Huwag Kumatawan Laban sa Dating Kliyente: Conflict of Interest at Responsibilidad ng Abogado

A.C. No. 9094, August 15, 2012

Ang kasong Santos Ventura Hocorma Foundation, Inc. v. Atty. Richard V. Funk ay nagbibigay-diin sa isang mahalagang aral para sa lahat ng abogado: hindi maaaring kumatawan ang isang abogado sa isang bagong kliyente kung ang interes nito ay salungat sa interes ng kanyang dating kliyente. Ito ay alinsunod sa Code of Professional Responsibility (CPR) na naglalayong protektahan ang tiwala at kumpiyansa na ibinibigay ng kliyente sa kanyang abogado.

INTRODUKSYON

Isipin ang isang doktor na dating naging personal physician mo sa loob ng maraming taon. Alam niya ang lahat ng iyong medical history, mga sakit, at maging ang mga genetic predispositions mo. Ngayon, bigla mo na lang nalaman na ang doktor na ito ay kumakatawan sa isang kumpanya ng insurance na kinakasuhan mo dahil sa hindi pagbabayad ng iyong claim sa health insurance. Makatwiran ba ito? Hindi, dahil may conflict of interest. Katulad nito, ang mga abogado ay may responsibilidad na panatilihin ang tiwala ng kanilang mga kliyente, kahit pa tapos na ang relasyon nila bilang abogado at kliyente.

Sa kaso ng Santos Ventura Hocorma Foundation, Inc. v. Atty. Richard V. Funk, pinatawan ng suspensyon ang isang abogado dahil kinasuhan niya ang kanyang dating kliyente para kumatawan sa isang bagong kliyente. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay: nilabag ba ni Atty. Funk ang Code of Professional Responsibility nang kinatawan niya ang Mabalacat Institute, Inc. laban sa Santos Ventura Hocorma Foundation, Inc., na dating kliyente niya?

LEGAL NA KONTEKSTO: ANG BATAS TUNGKOL SA CONFLICT OF INTEREST

Ang responsibilidad ng abogado na umiwas sa conflict of interest ay nakasaad sa Canon 15 ng Code of Professional Responsibility (CPR), partikular na sa Rule 15.03 nito. Ayon sa Rule 15.03:

“Rule 15.03 – A lawyer shall not represent conflicting interests except by written consent of all concerned given after a full disclosure of the facts.”

Sa Filipino, ang probisyong ito ay nangangahulugang:

“Rule 15.03 – Hindi dapat kumatawan ang abogado sa magkasalungat na interes maliban kung may nakasulat na pahintulot ng lahat ng partido na sangkot matapos ang lubos na pagbubunyag ng mga katotohanan.”

Ang prinsipyong ito ay nakaugat sa napakahalagang relasyon sa pagitan ng abogado at kliyente. Ang relasyong ito ay fiduciary in nature, ibig sabihin, nakabatay sa tiwala at kumpiyansa. Dahil dito, inaasahan na ang abogado ay magiging tapat at dedikado sa interes ng kanyang kliyente. Hindi ito maisasakatuparan kung ang abogado ay kumakatawan sa dalawang partido na may magkasalungat na interes.

Ang conflict of interest ay maaaring mangyari sa iba’t ibang sitwasyon. Ito ay maaaring present conflict, kung saan ang abogado ay sabay na kumakatawan sa dalawang kliyente na may magkasalungat na interes. Maaari rin itong successive conflict, kung saan ang abogado ay kumakatawan sa isang kliyente laban sa kanyang dating kliyente. Ang kaso ni Atty. Funk ay isang halimbawa ng successive conflict.

Sa mga naunang kaso, paulit-ulit na binibigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng pag-iwas sa conflict of interest. Sa kasong Artezuela v. Atty. Maderazo, sinabi ng Korte Suprema:

“An attorney owes his client undivided allegiance. Because of the highly fiduciary nature of their relationship, sound public policy dictates that he be prohibited from representing conflicting interests or discharging inconsistent duties. An attorney may not, without being guilty of professional misconduct, act as counsel for a person whose interest conflicts with that of his present or former client. This rule is so absolute that good faith and honest intention on the erring lawyer’s part does not make it inoperative.”

Ito ay nangangahulugan na kahit pa sa tingin ng abogado ay wala siyang ginagawang masama, o kaya ay hindi niya intensyon na makasama sa kanyang dating kliyente, hindi pa rin ito sapat na dahilan para payagan siyang kumatawan sa isang bagong kliyente laban sa kanyang dating kliyente.

PAGSUSURI NG KASO: SANTOS VENTURA HOCORMA FOUNDATION, INC. VS. ATTY. RICHARD V. FUNK

Narito ang mga pangyayari sa kaso ni Santos Ventura Hocorma Foundation, Inc. v. Atty. Richard V. Funk:

• Mula 1983 hanggang 1985, si Atty. Funk ay nagsilbi bilang corporate secretary, abogado, chief executive officer, at trustee ng Hocorma Foundation. Kinatawan din niya ang foundation sa ilang kasong kriminal at sibil.
• Noong November 25, 2006, kinasuhan ni Atty. Funk ang Hocorma Foundation sa ngalan ng Mabalacat Institute, Inc. Ang kaso ay quieting of title at damages.
• Ayon sa Hocorma Foundation, ginamit ni Atty. Funk ang impormasyong nakuha niya noong siya ay abogado pa ng foundation para kasuhan ito.
• Depensa ni Atty. Funk, siya raw ay personal na abogado ni Don Teodoro V. Santos, ang nagtatag ng Hocorma Foundation at Mabalacat Institute. Ayon sa kanya, ang relasyon niya bilang abogado ay kay Santos, at hindi mismo sa Hocorma Foundation.
• Sinabi rin ni Atty. Funk na bago umalis si Santos papuntang Amerika para magpagamot, nagkasundo sila na babayaran ang serbisyo legal ni Atty. Funk mula sa mga ari-arian na idinonate ni Santos sa Hocorma Foundation. Inaprubahan daw ito ng foundation pero hindi raw nagbayad.
• Ayon pa kay Atty. Funk, may Special Power of Attorney (SPA) siya mula kay Santos para ipayong sa Hocorma Foundation ang donasyon ng 5-ektaryang lupa sa Pampanga sa Mabalacat Institute. Nang ginawa raw ni Santos ang SPA, si Atty. Funk ay direktor at abogado na ng Mabalacat Institute, at hindi pa abogado ng Hocorma Foundation.
• Sinabi ni Atty. Funk na noong 1985, nang hindi raw siya bayaran ng Hocorma Foundation, tinapos na niya ang relasyon niya dito. Noong 1989, kinasuhan niya ang foundation para maningil ng attorney’s fees, at nanalo siya sa korte hanggang sa Korte Suprema.

Matapos ang pagdinig, nalaman ng Committee on Bar Discipline (CBD) na nilabag ni Atty. Funk ang Rule 15.03 ng CPR. Inirekomenda ng CBD na suspendihin si Atty. Funk sa pagsasagawa ng abogasya ng isang taon. Inaprubahan ito ng Integrated Bar of the Philippines (IBP) Board of Governors.

Ang Korte Suprema ay sumang-ayon sa findings ng IBP. Ayon sa Korte Suprema:

“Here, it is undeniable that Atty. Funk was formerly the legal counsel of Hocorma Foundation. Years after terminating his relationship with the foundation, he filed a complaint against it on behalf of another client, the Mabalacat Institute, without the foundation’s written consent.”

Binigyang-diin ng Korte Suprema na nakuha ni Atty. Funk ang kaalaman tungkol sa Hocorma Foundation dahil sa tiwala na ibinigay sa kanya noong siya ay abogado pa nito. Hindi maaaring gamitin ni Atty. Funk ang kaalamang ito laban sa kanyang dating kliyente.

“The reason for this is that a lawyer acquires knowledge of his former client’s doings, whether documented or not, that he would ordinarily not have acquired were it not for the trust and confidence that his client placed on him in the light of their relationship. It would simply be impossible for the lawyer to identify and erase such entrusted knowledge with faultless precision or lock the same into an iron box when suing the former client on behalf of a new one.”

Dahil dito, pinagtibay ng Korte Suprema ang suspensyon kay Atty. Funk ng isang taon.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG ARAL MULA SA KASONG ITO?

Ang kasong Santos Ventura Hocorma Foundation, Inc. v. Atty. Richard V. Funk ay nagpapaalala sa mga abogado na dapat nilang sundin ang Code of Professional Responsibility, lalo na ang patakaran tungkol sa conflict of interest. Hindi maaaring basta na lamang kalimutan ng abogado ang kanyang dating kliyente kapag may kumonsulta sa kanyang bagong kliyente na may interes na salungat sa dating kliyente.

Para sa mga negosyo at indibidwal na kumukuha ng abogado, mahalagang malaman ang patakaran na ito. Kung ikaw ay dating kliyente ng isang abogado, at bigla mo na lang nalaman na ang abogado na ito ay kumakatawan sa isang partido na kumakasuhan ka, maaari kang magreklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) at sa Korte Suprema.

Mga Pangunahing Aral:

• Para sa mga Abogado: Laging suriin kung may conflict of interest bago tanggapin ang isang kaso. Kung mayroon kang dating kliyente na maaaring masangkot sa kaso, iwasan na kumatawan sa bagong kliyente maliban kung may written consent mula sa dating kliyente pagkatapos ng full disclosure.
• Para sa mga Kliyente: Magtiwala sa iyong abogado, ngunit alamin din ang iyong mga karapatan. Kung sa tingin mo ay may conflict of interest ang iyong abogado, kumunsulta sa ibang abogado at magsumite ng reklamo kung kinakailangan.

MGA KARANIWANG TANONG (FREQUENTLY ASKED QUESTIONS)

Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng