary conference?
    Sagot: Limitado na ang remedyo. Hindi ka na maaaring mag-apela sa desisyon ng MeTC dahil hindi ka dumalo sa preliminary conference at hindi ka nag-file ng appeal sa tamang oras. Maaaring mag-file ng certiorari sa RTC, ngunit limitado lamang ito sa pag-question kung may grave abuse of discretion ang MeTC, hindi sa merits ng kaso mismo.

    Tanong 6: Paano maiiwasan ang ganitong problema?
    Sagot: Makipag-ugnayan agad sa abogado pagkatanggap ng ejectment case. Siguraduhing alam mo ang mga hearing dates at dumalo. Regular na makipag-communicate sa iyong abogado para masigurong maayos ang paghawak ng iyong kaso.

    Eksperto ang ASG Law sa mga usapin tungkol sa real estate litigation at ejectment cases. Kung nahaharap ka sa katulad na sitwasyon o may katanungan tungkol sa ejectment cases, huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin. Para sa legal na tulong, maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon. Handa kaming tulungan ka.




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Nakalimutan ang Oras? Bakit Mahalaga ang Preskripsyon sa Paglabag sa Ordinansa ng Lungsod

    Hindi Ka Nag-iisa sa Orasan: Bakit Mahalaga ang Paghahain sa Tamang Panahon sa Kaso ng Paglabag sa Ordinansa

    G.R. No. 169588, October 07, 2013

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na bang ma-clamp ang sasakyan dahil sa iligal na pagparada? O kaya naman, ikaw ba mismo ang nagtanggal ng clamp dahil sa paniniwalang hindi tama ang pagkakabit nito? Ang simpleng problema sa parking, lalo na sa mga urban na lugar tulad ng Baguio City, ay maaaring humantong sa komplikadong legal na usapin. Sa kaso ng Jadewell Parking Systems Corporation v. Judge Lidua, tinalakay ng Korte Suprema ang mahalagang konsepto ng ‘preskripsyon’ sa mga kasong paglabag sa ordinansa ng lungsod. Ang preskripsyon ay ang taning na panahon kung kailan maaaring magsampa ng kaso laban sa isang indibidwal. Ang pangunahing tanong dito: Kailan ba talaga nagsisimula at natatapos ang taning na ito, at ano ang epekto nito sa mga ordinaryong mamamayan at negosyo?

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG PRESKRIPSYON AT ANG BATAS

    Sa ilalim ng batas Pilipino, mayroong limitasyon sa panahon kung kailan maaaring kasuhan ang isang tao para sa isang krimen o paglabag. Ito ang tinatawag na ‘preskripsyon ng krimen.’ Ang layunin nito ay upang bigyan ng katiyakan ang mga mamamayan na hindi sila hahabulin ng batas habang panahon para sa mga pagkakamali nila sa nakaraan, lalo na kung matagal nang panahon ang lumipas at humina na ang mga ebidensya. Para sa mga paglabag sa ordinansa ng lungsod, ang batas na nagtatakda ng preskripsyon ay ang Act No. 3326, na nagsasaad na ang mga paglabag sa ordinansa ay may preskripsyon na dalawang buwan lamang.

    Mahalaga ring maunawaan kung kailan nagsisimula ang pagtakbo ng preskripsyon. Ayon sa Article 91 ng Revised Penal Code, ito ay nagsisimula sa araw na madiskubre ang krimen. Ngunit ang mas kritikal na tanong ay, ano ang pumipigil o humihinto sa pagtakbo ng preskripsyon? Dito pumapasok ang Rule on Summary Procedure at ang kasong Zaldivia v. Reyes (G.R. No. 102342, July 3, 1992). Ayon sa Zaldivia, para sa mga kasong sakop ng Summary Procedure tulad ng paglabag sa ordinansa, ang preskripsyon ay napuputol lamang kapag naisampa na ang impormasyon sa korte, hindi sa paghahain ng reklamo sa prosecutor.

    SUSING PROBISYON NG BATAS:

    Narito ang mahalagang probisyon ng Act No. 3326:

    “Section 2. Prescription shall begin to run from the day of the commission of the violation of the law, and if the same be not known at the time, from the discovery thereof and the institution of judicial proceeding for its investigation and punishment. The prescription shall be interrupted when proceedings are instituted against the guilty person, and shall begin to run again if the proceedings are dismissed for reasons not constituting jeopardy.”

    Sa madaling salita, ang dalawang buwang taning ay maigsi lamang, kaya’t kailangang kumilos agad ang mga awtoridad upang maipakulong ang lumabag sa ordinansa, bago pa man mapaso ang panahon.

    PAGHIMAY SA KASO: JADEWELL V. JUDGE LIDUA

    Ang Jadewell Parking Systems Corporation ay may awtoridad na mag-operate ng parking spaces sa Baguio City. Ayon sa ordinansa ng lungsod, maaari silang magkabit ng clamp sa mga iligal na nakaparadang sasakyan. Noong Mayo 2003, dalawang insidente ang naganap kung saan tinanggal ng mga motorista ang clamp na ikinabit ng Jadewell sa kanilang mga sasakyan. Dahil dito, nagsampa ng kasong Robbery ang Jadewell laban sa mga motorista.

    Ang Office of the Provincial Prosecutor ay nagdesisyon na walang probable cause para sa Robbery, ngunit nakita nilang may probable cause para sa paglabag sa ordinansa ng Baguio City dahil sa pagtanggal ng clamp at hindi pagbabayad ng multa. Kaya naman, noong Hulyo 25, 2003, naghain ng impormasyon sa Municipal Trial Court (MTC) para sa paglabag sa ordinansa. Ngunit, ang impormasyon ay naisampa lamang noong Oktubre 2, 2003.

    Nagmosyon ang mga akusado na ibasura ang kaso dahil umano’y paso na ang preskripsyon. Ayon sa kanila, ang paglabag ay nangyari noong Mayo 2003, at ang dalawang buwang preskripsyon ay natapos noong Hulyo 2003. Dahil naisampa lamang ang impormasyon sa korte noong Oktubre, lampas na sa taning.

    Pinaboran ng MTC ang mosyon ng mga akusado at ibinasura ang kaso. Umapela ang Jadewell sa Regional Trial Court (RTC), ngunit kinatigan din ng RTC ang desisyon ng MTC. Dahil dito, umakyat ang kaso sa Korte Suprema.

    ARGUMENTO NG JADEWELL:

    • Ang paghahain ng reklamo sa Office of the City Prosecutor noong Mayo 23, 2003 ay sapat na upang maputol ang preskripsyon.
    • Ang kaso ay paglabag sa ordinansa ng lungsod, hindi munisipyo, kaya hindi raw sakop ng Zaldivia ruling.

    DESISYON NG KORTE SUPREMA:

    Hindi kinatigan ng Korte Suprema ang argumento ng Jadewell. Ayon sa Korte, maliwanag ang Rule on Summary Procedure at ang desisyon sa Zaldivia na para sa mga paglabag sa ordinansa na sakop ng Summary Procedure, ang preskripsyon ay napuputol lamang sa paghahain ng impormasyon sa korte.

    “As provided in the Revised Rules on Summary Procedure, only the filing of an Information tolls the prescriptive period where the crime charged is involved in an ordinance. The respondent judge was correct when he applied the rule in Zaldivia v. Reyes.”

    Idinagdag pa ng Korte na walang pagkakaiba kung ordinansa ng lungsod o munisipyo ang nilabag. Ang mahalaga, sakop ito ng Summary Procedure. Dahil naisampa lamang ang impormasyon sa korte noong Oktubre, lampas na sa dalawang buwang preskripsyon na nagsimula noong Mayo. Kaya, tama ang MTC at RTC sa pagbasura ng kaso.

    “Respondents were correct in arguing that the petitioner only had two months from the discovery and commission of the offense before it prescribed within which to file the Information with the Municipal Trial Court.”

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG ARAL DITO?

    Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging maagap sa paghahain ng kaso, lalo na sa mga paglabag sa ordinansa na may maikling taning na preskripsyon. Para sa mga negosyo at mga awtoridad na nagpapatupad ng mga ordinansa, mahalagang tandaan ang sumusunod:

    • Maikling Taning: Ang preskripsyon para sa paglabag sa ordinansa ay dalawang buwan lamang. Maikli ito, kaya’t kailangan ang mabilis na aksyon.
    • Impormasyon sa Korte, Hindi Reklamo sa Prosecutor: Para maputol ang preskripsyon, kailangang maisampa ang impormasyon sa korte mismo, hindi sapat ang paghahain ng reklamo sa prosecutor.
    • Summary Procedure: Kung ang kaso ay sakop ng Rules on Summary Procedure (tulad ng paglabag sa ordinansa), sundin ang patakaran ng Summary Procedure tungkol sa preskripsyon.

    MGA ARAL NA MAAARI NATING MATUTUNAN:

    1. Alamin ang Preskripsyon: Laging alamin ang taning na panahon para sa preskripsyon ng krimen o paglabag. Iba-iba ito depende sa batas.
    2. Kumilos Agad: Huwag magpatumpik-tumpik. Kung may paglabag, agad na kumilos para makasampa ng kaso bago mapaso ang preskripsyon.
    3. Tamang Proseso: Siguraduhing tama ang prosesong sinusunod sa paghahain ng kaso, lalo na kung sakop ito ng Summary Procedure.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng ‘preskripsyon ng krimen’?
    Sagot: Ito ang taning na panahon kung kailan maaaring kasuhan ang isang tao para sa isang krimen o paglabag. Paglampas ng taning na ito, hindi na maaaring kasuhan ang lumabag.

    Tanong 2: Gaano katagal ang preskripsyon para sa paglabag sa ordinansa ng lungsod?
    Sagot: Dalawang buwan lamang.

    Tanong 3: Saan dapat isampa ang kaso para sa paglabag sa ordinansa ng lungsod para maputol ang preskripsyon?
    Sagot: Direkta sa korte (Municipal Trial Court), sa pamamagitan ng paghahain ng impormasyon.

    Tanong 4: Sapat na ba na maghain ng reklamo sa prosecutor para maputol ang preskripsyon?
    Sagot: Hindi. Para sa mga kasong sakop ng Summary Procedure tulad ng paglabag sa ordinansa, kailangang maisampa ang impormasyon sa korte mismo.

    Tanong 5: Ano ang mangyayari kung mapaso ang preskripsyon?
    Sagot: Ibabasura ang kaso at hindi na maaaring kasuhan ang akusado para sa paglabag na iyon.

    Tanong 6: May pagkakaiba ba ang preskripsyon ng ordinansa ng lungsod at ordinansa ng munisipyo?
    Sagot: Wala. Pareho silang sakop ng Act No. 3326 at Rules on Summary Procedure pagdating sa preskripsyon.

    Tanong 7: Ano ang Summary Procedure?
    Sagot: Ito ay pinasimple at pinabilis na proseso sa korte para sa mga maliliit na kaso, kabilang ang mga paglabag sa traffic laws, rental law, at municipal o city ordinances.

    Tanong 8: Paano kung hindi agad nadiskubre ang paglabag sa ordinansa? Kailan magsisimula ang preskripsyon?
    Sagot: Magsisimula ang preskripsyon sa araw na madiskubre ang paglabag.

    Tanong 9: May remedyo pa ba kung napaso na ang preskripsyon dahil sa pagkakamali ng prosecutor?
    Sagot: Sa kaso ng Jadewell, wala nang remedyo. Binigyang-diin ng Korte Suprema na kailangang sundin ang batas, at kung nagkamali man ang prosecutor sa pagpapabaya, pasensya na. Ang remedyo ay ang pagbabago sa batas o rules, hindi ang pagbaluktot sa interpretasyon nito.

    May katanungan ka ba tungkol sa preskripsyon at paglabag sa ordinansa? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga usaping legal at handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin ngayon din!

    Email: hello@asglawpartners.com

    Para sa iba pang impormasyon, bisitahin dito.