ASG Law

Tag: Rule 65

  • Kailan Maaaring Isantabi ang mga Panuntunan: Paglilitis sa Pag-aabuso ng Discretion sa Ombudsman

    Ang kasong ito ay tumatalakay sa kung kailan maaaring isantabi ang mga panuntunan ng pamamaraan. Ayon sa desisyon, dapat lamang itong gawin sa ilalim ng mga natatanging pagkakataon at kinakailangan na igalang ang karapatan ng bawat panig sa ilalim ng batas. Sa madaling salita, hindi basta-basta maaaring balewalain ang mga regulasyon. Dapat itong isaalang-alang lamang kung mayroong sapat at makatwirang dahilan at kung hindi malalabag ang karapatan ng mga partido.

    Pagkaltas ng Pondo para sa Catering: Kailan Nagkakaroon ng Grave Abuse of Discretion?

    Ang kaso ay nagsimula sa isang reklamo na isinampa ni Edward Thomas F. Joson laban kina Aurelio M. Umali at iba pa dahil sa mga alegasyon ng graft, korapsyon, malversation, at grave misconduct. Ito ay nag-ugat sa pagbabayad umano sa isang caterer na hindi naman nagbigay ng pagkain para sa isang okasyon. Ayon kay Joson, nagkaroon ng sabwatan upang ilipat ang pondo sa caterer kahit hindi ito nagserbisyo. Iginiit ni Joson na nagkaroon ng ilegal na paglustay ng pondo ng gobyerno dahil dito.

    Sinuri ng Korte Suprema kung nagkaroon ba ng grave abuse of discretion ang Ombudsman nang ibasura nito ang mga kaso laban kina Umali. Ayon sa Korte, hindi nito basta-basta pakikialaman ang pagpapasya ng Ombudsman maliban na lamang kung mayroong malinaw na pag-abuso sa kapangyarihan. Kailangan munang mapatunayan na ang Ombudsman ay nagdesisyon nang arbitraryo, kapritsoso, o may kinikilingan bago makialam ang Korte. Sa kasong ito, nabigo si Joson na ipakita na ang Ombudsman ay nagdesisyon nang may grave abuse of discretion.

    Ang probable cause ay nangangahulugan na mayroong sapat na katibayan upang paniwalaan na ang isang tao ay nagkasala sa krimen na kanyang kinakaharap. Ang Ombudsman, matapos suriin ang lahat ng ebidensya, ay nagpasyang walang sapat na katibayan upang magkaroon ng probable cause laban kina Umali at iba pa. Ang mga alegasyon ni Joson ay nakabase lamang sa kanyang mga hinala at walang sapat na batayan. Halimbawa, hindi napatunayan na mayroong ibang caterer na nagserbisyo sa okasyon, at hindi rin napatunayan na natanggap ni Agtay ang pondo mula sa caterer. Dahil dito, tama ang ginawang pagbasura ng Ombudsman sa mga kaso.

    Dagdag pa rito, ang Rule 43 ay tumutukoy sa pamamaraan ng pag-apela sa Court of Appeals mula sa mga desisyon ng mga quasi-judicial agencies tulad ng Ombudsman sa mga kasong administratibo. Hindi dapat dumiretso sa Korte Suprema sa pamamagitan ng Rule 65 kung mayroong remedyo pa sa mas mababang korte. Bagamat kinakailangan ang Motion for Reconsideration bago maghain ng petition for certiorari, mayroon itong mga eksepsiyon katulad ng kung ang isyu ay tungkol lamang sa batas o kung may sangkot na interes ng publiko. Kaya naman, napagdesisyunan ng korte na dapat munang dumaan sa Rule 43 si Joson sa Court of Appeals.

    Nakasaad sa Republic Act No. 3019 (Anti-Graft and Corrupt Practices Act) ang mga corrupt practices ng mga opisyal ng gobyerno. Kabilang dito ang pagdudulot ng undue injury sa gobyerno, pagbibigay ng unwarranted benefits sa isang pribadong partido, at pagpasok sa isang kontrata na manifestly and grossly disadvantageous sa gobyerno. Samantala, nakasaad naman sa Revised Penal Code ang mga krimen laban sa public treasury, tulad ng malversation of public funds or property.

    Bagama’t may mga pagkakataon na pinapayagan ng Korte Suprema ang maluwag na interpretasyon ng mga panuntunan ng pamamaraan upang masiguro ang hustisya, kailangan pa ring sundin ang mga ito. Kaya naman, sa kasong ito, hindi nagpakita si Joson ng sapat na dahilan upang balewalain ang mga panuntunan. At higit sa lahat, hindi rin siya nagpakita ng sapat na ebidensya upang mapatunayang nagkaroon ng grave abuse of discretion ang Ombudsman.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung nagkaroon ba ng grave abuse of discretion ang Ombudsman nang ibasura nito ang mga kaso laban kina Umali.
    Ano ang ibig sabihin ng probable cause? Ito ay sapat na katibayan upang paniwalaan na ang isang tao ay nagkasala sa krimen na kanyang kinakaharap.
    Ano ang Rule 43? Ito ang pamamaraan ng pag-apela sa Court of Appeals mula sa mga desisyon ng mga quasi-judicial agencies.
    Ano ang Rule 65? Ito ang pamamaraan ng pag-file ng petition for certiorari sa Korte Suprema kung mayroong grave abuse of discretion.
    Ano ang Republic Act No. 3019? Ito ang Anti-Graft and Corrupt Practices Act na nagbabawal sa mga corrupt practices ng mga opisyal ng gobyerno.
    Ano ang malversation of public funds? Ito ay krimen laban sa public treasury kung saan ginagamit ng isang opisyal ang pondo ng gobyerno para sa kanyang sariling interes.
    Kailan maaaring makialam ang Korte Suprema sa desisyon ng Ombudsman? Kung mayroong grave abuse of discretion o malinaw na pag-abuso sa kapangyarihan.
    Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito? Ibinasura ng Korte Suprema ang petition for certiorari at pinagtibay ang desisyon ng Ombudsman.

    Sa kabuuan, ipinakita ng kasong ito na kailangan sundin ang mga panuntunan ng pamamaraan at hindi maaaring basta-basta makialam ang Korte Suprema sa desisyon ng Ombudsman maliban na lamang kung mayroong malinaw na pag-abuso sa kapangyarihan. Higit sa lahat, kailangan ng sapat na ebidensya upang mapatunayan ang mga alegasyon ng graft at korapsyon.

    Para sa mga katanungan patungkol sa pag-apply ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
    Source: Edward Thomas F. Joson v. The Office of the Ombudsman, G.R. Nos. 197433 and 197435, August 09, 2017

  • Pagpapawalang-Bisa sa Parusa Dahil sa Muling Pagkahalal: Ang Doktrina ng Condonation

    Pinawalang-bisa ng Korte Suprema ang parusang suspensyon na ipinataw sa isang opisyal dahil sa muling pagkahalal nito sa ibang posisyon. Ang desisyon ay nagpapakita kung paano nakakaapekto ang muling pagkahalal sa mga kasong administratibo at nagbibigay-linaw sa pagpapatupad ng doktrina ng condonation. Ang desisyon na ito ay mahalaga dahil ipinapakita nito na ang pagpili ng taumbayan ay may malaking epekto sa mga kasong kinakaharap ng mga halal na opisyal. Mahalagang maunawaan ng mga opisyal ng gobyerno at ng publiko ang legal na prinsipyong ito upang matiyak ang tamang proseso at proteksyon ng karapatan ng bawat isa.

    Kapag ang Muling Paghalal ay Nagpatawad: Ang Kwento ni Templonuevo at ang Tanong ng Condonation

    Si Arlyn Almario-Templonuevo ay nahalal bilang Sangguniang Bayan Member ng Caramoan, Catanduanes, noong 2007. Noong 2010, nahalal siya bilang Vice Mayor. Habang siya ay Sangguniang Bayan Member, inakusahan siya ng paglabag sa Republic Act No. 9287. Napatunayan siyang nagkasala ng simple misconduct ng Deputy Ombudsman para sa Luzon at pinatawan ng isang buwang suspensyon.

    Dahil tapos na ang termino niya bilang Sangguniang Bayan Member at nahalal na siyang Vice Mayor nang matanggap niya ang desisyon, dumiretso si Templonuevo sa Court of Appeals (CA) sa pamamagitan ng Rule 65. Sinabi niya na nagmalabis ang Ombudsman sa pag-utos ng kanyang suspensyon. Ibinasura ng CA ang kanyang petisyon dahil hindi siya naghain ng motion for reconsideration. Iginiit ni Templonuevo na hindi na kailangan ang motion for reconsideration dahil ang desisyon ng Ombudsman ay pinal, isasagawa na, at hindi na maaapela, batay sa Section 7, Rule III ng Administrative Order No. 07 (AO 07).

    Ayon kay Templonuevo, hindi na kailangan ang motion for reconsideration dahil ang AO 07 ay nagsasaad na ang desisyon ay pinal na kung ang parusa ay hindi lalampas sa isang buwang suspensyon. Dagdag pa niya, ang kanyang muling pagkahalal bilang Vice Mayor ay nagresulta sa condonation ng kanyang administratibong pananagutan, batay sa kaso ng Pascual v. Hon. Provincial Board of Nueva Ecija. Ayon sa Office of the Solicitor General (OSG), pabor kay Templonuevo, ang muling pagkahalal ay nagpapawalang-bisa sa parusa at hindi na kailangan ang motion for reconsideration. Sa kabilang banda, iginiit ng Ombudsman na kailangan pa rin ang motion for reconsideration at ang doktrina ng condonation ay limitado lamang sa muling pagkahalal sa parehong posisyon.

    Ayon sa Korte Suprema, kailangan ang motion for reconsideration bago maghain ng petisyon para sa certiorari, ngunit may mga eksepsiyon. Isa sa mga ito ay kung ang desisyon ay pinal na at hindi na maaapela. Ang Section 7, Rule III ng Administrative Order No. 07 ay nagtatakda na ang desisyon ng Ombudsman ay pinal na kung ang parusa ay suspensyon na hindi lalampas sa isang buwan.

    Sa kaso ni Templonuevo, ang parusa ay isang buwang suspensyon lamang. Samakatuwid, ang desisyon ng Ombudsman ay pinal na, hindi na maaapela, at dapat agad ipatupad. Dahil dito, tama si Templonuevo na dumiretso sa CA sa pamamagitan ng Rule 65 dahil wala na siyang ibang remedyo. Dagdag pa rito, kahit inabandona na ang doktrina ng condonation sa kasong Conchita Carpio-Morales v. Court of Appeals and Jejomar Erwin S. Binay, Jr., nananatili itong aplikable sa kasong ito dahil ang pag-abandona ay may prospective effect lamang. Ang prospective effect ay nangangahulugang ang pagbabago sa interpretasyon o pag-abandona ng isang legal na doktrina ay epektibo lamang sa mga kaso o sitwasyon na nangyari pagkatapos ng petsa ng desisyon na nagbago o nag-abandona sa doktrina.

    Sa kasong Giron v. Ochoa, kinilala ng Korte na ang doktrina ay maaaring gamitin sa isang opisyal na nahalal sa ibang posisyon kung ang parehong grupo ng mga botante ang naghalal sa kanya. Sa madaling salita, ang mga botante para sa Vice Mayor ay halos pareho rin sa mga botante para sa Sangguniang Bayan Member. Samakatuwid, ang doktrina ng condonation ay aplikable sa kaso ni Templonuevo, na pumipigil sa Korte na ipataw ang suspensyon.

    Ang naging batayan ng Supreme Court sa desisyong ito ay ang pagkilala sa karapatan ng mga botante na magpatawad at maghalal ng kanilang pinuno. Ipinakita ng Korte na ang doktrina ng condonation ay umiiral upang bigyang-galang ang resulta ng eleksyon. Sa esensya, ang Korte Suprema ay nagbigay-diin sa kahalagahan ng pagpili ng mga mamamayan at kung paano ito nakakaapekto sa mga kaso ng mga halal na opisyal.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung tama ba ang Court of Appeals sa pagbasura sa petisyon ni Templonuevo dahil hindi siya naghain ng motion for reconsideration at kung ang muling pagkahalal sa kanya ay nagpapawalang-bisa sa parusa.
    Ano ang doktrina ng condonation? Ito ay isang doktrina kung saan ang muling pagkahalal ng isang opisyal ay nagpapatawad sa kanyang mga nagawang pagkakamali noong nakaraang termino.
    Kailan hindi kailangan ang motion for reconsideration? Hindi kailangan ang motion for reconsideration kung ang desisyon ay pinal na at hindi na maaapela, tulad ng sa kasong ito kung saan ang parusa ay suspensyon na hindi lalampas sa isang buwan.
    Ano ang kahalagahan ng Administrative Order No. 07? Ang Administrative Order No. 07 ay nagtatakda ng mga panuntunan ng pamamaraan ng Office of the Ombudsman, kabilang na ang pagiging pinal ng mga desisyon nito.
    Ano ang epekto ng desisyon sa kaso ni Templonuevo? Dahil sa doktrina ng condonation, ang suspensyon na ipinataw kay Templonuevo ay pinawalang-bisa dahil nahalal siyang Vice Mayor.
    Bakit sinabi ng Korte Suprema na ang petisyon ni Templonuevo ay dapat dinggin kahit hindi nag-file ng motion for reconsideration? Dahil ang parusa sa kanya ay isang buwang suspensyon lamang, ang desisyon ng Ombudsman ay pinal, isasagawa na, at hindi na maaapela.
    Ano ang epekto ng kasong Carpio-Morales v. Court of Appeals sa kasong ito? Bagama’t inabandona ang doktrina ng condonation sa kasong Carpio-Morales, hindi ito nakaapekto sa kaso ni Templonuevo dahil ang pag-abandona ay may prospective effect.
    Ano ang kahalagahan ng kasong Giron v. Ochoa sa usaping ito? Sa Giron v. Ochoa, kinilala ng Korte na ang doktrina ng condonation ay maaaring gamitin sa isang opisyal na nahalal sa ibang posisyon kung ang parehong grupo ng mga botante ang naghalal sa kanya.

    Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng doktrina ng condonation at ang epekto nito sa mga opisyal ng gobyerno na nahalal sa puwesto. Nagpapakita rin ito ng balanse sa pagitan ng pananagutan ng mga opisyal at ng karapatan ng mga botante na pumili ng kanilang mga pinuno.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: Almario-Templonuevo v. Office of the Ombudsman, G.R. No. 198583, June 28, 2017

  • Kailan Ka Maaaring Pagbayarin ng Treble Costs sa Korte Apelasyon: Pagtuturo Mula sa Kaso ng Davao City vs. De Guzman

    Ang Pagpataw ng Treble Costs ay Hindi Awtomatiko: Kailangan ang Malinaw na Basehan

    G.R. No. 200538, August 13, 2014

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na bang maghain ng kaso sa korte at sa huli ay pinagbayad ka pa ng mas mataas na gastos, kahit na nanalo ka naman sa argumento mo? Ito ang realidad na tinalakay sa kasong City of Davao v. Court of Appeals and Benjamin C. De Guzman. Madalas, kapag tayo ay dumulog sa hukuman, inaasahan natin na makakamit ang hustisya. Ngunit paano kung sa proseso ng paghahanap ng hustisya, tayo ay maparusahan pa sa pamamagitan ng pagpapataw ng “treble costs”? Ang kasong ito ay nagbibigay linaw tungkol sa kapangyarihan ng Court of Appeals na magpataw ng treble costs at nagtuturo na hindi basta-basta ito ipinapataw. Kailangan na mayroong malinaw at sapat na basehan bago ito gawin.

    Sa kasong ito, ang Lungsod ng Davao ay nag-petisyon sa Court of Appeals (CA) dahil hindi sila sumang-ayon sa pagtanggal ng Regional Trial Court (RTC) sa pangalan ni Benjamin De Guzman bilang defendant sa isang kaso. Nang matalo ang Lungsod ng Davao sa CA, pinagbayad sila ng treble costs. Ang tanong dito ay tama ba ang CA na magpataw ng treble costs, at ano ang mga dapat isaalang-alang bago ito gawin?

    LEGAL NA KONTEKSTO

    Ang legal na batayan para sa pagpapataw ng treble costs ay matatagpuan sa Seksyon 8 ng Rule 65 ng Rules of Court, na sinusugan ng A.M. No. 07-7-12-SC. Ating tingnan ang mismong teksto nito:

    SEC. 8. Proceedings after comment is filed. After the comment or other pleadings required by the court are filed, or the time for the filing thereof has expired, the court may hear the case or require the parties to submit memoranda. If, after such hearing or filing of memoranda or upon the expiration of the period for filing, the court finds that the allegations of the petition are true, it shall render judgment for such relief to which the petitioner is entitled.

    However, the court may dismiss the petition if it finds the same patently without merit or prosecuted manifestly for delay, or if the questions raised therein are too unsubstantial to require consideration. In such event, the court may award in favor of the respondent treble costs solidarily against the petitioner and counsel, in addition to subjecting counsel to administrative sanctions under Rule 139 and 139-B of the Rules of Court.

    The Court may impose motu proprio, based on res ipsa loquitur, other disciplinary sanctions or measures on erring lawyers for patently dilatory and unmeritorious petitions for certiorari.

    Mahalagang mapansin ang paggamit ng salitang “maaari” (may) sa ikalawang talata. Ipinapakita nito na ang pagpapataw ng treble costs ay hindi awtomatiko. Ito ay diskresyon ng korte. Ang treble costs ay maaaring ipataw lamang kung ang petisyon ay “patently without merit,” “prosecuted manifestly for delay,” o kung ang mga tanong na binanggit ay “too unsubstantial to require consideration.”

    Ano nga ba ang ibig sabihin ng “treble costs”? Ito ay hindi lamang simpleng pagbabayad sa mga ordinaryong gastos sa korte. Ito ay mas mataas na bayarin na maaaring kasama ang mga gastusin ng kabilang partido, tulad ng bayad sa abogado. Ito ay parusa na ipinapataw para pigilan ang mga tao na maghain ng mga kaso na walang sapat na basehan o para lamang maantala ang proseso ng hustisya. Ngunit, dahil ito ay parusa, dapat lamang itong ipataw kung talagang kinakailangan at may sapat na dahilan.

    Halimbawa, kung ikaw ay naghain ng petisyon para certiorari dahil lamang sa gusto mong pahabain ang oras para hindi maipatupad ang isang desisyon na laban sa iyo, maaaring patawan ka ng treble costs. Ngunit kung ikaw ay mayroong makatotohanang paniniwala na mayroong maling ginawa ang mas mababang korte, at may sapat kang basehan para dito, hindi ka dapat basta-basta patawan ng treble costs kahit na matalo ka sa iyong petisyon.

    PAGSUSURI NG KASO

    Sa kasong ito, nagsimula ang lahat nang ang Lungsod ng Davao, sa pamamagitan ni Mayor Rodrigo Duterte, ay naghain ng kaso para mapawalang-bisa ang isang Deed of Reconveyance na pinirmahan ni dating Mayor Benjamin De Guzman. Ayon sa Lungsod ng Davao, ang lupain na dapat sanang gamitin para sa pampublikong palengke ay naipagbili sa kanila, hindi donasyon, kaya mali ang ginawang reconveyance pabalik sa mga tagapagmana ng dating may-ari.

    Si De Guzman ay isinama bilang defendant sa kaso, ngunit iginiit niya na wala siyang dapat pananagutan dahil pinirmahan niya lamang ang reconveyance bilang Mayor ng Davao City, batay sa awtoridad na ibinigay ng Sangguniang Panlungsod. Nagmosyon si De Guzman na tanggalin ang kanyang pangalan sa kaso, ngunit tinanggihan ito ng RTC. Umakyat ang usapin sa Court of Appeals (CA) sa pamamagitan ng certiorari petition (G.R. No. 75168), ngunit ibinasura din ito dahil moot na daw ito nang magdesisyon ang RTC sa main case.

    Samantala, nagpatuloy ang kaso sa RTC at nagdesisyon pabor sa Lungsod ng Davao. Umapela si De Guzman at ang mga tagapagmana sa CA (CA G.R. CV No. 00108). Ipinabalik ng CA ang kaso sa RTC para sa paglilitis dahil hindi umano tama ang summary judgment ng RTC.

    Nang ibalik ang kaso sa RTC, iba-ibang judge ang humawak nito dahil sa mga motion for inhibition. Sa huli, napunta ito kay Judge George Omelio. Walang motion mula kay De Guzman, ngunit basta na lamang iniutos ni Judge Omelio na tanggalin si De Guzman bilang defendant. Dahil dito, naghain ang Lungsod ng Davao ng isa pang certiorari petition sa CA (CA G.R. SP No. 03951-MIN), dahil umano sa grave abuse of discretion ni Judge Omelio.

    Dito na nagdesisyon ang CA na ibasura ang petisyon ng Lungsod ng Davao at pinagbayad pa sila ng treble costs. Ayon sa CA, “mind boggling” daw kung bakit pinipilit pa rin ng Lungsod ng Davao na isama si De Guzman gayong malinaw naman na umakto lamang ito sa kanyang kapasidad bilang Mayor. Dagdag pa nila, matagal na umanong nakikipaglaban si De Guzman para tanggalin ang kanyang pangalan sa kaso.

    Ngunit hindi sumang-ayon ang Korte Suprema sa pagpapataw ng treble costs. Ayon sa Korte Suprema:

    “The foundation for considering the case against De Guzman to be ”patently without merit

  • Kapabayaan sa Batas: Pananagutan ng Hukom at Tamang Pagdulog sa Reklamo Administratibo

    Kahalagahan ng Kaalaman sa Batas: Hukom Sinuspinde Dahil sa Gross Ignorance of Law

    A.M. No. RTJ-12-2332 (Formerly OCA IPI No. 10-3393-RTJ), June 25, 2014

    INTRODUKSYON

    Sa isang lipunang pinamamahalaan ng batas, inaasahan na ang mga hukom, bilang mga tagapangalaga nito, ay may malalim na kaalaman at pang-unawa sa mga legal na prinsipyo. Ngunit paano kung ang mismong hukom ay nagpapakita ng kapabayaan o ‘gross ignorance’ sa batas? Ang kasong ito ay nagbibigay-linaw sa seryosong implikasyon ng ganitong pagkakamali at nagtuturo ng mahalagang aral tungkol sa pananagutan ng mga hukom at ang tamang proseso sa paghahain ng mga reklamong administratibo.

    Sa kaso ng Uy v. Judge Alan L. Flores, nasuspinde ang isang hukom ng Regional Trial Court dahil sa pagpapakita ng ‘gross ignorance of law’ kaugnay ng kanyang pag-assume ng jurisdiction sa isang petisyon na malinaw na wala sa kanyang sakop. Ito ay nagpapakita na hindi lamang sapat ang maging hukom; kinakailangan din ang patuloy na pag-aaral at pag-unawa sa batas upang matiyak ang patas at maayos na paglilitis.

    KONTEKSTONG LEGAL

    Ang konsepto ng ‘jurisdiction’ o sakop ng kapangyarihan ng korte ay pundamental sa sistema ng hustisya. Nagtatakda ito kung aling korte ang may tamang awtoridad na dinggin at desisyunan ang isang partikular na kaso. Ang hindi pagkilala sa limitasyon ng sariling jurisdiction ay isang seryosong pagkakamali para sa isang hukom, lalo na kung ito ay nagreresulta sa paglabag sa karapatan ng mga partido.

    Sa Pilipinas, ang mga kasong administratibo na may kinalaman sa mga empleyado ng gobyerno, tulad ng ilegal na pagtanggal o paglilipat, ay karaniwang nasa hurisdiksyon ng Civil Service Commission (CSC). Ito ay nakasaad sa Administrative Code of 1987. Ayon sa Seksyon 26(3), Chapter 5, Subtitle A, Book V ng Administrative Code of 1987:

    SEC. 26. Personnel Actions. – x x x

    x x x x

    (3) Transfer. x x x

    x x x. If the employee believes that there is no justification for the transfer, he may appeal his case to the [Civil Service] Commission.

    Malinaw na kung ang isang empleyado ng gobyerno ay hindi sumasang-ayon sa kanyang paglilipat, ang tamang hakbang ay mag-apela sa CSC, at hindi agad dumulog sa korte. Ang prinsipyong ito ng ‘exhaustion of administrative remedies’ ay nag-uutos na dapat munang daanan ang lahat ng posibleng remedyo sa loob ng ahensya ng gobyerno bago maghain ng kaso sa korte. Layunin nito na bigyan ng pagkakataon ang ahensya na itama ang sarili nitong pagkakamali at maiwasan ang pagdagsa ng mga kaso sa korte na maaaring malutas sa antas administratibo pa lamang.

    Ang Rule 65 ng Rules of Court, na ginamit sa kasong ito, ay tumutukoy sa petisyon para sa certiorari at prohibition. Ang certiorari ay ginagamit upang iwasto ang mga pagkakamali ng hurisdiksyon ng isang korte, habang ang prohibition ay ginagamit upang pigilan ang isang korte na umaksyon nang lampas sa kanyang hurisdiksyon. Gayunpaman, hindi ito ang tamang remedyo kung hindi pa naubos ang mga remedyong administratibo.

    PAGBUKAS NG KASO

    Ang kaso ay nagsimula nang ireklamo sina Judge Alan L. Flores ng Regional Trial Court, Branch 7, Tubod, Lanao del Norte nina Efren T. Uy, Nelia B. Lee, Rodolfo L. Menes, at Quinciano H. Lui. Ang reklamo ay nag-ugat sa mga aksyon ni Judge Flores sa isang kasong isinampa ni Mustapha M. Gandarosa, isang Regional Director ng Bureau of Internal Revenue (BIR) na inilipat ng pwesto.

    Narito ang kronolohiya ng mga pangyayari:

    • Si Commissioner of Internal Revenue Lilian B. Hefti ay nag-isyu ng Revenue Travel Assignment Order na nag-aalis kay Gandarosa bilang Regional Director at inilipat siya sa head office sa Quezon City. Ito ay inaprubahan ni Secretary of Finance Margarito B. Teves.
    • Hindi sumang-ayon si Gandarosa sa kanyang pagkalipat kaya naghain siya ng Rule 65 petition sa RTC Branch 7, Tubod, Lanao del Norte, na pinamumunuan ni Judge Flores. Humingi siya ng temporary restraining order (TRO) upang pigilan ang pagpapatupad ng kanyang pagkalipat.
    • Pinagbigyan ni Judge Flores ang hiling ni Gandarosa at nag-isyu ng TRO at writ of preliminary injunction.
    • Sa kabila nito, nag-isyu ang bagong Commissioner of Internal Revenue, Sixto S. Esquivias IV, ng panibagong order na nagpapatibay sa paglilipat kay Gandarosa.
    • Dahil dito, naghain si Gandarosa ng petisyon para sa indirect contempt laban kina Secretary Teves at Commissioner Esquivias.
    • Nagpatuloy si Judge Flores sa pag-isyu ng mga orders na pumapabor kay Gandarosa, kabilang ang pagpapawalang-bisa sa comment na isinumite ng mga respondents dahil ipinadala umano ito sa pamamagitan ng LBC.
    • Umakyat ang kaso sa Court of Appeals (CA), at pinawalang-bisa ng CA ang lahat ng orders ni Judge Flores, at inutusan ang RTC na ibasura ang Rule 65 at contempt petitions ni Gandarosa dahil walang jurisdiction ang RTC sa kaso. Naging pinal at executory ang desisyon ng CA.
    • Dahil sa mga pangyayaring ito, naghain ng reklamong administratibo sina Uy at iba pa laban kay Judge Flores, na nag-aakusa sa kanya ng ‘gross ignorance of law’, ‘manifest partiality’, ‘denial of due process’, at ‘conduct prejudicial to the best interest of the service’.

    Sa desisyon ng Korte Suprema, binigyang-diin ang mga sumusunod na puntos:

    • Kawalan ng Jurisdiction: Mali si Judge Flores sa pag-assume ng jurisdiction sa Rule 65 petition ni Gandarosa. Ang isyu ng paglilipat ng empleyado ay nasa ilalim ng hurisdiksyon ng Civil Service Commission. “Respondent judge should have dismissed the action below for failure of private respondent to exhaust administrative remedies.”
    • Territorial Jurisdiction: Kahit na ipagpalagay na may jurisdiction ang RTC, limitado lamang ang sakop ng TRO at writ of preliminary injunction sa 12th Judicial Region kung saan nakakasakop ang kanyang korte. Hindi dapat umabot ang kanyang orders sa Metro Manila at Cagayan de Oro City kung saan nakabase ang mga opisyal ng BIR at ang Regional Office. “Judge Flores issued a temporary restraining order and writ of preliminary injunction against the Secretary of Finance and Commissioner of Internal Revenue who both hold office in Metro Manila, outside the territorial area where his court can exercise its jurisdiction.”
    • Maling Pagtrato sa Pleading: Mali rin si Judge Flores sa pagbalewala sa comment na isinumite ng mga respondents dahil lamang sa ito ay ipinadala sa pamamagitan ng LBC. Ang petsa ng filing ng pleading na ipinadala sa pamamagitan ng private courier ay ang petsa ng aktwal na pagtanggap nito ng korte.

    Dahil sa mga pagkakamaling ito, napatunayan ng Korte Suprema na nagkasala si Judge Flores ng ‘gross ignorance of law’.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong ito ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga opisyal ng gobyerno at mga empleyado, maging sa mga abogado at hukom:

    • Para sa mga Empleyado ng Gobyerno: Kung may hindi kayo sang-ayon sa inyong pagkalipat o anumang ‘personnel action’, ang unang hakbang ay maghain ng apela sa Civil Service Commission. Huwag agad dumiretso sa korte maliban kung naubos na ang lahat ng remedyong administratibo.
    • Para sa mga Hukom: Mahalaga ang patuloy na pag-aaral at pag-unawa sa batas, lalo na sa mga usapin ng jurisdiction. Ang ‘gross ignorance of law’ ay isang seryosong pagkakasala na may kaakibat na pananagutan. Kinakailangan ang ‘cold neutrality’ at walang kinikilingan sa paglilitis ng mga kaso.
    • Para sa mga Abogado: Siguruhing pumili ng tamang korte na may jurisdiction sa kaso. Alamin ang mga remedyong administratibo na available bago dumulog sa korte. Sundin ang tamang proseso sa pag-file ng mga pleadings, kahit pa gumamit ng private courier.

    SUSING ARAL

    • Jurisdiction ay Mahalaga: Tiyakin na ang korte na pinagfile-an ng kaso ay may tamang jurisdiction.
    • Exhaust Administrative Remedies First: Ubosin muna ang lahat ng remedyong administratibo bago dumulog sa korte.
    • Kaalaman sa Batas ay Pananagutan: Ang mga hukom ay may pananagutan na maging dalubhasa sa batas at iwasan ang ‘gross ignorance of law’.
    • Due Process Dapat Igalang: Siguruhing nabibigyan ng pagkakataon ang lahat ng partido na marinig ang kanilang panig.

    MGA MADALAS ITANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng ‘gross ignorance of law’?
    Sagot: Ito ay tumutukoy sa kapabayaan o kawalan ng kaalaman sa batas na napakaseryoso at halata, na nagpapakita ng kakulangan sa kakayahan o masamang intensyon ng isang hukom.

    Tanong 2: Ano ang mangyayari kung mapatunayang nagkasala ng ‘gross ignorance of law’ ang isang hukom?
    Sagot: Maaaring mapatawan ng suspensyon, multa, o dismissal mula sa serbisyo, depende sa bigat ng pagkakasala.

    Tanong 3: Bakit mahalaga ang ‘exhaustion of administrative remedies’?
    Sagot: Ito ay upang bigyan ng pagkakataon ang ahensya ng gobyerno na itama ang sarili nitong pagkakamali at maiwasan ang pagdagsa ng mga kaso sa korte na maaaring malutas sa antas administratibo pa lamang.

    Tanong 4: Ano ang jurisdiction ng Civil Service Commission?
    Sagot: Ang CSC ang may jurisdiction sa mga kasong administratibo na may kinalaman sa mga empleyado ng gobyerno, tulad ng disiplina, pagtanggal, at iba pang ‘personnel actions’.

    Tanong 5: Maaari bang mag-isyu ng TRO ang isang korte na sakop ang buong Pilipinas?
    Sagot: Hindi. Ang territorial jurisdiction ng isang Regional Trial Court ay limitado lamang sa rehiyon kung saan ito nakakasakop, maliban kung may espesyal na probisyon sa batas.

    Tanong 6: Ano ang epekto ng kasong ito sa ibang hukom?
    Sagot: Nagpapaalala ito sa lahat ng hukom na dapat nilang pag-aralan at sundin ang batas, at maging maingat sa pag-assume ng jurisdiction upang maiwasan ang ‘gross ignorance of law’.

    Tanong 7: Paano kung ako ay isang empleyado ng gobyerno at hindi ako sang-ayon sa aking pagkalipat? Ano ang dapat kong gawin?
    Sagot: Maghain ka ng apela sa Civil Service Commission. Kung kinakailangan ng legal na payo, kumunsulta sa isang abogado.

    Kung ikaw ay nahaharap sa katulad na sitwasyon o nangangailangan ng legal na representasyon sa mga kasong administratibo o sibil, ang ASG Law ay handang tumulong. Kami ay may mga abogado na eksperto sa mga usaping tulad nito. Huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin para sa iyong mga pangangailangan legal. Makipag-ugnayan sa amin sa pamamagitan ng email: hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page dito.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Pag-aresto sa Negosyo Dahil sa Preliminary Injunction? Alamin ang Limitasyon ng Judicial Courtesy sa Pilipinas

    Huwag Hayaan na Maantala ang Iyong Kaso: Ang Prinsipyo ng Judicial Courtesy ay Hindi Dapat Maging Dahilan ng Pagkaantala

    n

    G.R. No. 190253, June 11, 2014

    n

    n

    INTRODUKSYON

    n

    Naranasan mo na bang mapahinto ang operasyon ng iyong negosyo dahil sa isang preliminary injunction? Ito ay isang nakababahalang sitwasyon para sa sinumang negosyante. Sa kasong Juan Trajano v. Uniwide Sales Warehouse Club, tinalakay ng Korte Suprema ang mahalagang tanong: Maaari bang gamitin ang prinsipyong tinatawag na judicial courtesy para ipagpaliban ang pagdinig sa isang kaso sa mababang hukuman dahil lamang sa may nakabinbing petisyon sa mas mataas na hukuman?

    n

    Ang kasong ito ay nagmula sa isang sumbong ng Uniwide Sales Warehouse Club laban kay Juan Trajano kaugnay ng mga tseke na inisyu umano ni Uniwide. Nais ni Trajano na payagan siyang maglagak ng counterbond para maangat ang preliminary injunction na pumipigil sa kanya sa pag-encash ng mga tseke. Ngunit dahil sa iba’t ibang legal na maniobra at petisyon sa korte, naantala ang pagresolba sa kanyang mosyon. Dito pumasok ang isyu ng judicial courtesy at kung dapat bang ipagpaliban ang pagdinig sa RTC habang nakabinbin ang usapin ng inhibition ng dating hukom sa Court of Appeals.

    nn

    LEGAL NA KONTEKSTO

    n

    Ano nga ba ang preliminary injunction at counterbond? Ang preliminary injunction ay isang kautusan ng korte na pansamantalang pumipigil sa isang tao o grupo na gumawa ng isang partikular na aksyon habang dinidinig pa ang kaso. Ito ay madalas gamitin para maprotektahan ang karapatan ng isang partido habang hindi pa nareresolba ang pangunahing isyu.

    n

    Ayon sa Rule 58, Section 4(b) ng Rules of Court, maaaring mag-isyu ng preliminary injunction kung ang aplikante ay may karapatan na dapat protektahan, at nanganganib na malubha itong masaktan kung hindi ito poprotektahan. Ngunit, ang preliminary injunction ay hindi dapat gamitin para lamang manakot o manligalig.

    n

    Sa kabilang banda, ang counterbond ay isang halaga na inilalagak ng respondent sa korte para maangat ang preliminary injunction. Kapag naglagak ng counterbond, pinapayagan na ang respondent na ipagpatuloy ang aksyon na pinipigilan ng injunction, ngunit kung mapatunayang mali ang respondent sa huli, maaaring gamitin ang counterbond para bayaran ang danyos na natamo ng aplikante ng injunction.

    n

    Ang judicial courtesy naman ay isang prinsipyong hindi nakasulat sa batas ngunit ginagamit ng mga hukuman sa Pilipinas. Ito ay ang paggalang ng mababang hukuman sa mas mataas na hukuman. Ang ideya ay upang maiwasan ang paggawa ng desisyon ng mababang hukuman na maaaring sumasalungat sa posisyon o maging moot ang usapin sa mas mataas na hukuman. Ang kaso ng Eternal Gardens Memorial Park v. Court of Appeals ang isa sa mga nagbigay-diin sa prinsipyong ito.

    n

    Gayunpaman, nilinaw din ng Korte Suprema sa kasong Go v. Abrogar at Republic v. Sandiganbayan na ang judicial courtesy ay hindi dapat maging awtomatiko. Dapat lamang itong gamitin kung may “strong probability that the issues before the higher court would be rendered moot and moribund as a result of the continuation of the proceedings in the lower court.” Ibig sabihin, kung malamang na mawawalan ng saysay ang usapin sa mataas na hukuman dahil sa magiging aksyon ng mababang hukuman, saka lamang dapat magpakita ng judicial courtesy.

    nn

    PAGBUKAS SA KASO

    n

    Nagsimula ang kaso nang magsampa ng reklamo ang Uniwide laban kay Golden Sea at Trajano sa RTC Parañaque. Ayon sa Uniwide, mayroon silang sales arrangement kung saan nag-import sila ng mga produkto mula sa China sa pamamagitan ng Golden Sea at Trajano. Dahil nasa corporate rehabilitation ang Uniwide noon, sinasabi ni Uniwide na si Trajano ang “gumagarantiya” sa pagbabayad sa Golden Sea.

    n

    Nag-isyu ang Uniwide ng mga post-dated checks kay Trajano at kay Vicente Kua. Ngunit, ayon sa Uniwide, karamihan sa mga produktong inihatid ng Golden Sea ay sira o hindi nila inorder. Kaya, humingi sila ng credit mula sa Golden Sea, ngunit hindi ito pinansin. Sa halip, sinubukan pa umanong i-encash ni Trajano ang mga tseke.

    n

    Dahil dito, nagsampa ng kaso ang Uniwide at humingi ng preliminary injunction para pigilan si Trajano sa pag-encash ng mga tseke. Ipinag-utos ng RTC ang preliminary injunction. Nagmosyon si Trajano na maglagak ng counterbond para maangat ang injunction, ngunit hindi ito agad naresolba dahil sa mosyon ng Uniwide para sa ocular inspection ng mga produkto.

    n

    Sunod-sunod na ang mga mosyon at petisyon. Nag-inhibit ang unang hukom, at napunta ang kaso sa ibang branch ng RTC. Nag-akyat ng petisyon sa Court of Appeals si Trajano (CA-G.R. SP No. 93492) para kwestyunin ang preliminary injunction. Pabor kay Trajano ang CA at pinawalang-bisa ang preliminary injunction dahil walang sapat na basehan. Naging pinal at executory ang desisyong ito noong Pebrero 27, 2008.

    n

    Ngunit, kahit na pinawalang-bisa na ang injunction sa CA, nanatiling nakabinbin sa RTC ang mosyon ni Trajano na maglagak ng counterbond at ang kanyang motion for partial reconsideration. Dahil naman sa petisyon ng Uniwide sa CA (CA-G.R. SP No. 95885) na kumukuwestiyon sa inhibition ng unang hukom, ipinagpaliban ng RTC ang pagresolba sa mga mosyon ni Trajano, gamit ang prinsipyong judicial courtesy.

    n

    Umakyat na naman sa Court of Appeals si Trajano (CA-G.R. SP No. 101815), kinukuwestiyon ang pagpapaliban ng RTC. Kinatigan ng CA ang RTC, sinasabing tama lang na magpakita ng judicial courtesy ang RTC. Kaya, umakyat na sa Korte Suprema si Trajano (G.R. No. 190253).

    n

    Sa Korte Suprema, ang pangunahing tanong ay kung tama ba ang CA na hindi nakitaan ng grave abuse of discretion ang RTC sa pagpapaliban ng pagdinig sa mga mosyon ni Trajano dahil sa judicial courtesy.

    n

    Sabi ng Korte Suprema:

    n

    “The CA and the parties have overlooked the crucial fact that the CA, in CA-G.R. SP No. 93492, had already dissolved the writ of preliminary injunction that enjoined Trajano from encashing the subject post-dated checks. Moreover, the dissolution of the writ had long become final and executory on February 27, 2008.”

    n

    Idinagdag pa ng Korte Suprema:

    n

    “In other words, the gist of the controversy in CA-G.R. SP No. 101815 that are now the subject of the present petition pertains to the posting of counterbond to dissolve the writ of preliminary injunction, which had already been lifted with respect to Trajano in CA-G.R. SP No. 93492. Thus, Trajano is no longer entitled to any substantial relief on his pending motions before the RTC as the writ of preliminary injunction itself had already been dissolved with finality.”

    n

    Dahil pinawalang-bisa na mismo ng CA ang preliminary injunction noon pa, at naging pinal na ito, naging moot and academic na ang isyu kung dapat pa bang payagan si Trajano na maglagak ng counterbond para maangat ang injunction na wala na. Wala nang legal na basehan para ipagpatuloy pa ang pagdinig sa mosyon ni Trajano tungkol sa counterbond.

    n

    Tungkol naman sa judicial courtesy, sinabi ng Korte Suprema na mali ang CA sa pag-apply nito sa kasong ito. Walang “strong probability” na mawawalan ng saysay ang usapin sa CA-G.R. SP No. 95885 (tungkol sa inhibition ng hukom) kung ipagpapatuloy ang pagdinig sa RTC. Ang usapin ng inhibition ay hiwalay sa usapin kung dapat bang payagan si Trajano na mag-counterbond.

    n

    Kaya, pinagbigyan ng Korte Suprema ang petisyon ni Trajano. Idineklara nilang moot and academic na ang mosyon ni Trajano tungkol sa counterbond. Inutusan din nila ang RTC na ipagpatuloy na ang pagdinig sa Civil Case No. 05-0265.

    nn

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    n

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral:

    n

      n

    • Ang preliminary injunction ay pansamantala lamang. Hindi ito dapat gamitin para permanenteng pigilan ang isang aksyon, lalo na kung walang matibay na basehan.

      • n

    • Maaaring maglagak ng counterbond para maangat ang preliminary injunction. Ito ay isang paraan para maprotektahan ang iyong negosyo kung sa tingin mo ay walang basehan ang injunction.

      • n

    • Hindi awtomatiko ang judicial courtesy. Hindi porke’t may nakabinbing kaso sa mas mataas na hukuman ay dapat nang ipagpaliban ang pagdinig sa mababang hukuman. Dapat lamang itong gamitin kung talagang kinakailangan para maiwasan ang pagiging moot ng usapin.

      • n

    • Huwag hayaan na maantala ang iyong kaso dahil sa mga teknikalidad. Sa kasong ito, halos sampung taon bago naresolba ang isyu dahil sa sunod-sunod na mga petisyon at mosyon. Mahalagang tutukan ang pangunahing isyu at iwasan ang mga pagkaantala.

      • n

    n

    Pangunahing Leksyon: Kung ikaw ay nahaharap sa isang preliminary injunction, alamin ang iyong mga karapatan. Maaari kang magmosyon na maangat ang injunction sa pamamagitan ng counterbond. Huwag matakot na ipaglaban ang iyong karapatan at siguraduhing hindi naaantala ang iyong kaso nang walang sapat na dahilan.

    nn

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

    n

      n

    1. Ano ang dapat kong gawin kung makatanggap ako ng preliminary injunction?n

      Kumunsulta agad sa isang abogado. Pag-aralan ang injunction order at alamin kung may basehan ito. Maaari kang magmosyon na bawiin ang injunction o maglagak ng counterbond.

      n

      2. n

    2. Ano ang pagkakaiba ng preliminary injunction sa permanent injunction?n

      Ang preliminary injunction ay pansamantala lamang at ipinapatupad habang dinidinig pa ang kaso. Ang permanent injunction ay pinal na kautusan ng korte pagkatapos mapatunayan ang karapatan ng aplikante.

      n

      3. n

    3. Magkano ang dapat ilagak na counterbond?n

      Ang halaga ng counterbond ay depende sa danyos na maaaring matamo ng aplikante ng injunction kung mapatunayang mali ang respondent. Ito ay karaniwang tinatantiya ng korte.

      n

      4. n

    4. Gaano katagal bago maresolba ang mosyon para sa counterbond?n

      Walang eksaktong timeframe. Ngunit, dapat itong resolbahin ng korte sa lalong madaling panahon. Maaaring maghain ng motion for early resolution kung natatagalan.

      n

      5. n

    5. Maaari bang i-akyat sa mas mataas na korte ang preliminary injunction?n

      Oo, maaaring i-akyat sa Court of Appeals sa pamamagitan ng certiorari kung may grave abuse of discretion ang mababang hukuman sa pag-isyu ng injunction.

      n

      6. n

    6. Ano ang epekto ng judicial courtesy sa aking kaso?n

      Ang judicial courtesy ay maaaring maging dahilan ng pagkaantala ng iyong kaso kung ipagpaliban ng mababang hukuman ang pagdinig dahil sa nakabinbing petisyon sa mas mataas na hukuman. Ngunit, hindi ito dapat maging awtomatiko at dapat lamang gamitin kung kinakailangan.

      n

      7. n

    7. Ano ang ibig sabihin ng

  • Pagbabayad sa Utang Mo, Tapos na ang Problema Mo: Bakit Hindi Mo na Maaapela ang Kaso Kapag Bayad na ang Judgment

    Kapag Bayad na ang Utang Mo, Tapos na ang Problema Mo: Bakit Hindi Mo na Maaapela ang Kaso Kapag Bayad na ang Judgment

    G.R. No. 191906, June 02, 2014

    Ang pagbabayad ng utang ay hindi lamang moral na obligasyon kundi pati na rin legal na obligasyon. Ngunit ano ang mangyayari kung ang pagbabayad na ito ay may epekto sa karapatan mong umapela sa korte? Sa desisyon ng Korte Suprema sa kasong Joselito Ma. P. Jacinto vs. Edgardo Gumaru, Jr., nilinaw na kapag ang isang judgment ay ganap nang nabayaran, wala nang saysay ang anumang apela o pagrerepaso dito. Ito ay dahil ang pagbabayad ay nagtatapos sa usapin, at wala nang legal na basehan para ipagpatuloy pa ang kaso.

    Sa madaling salita, kapag binayaran mo na ang utang mo batay sa desisyon ng korte, tinatanggap mo na rin ang desisyon na iyon at hindi mo na ito maaaring kwestyunin pa sa pamamagitan ng apela. Mahalaga itong malaman, lalo na sa mga negosyante at indibidwal na nahaharap sa mga kasong sibil o labor, upang maintindihan ang bigat ng pagbabayad ng judgment at ang implikasyon nito sa kanilang mga karapatan.

    Ang Prinsipyo ng Mootness Dahil sa Satisfied Judgment

    Ang prinsipyong legal na tinatalakay sa kasong ito ay ang konsepto ng “mootness” dahil sa “satisfied judgment.” Sa batas, ang isang kaso ay nagiging “moot and academic” kapag wala nang praktikal na saysay o epekto ang desisyon ng korte dahil sa mga pangyayari pagkatapos ng orihinal na desisyon. Isa sa mga pangyayaring nagiging sanhi ng mootness ay ang pagbabayad o “satisfaction” ng judgment.

    Ayon sa Korte Suprema, “When a judgment has been satisfied, it passes beyond review”, and “there are no more proceedings to speak of inasmuch as these were terminated by the satisfaction of the judgment.” Ibig sabihin, kapag ang nagdemanda ay nabayaran na ayon sa desisyon ng korte, ang kaso ay tapos na. Wala nang dapat pag-usapan pa dahil naisakatuparan na ang layunin ng pagdedemanda – ang mabayaran.

    Ang prinsipyong ito ay nakabatay sa ideya ng finality of judgments. Kailangan na magkaroon ng katapusan ang mga legal na laban. Kapag pinayagan na umapela pa rin ang isang partido kahit bayad na ang judgment, lilikha lamang ito ng walang katapusang ligalig at kawalan ng katiyakan sa sistema ng hustisya.

    Ang Rule 7, Section 4 at 5 ng Rules of Court ay may kinalaman din sa kasong ito, bagama’t hindi direktang tungkol sa mootness. Ito ay tungkol sa Verification at Certification against Forum Shopping na kinakailangan sa mga petisyon sa korte. Bagaman may isyu sa verification sa kasong ito sa Court of Appeals, hindi ito ang pangunahing dahilan ng desisyon ng Korte Suprema. Ang pangunahing punto ay ang mootness dahil sa pagbabayad ng judgment.

    Seksyon 4. Verification. – Maliban kung partikular na kinakailangan ng batas o tuntunin, ang mga pleading ay hindi na kailangang nasa ilalim ng panunumpa, naberipika o sinamahan ng affidavit.

    Ang isang pleading ay nabe-verify sa pamamagitan ng isang affidavit na binasa ng affiant ang pleading at na ang mga alegasyon doon ay totoo at tama sa kanyang personal na kaalaman o batay sa mga tunay na rekord.

    Ang isang pleading na kinakailangang i-verify na naglalaman ng isang verification batay sa “impormasyon at paniniwala, o batay sa “kaalaman, impormasyon at paniniwala,” o kulang sa wastong verification, ay ituturing na isang hindi pirmadong pleading.

    SEC. 5. Certification against forum shopping.

    Ang plaintiff o principal party ay dapat mag-certify sa ilalim ng panunumpa sa complaint o iba pang initiatory pleading na naghahayag ng claim para sa relief, o sa isang sworn certification na nakalakip doon at sabay na isinampa doon:

    (a) na hindi pa siya nagsisimula ng anumang aksyon o nagsampa ng anumang claim na kinasasangkutan ng parehong mga isyu sa anumang korte, tribunal o quasi-judicial agency at, sa abot ng kanyang kaalaman, walang ibang aksyon o claim na nakabinbin doon; (b) kung mayroong ganitong ibang nakabinbing aksyon o claim, isang kumpletong pahayag ng kasalukuyang estado nito; at (c) kung malalaman niya pagkatapos na ang pareho o katulad na aksyon o claim ay isinampa o nakabinbin, dapat niyang iulat ang katotohanang iyon sa loob ng limang (5) araw mula doon sa korte kung saan isinampa ang kanyang nasabing complaint o initiatory pleading.

    Ang hindi pagsunod sa mga nabanggit na kinakailangan ay hindi mapapagaling sa pamamagitan lamang ng pag-amyenda sa complaint o iba pang initiatory pleading ngunit magiging dahilan para sa pagbasura ng kaso nang walang prejudice, maliban kung iba ang itinakda, batay sa motion at pagkatapos ng pagdinig. Ang pagsumite ng isang maling certification o hindi pagsunod sa alinman sa mga undertaking doon ay bubuo ng indirect contempt of court, nang walang prejudice sa kaukulang administratibo at kriminal na mga aksyon. Kung ang mga aksyon ng partido o ng kanyang counsel ay malinaw na bumubuo ng kusang-loob at sadyang forum shopping, ang pareho ay magiging batayan para sa summary dismissal na may prejudice at bubuo ng direct contempt, pati na rin isang dahilan para sa mga administratibong sanction.

    Ang Kwento ng Kaso Jacinto vs. Gumaru

    Ang kaso ay nagsimula sa isang labor dispute sa pagitan ni Edgardo Gumaru, Jr. (respondent) at ni Joselito Ma. P. Jacinto (petitioner), dating presidente ng F. Jacinto Group, Inc. Nagdesisyon ang Labor Arbiter pabor kay Gumaru, na nag-uutos kay Jacinto at sa kumpanya na magbayad ng separation pay, unpaid wages, damages, at attorney’s fees.

    Hindi na-perfect ang apela ni Jacinto sa National Labor Relations Commission (NLRC) dahil sa kakulangan sa bond. Kaya, naging pinal at executory ang desisyon ng Labor Arbiter. Nag-isyu ng Writ of Execution at kinumpiska ang ari-arian ni Jacinto sa Baguio para maibenta sa auction at mabayaran si Gumaru.

    Umapela si Jacinto sa Court of Appeals (CA) sa pamamagitan ng Petition for Certiorari, ngunit ibinasura ito ng CA dahil ang verification at certification against forum shopping ay pinirmahan ng abogado ni Jacinto, hindi mismo si Jacinto. Ayon sa CA, ito ay paglabag sa rules of court.

    Umakyat si Jacinto sa Korte Suprema. Ang pangunahing argumento niya ay may reasonable na dahilan para abogado niya ang pumirma ng verification dahil nasa ibang bansa siya at may karamdaman. Binanggit niya ang kaso ng Altres v. Empleo na nagpapahintulot nito sa tiyak na sitwasyon.

    Habang nakabinbin ang kaso sa Korte Suprema, naghain ng Manifestation si Gumaru na nagsasabing nabayaran na nang buo ang judgment award. Hindi ito kinontra ni Jacinto.

    Dahil dito, nagdesisyon ang Korte Suprema na moot and academic na ang kaso. Ayon sa Korte, “It is axiomatic that after a judgment has been fully satisfied, the case is deemed terminated once and for all.” Kahit tama si Jacinto sa argumento niya tungkol sa verification, wala na itong saysay dahil bayad na ang judgment.

    Praktikal na Implikasyon ng Desisyon

    Ang desisyon sa kasong Jacinto vs. Gumaru ay nagpapaalala sa mga litigante ng ilang mahahalagang puntos:

    1. Finality of Judgments: Kapag ang isang desisyon ng korte ay naging pinal at executory, dapat itong sundin. Ang pagbabayad ng judgment ay nagtatapos sa kaso.
    2. Mootness Dahil sa Satisfied Judgment: Kapag nabayaran na ang judgment, karaniwang mawawalan na ng saysay ang anumang apela o pagrerepaso dito. Hindi na haharapin ng korte ang merito ng apela dahil wala nang praktikal na relief na maibibigay.
    3. Verification at Certification: Bagaman hindi ito ang pangunahing isyu sa desisyon ng Korte Suprema, mahalaga pa rin ang tamang verification at certification sa paghahain ng petisyon sa korte. Kung may valid na dahilan kung bakit hindi makakapirma ang partido, maaaring pahintulutan ang abogado na pumirma sa ilalim ng Special Power of Attorney, ngunit dapat itong maipaliwanag at suportahan.

    Mahahalagang Aral

    • Bayaran ang Utang Ayon sa Judgment: Kung hindi ka sigurado kung aapela ka o hindi, ngunit ayaw mong lumaki pa ang interes at penalties, bayaran mo muna ang judgment. Kung magtagumpay ka sa apela mo sa huli, maaari mo pa ring mabawi ang binayad mo.
    • Konsultahin ang Abogado: Mahalaga ang legal advice sa mga ganitong sitwasyon. Ang abogado ay makakapagbigay ng tamang payo kung ano ang pinakamahusay na aksyon na dapat gawin batay sa iyong kaso.
    • Sundin ang Procedural Rules: Mag-ingat sa mga procedural rules tulad ng verification at certification. Ang technicalities na ito ay maaaring makaapekto sa iyong kaso.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “moot and academic”?
    Sagot: Ang “moot and academic” ay isang legal na termino na nangangahulugang ang isang kaso ay wala nang praktikal na saysay o epekto dahil sa mga pangyayari pagkatapos ng pagsisimula ng kaso. Sa ganitong sitwasyon, hindi na didinggin ng korte ang kaso dahil wala nang relief na maibibigay.

    Tanong 2: Maaari pa bang umapela kahit nabayaran na ang judgment?
    Sagot: Hindi na karaniwang pinapayagan. Kapag nabayaran na ang judgment, itinuturing na satisfied na ang claim ng nagdemanda, at wala nang legal na basehan para ipagpatuloy pa ang apela, maliban na lamang kung mayroong labis na pagbabayad na maaaring mabawi.

    Tanong 3: Ano ang Verification at Certification against Forum Shopping?
    Sagot: Ito ay mga dokumentong kinakailangan sa ilang pleading sa korte, tulad ng Petition for Certiorari. Ang Verification ay sinasabi na ang mga alegasyon sa pleading ay totoo. Ang Certification against Forum Shopping ay sinasabi na ang partido ay hindi nagsampa ng parehong kaso sa ibang korte.

    Tanong 4: Puwede bang abogado ko ang pumirma ng Verification at Certification?
    Sagot: Sa pangkalahatan, hindi. Dapat mismo ang partido ang pumirma. Ngunit sa ilang pagkakataon, kung may valid na dahilan (tulad ng nasa ibang bansa o may sakit), maaaring pahintulutan ang abogado na pumirma kung may Special Power of Attorney.

    Tanong 5: Ano ang mangyayari kung hindi ako sumunod sa desisyon ng korte?
    Sagot: Maaari kang maharap sa contempt of court, at maaaring ipatupad ng korte ang judgment sa pamamagitan ng Writ of Execution, kung saan maaaring kumpiskahin at ibenta ang iyong mga ari-arian upang mabayaran ang utang.

    Tanong 6: Kung nagkamali ang korte sa desisyon, pero nabayaran ko na, wala na ba akong magagawa?
    Sagot: Sa ilalim ng normal na sitwasyon, oo, wala na. Ito ang dahilan kung bakit mahalaga na agad kumonsulta sa abogado kapag nakatanggap ng desisyon ng korte upang mapag-aralan ang mga opsyon, kabilang ang pag-apela, bago pa man bayaran ang judgment. Ngunit may mga limitadong sitwasyon kung saan maaaring mabawi ang labis na bayad o kung mayroong malinaw na pagkakamali sa pagpapatupad ng judgment.

    Eksperto ang ASG Law sa mga usaping sibil at komersyal, kabilang na ang mga kaso sa korte at pagpapatupad ng judgment. Kung ikaw ay nahaharap sa katulad na sitwasyon o may katanungan tungkol sa iyong legal na karapatan, huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin. Makipag-ugnayan sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website para sa karagdagang impormasyon.

  • Huwag Balewalain ang Probable Cause: Pagbusisi sa Aksyon ng Hukuman sa Preliminary Investigation

    Huwag Balewalain ang Probable Cause: Pagbusisi sa Aksyon ng Hukuman sa Preliminary Investigation

    P/C INSP. LAWRENCE B. CAJIPE, ET AL. VS. PEOPLE OF THE PHILIPPINES, G.R. No. 203605, April 23, 2014

    INTRODUCTION

    Naranasan mo na bang maakusahan ng krimen na hindi mo ginawa? Sa Pilipinas, mahalaga ang proseso ng preliminary investigation upang masiguro na may sapat na basehan bago pormal na magsampa ng kaso sa korte. Ngunit paano kung sa tingin ng korte, kulang ang ebidensya para ituloy ang kaso? Ang kasong ito ng Cajipe v. People ay nagbibigay linaw sa kapangyarihan ng korte na magbasura ng kaso sa preliminary investigation pa lamang kung nakita nitong walang sapat na probable cause. Tatalakayin natin ang mga pangyayari sa kasong ito at ang mga importanteng aral na mapupulot natin tungkol sa probable cause at sa tamang proseso ng paghahabla.

    LEGAL CONTEXT: ANG PROBABLE CAUSE AT ANG KAPANGYARIHAN NG KORTE

    Ano nga ba ang “probable cause”? Sa simpleng salita, ito ang sapat na dahilan para maniwala na may krimen na nangyari at malamang na ang akusado ang gumawa nito. Hindi ito nangangahulugan na siguradong guilty na ang akusado, kundi may basehan lamang para ituloy ang kaso sa korte. Ayon sa ating Korte Suprema, ang probable cause ay nangangailangan lamang ng “reasonable ground of presumption that a matter is, or may be, well-founded, such a state of facts as would lead a man of ordinary caution and prudence to believe, or entertain an honest or strong suspicion, that a thing is so.”

    Sa ilalim ng Section 6, Rule 112 ng Rules of Criminal Procedure, malinaw na may kapangyarihan ang hukom na agad ibasura ang kaso kung sa tingin niya ay “the evidence on record clearly fails to establish probable cause.” Ibig sabihin, hindi lamang ang prosecutor ang may kapangyarihan na magdesisyon kung may probable cause o wala. Maging ang korte, sa simula pa lamang, ay may tungkuling suriin ang ebidensya at tiyakin na may sapat na basehan bago ituloy ang kaso. Ang kapangyarihang ito ng korte ay isang mahalagang proteksyon laban sa mga baseless na kaso na maaaring makasira sa reputasyon at buhay ng isang tao.

    CASE BREAKDOWN: ANG KUWENTO NG CAJIPE CASE

    Nagsimula ang kasong ito noong 2009 nang magsampa ng reklamo si Lilian De Vera laban sa ilang miyembro ng PNP Highway Patrol Group (HPG) at Special Action Force (SAF) dahil sa pagkamatay ng kanyang asawang si Alfonso “Jun” De Vera at kanilang 7-anyos na anak na si Lia Allana. Ayon kay Lilian, nagkasabwat ang mga pulis para patayin ang kanyang mag-ama.

    Base sa salaysay ng mga testigo, noong December 5, 2008, sakay si Jun at Lia sa kanilang van nang biglang pagbabarilin ng mga pulis na naka-vest ng Regional SAF. Lumabas si Jun at tinangkang iligtas si Lia na nasugatan na, ngunit hinabol pa rin siya at binaril sa ulo.

    Matapos ang preliminary investigation, nakita ng Department of Justice (DOJ) na may probable cause para kasuhan ng murder ang lahat ng pulis na sangkot, kabilang ang mga petitioner na HPG officers na sina P/C Insp. Cajipe, et al.

    Ngunit iba ang naging desisyon ng Regional Trial Court (RTC) ng Paranaque City. Ibinasura ng RTC ang kaso laban sa mga HPG officers dahil walang direktang ebidensya na nagtuturo sa kanila bilang mga bumaril. Ayon pa sa RTC, lumalabas na ang mga HPG officers ay nag-block lamang sa lugar bilang suporta sa operasyon ng SAF.

    Hindi sumang-ayon ang Office of the Solicitor General (OSG) at umapela sa Court of Appeals (CA) sa pamamagitan ng petition for certiorari. Pinaboran ng CA ang OSG at sinabing nagkamali ang RTC sa pagbasura ng kaso. Ayon sa CA, may mga affidavit ng mga testigo na nagsasabing kasama ang mga HPG officers sa paghabol at pagbaril kay Jun.

    Dahil dito, umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Ang pangunahing tanong: Tama ba ang CA na baliktarin ang desisyon ng RTC na nagbasura ng kaso laban sa mga HPG officers dahil sa kawalan ng probable cause?

    ANG DESISYON NG KORTE SUPREMA

    Pinaboran ng Korte Suprema ang mga petitioner na HPG officers. Ayon sa Korte, nagkamali ang CA sa pag-grant ng petition for certiorari ng OSG. Ipinaliwanag ng Korte na ang desisyon ng RTC na magbasura ng kaso dahil sa kawalan ng probable cause ay isang final order na maaari sanang iapela, at hindi dapat kinukuwestiyon sa pamamagitan ng certiorari.

    Binigyang-diin ng Korte Suprema ang Section 6, Rule 112 ng Rules of Criminal Procedure na nagbibigay kapangyarihan sa hukom na magbasura ng kaso kung walang probable cause.

    “The RTC judge was within his powers to dismiss the case against petitioner HPG officers. Section 6, Rule 112 of the Rules of Criminal Procedure provides that the judge “may immediately dismiss the case if the evidence on record clearly fails to establish probable cause.””

    Dagdag pa ng Korte, kahit tingnan ang merito ng kaso, walang sapat na ebidensya para ituloy ang kaso laban sa mga HPG officers. Base sa mga salaysay ng testigo, ang mga pulis na bumaril ay naka-vest ng RSAF at may dalang long firearms, samantalang walang ebidensya na nagsasabing ang mga HPG officers ay gumamit ng baril sa insidente.

    “More telling is the crime laboratory report which revealed that none of the HPG operatives discharged their firearms during the shootout. It did not also help the prosecution’s case that, per Indiana’s testimony, the SAF police officers involved in the shootout carried long firearms, specifically Ml6 rifle, M16 baby armalite, and M14. But the National Police Commission issued two certifications dated January 14 and 19, 2010 to the effect that the petitioner HPG officers had not been issued long firearms from 2007 up to 2010.”

    Kaya naman, kinatigan ng Korte Suprema ang desisyon ng RTC at ibinasura ang kaso laban sa mga HPG officers.

    PRAKTICAL IMPLICATIONS: ANO ANG ARAL SA KASONG ITO?

    Ang kasong Cajipe v. People ay nagpapakita ng kahalagahan ng probable cause sa criminal procedure. Hindi dapat basta-basta isampa ang kaso sa korte kung walang sapat na basehan. Mahalaga rin ang papel ng hukom sa preliminary investigation na tiyakin na may probable cause bago ituloy ang kaso.

    Para sa mga law enforcement officers, lalo na sa mga kaso na may posibleng pagkakamali o overreach, ang kasong ito ay nagpapaalala na hindi lahat ng operasyon ay laging tama. Mahalagang maging maingat at siguruhin na may sapat na ebidensya bago magsampa ng kaso.

    Para naman sa mga ordinaryong mamamayan, ang kasong ito ay nagpapakita na may proteksyon laban sa mga baseless na kaso. Kung sa tingin mo ay kinasuhan ka nang walang sapat na basehan, may karapatan kang kuwestiyunin ito sa korte at ipabasura ang kaso kung walang probable cause.

    KEY LESSONS:

    • Huwag balewalain ang probable cause: Mahalaga ang probable cause bago magsampa ng kaso. Kung walang sapat na basehan, maaaring ibasura ng korte ang kaso kahit sa preliminary investigation pa lamang.
    • Kapangyarihan ng hukom sa preliminary investigation: May kapangyarihan ang hukom na magbasura ng kaso kung nakita nitong walang probable cause. Ito ay isang mahalagang check and balance sa sistema ng hustisya.
    • Tamang remedyo sa pagkuwestiyon ng dismissal order: Ang tamang remedyo para kuwestiyunin ang dismissal order ng RTC dahil sa kawalan ng probable cause ay appeal, at hindi certiorari.

    FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang mangyayari kung ibinasura ang kaso dahil walang probable cause? Maaari pa bang magsampa ulit ng kaso?
    Sagot: Oo, maaari pang magsampa ulit ng kaso kung may bagong ebidensya na lumabas sa ibang preliminary investigation na magpapatunay na may probable cause.

    Tanong 2: Ano ang pagkakaiba ng preliminary investigation sa trial?
    Sagot: Ang preliminary investigation ay isang proseso para alamin kung may sapat na probable cause para magsampa ng kaso sa korte. Ang trial naman ay ang paglilitis sa korte kung saan pormal na pinapakinggan ang ebidensya ng magkabilang panig para malaman kung guilty o hindi ang akusado.

    Tanong 3: Kung sa tingin ko ay walang probable cause ang kaso laban sa akin, ano ang dapat kong gawin?
    Sagot: Kumuha agad ng abogado. Ang abogado mo ang makakatulong sa iyo na suriin ang kaso at maghain ng motion to dismiss sa korte kung nakita niyang walang sapat na probable cause.

    Tanong 4: Ano ang Rule 65 at Rule 112 ng Rules of Criminal Procedure?
    Sagot: Ang Rule 112 ay tumutukoy sa preliminary investigation. Ang Rule 65 naman ay tungkol sa special civil action ng certiorari, na ginagamit para kuwestiyunin ang desisyon ng isang korte kung may grave abuse of discretion na nangyari.

    Tanong 5: Bakit sinabi ng Korte Suprema na appeal dapat ang ginawa ng OSG at hindi certiorari?
    Sagot: Dahil ang dismissal order ng RTC ay isang final order na maaaring iapela. Ang certiorari ay ginagamit lamang kung walang ibang remedyo tulad ng appeal.

    May kaso ka bang kahalintulad nito? Eksperto ang ASG Law sa mga usaping kriminal at handang tumulong sa iyo. Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan sa amin sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Nakalito Ba ang Certiorari at Motion for Reconsideration? Paglilinaw sa Tamang Proseso sa Desisyon ng Secretary of Labor

    Hindi Mo Pwedeng Balewalain ang Motion for Reconsideration sa Certiorari: Batas na Dapat Malaman Tungkol sa Desisyon ng Secretary of Labor

    G.R. No. 180962, February 26, 2014
    PHILTRANCO SERVICE ENTERPRISES, INC. VS. PHILTRANCO WORKERS UNION-AGLO

    Hindi biro ang mapaharap sa legal na laban, lalo na kung ito ay may kinalaman sa iyong kabuhayan o negosyo. Isipin mo na lang ang isang kompanya na nagpapasya, dahil umano sa lugi, na tanggalin ang ilang empleyado. Ang unyon naman, agad kumilos at nagsampa ng reklamo. Dito nagsisimula ang komplikadong proseso na kung minsan ay hindi malinaw kahit sa mga abogado. Sa gitna ng usapin, mahalaga na malaman kung ano ang tamang legal na hakbang at kung paano ito gagawin sa takdang panahon. Ang kaso ng PHILTRANCO SERVICE ENTERPRISES, INC. laban sa PHILTRANCO WORKERS UNION-AGLO ay nagbibigay linaw sa isang mahalagang aspeto ng proseso na ito: ang papel ng motion for reconsideration bago maghain ng certiorari sa mga desisyon ng Secretary of Labor. Ang pangunahing tanong dito ay kung tama ba ang ginawang remedyo ng PHILTRANCO at kung napapanahon ba ang kanilang paghahain ng kaso sa Court of Appeals.

    Ang Mahalagang Konsepto ng Certiorari at Motion for Reconsideration

    Para maintindihan ang kasong ito, kailangan munang alamin ang dalawang importanteng legal na konsepto: ang certiorari at ang motion for reconsideration. Ang certiorari ay isang espesyal na aksyong sibil na isinasampa sa korte para mapawalang-bisa ang desisyon o aksyon ng isang government office, tribunal, o board na ginawa nang may grave abuse of discretion amounting to lack or excess of jurisdiction. Sa simpleng salita, ito ay para itama ang maling paggamit ng kapangyarihan. Mahalaga ring tandaan na ang certiorari ay hindi ordinaryong apela. Hindi ito para suriin muli ang merito ng kaso, kundi para tingnan lamang kung lumampas ba sa kapangyarihan o nagmalabis ba ang ahensya sa paggawa ng desisyon.

    Samantala, ang motion for reconsideration naman ay isang pormal na kahilingan sa parehong ahensya o korte na muling pag-aralan ang kanilang desisyon. Layunin nito na bigyan ng pagkakataon ang ahensya o korte na ituwid ang kanilang pagkakamali bago pa man umakyat ang kaso sa mas mataas na hukuman. Sa maraming kaso, kailangan munang maghain ng motion for reconsideration bago makapag-certiorari. Ito ay dahil kinikilala ng batas ang prinsipyo ng exhaustion of administrative remedies, ibig sabihin, dapat munang daanan ang lahat ng posibleng remedyo sa loob mismo ng ahensya bago humingi ng tulong sa korte.

    Sa konteksto ng mga kaso sa paggawa, partikular sa mga desisyon ng Secretary of Labor na may kinalaman sa mga industriyang importante sa pambansang interes, ang remedyo para sa hindi sang-ayon na partido ay certiorari sa Court of Appeals. Ayon sa Rule 65 ng Rules of Court, dapat isampa ang certiorari petition sa loob ng 60 araw mula nang matanggap ang desisyon o resolusyon. Ngunit, may mahalagang kondisyon dito: kailangan munang maghain ng motion for reconsideration. Kahit pa sabihing hindi hinihingi o ipinagbabawal ang motion for reconsideration, itinuturing pa rin itong condition sine qua non o mahalagang rekisito bago maghain ng certiorari.

    Ang Section 4 ng Rule 65 ay malinaw: “In case a motion for reconsideration or new trial is timely filed, whether such motion is required or not, the petition shall be filed not later than sixty (60) days counted from the notice of the denial of the motion.” Ibig sabihin, kahit hindi kailangan ang motion for reconsideration, kung naghain ka nito, ang 60-araw na palugit para mag-certiorari ay magsisimula lamang sa araw na matanggap mo ang abiso na denied ang iyong motion.

    Ang Kwento ng Kaso: PHILTRANCO vs. PWU-AGLO

    Nagsimula ang lahat nang magdesisyon ang PHILTRANCO na magbawas ng 21 empleyado dahil umano sa pagkalugi. Dahil dito, naghain ng Notice of Strike ang unyon ng mga empleyado, ang PWU-AGLO, sa Department of Labor and Employment (DOLE), inaakusahan ang PHILTRANCO ng unfair labor practices. Hindi nagkasundo ang magkabilang panig sa NCMB kaya inakyat ang kaso sa Office of the Secretary of Labor.

    Pagkatapos pag-aralan ang mga posisyon ng parehong partido, naglabas ng desisyon ang Acting DOLE Secretary na nag-uutos sa PHILTRANCO na ibalik sa trabaho ang 17 empleyado at bayaran sila ng backwages. Natanggap ng PHILTRANCO ang desisyon noong June 14, 2007. Nag-file sila ng Motion for Reconsideration noong June 25, 2007. Nagsumite rin ang unyon ng “Partial Appeal.”

    Ngunit, sa isang Order noong August 15, 2007, sinabi ng Secretary of Labor na hindi niya aaksyunan ang Motion for Reconsideration at “Partial Appeal” dahil sa regulasyon ng DOLE na nagsasabing ang desisyon ng voluntary arbitrators ay hindi na dapat i-reconsider. Dahil dito, naghain ang PHILTRANCO ng Petition for Certiorari sa Court of Appeals (CA) noong August 29, 2007.

    Dito nagkamali ang PHILTRANCO ayon sa CA. Dismisado ang kanilang petisyon dahil mali raw ang remedyong ginamit. Sabi ng CA, dapat daw Petition for Review sa ilalim ng Rule 43 ang ginawa nila, hindi certiorari sa Rule 65. Dagdag pa ng CA, lampas na rin daw sa palugit ang paghahain ng certiorari dahil hindi raw nag-toll ang 60-araw na period ang Motion for Reconsideration na isinampa sa Secretary of Labor dahil “unauthorized pleading” daw ito.

    Hindi sumang-ayon ang PHILTRANCO kaya umakyat sila sa Korte Suprema. Ang mga isyu na tinalakay sa Korte Suprema ay:

    • Tama ba ang remedyong certiorari sa Rule 65, at hindi Petition for Review sa Rule 43?
    • Napapanahon ba ang paghahain ng certiorari petition sa CA?
    • Tama ba na basta na lamang idinismiss ng CA ang petisyon dahil sa technicality?

    Desisyon ng Korte Suprema: Pabor sa PHILTRANCO

    Pinaboran ng Korte Suprema ang PHILTRANCO. Sinabi ng Korte na mali ang CA sa pagdismiss ng petisyon. Ipinaliwanag ng Korte na sa kasong ito, bagama’t nagsimula ito bilang voluntary arbitration case, nang i-refer ito sa Secretary of Labor, umiral na ang kapangyarihan ng Secretary of Labor sa ilalim ng Article 263 ng Labor Code. Ayon sa Article 263, kapag may labor dispute sa isang industriyang importante sa pambansang interes, maaaring assume jurisdiction ang Secretary of Labor at desisyunan ang kaso. Ito ang nangyari sa PHILTRANCO case dahil ang transportasyon ay itinuturing na industriyang importante sa pambansang interes.

    Dahil dito, ang desisyon ng Secretary of Labor ay hindi desisyon ng isang voluntary arbitrator, kundi desisyon ng Secretary of Labor na ginawa sa ilalim ng kanyang kapangyarihan sa Article 263. Kaya naman, ang tamang remedyo para ma-assail ang desisyon ay certiorari sa Rule 65, hindi Petition for Review sa Rule 43. Binigyang diin ng Korte Suprema ang naunang desisyon sa kasong National Federation of Labor v. Hon. Laguesma na nagsasabing ang remedyo laban sa desisyon ng Secretary of Labor ay motion for reconsideration at pagkatapos ay certiorari sa Rule 65.

    Hinggil naman sa pagiging napapanahon ng petisyon, sinabi ng Korte Suprema na tama ang PHILTRANCO. Kahit pa sabihin na hindi dapat maghain ng motion for reconsideration dahil sa regulasyon ng DOLE, ang paghahain pa rin nito ay nagpa-toll ng 60-araw na palugit para mag-certiorari. Ipinaliwanag ng Korte na ang certiorari ay isang remedyo na nangangailangan na bigyan muna ng pagkakataon ang ahensya na ituwid ang sarili niya. Kaya naman, kahit ipinagbabawal ang motion for reconsideration, ang paghahain nito ay hindi dapat balewalain pagdating sa pagkwenta ng palugit para sa certiorari.

    “While a government office may prohibit altogether the filing of a motion for reconsideration with respect to its decisions or orders, the fact remains that certiorari inherently requires the filing of a motion for reconsideration, which is the tangible representation of the opportunity given to the office to correct itself. Unless it is filed, there could be no occasion to rectify. Worse, the remedy of certiorari would be unavailing. Simply put, regardless of the proscription against the filing of a motion for reconsideration, the same may be filed on the assumption that rectification of the decision or order must be obtained, and before a petition for certiorari may be instituted.”

    Dahil dito, pinawalang-bisa ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals at inutusan ang CA na dinggin at resolbahin ang certiorari petition ng PHILTRANCO.

    Ano ang Aral sa Kaso ng PHILTRANCO?

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga employer at unyon na sangkot sa labor disputes:

    • Tamang Remedyo: Mahalagang alamin ang tamang legal na remedyo para ma-assail ang isang desisyon. Sa kaso ng desisyon ng Secretary of Labor sa ilalim ng Article 263, certiorari sa Rule 65 ang tamang remedyo, hindi Petition for Review sa Rule 43.
    • Motion for Reconsideration: Huwag balewalain ang motion for reconsideration. Kahit pa sabihing hindi ito hinihingi o ipinagbabawal, ang paghahain nito ay mahalaga para sa certiorari. Ito ay condition sine qua non at nagpa-toll ng palugit para maghain ng certiorari.
    • Substansya Higit sa Technicality: Hindi dapat basta idismiss ang kaso dahil lamang sa technicality. Dapat tingnan ang substansya ng isyu at bigyan ng pagkakataon ang partido na madinig ang kanilang panig.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang pagkakaiba ng certiorari at appeal?
    Sagot: Ang appeal ay ordinaryong remedyo kung saan sinusuri muli ang buong kaso, parehong isyu ng batas at katotohanan. Ang certiorari naman ay espesyal na remedyo na limitado lamang sa pagtingin kung nagmalabis ba sa kapangyarihan ang ahensya o korte sa paggawa ng desisyon.

    Tanong 2: Kailan dapat isampa ang certiorari petition?
    Sagot: Sa pangkalahatan, dapat isampa ang certiorari petition sa loob ng 60 araw mula nang matanggap ang desisyon o resolusyon. Kung naghain ng motion for reconsideration, ang 60 araw ay bibilangin mula sa araw na matanggap ang abiso ng denial ng motion.

    Tanong 3: Kailangan ba talaga ang motion for reconsideration bago mag-certiorari?
    Sagot: Oo, sa karamihan ng kaso, kailangan munang maghain ng motion for reconsideration bago makapag-certiorari. Ito ay para bigyan ng pagkakataon ang ahensya o korte na ituwid ang sarili nila.

    Tanong 4: Ano ang Article 263 ng Labor Code?
    Sagot: Ang Article 263 ay nagbibigay kapangyarihan sa Secretary of Labor na assume jurisdiction sa mga labor dispute sa mga industriyang importante sa pambansang interes, tulad ng transportasyon, at desisyunan ang kaso.

    Tanong 5: Ano ang mangyayari kung mali ang remedyong ginamit sa pag-assail ng desisyon?
    Sagot: Kung mali ang remedyong ginamit, maaaring idismiss ang kaso, tulad ng nangyari sa Court of Appeals sa kasong PHILTRANCO. Kaya mahalaga na tama ang remedyong ihahain.

    Tanong 6: May epekto ba ang regulasyon ng DOLE na nagbabawal sa motion for reconsideration sa paghahain ng certiorari?
    Sagot: Wala. Ayon sa Korte Suprema sa kasong PHILTRANCO, kahit may regulasyon na nagbabawal sa motion for reconsideration, ang paghahain pa rin nito ay nagpa-toll ng palugit para sa certiorari dahil kinikilala ng batas ang pangangailangan na bigyan ng pagkakataon ang ahensya na mag-rectify bago mag-certiorari.

    Nalilito pa rin sa proseso ng certiorari at motion for reconsideration? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa eksperto. Ang ASG Law ay may mga abogado na bihasa sa mga kaso sa paggawa at handang tumulong sa iyo. Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan dito o mag-email sa hello@asglawpartners.com.

  • Huwag Balewalain ang Proseso: Pag-apela sa Kaso sa Pilipinas

    Huwag Balewalain ang Proseso: Pag-apela sa Kaso sa Pilipinas

    G.R. No. 193217, February 26, 2014

    Sa mundo ng batas, hindi lamang ang bigat ng iyong argumento ang mahalaga, kundi pati na rin ang tamang paraan at panahon ng paghahain nito. Madalas, ang laban ay hindi lamang sa kung sino ang tama, kundi kung sino ang sumusunod sa mga patakaran. Isang kaso mula sa Korte Suprema, Corazon Macapagal v. People of the Philippines, ang nagpapaalala sa atin na ang pagkabigong sumunod sa mga simpleng tuntunin ng proseso ay maaaring maging sanhi ng pagkatalo, kahit pa may merito ang iyong kaso.

    Ang Kahalagahan ng Pagsunod sa Tamang Proseso ng Apela

    Sa kasong ito, si Corazon Macapagal ay nahatulang guilty sa krimeng Estafa ng Regional Trial Court (RTC). Nais niyang umapela sa desisyon, ngunit ang kanyang Notice of Appeal ay na-deny dahil nahuli na ito sa paghahain. Sa halip na umapela sa Court of Appeals sa pamamagitan ng certiorari sa Rule 65, dumiretso siya sa Korte Suprema sa pamamagitan ng petisyon sa Rule 45. Dahil sa mga pagkakamaling ito sa proseso, hindi na nasuri ng Korte Suprema ang merito ng kanyang kaso. Ang desisyon ng RTC ay nanatili, hindi dahil sa ito ay tama, kundi dahil hindi sinunod ni Macapagal ang tamang paraan ng pag-apela.

    Legal na Konteksto: Mga Batas sa Apela sa Pilipinas

    Ang karapatan na umapela ay mahalaga sa sistema ng hustisya ng Pilipinas. Ito ay nagbibigay pagkakataon sa mga partido na hindi sumasang-ayon sa desisyon ng mababang korte na marepaso ang kaso sa mas mataas na hukuman. Ngunit, ang karapatang ito ay hindi absolute at napapailalim sa mga patakaran na itinakda ng Rules of Court.

    Rule 122 ng Revised Rules of Criminal Procedure ang naglalaman ng mga patakaran kung paano at saan dapat i-apela ang isang kaso kriminal. Ayon sa Section 2 nito, ang apela mula sa RTC ay dapat iakyat sa Court of Appeals o sa Korte Suprema sa mga kasong naaayon sa batas. Section 3 naman ang nagsasaad na ang apela ay isinasagawa sa pamamagitan ng paghahain ng Notice of Appeal sa korte na nagdesisyon sa kaso, at pagbibigay ng kopya nito sa kabilang partido. Pinakamahalaga, ang Section 6 ay nagtatakda ng 15-araw na palugit para maghain ng apela, simula sa araw na matanggap ang abiso ng desisyon.

    Sa kaso ni Macapagal, nabigo siyang sundin ang mga patakarang ito. Hindi lamang siya nahuli sa paghahain ng Notice of Appeal, kundi pinili pa niya ang maling hukuman at maling paraan ng pag-apela. Ang Korte Suprema mismo ang nagpaliwanag sa kahalagahan ng pagsunod sa proseso sa kasong ito, na binibigyang diin na:

    “The requirements of the rules on appeal cannot be considered as merely harmless and trivial technicalities that can be discarded at whim. In these times when court dockets are clogged with numerous litigations, parties have to abide by these rules with greater fidelity in order to facilitate the orderly and expeditious disposition of cases.”

    Ito ay nangangahulugan na ang mga patakaran sa apela ay hindi lamang basta “teknikalidad.” Layunin nitong mapabilis at mapanatili ang kaayusan sa sistema ng korte. Ang pagbalewala sa mga ito ay maaaring magresulta sa pagkadismis ng apela, anuman pa man ang merito ng kaso.

    Pagkakasunod-sunod ng Kaso Macapagal: Isang Aral sa Proseso

    Nagsimula ang kaso nang mahatulan si Corazon Macapagal ng Estafa ng RTC Manila Branch 9 noong November 25, 2008. Ayon sa desisyon, nagkasala siya sa paglustay ng P800,000.00 na halaga ng mga alahas na ipinagkatiwala sa kanya para ibenta.

    Narito ang mga mahalagang pangyayari pagkatapos ng desisyon ng RTC:

    • Enero 13, 2009: Natanggap ni Macapagal ang desisyon ng RTC.
    • Agosto 3, 2009: Nag-file si Macapagal ng Motion for Reconsideration, ngunit ito ay na-deny.
    • Agosto 3, 2009 (Diumano): Nag-file siya ng Notice of Appeal. Ngunit, ayon sa korte, nahuli na ito dahil lumagpas na sa 15-araw na palugit mula nang matanggap niya ang desisyon ng RTC.
    • Hunyo 29, 2010: Dineklara ng RTC na out of time ang Notice of Appeal ni Macapagal at ito ay na-deny.
    • Direktang Pag-apela sa Korte Suprema: Sa halip na mag-file ng certiorari sa Court of Appeals para kwestyunin ang denial ng Notice of Appeal, dumiretso si Macapagal sa Korte Suprema sa pamamagitan ng Rule 45 petition.

    Tinukoy ng Korte Suprema ang ilang seryosong pagkakamali sa proseso ng apela ni Macapagal:

    • Maling Paraan ng Pag-apela: Ang paggamit ng Rule 45 petition para kwestyunin ang denial ng Notice of Appeal ay mali. Dapat sana ay Rule 65 certiorari sa Court of Appeals ang ginamit niya. Ayon sa Korte Suprema, “The Rules of Court specifically provides that no appeal shall be taken from an order disallowing or dismissing an appeal. Rather, the aggrieved party can elevate the matter through a special civil action under Rule 65.”
    • Paglabag sa Hierarchy of Courts: Kahit na ituring na certiorari ang petisyon ni Macapagal, mali pa rin na dumiretso siya sa Korte Suprema. Dapat sana ay sa Court of Appeals siya nag-file nito, maliban kung mayroong “special, important and compelling reasons,” na wala naman sa kaso niya.
    • Kulang na Dokumento: Hindi rin nakapagsumite si Macapagal ng certified true copy ng desisyon ng RTC na humatol sa kanya sa Estafa, pati na rin ang order na nag-deny sa kanyang Motion for Reconsideration. Ito ay kinakailangan sa Rule 45 petition.
    • Hindi Pagsunod sa Order ng Korte Suprema: Paulit-ulit na hindi sumunod si Macapagal sa mga direktiba ng Korte Suprema na magsumite ng mga dokumento at mag-comply sa mga patakaran. Ito ay nagpapakita ng kawalan ng respeto sa proseso ng korte.

    Dahil sa mga procedural lapses na ito, walang nagawa ang Korte Suprema kundi i-dismiss ang petisyon ni Macapagal. Hindi na nila nasuri kung tama ba o mali ang desisyon ng RTC sa Estafa dahil sa mga pagkakamali sa apela.

    Praktikal na Implikasyon: Ano ang Matututunan Natin?

    Ang kaso ni Macapagal ay isang malinaw na babala: hindi sapat na may merito ang iyong kaso kung hindi mo susundin ang tamang proseso. Sa batas, ang proseso ay kasinghalaga ng substansya. Narito ang ilang mahahalagang aral:

    Mahahalagang Aral:

    • Alamin ang Tamang Paraan ng Apela: Iba-iba ang proseso ng apela depende sa uri ng kaso at korte na nagdesisyon. Siguraduhing alam mo kung saang hukuman dapat i-apela at anong uri ng petisyon ang dapat gamitin (Rule 45, Rule 65, Rule 41, atbp.).
    • Sundin ang Palugit: Mahigpit ang korte sa mga palugit. Huwag maghintay ng huling minuto para maghain ng apela. Tandaan ang 15-araw na palugit para sa apela mula sa RTC.
    • Kumpletuhin ang Dokumento: Siguraduhing kumpleto at tama ang lahat ng dokumento na isinusumite sa korte. Kailangan ang certified true copy ng desisyon ng mababang korte.
    • Respetuhin ang Korte at ang Proseso: Sumunod sa lahat ng order ng korte at patakaran. Ang hindi pagsunod ay maaaring magresulta sa pagkadismis ng iyong kaso.
    • Kumuha ng Abogado: Ang proseso ng apela ay komplikado. Pinakamainam na kumuha ng abogado na eksperto sa litigation para masigurong masusunod ang tamang proseso at maprotektahan ang iyong karapatan.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang Estafa?
    Sagot: Ang Estafa ay isang krimen sa Pilipinas na tumutukoy sa panloloko o pandaraya para makakuha ng pera o ari-arian mula sa ibang tao.

    Tanong 2: Ano ang ibig sabihin ng “Notice of Appeal”?
    Sagot: Ito ay isang pormal na dokumento na isinusumite sa korte upang ipaalam na ikaw ay mag-aapela sa desisyon nito sa mas mataas na hukuman.

    Tanong 3: Ano ang pagkakaiba ng Rule 45 at Rule 65?
    Sagot: Ang Rule 45 ay para sa pag-apela ng desisyon ng mababang korte sa Korte Suprema base sa mga tanong ng batas lamang. Ang Rule 65 (Certiorari) naman ay isang special civil action na ginagamit para kwestyunin ang grave abuse of discretion ng isang korte o tribunal.

    Tanong 4: Bakit na-dismiss ang apela ni Macapagal kahit hindi pa nasusuri ang Estafa case?
    Sagot: Dahil sa mga procedural lapses. Hindi niya sinunod ang tamang proseso ng apela, kaya hindi na umabot sa puntong masuri ng Korte Suprema ang merito ng Estafa case.

    Tanong 5: Gaano kahalaga ang abogado sa pag-apela ng kaso?
    Sagot: Napakahalaga. Ang abogado na may karanasan sa apela ay makakatulong na masigurong masusunod ang tamang proseso, maihahain ang apela sa tamang panahon, at maisusumite ang lahat ng kinakailangang dokumento.

    Tanong 6: Ano ang mangyayari kung mahuli sa paghahain ng apela?
    Sagot: Ang apela ay maaaring ma-dismiss out of time, tulad ng nangyari sa kaso ni Macapagal. Ito ay nangangahulugan na hindi na mare-review ang desisyon ng mababang korte.

    Tanong 7: Saan ako maaaring humingi ng tulong legal kung gusto kong umapela ng kaso?
    Sagot: Maaari kang kumonsulta sa isang law firm na eksperto sa litigation at appeals, tulad ng ASG Law.

    Kung ikaw ay nahaharap sa isang legal na problema at nagbabalak umapela, huwag mag-atubiling kumonsulta sa mga eksperto. Ang ASG Law ay may mga abogado na dalubhasa sa proseso ng apela at handang tumulong sa iyo. Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.



    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Huwag Magpaliban: Mahigpit na Panahon sa Paghain ng Petition for Certiorari sa Pilipinas

    Huwag Magpaliban: Mahigpit na Panahon sa Paghain ng Petition for Certiorari

    THENAMARIS PHILIPPINES, INC. VS. COURT OF APPEALS AND AMANDA C. MENDIGORIN, G.R. No. 191215, February 03, 2014

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng batas, ang oras ay ginto. Ang pagpapabaya sa takdang panahon ay maaaring magdulot ng pagkawala ng karapatan, gaano man katibay ang iyong argumento. Isang halimbawa nito ay ang kaso ng Thenamaris Philippines, Inc. vs. Court of Appeals, kung saan tinimbang ng Korte Suprema ang kahalagahan ng pagsunod sa itinakdang panahon sa paghahain ng Petition for Certiorari. Nagsimula ang kasong ito sa reklamong isinampa ni Amanda Mendigorin para sa benepisyo ng kanyang yumaong asawa na seaman. Nang umakyat ang kaso sa Court of Appeals (CA), naharap ito sa problema ng huling paghahain ng petisyon ni Ginang Mendigorin. Ang pangunahing tanong: Tama ba ang CA sa pagpayag sa huling petisyon, o dapat bang mahigpit na ipatupad ang panuntunan sa panahon?

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG MAHIGPIT NA PANUNTUNAN NG RULE 65

    Ang usapin ng Petition for Certiorari ay nakapaloob sa Rule 65 ng Rules of Court. Ano nga ba ang Certiorari? Ito ay isang espesyal na remedyo na ginagamit upang kwestyunin ang desisyon o aksyon ng isang korte o tribunal na ginawa nang may grave abuse of discretion amounting to lack or excess of jurisdiction. Sa madaling salita, ito ay paraan para maitama ang maling paggamit ng kapangyarihan na umabot sa punto na parang walang awtoridad o sobra pa sa awtoridad ang gumawa ng desisyon.

    Ayon sa Section 4 ng Rule 65, dapat ihain ang petisyon sa loob ng 60 araw mula sa pagkakatanggap ng kopya ng desisyon o resolusyon, o mula sa pagkakatanggap ng notisya ng pagtanggi sa motion for reconsideration. Mahalagang tandaan na ang panahong ito ay mahigpit at jurisdictional, ibig sabihin, kung lampas na sa 60 araw, wala nang hurisdiksyon ang korte na dinggin ang petisyon maliban na lamang kung mayroong balidong dahilan na papayagan ng korte.

    Bago ang 2007, pinapayagan pa ang pag-extend ng panahon para maghain ng petisyon sa Rule 65. Ngunit, sa pamamagitan ng A.M. No. 07-7-12-SC, inalis ang probisyong ito. Ang layunin nito ay para maiwasan ang pagkaantala ng mga kaso at matiyak ang mabilis na pagresolba ng mga usapin. Binigyang-diin ng Korte Suprema sa kasong Laguna Metts Corporation v. Court of Appeals na ang pag-alis ng probisyon sa extension ay nagpapahiwatig ng intensyon na gawing mahigpit ang 60-day period. Malinaw na ngayon: walang extension maliban sa mga natatanging sitwasyon.

    Gayunpaman, hindi naman lubusang isinara ng Korte Suprema ang pinto sa posibilidad ng extension. Sa kasong Domdom v. Third and Fifth Divisions of the Sandiganbayan, kinilala ng Korte na sa mga exceptional cases, maaaring payagan ang extension batay sa diskresyon ng korte. Dagdag pa rito, sa Labao v. Flores, nagbigay ang Korte ng listahan ng mga sitwasyon kung saan maaaring payagan ang pagluwag sa mahigpit na panuntunan, tulad ng:

    • Lubhang makatwiran at mabigat na dahilan;
    • Para maiwasan ang inhustisya na hindi katimbang ng paglabag sa panuntunan;
    • Mabuting pananampalataya ng partido;
    • Espesyal o mapilit na mga pangyayari;
    • Merito ng kaso;
    • Dahilan na hindi lubusang kagagawan ng partido;
    • Walang indikasyon na ang pagrepaso ay walang saysay o nagpapabagal lamang;
    • Hindi maaagrabyado ang kabilang partido;
    • Panloloko, aksidente, pagkakamali o excusable negligence;
    • Natatanging legal at equitable na pangyayari;
    • Sa ngalan ng substantial justice at fair play;
    • Kahalagahan ng mga isyu; at
    • Paggamit ng maayos na diskresyon ng hukom.

    Sa madaling sabi, bagamat mahigpit ang 60-day rule, may mga pagkakataon na maaaring lumuwag ang korte, ngunit kailangan itong suportahan ng matinding dahilan.

    PAGSUSURI SA KASO: THENAMARIS PHILIPPINES, INC. VS. COURT OF APPEALS

    Sa kasong Thenamaris, nagsimula ang lahat sa reklamong isinampa ni Amanda Mendigorin sa Labor Arbiter (LA) laban sa Thenamaris Philippines, Inc. para sa death benefits at iba pang claims dahil sa pagkamatay ng kanyang asawang seaman na si Guillermo Mendigorin. Nagdesisyon ang LA pabor kay Ginang Mendigorin, ngunit binaliktad ito ng National Labor Relations Commission (NLRC).

    Natanggap ng abogado ni Ginang Mendigorin ang desisyon ng NLRC noong July 8, 2009. Dapat sana’y maghain siya ng Petition for Certiorari sa CA hanggang September 7, 2009 (dahil Sunday ang September 6). Ngunit, naghain lamang siya ng Motion for Extension of Time noong September 8, 2009, isang araw lampas sa takdang panahon. Ang dahilan niya para sa extension? Abala raw ang kanyang abogado sa ibang kaso at marami raw dokumento na kailangang ihanda.

    Pinagbigyan ng CA ang petisyon ni Ginang Mendigorin, kahit na huli na ito at may mga teknikal na pagkukulang pa. Sinabi ng CA na “in the interest of justice” kaya nila pinayagan. Nagmosyon for reconsideration ang Thenamaris, ngunit tinanggihan din ito ng CA, at binigyan pa ulit ng pagkakataon si Ginang Mendigorin na ayusin ang petisyon.

    Hindi pumayag ang Thenamaris at umakyat sa Korte Suprema sa pamamagitan ng Petition for Certiorari laban sa CA. Ang pangunahing argumento nila: nagkamali ang CA sa pagpayag sa huling petisyon dahil labag ito sa mahigpit na panuntunan ng Rule 65 at sa desisyon ng Korte Suprema sa Laguna Metts.

    Sumang-ayon ang Korte Suprema sa Thenamaris. Binigyang-diin ng Korte na mali ang CA sa pagpayag sa huling petisyon. Narito ang ilan sa mga mahahalagang punto sa desisyon ng Korte Suprema:

    • Huli na ang Motion for Extension: “It is a fundamental rule of remedial law that a motion for extension of time must be filed before the expiration of the period sought to be extended; otherwise, the same is of no effect since there would no longer be any period to extend…” Dahil huli na ang motion for extension, wala na itong bisa.
    • Hindi Katanggap-tanggap ang Dahilan: Ang dahilan ni Ginang Mendigorin na abala ang abogado ay hindi sapat na dahilan para payagan ang extension. Sabi ng Korte, “[h]eavy workload is relative and often self-serving. Standing alone, it is not a sufficient reason to deviate from the 60-day rule.”
    • Final na ang Desisyon ng NLRC: Noong pinayagan ng CA ang huling petisyon, final na pala ang desisyon ng NLRC. Naging final at executory na ito noong July 18, 2009. Kaya, wala nang hurisdiksyon ang CA na repasuhin pa ito maliban sa pagdismiss ng petisyon. “Needless to stress, a decision that has acquired finality becomes immutable and unalterable and may no longer be modified in any respect…”

    Dahil dito, sinabi ng Korte Suprema na nagkamit ng grave abuse of discretion ang CA sa pagpayag sa huling petisyon. Kaya, ibinasura ng Korte Suprema ang desisyon ng CA at ibinalik ang desisyon ng NLRC na pabor sa Thenamaris.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN?

    Ang kasong Thenamaris ay isang paalala sa lahat, lalo na sa mga abogado at litigante, na napakahalaga ang pagsunod sa mga panuntunan ng batas, lalo na sa usapin ng takdang panahon. Bagamat may mga pagkakataon na pinapayagan ang pagluwag sa panuntunan “in the interest of justice”, hindi ito dapat umasa. Mas mainam na maging maagap at magsumikap na sumunod sa takdang panahon.

    Para sa mga abogado, mahalagang i-manage nang maayos ang oras at workload para hindi mapabayaan ang mga kaso ng kliyente. Ang “heavy workload” ay hindi kadalasang katanggap-tanggap na dahilan para sa paglabag sa panuntunan. Para naman sa mga litigante, dapat makipag-ugnayan nang maaga sa abogado at tiyaking kumpleto at napapanahon ang lahat ng dokumento.

    SUSING ARAL

    • Mahigpit ang 60-day period para sa Petition for Certiorari: Huwag umasa sa extension maliban kung mayroong napakabigat at katanggap-tanggap na dahilan.
    • Abala sa trabaho ay hindi sapat na dahilan para sa extension: Kailangan ng mas matindi pang dahilan para mapapayag ang korte na lumuwag sa panuntunan.
    • Finality of Judgments: Kapag final na ang desisyon, hindi na ito basta-basta mababago pa. Kaya, mahalaga ang maghain ng petisyon sa loob ng takdang panahon kung hindi sumasang-ayon sa desisyon.
    • Procedural Rules are Important: Hindi lamang basta teknikalidad ang mga panuntunan ng batas. Layunin nitong matiyak ang maayos at mabilis na paglilitis.

    MGA KARANIWANG TANONG (FREQUENTLY ASKED QUESTIONS)

    Tanong 1: Ano ang mangyayari kung huli akong naghain ng Petition for Certiorari?
    Sagot: Kadalasan, ibabasura ng korte ang iyong petisyon dahil wala na silang hurisdiksyon na dinggin ito dahil sa paglampas sa takdang panahon.

    Tanong 2: Maaari bang mag-extend ng panahon para maghain ng Petition for Certiorari?
    Sagot: Mahigpit ang panuntunan. Bagamat sa exceptional cases ay maaaring payagan, hindi ito dapat asahan. Mas mainam na maghain sa loob ng 60 araw.

    Tanong 3: Ano ang mga katanggap-tanggap na dahilan para sa extension?
    Sagot: Ang mga dahilan ay dapat na lubhang makatwiran at mabigat, tulad ng malubhang sakit, natural disasters, o iba pang hindi inaasahang pangyayari na talagang pumigil sa iyo na maghain sa takdang panahon. Hindi sapat ang basta abala lang sa trabaho.

    Tanong 4: Kung pinayagan ng Court of Appeals ang huling petisyon, bakit binaliktad pa rin ito ng Korte Suprema?
    Sagot: Dahil nakita ng Korte Suprema na nagkamali ang CA sa paggamit ng diskresyon nito. Mahigpit ang panuntunan sa panahon, at hindi sapat ang dahilan para payagan ang extension sa kasong ito.

    Tanong 5: Ano ang dapat kong gawin kung sa tingin ko ay mali ang desisyon ng NLRC sa kaso ko?
    Sagot: Kumonsulta agad sa abogado. Kung balak mong umakyat sa Court of Appeals sa pamamagitan ng Petition for Certiorari, tiyaking magawa ito sa loob ng 60 araw mula sa pagkakatanggap ng desisyon ng NLRC o ng denial ng motion for reconsideration. Huwag magpaliban!

    Eksperto ang ASG Law sa mga usaping tulad nito. Kung kailangan mo ng legal na representasyon o konsultasyon hinggil sa petisyon for certiorari o iba pang usaping legal, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page.