ASG Law

Tag: Rescission of Contract

  • Pagbili ng Sasakyan: Pananagutan sa Depektibo, Kontrata ng Bilihin, at Pagpapautang

    Sa desisyong ito, ipinaliwanag ng Korte Suprema na ang pagbili ng sasakyan sa pamamagitan ng loan ay may dalawang magkaibang kontrata: ang kontrata ng bentahan sa pagitan ng mamimili at ng nagbebenta, at ang kontrata ng pagpapautang sa pagitan ng mamimili at ng bangko. Hindi maaaring ipawalang-bisa ang kontrata ng pagpapautang dahil lamang sa may depekto ang sasakyan. Dapat tumupad ang mamimili sa obligasyon niyang bayaran ang utang sa bangko. Ang desisyong ito ay nagbibigay linaw sa mga karapatan at obligasyon ng mga partido sa ganitong transaksyon, at nagpapaalala na ang mga kontrata ay may sariling bisa.

    Kung Kailan ang Sira ay Hindi Sapat para Ibasura ang Kontrata ng Pagpapautang

    Ang kaso ay tungkol sa Spouses Batalla na bumili ng Honda Civic sa pamamagitan ng loan sa Prudential Bank. Pagkatapos nilang matanggap ang sasakyan, napansin nila ang ilang depekto, kaya naghain sila ng kaso upang ipawalang-bisa ang kontrata ng bentahan at ang kontrata ng pagpapautang. Ang pangunahing tanong dito ay maaari bang ipawalang-bisa ang kontrata ng pagpapautang dahil sa mga depekto ng sasakyan.

    Sa legal na batayan, ang petisyon para sa certiorari ay limitado lamang sa mga tanong ng batas. Ang mga factual findings ng lower courts na ang sasakyan ay brand new at ang mga depekto ay menor de edad ay pinanindigan ng Korte Suprema. Kahit na isantabi ang procedural issue na ito, hindi rin nagtagumpay ang petisyon ng mga Spouses Batalla.

    Ayon sa Korte Suprema, bagama’t mayroong implied warranty against hidden defects sa ilalim ng Article 1561 ng Civil Code, hindi sapat ang ebidensya na ipinakita ng Spouses Batalla upang mapatunayang malubha ang depekto sa sasakyan. Sabi nga sa batas:

    Article 1561. The vendor shall be responsible for warranty against hidden defects which the thing sold may have, should they render it unfit for the use for which it is intended, or should they diminish its fitness for such use to such an extent that, had the vendee been aware thereof, he would not have acquired it or would have given a lower price.

    Hindi rin napatunayan na ang depekto ay umiiral na noong panahon ng bentahan. Higit pa rito, ang kontrata ng pagpapautang ay hiwalay sa kontrata ng bentahan. Ang kontrata ng pagpapautang ay napapagtibay kapag naibigay na ang pera, habang ang kontrata ng bentahan ay napapagtibay sa pamamagitan ng pagpayag ng mga partido.

    Sa madaling salita, ang kontrata ng bentahan sa pagitan ng Spouses Batalla at Honda ay iba sa kontrata ng pagpapautang sa pagitan ng Spouses Batalla at Prudential. Ang dalawang kontrata na ito ay may sariling bisa, kahit na may depekto ang sasakyan. Narito ang table na nagpapakita ng pagkakaiba ng dalawang kontrata:

    Kontrata ng Bentahan Kontrata ng Pagpapautang
    Parties: Mamimili at Nagbebenta Parties: Nangungutang at Nagpapautang
    Object: Sasakyan Object: Pera
    Perfection: Pagpayag ng mga partido Perfection: Pagbibigay ng pera

    Dahil dito, hindi maaaring ipawalang-bisa ang kontrata ng pagpapautang dahil lamang sa mga depekto ng sasakyan. Kung may reklamo ang Spouses Batalla tungkol sa sasakyan, ang dapat nilang habulin ay ang Honda, at hindi ang Prudential.

    Ang aral ng kasong ito ay ang kontrata ng pagpapautang at ang kontrata ng bentahan ay dalawang magkaibang kontrata. Ang depekto sa produkto ay hindi sapat para ipawalang-bisa ang kontrata ng pagpapautang. Kaya dapat pag-isipan muna ng mabuti bago pumasok sa mga kontrata at alamin ang mga karapatan at obligasyon.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Maaari bang ipawalang-bisa ang kontrata ng pagpapautang dahil lamang sa may depekto ang sasakyan na binili gamit ang loan?
    Ano ang desisyon ng Korte Suprema? Hindi maaaring ipawalang-bisa ang kontrata ng pagpapautang dahil lamang sa may depekto ang sasakyan. Ang kontrata ng pagpapautang ay hiwalay sa kontrata ng bentahan.
    Ano ang implied warranty against hidden defects? Ito ay garantiya na ang produkto ay walang mga depekto na hindi nakikita at nagiging sanhi upang hindi ito magamit nang maayos.
    Ano ang mga rekisitos para magamit ang implied warranty against hidden defects? Ang depekto ay dapat importante o seryoso, nakatago, umiiral na noong panahon ng bentahan, at naipaalam sa nagbebenta sa loob ng makatwirang panahon.
    Ano ang maaaring gawin ng mamimili kung may depekto ang produkto? Maaaring piliin ng mamimili na bawiin ang kontrata o humingi ng bawas sa presyo, kasama ang danyos sa alinmang kaso.
    Ano ang pagkakaiba ng kontrata ng pagpapautang at kontrata ng bentahan? Ang kontrata ng pagpapautang ay tungkol sa pagbibigay ng pera, habang ang kontrata ng bentahan ay tungkol sa pagbibigay ng produkto.
    Kanino dapat magreklamo ang mamimili kung may depekto ang sasakyan? Dapat magreklamo ang mamimili sa nagbebenta ng sasakyan, at hindi sa bangko na nagpautang.
    Ano ang aral ng kasong ito? Dapat pag-isipan muna ng mabuti bago pumasok sa mga kontrata at alamin ang mga karapatan at obligasyon.

    Sa pangkalahatan, ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa mga responsibilidad at obligasyon ng bawat partido sa isang transaksyon ng pagbili ng sasakyan sa pamamagitan ng loan. Mahalaga na malaman ng bawat isa ang kanilang mga karapatan at obligasyon upang maiwasan ang mga hindi pagkakaunawaan.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: Spouses Luis G. Batalla and Salvacion Batalla v. Prudential Bank, G.R. No. 200676, March 25, 2019

  • Pagpapawalang-bisa ng Kontrata: Kailan Ito Valid Ayon sa Batas ng Pilipinas?

    n

    Nais Mo Bang Wakasan ang Isang Kontrata? Alamin ang Batas sa Pagpapawalang-bisa!

    n

    G.R. No. 190080, June 11, 2014 – GOLDEN VALLEY EXPLORATION, INC. VS. PINKIAN MINING COMPANY AND COPPER VALLEY, INC.

    n

    Sa mundo ng negosyo at personal na transaksyon, madalas tayong pumapasok sa iba’t ibang kontrata. Mula sa simpleng bentahan hanggang sa masalimuot na kasunduan sa pagmimina, ang kontrata ang nagiging batayan ng ating mga obligasyon at karapatan. Ngunit paano kung ang isang partido ay hindi tumupad sa kanyang pangako? Maaari bang basta na lamang wakasan ang kontrata? Ito ang katanungang sinagot ng Korte Suprema sa kaso ng Golden Valley Exploration, Inc. v. Pinkian Mining Company and Copper Valley, Inc., kung saan tinalakay ang legalidad ng pagpapawalang-bisa ng kontrata dahil sa paglabag dito.

    nn

    Ang Kontekstong Legal: Artikulo 1191 ng Civil Code

    n

    Ang pundasyon ng kasong ito ay nakabatay sa Artikulo 1191 ng Civil Code ng Pilipinas, na tumatalakay sa mga reciprocal obligations o obligasyon na magkabilang panig. Ayon sa batas na ito:

    nn

    Art. 1191. The power to rescind obligations is implied in reciprocal ones, in case one of the obligors should not comply with what is incumbent upon him.

    The injured party may choose between the fulfillment and the rescission of the obligation, with the payment of damages in either case. He may also seek rescission, even after he has chosen fulfillment, if the latter should become impossible.

    The court shall decree the rescission claimed, unless there be just cause authorizing the fixing of a period.

    This is understood to be without prejudice to the rights of third persons who have acquired the thing, in accordance with Articles 1385 and 1388 and the Mortgage Law.

    nn

    Sa madaling salita, kung ikaw at ang kabilang partido ay may obligasyon sa isa’t isa sa ilalim ng isang kontrata, at ang isa sa inyo ay hindi tumupad sa kanyang obligasyon, ang partido na nagdusa ay may karapatang pumili: ipatupad ang kontrata o ipawalang-bisa ito. Kasama rin sa karapatang ito ang paghingi ng danyos.

    n

    Mahalagang tandaan na ang pagpapawalang-bisa ay hindi basta-basta. Hindi ito maaari sa mga maliliit na paglabag lamang. Kailangan na ang paglabag ay substantial o malaki, na sumisira sa mismong layunin ng kontrata. Bukod pa rito, ang normal na proseso ay ang pagdaan sa korte upang maideklara ang pagpapawalang-bisa. Gayunpaman, mayroong eksepsyon dito.

    nn

    Ayon sa Korte Suprema, hindi na kailangan ang pagpunta sa korte kung ang mismong kontrata ay naglalaman ng probisyon na nagpapahintulot sa isang partido na wakasan ang kontrata kung may paglabag sa mga termino nito. Ito ang tinatawag na extrajudicial rescission.

    nn

    Ang Kwento ng Kaso: Golden Valley vs. Pinkian Mining

    n

    Ang kaso ay nagsimula sa isang Operating Agreement (OA) sa pagitan ng Pinkian Mining Company (PMC), may-ari ng mga mining claims sa Nueva Vizcaya, at Golden Valley Exploration, Inc. (GVEI), isang kompanya ng pagmimina. Sa OA, binigyan ng PMC ang GVEI ng eksklusibong karapatan na magmina sa kanilang mga claims sa loob ng 25 taon. Bilang kapalit, obligasyon ng GVEI na magsagawa ng operasyon ng pagmimina at magbayad ng royalties sa PMC kapag nagsimula na ang komersyal na produksyon.

    nn

    Lumipas ang ilang taon, hindi nakapagbayad ng royalties ang GVEI sa PMC. Dahil dito, nagpadala ang PMC ng liham sa GVEI na nagpapawalang-bisa sa OA, batay sa paglabag ng GVEI sa Section 5.01 ng kontrata (hindi pagbabayad ng royalties) at iba pang mga paglabag umano. Kinuwestiyon naman ng GVEI ang pagpapawalang-bisa, iginiit na wala pa silang obligasyon magbayad ng royalties dahil hindi pa nagsisimula ang komersyal na produksyon.

    nn

    Matapos nito, pumasok ang PMC sa isang Memorandum of Agreement (MOA) sa Copper Valley, Inc. (CVI) para sa parehong mining claims. Dahil dito, nagsampa ng kaso ang GVEI sa Regional Trial Court (RTC) laban sa PMC at CVI, humihingi na ideklarang ilegal ang pagpapawalang-bisa ng OA at ang MOA sa CVI, at ipatupad ang OA.

    nn

    Ang Desisyon ng RTC at CA

    n

    Nagdesisyon ang RTC pabor sa GVEI. Ayon sa RTC, walang obligasyon pa ang GVEI na magbayad ng royalties dahil hindi pa nagsisimula ang komersyal na produksyon. Dineklara rin ng RTC na walang kasalanan ang GVEI sa pagkaantala ng produksyon dahil sa mga external factors tulad ng hindi pag-isyu ng mga permit.

    nn

    Hindi sumang-ayon ang PMC at umapela sa Court of Appeals (CA). Binaliktad ng CA ang desisyon ng RTC. Sinabi ng CA na kahit na ang OA ay nagbibigay lamang ng karapatan sa PMC na magpawalang-bisa dahil sa hindi pagbabayad ng royalties, pinapayagan ng Artikulo 1191 ng Civil Code ang pagpapawalang-bisa sa anumang substantial breach ng kontrata. Ayon sa CA, ang pagkabigo ng GVEI na simulan ang operasyon sa loob ng pitong taon ay isang substantial breach.

    nn

    Ang Pasiya ng Korte Suprema

    n

    Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Sinang-ayunan ng Korte Suprema ang desisyon ng CA. Pinagtibay ng Korte Suprema ang legalidad ng extrajudicial rescission ng PMC sa OA. Binigyang-diin ng Korte Suprema ang probisyon sa kontrata na nagpapahintulot sa PMC na magpawalang-bisa kung hindi magbayad ng royalties ang GVEI.

    nn

    Ayon sa Korte Suprema:

    n

    By expressly stipulating in the OA that GVEI’s non-payment of royalties would give PMC sufficient cause to cancel or rescind the OA, the parties clearly had considered such violation to be a substantial breach of their agreement. Thus, in view of the above-stated jurisprudence on the matter, PMC’s extra-judicial rescission of the OA based on the said ground was valid.

    nn

    Ipinaliwanag din ng Korte Suprema na hindi maaaring magdahilan ang GVEI na hindi pa sila nagbabayad ng royalties dahil hindi pa nagsisimula ang komersyal na produksyon. Ayon sa Korte, obligasyon din ng GVEI na paunlarin ang mining claims at simulan ang komersyal na operasyon. Dahil hindi ito ginawa ng GVEI sa loob ng mahabang panahon, maituturing itong paglabag sa kontrata.

    nn

    Dagdag pa ng Korte Suprema, kahit na hindi lamang ang hindi pagbabayad ng royalties ang basehan ng PMC sa pagpapawalang-bisa, may karapatan pa rin ang PMC na magpawalang-bisa dahil sa iba pang mga paglabag ng GVEI, bagamat sa ganitong sitwasyon, kinakailangan ang judicial rescission o pagpawalang-bisa sa pamamagitan ng korte.

    nn

    Binigyang-diin ng Korte Suprema ang pagkakaiba ng extrajudicial at judicial rescission:

    n

    Where parties agree to a stipulation allowing extra-judicial rescission, no judicial decree is necessary for rescission to take place; the extra-judicial rescission immediately releases the party from its obligation under the contract, subject only to court reversal if found improper. On the other hand, without a stipulation allowing extra-judicial rescission, it is the judicial decree that rescinds, and not the will of the rescinding party.

    nn

    Praktikal na Implikasyon: Ano ang Leksyon Mula sa Kaso?

    n

    Ang kasong Golden Valley ay nagbibigay ng mahalagang aral tungkol sa mga kontrata at pagpapawalang-bisa. Narito ang ilang praktikal na implikasyon:

    nn

    Mahalaga ang Malinaw na Kontrata: Siguraduhin na ang kontrata ay malinaw at kumpleto, lalo na sa pagtukoy ng mga obligasyon ng bawat partido at ang mga grounds para sa pagpapawalang-bisa. Kung gusto ninyong pahintulutan ang extrajudicial rescission, isama ito sa kontrata.

    nn

    Substantial Breach ang Basehan: Hindi lahat ng paglabag sa kontrata ay sapat na dahilan para sa pagpapawalang-bisa. Kailangan na ang paglabag ay substantial at sumisira sa pangunahing layunin ng kontrata.

    nn

    Extrajudicial Rescission: Ingat at Konsultasyon: Kung may probisyon sa kontrata para sa extrajudicial rescission, maaari itong gawin nang hindi dumadaan sa korte. Ngunit maging maingat at siguraduhin na may sapat na basehan at sumusunod sa probisyon ng kontrata. Mainam na kumonsulta sa abogado bago magsagawa ng extrajudicial rescission upang maiwasan ang problema sa hinaharap.

    nn

    Judicial Rescission: Kung Walang Probisyon: Kung walang probisyon para sa extrajudicial rescission sa kontrata, kinakailangan na dumulog sa korte upang mapawalang-bisa ang kontrata.

    nn

    Key Lessons:

    n

      n

    • Magkaroon ng malinaw at kumpletong kontrata.

      • n

    • Unawain ang konsepto ng substantial breach.

      • n

    • Maging maingat sa extrajudicial rescission at kumonsulta sa abogado.

      • n

    • Alamin ang proseso ng judicial rescission kung kinakailangan.

      • n

    nn

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    nn

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng

  • Tuloy ang Kasong Bouncing Check: Bakit Hindi Hadlang ang Rescission ng Kontrata?

    Tuloy ang Kasong Bouncing Check Kahit May Rescission ng Kontrata

    G.R. No. 159823, February 18, 2013

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na bang mag-isyu ng tseke para sa isang transaksyon, tapos biglang nagkaproblema sa pondo mo sa bangko? O kaya naman, ikaw ang tumanggap ng tseke na walang pondo? Sa mundo ng negosyo at personal na transaksyon, karaniwan ang paggamit ng tseke. Pero paano kung ang transaksyon kung saan ginamit ang tseke ay kinansela o ni-rescind? Maaari bang gamitin ito para matigil ang kasong bouncing check? Dito papasok ang konsepto ng prejudicial question. Sa kasong Teodoro A. Reyes v. Ettore Rossi, tinalakay ng Korte Suprema kung ang pagpapawalang-bisa ng kontrata (rescission) ay sapat na dahilan para suspindihin ang kasong kriminal na bouncing check. Ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa mga negosyante at ordinaryong mamamayan tungkol sa hiwalay na estado ng obligasyon sa kontrata at pananagutan sa batas kriminal pagdating sa mga tseke.

    ANG LEGAL NA KONTEKSTO: ANO ANG PREJUDICIAL QUESTION AT BATAS PAMBANSA BLG. 22?

    Para maintindihan natin ang kaso, mahalagang alamin muna ang ibig sabihin ng prejudicial question. Sa simpleng salita, ang prejudicial question ay isang isyu sa isang kasong sibil na kailangang resolbahin muna bago magpatuloy ang isang kasong kriminal. Kung ang desisyon sa kasong sibil ay makaaapekto sa desisyon sa kasong kriminal, kailangang hintayin muna ang resulta ng kasong sibil. Ito ay para maiwasan ang magkasalungat na desisyon ng korte.

    Ayon sa Seksyon 7, Rule 111 ng Rules of Criminal Procedure, may dalawang elemento para masabing may prejudicial question:

    Seksyon 7. Elements of prejudicial question. – The elements of a prejudicial question are: (a) the previously instituted civil action involves an issue similar or intimately related to the issue raised in the subsequent criminal action, and (b) the resolution of such issue determines whether or not the criminal action may proceed.

    Sa Tagalog, ang mga elemento ay:

    (a) ang naunang sinampang kasong sibil ay may isyu na pareho o malapit na kaugnay sa isyu sa kasong kriminal, at (b) ang resolusyon ng isyu sa kasong sibil ang magdidikta kung dapat bang ituloy ang kasong kriminal.

    Samantala, ang Batas Pambansa Blg. 22, o mas kilala bilang Bouncing Checks Law, ay batas na nagpaparusa sa pag-isyu ng tseke na walang sapat na pondo o kaya naman ay nag-utos na ipatigil ang pagbabayad nang walang sapat na dahilan. Para mapatunayan ang paglabag sa BP 22, kailangang mapatunayan ang mga sumusunod:

    1. Pag-isyu ng tseke para sa account o para sa halaga.
    2. Kaalaman ng nag-isyu na walang sapat na pondo sa bangko para bayaran ang tseke sa presentasyon.
    3. Pagka-dishonor ng tseke dahil sa kawalan ng pondo o pagpapahinto ng pagbabayad nang walang validong dahilan.

    Madalas itong nangyayari sa mga transaksyon ng bentahan. Halimbawa, bumili ka ng produkto at nagbayad ka gamit ang tseke. Kung mapawalang-bisa ang bentahan dahil sa depekto ng produkto, maaari mo bang gamitin ito para maiwasan ang kasong bouncing check kung maputol ang tseke mo?

    ANG KWENTO NG KASO: REYES LABAN KAY ROSSI

    Nagsimula ang kaso nang bumili si Teodoro Reyes ng dredging pump mula sa Advanced Foundation Construction Systems Corporation, na kinatawan ni Ettore Rossi. Nagkasundo sila sa isang deed of conditional sale kung saan magbabayad si Reyes ng P10,000,000.00. Nagbayad siya ng downpayment na P3,000,000.00 at nag-isyu ng apat na post-dated checks para sa balanse.

    Sa kasamaang palad, nagkaproblema si Reyes sa dredging pump. Nadiskubre niya na hindi tugma ang horsepower ng makina sa ipinangako sa kanya. Dahil dito, nagpadala siya ng sulat sa Advanced Foundation para ireklamo ang mga misrepresentasyon at humingi ng dokumento ng pagmamay-ari. Ipinahinto rin niya ang pagbabayad sa ilang tseke.

    Imbes na ayusin ang problema, sinampahan ni Rossi si Reyes ng kasong estafa at paglabag sa BP 22 dahil sa pagka-dishonor ng mga tseke. Bago pa man ang kasong kriminal, nagsampa na si Reyes ng kasong sibil para sa rescission of contract sa Regional Trial Court (RTC) sa Quezon City, para mapawalang-bisa ang kontrata at maibalik ang downpayment niya.

    Ang depensa ni Reyes sa kasong kriminal ay mayroong prejudicial question dahil nakabinbin pa ang kasong sibil para sa rescission of contract. Aniya, kung mapawalang-bisa ang kontrata, mawawalan ng basehan ang obligasyon niyang magbayad, kaya dapat ding mawalan ng basehan ang kasong bouncing check.

    Sa simula, pabor ang City Prosecutor sa argumento ni Reyes at sinuspinde ang kasong BP 22. Pumunta ang kaso sa Department of Justice (DOJ), at kinatigan din ng DOJ ang suspensyon. Pero hindi sumuko si Rossi at umakyat ang kaso sa Court of Appeals (CA).

    Ang Desisyon ng Court of Appeals:

    Binaliktad ng CA ang desisyon ng DOJ. Ayon sa CA, walang prejudicial question. Pinayagan nilang ituloy ang preliminary investigation sa kasong bouncing check, pero kinatigan ang pagbasura sa kasong estafa.

    WHEREFORE, the foregoing considered, the assailed resolution is hereby MODIFIED and the instant petition is GRANTED in so far as the issue of the existence of prejudicial question is concerned.  Accordingly, the order suspending the preliminary investigation in I.S. No. 98-40024-29 is REVERSED and SET ASIDE, and the dismissal of the complaint for estafa is AFFIRMED.

    Hindi rin nagpatalo si Reyes at umakyat ang kaso sa Korte Suprema.

    Ang Desisyon ng Korte Suprema: WALANG PREJUDICIAL QUESTION

    Kinatigan ng Korte Suprema ang CA. Ayon sa SC, hindi prejudicial question ang rescission of contract sa kasong bouncing check. Narito ang mahalagang bahagi ng desisyon:

    If, after trial on the merits in the civil action, Advanced Foundation would be found to have committed material breach as to warrant the rescission of the contract, such result would not necessarily mean that Reyes would be absolved of the criminal responsibility for issuing the dishonored checks because, as the aforementioned elements show, he already committed the violations upon the dishonor of the checks that he had issued  at a time when the conditional sale was still fully binding upon the parties. His obligation to fund the checks or to make arrangements for them with the drawee bank should not be tied up to the future event of extinguishment of the obligation under the contract of sale through rescission. Indeed, under Batas Pambansa Blg. 22, the mere issuance of a worthless check was already the offense in itself.

    Ibig sabihin, kahit pa mapawalang-bisa ang kontrata sa hinaharap, hindi nito maaalis ang katotohanan na nag-isyu si Reyes ng tseke na walang pondo noong panahon na valid pa ang kontrata. Ang krimen sa BP 22 ay na-commit na noong ma-dishonor ang tseke.

    Dagdag pa ng Korte Suprema:

    Considering that the contracts are deemed to be valid until rescinded, the consideration and obligatory effect thereof are also deemed to have been validly made, thus demandable. Consequently, there was no failure of consideration at the time when the subject checks were dishonored.

    Kaya, tuloy ang kasong bouncing check laban kay Reyes.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG ARAL DITO?

    Ang kasong Reyes v. Rossi ay nagtuturo sa atin ng mahalagang aral tungkol sa mga tseke at kontrata. Hindi porke’t may kaso ng rescission of contract ay awtomatiko nang mapapawalang-sala sa kasong bouncing check.

    Para sa mga Negosyante at Indibidwal na Gumagamit ng Tseke:

    • Siguraduhing may sapat na pondo ang tseke bago ito i-isyu. Hindi sapat na paniniwalaan mong magkakaroon ka ng pondo sa hinaharap. Ang batas ay malinaw: sa oras ng pag-isyu, dapat may pondo na.
    • Kung may problema sa transaksyon, agad itong ayusin. Huwag basta-basta magpahinto ng tseke nang walang konsultasyon sa abogado. Ang pagpapahinto ng tseke nang walang sapat na dahilan ay maaari ring maging basehan ng kasong BP 22.
    • Huwag iasa ang depensa sa kasong bouncing check sa nakabinbing kasong sibil. Mag-focus sa depensa sa kasong kriminal mismo, tulad ng kawalan ng kaalaman sa kawalan ng pondo (kung totoo) o iba pang legal na depensa na naaayon sa BP 22.

    Key Lessons:

    • Ang rescission of contract ay hindi prejudicial question sa kasong bouncing check.
    • Ang krimen sa BP 22 ay na-commit na sa oras na ma-dishonor ang tseke, kahit pa mapawalang-bisa ang kontrata sa hinaharap.
    • Mahalagang maging maingat sa pag-isyu ng tseke at siguraduhing may sapat na pondo.

    FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang mangyayari kung manalo ako sa kasong rescission of contract? Mawawala ba ang kasong bouncing check?

    Sagot: Hindi awtomatiko. Kahit manalo ka sa kasong rescission, maaari pa ring ituloy ang kasong bouncing check. Ang pagpapanalo sa rescission ay maaaring maging mitigating circumstance sa kasong kriminal, pero hindi ito garantiya na mapapawalang-sala ka.

    Tanong 2: Kailan masasabi na may prejudicial question?

    Sagot: May prejudicial question kung ang isyu sa kasong sibil ay determinative sa kasong kriminal. Ibig sabihin, kung ang resulta ng kasong sibil ay direkta at tiyak na makakaapekto sa pagpapatunay ng kasalanan sa kasong kriminal.

    Tanong 3: Ano ang depensa sa kasong bouncing check?

    Sagot: Ilan sa mga depensa ay ang kawalan ng kaalaman sa kawalan ng pondo, absence of valuable consideration, o kaya naman ay may valid ground para ipahinto ang pagbabayad.

    Tanong 4: Pwede bang makulong sa kasong bouncing check?

    Sagot: Oo, ayon sa BP 22, may parusang pagkakakulong o multa o pareho, depende sa korte.

    Tanong 5: Ano ang dapat kong gawin kung nakatanggap ako ng demand letter para sa bouncing check?

    Sagot: Agad kumonsulta sa abogado. Mahalagang malaman ang iyong mga opsyon at depensa para maprotektahan ang iyong karapatan.

    Nais mo bang malaman pa ang tungkol sa Bouncing Checks Law at prejudicial question? Ang ASG Law ay may mga abogado na eksperto sa mga kasong kriminal at komersyal. Kung may katanungan ka o nangangailangan ng legal na representasyon, kontakin kami o bumisita dito para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay handang tumulong sa iyo.

  • Paglipat ng Lokasyon ng Nakasegurong Ari-arian: Kailan Hindi Babayaran ang Claim sa Seguro?

    Ang Pagbabago ng Lokasyon ng Ari-arian na Nakaseguro at ang Epekto Nito sa Iyong Claim

    G.R. No. 200784, August 07, 2013

    Madalas nating iniisip na kapag mayroon tayong insurance, protektado tayo sa anumang mangyari. Ngunit, may mga sitwasyon kung saan maaaring hindi maprotektahan ng insurance ang ating ari-arian, lalo na kung hindi natin sinusunod ang mga kondisyon ng polisiya. Isang mahalagang kondisyon na madalas nating makaligtaan ay ang lokasyon ng ari-arian na nakaseguro. Ano nga ba ang mangyayari kung ilipat natin ang lokasyon ng ating ari-arian nang walang pahintulot ng insurance company? Ito ang pangunahing tanong na sinagot ng Korte Suprema sa kaso ng Malayan Insurance Company, Inc. vs. PAP Co., Ltd. (Phil. Branch).

    Ang Konsepto ng ‘Location of Risk’ sa Kontrata ng Seguro

    Sa ilalim ng batas ng Pilipinas, partikular sa Insurance Code, ang kontrata ng seguro ay nakabatay sa prinsipyo ng uberrimae fidei o utmost good faith. Ibig sabihin, parehong ang kompanya ng seguro at ang nakaseguro ay inaasahang magiging tapat at bukas sa isa’t isa. Kasama rito ang pagbibigay ng kumpletong impormasyon na maaaring makaapekto sa desisyon ng kompanya ng seguro na tanggapin ang risk o panganib na saklawin.

    Isa sa mga importanteng impormasyon na dapat ibigay ng nakaseguro ay ang lokasyon ng ari-arian. Bakit mahalaga ito? Dahil ang lokasyon ay direktang nakakaapekto sa posibilidad na mangyari ang panganib na saklaw ng seguro, tulad ng sunog. Halimbawa, mas mataas ang risk ng sunog sa isang lugar na madalas magkasunog kumpara sa isang lugar na ligtas. Kaya naman, ang kompanya ng seguro ay nagtatakda ng premium o bayad sa seguro batay sa lokasyon ng ari-arian.

    Ayon sa Seksiyon 168 ng Insurance Code, may karapatan ang kompanya ng seguro na bawiin o i-rescind ang kontrata ng seguro kung mayroong pagbabago sa gamit o kondisyon ng ari-arian na nakaseguro, nang walang pahintulot ng kompanya, at kung ito ay nagpapataas ng risk. “Section 68. An alteration in the use or condition of a thing insured from that to which it is limited by the policy made without the consent of the insurer, by means within the control of the insured, and increasing the risks, entitles an insurer to rescind a contract of fire insurance.” Malinaw na binibigyan ng batas ang proteksyon ang kompanya ng seguro laban sa mga pagbabago na maaaring makaapekto sa kanilang kalkulasyon ng risk.

    Bukod pa rito, ang polisiya ng seguro ay isang kontrata ng adhesion, ibig sabihin, ang mga terms at kondisyon nito ay karaniwang nakadetalye na at hindi na maaaring baguhin ng nakaseguro. Kung mayroong anumang ambiguity o kalabuan sa kontrata, ito ay dapat iinterpret sa pabor ng nakaseguro at laban sa kompanya ng seguro na naghanda ng kontrata. Gayunpaman, hindi ito nangangahulugan na balewala na ang mga kondisyon ng polisiya. Dapat pa rin itong sundin ng nakaseguro upang mapanatili ang bisa ng kanyang insurance.

    Ang Kwento ng Kaso: Malayan Insurance vs. PAP Co. Ltd.

    Sa kasong ito, ang PAP Co., Ltd. ay kumuha ng fire insurance policy mula sa Malayan Insurance para sa kanilang mga makinarya at kagamitan na matatagpuan sa Sanyo Precision Phils. Bldg. sa Cavite. Ang insurance ay nagkakahalaga ng Php 15,000,000.00 at ang beneficiary ay ang Rizal Commercial Banking Corporation (RCBC) bilang mortgagee. Nang matapos ang unang taon, ni-renew ng PAP Co. ang polisiya sa parehong terms o “as is” basis.

    Ngunit, bago pa man ang renewal, inilipat na ng PAP Co. ang kanilang mga makinarya sa ibang lokasyon, sa Pace Pacific Bldg., na pareho pa rin sa PEZA Rosario, Cavite. Hindi nila ipinaalam sa Malayan Insurance ang paglipat na ito. Noong Oktubre 12, 1997, habang epektibo pa ang renewal policy, nasunog ang mga makinarya sa Pace Pacific Bldg. Nag-file ng claim ang PAP Co. sa Malayan Insurance, ngunit ito ay dinenay dahil sa paglipat ng lokasyon nang walang pahintulot.

    Dinala ng PAP Co. ang kaso sa korte. Sa Regional Trial Court (RTC), nanalo ang PAP Co. Pinaboran ng RTC ang PAP Co. dahil ayon dito, hindi napatunayan ng Malayan Insurance na tumaas ang risk dahil sa paglipat ng lokasyon. Umapela ang Malayan Insurance sa Court of Appeals (CA). Sa CA, pinagtibay ang desisyon ng RTC ngunit inalis ang attorney’s fees. Hindi nasiyahan ang Malayan Insurance kaya umakyat sila sa Korte Suprema.

    Sa Korte Suprema, binaliktad ang desisyon ng CA at RTC. Ayon sa Korte Suprema, maliwanag sa polisiya na kung ililipat ang lokasyon ng ari-arian, kailangan muna ang pahintulot ng Malayan Insurance. “Evidently, by the clear and express condition in the renewal policy, the removal of the insured property to any building or place required the consent of Malayan. Any transfer effected by the insured, without the insurer’s consent, would free the latter from any liability.”

    Binigyang diin din ng Korte Suprema na hindi napatunayan ng PAP Co. na ipinaalam nila sa Malayan Insurance ang paglipat ng lokasyon. Ang sinasabi nilang pagpapaalam sa RCBC ay hindi sapat dahil magkaibang entity ang RCBC at Malayan Insurance. Bukod pa rito, napatunayan ng Malayan Insurance na tumaas ang risk dahil sa paglipat ng lokasyon. Mas mataas ang fire rating sa Pace Pacific Bldg. kumpara sa Sanyo Precision Bldg., na nangangahulugang mas mataas ang posibilidad ng sunog sa bagong lokasyon.

    Dahil dito, pinanigan ng Korte Suprema ang Malayan Insurance. Ayon sa Korte, nagkaroon ng concealment, misrepresentation, at breach of warranty sa panig ng PAP Co. Dahil sa paglipat ng lokasyon nang walang pahintulot, at dahil tumaas ang risk, may karapatan ang Malayan Insurance na i-rescind ang kontrata at hindi bayaran ang claim.

    Ano ang Praktikal na Aral sa Kaso na Ito?

    Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin ng ilang mahahalagang aral pagdating sa insurance, lalo na sa fire insurance at iba pang uri ng insurance na may kinalaman sa lokasyon ng ari-arian:

    • Basahin at Unawain ang Polisiya: Mahalaga na basahin at unawain natin ang lahat ng terms at kondisyon ng ating insurance policy. Huwag maging kampante na basta may insurance tayo ay awtomatiko na tayong protektado sa lahat ng pagkakataon.
    • Sundin ang Kondisyon sa Lokasyon: Kung nakasaad sa polisiya ang partikular na lokasyon ng ari-arian, siguraduhing doon lamang ito matatagpuan. Kung kinakailangang ilipat, agad na ipaalam sa insurance company at kumuha ng pahintulot.
    • Humingi ng Pahintulot Bago Lumipat: Huwag basta-basta ilipat ang lokasyon ng ari-arian nang walang pahintulot ng insurance company. Ang paglipat nang walang pahintulot ay maaaring maging dahilan para hindi bayaran ang claim.
    • Magpaalam sa Tamang Paraan: Siguraduhing ipaalam sa tamang departamento o ahente ng insurance company ang pagbabago sa lokasyon. Huwag umasa sa ibang partido na hindi direktang konektado sa kompanya ng seguro.
    • Ang Pagtaas ng Risk ay Mahalaga: Hindi lamang basta paglipat ang isyu. Kung ang paglipat ay nagdulot ng pagtaas ng risk, mas lalong magiging batayan ito para hindi bayaran ang claim.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    1. Tanong: Kailangan ko bang ipaalam sa insurance company kung pansamantala ko lang ililipat ang ari-arian?
      Sagot: Oo, mas mainam na ipaalam pa rin sa insurance company kahit pansamantala lang ang paglipat. Mas mabuti nang maging maingat para maiwasan ang problema sa claim sa hinaharap.
    2. Tanong: Paano kung hindi ko alam na nakasaad sa polisiya ang kondisyon sa lokasyon?
      Sagot: Hindi ito sapat na dahilan. Responsibilidad mong basahin at unawain ang iyong polisiya bago ito tanggapin. Kung may hindi ka maintindihan, magtanong sa ahente o sa kompanya ng seguro.
    3. Tanong: Kung ni-renew ko lang naman ang polisiya, pareho pa rin ba ang terms?
      Sagot: Oo, maliban kung mayroong binago sa renewal policy, ang terms ng renewal ay karaniwang pareho sa original policy, lalo na kung “as is” basis ang renewal.
    4. Tanong: Ano ang mangyayari kung hindi ako nagpaalam at hindi naman tumaas ang risk sa bagong lokasyon?
      Sagot: Sa kasong ito, maaaring mas mahina ang argumento ng insurance company na hindi bayaran ang claim. Ngunit, mas mainam pa rin na sumunod sa kondisyon ng polisiya para iwas-problema.
    5. Tanong: May magagawa ba ako kung dinenay ang claim ko dahil sa paglipat ng lokasyon?
      Sagot: Oo, maaari kang kumonsulta sa abogado. Depende sa mga detalye ng iyong kaso, maaaring may laban ka pa rin, lalo na kung mapapatunayan mong ipinaalam mo ang paglipat o hindi naman talaga tumaas ang risk.
    6. Tanong: Beneficiary lang ang bangko sa polisiya, may karapatan pa rin ba akong mag-file ng claim?
      Sagot: Ayon sa kaso, kahit beneficiary ang bangko, may karapatan pa rin ang PAP Co. na mag-file ng claim dahil sila pa rin ang nakaseguro at partido sa kontrata.

    Mahalaga ang insurance upang maprotektahan ang ating ari-arian. Ngunit, kailangan din nating gampanan ang ating responsibilidad bilang nakaseguro, kabilang na ang pagsunod sa mga kondisyon ng polisiya. Kung mayroon kang katanungan o nangangailangan ng legal na payo tungkol sa insurance claims, huwag mag-atubiling kumonsulta sa eksperto. Ang ASG Law ay handang tumulong sa iyo sa mga usaping insurance. Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.

  • Paglilipat ng Stock Certificate: Kailangan Para sa Ganap na Pagmamay-ari ng Shares

    Paglilipat ng Stock Certificate: Kailangan Para sa Ganap na Pagmamay-ari ng Shares

    G.R. No. 202079, June 10, 2013

    INTRODUKSYON

    Kapag bumibili tayo ng shares ng stock sa isang korporasyon, inaasahan natin na magiging ganap ang ating pagmamay-ari dito. Hindi lamang ito usapin ng pagbabayad, kundi pati na rin ang pormal na paglipat ng pagmamay-ari sa pamamagitan ng pag-isyu at paglilipat ng stock certificate. Ang kasong ito sa pagitan ng Fil-Estate Golf and Development, Inc. at Vertex Sales and Trading, Inc. ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang pisikal na paghahatid ng stock certificate sa pagkumpleto ng isang bentahan ng shares. Nagtatalo ang dalawang kumpanya kung sapat na ba ang pagkilala sa isang bumili bilang shareholder, o kung kailangan pa rin ang pormal na pag-isyu at paglipat ng stock certificate para masabing ganap na ang pagmamay-ari. Ang pangunahing tanong dito ay: maaari bang mapawalang-bisa ang bentahan ng shares kung naantala ang pag-isyu ng stock certificate?

    LEGAL NA KONTEKSTO

    Ang batas na namamahala sa paglipat ng shares ng stock ay ang Seksyon 63 ng Corporation Code of the Philippines. Malinaw itong isinasaad na ang shares ng stock ay personal na ari-arian at maaaring ilipat sa pamamagitan ng paghahatid ng sertipiko o mga sertipiko na inendorso ng may-ari. Para mas maintindihan, basahin natin ang mismong teksto ng batas:

    SEC. 63. Certificate of stock and transfer of shares. – The capital stock of stock corporations shall be divided into shares for which certificates signed by the president or vice-president, countersigned by the secretary or assistant secretary, and sealed with the seal of the corporation shall be issued in accordance with the by-laws. Shares of stock so issued are personal property and may be transferred by delivery of the certificate or certificates indorsed by the owner or his attorney-in-fact or other person legally authorized to make the transfer. No transfer, however, shall be valid, except as between the parties, until the transfer is recorded in the books of the corporation showing the names of the parties to the transaction, the date of the transfer, the number of the certificate or certificates and the number of shares transferred.

    No shares of stock against which the corporation holds any unpaid claim shall be transferable in the books of the corporation.

    Ang susi dito ay ang pariralang “transferred by delivery of the certificate”. Ibig sabihin, hindi sapat na nagkasundo lamang ang nagbebenta at bumibili, o nabayaran na ang shares. Kailangan talaga ang pisikal na pagbibigay ng stock certificate para masabing nailipat na ang pagmamay-ari. Ito ay dahil ang stock certificate ang mismong representasyon ng shares. Kung wala ito, parang bumili ka ng lupa pero hindi mo hawak ang titulo.

    Bukod pa rito, mahalagang banggitin ang Artikulo 1191 ng Civil Code, na tumatalakay sa rescission o pagpapawalang-bisa ng kontrata. Ayon dito, kung ang isa sa mga partido ay hindi tumupad sa kanyang obligasyon, maaaring hilingin ng kabilang partido ang pagpapawalang-bisa ng kontrata. Sa konteksto ng bentahan ng shares, kung hindi maibigay ng nagbebenta ang stock certificate sa tamang panahon, maaaring ituring itong paglabag sa kontrata na sapat na dahilan para sa rescission.

    Mayroon ding naunang kaso na katulad nito, ang Raquel-Santos v. Court of Appeals. Sa kasong iyon, sinabi ng Korte Suprema na sa bentahan ng shares, “physical delivery of a stock certificate is one of the essential requisites for the transfer of ownership of the stocks purchased.” Ito ay nagpapatibay lamang sa kahalagahan ng pisikal na paghahatid ng stock certificate.

    PAGBUKAS NG KASO

    Sa kasong Fil-Estate vs. Vertex, ang Vertex Sales and Trading, Inc. ay bumili ng isang Class “C” Common Share ng Forest Hills Golf and Country Club mula sa RS Asuncion Construction Corporation (RSACC), na dating bumili naman mula sa Fil-Estate Golf and Development, Inc. (FEGDI). Bagama’t nabayaran na ng Vertex ang shares noong Pebrero 1999, hindi pa rin naisyuhan ng stock certificate.

    Narito ang mga mahahalagang pangyayari:

    • Agosto 1997: Binenta ng FEGDI ang shares sa RSACC.
    • Pebrero 11, 1999: Binenta ng RSACC ang shares sa Vertex. Ipinagbigay-alam ito sa FEGDI, at kinilala naman ng FEGDI ang Vertex bilang shareholder.
    • Buo nang nabayaran ng Vertex ang shares. Nakatanggap pa sila ng pribilehiyo bilang miyembro ng Forest Hills.
    • Hulyo 28, 2000: 17 buwan makalipas ang bentahan, sumulat ang Vertex sa FEGDI, humihingi ng stock certificate.
    • Tumugon ang FELI (Fil-Estate Land, Inc., na kapatid na kumpanya ng FEGDI), humihingi ng bayad para sa transfer fees. Nagbayad naman ang Vertex.
    • Walang stock certificate na naisyu.
    • Marso 17, 2001: Muling sumulat ang Vertex, naghahabol.
    • Enero 7, 2002: Nagsampa ng kaso ang Vertex para sa Rescission of Contract with Damages laban sa FEGDI at FELI.
    • Enero 23, 2002: Habang nakabinbin ang kaso, naisyu ang stock certificate sa pangalan ng Vertex, ngunit tinanggihan na ito ng Vertex.

    Sa Regional Trial Court (RTC), nanalo ang Fil-Estate. Sinabi ng RTC na hindi sapat na dahilan ang pagkaantala sa pag-isyu ng stock certificate para mapawalang-bisa ang kontrata. Para sa RTC, maliit na paglabag lamang ito, at hindi mahalaga ang stock certificate para maging shareholder ang isang tao.

    Ngunit sa Court of Appeals (CA), binaliktad ang desisyon ng RTC. Ipinunto ng CA ang Seksyon 63 ng Corporation Code, na nagsasaad na kailangan ang delivery ng stock certificate para sa valid na transfer ng shares. Dahil matagal naantala ang pag-isyu, itinuring ito ng CA na substantial breach, kaya pinawalang-bisa ang bentahan at inutusan ang Fil-Estate na ibalik ang binayad ng Vertex.

    Umapela ang Fil-Estate sa Korte Suprema. Ayon sa Fil-Estate, hindi naman daw substantial breach ang pagkaantala dahil kinilala naman nila ang Vertex bilang shareholder at nakinabang pa ito sa mga pasilidad ng Forest Hills. Depensa naman ng Fil-Estate Land, Inc. (FELI), wala raw itong kinalaman sa kontrata, at nadamay lang dahil sa pagkakamali ng staff nila.

    Sa desisyon ng Korte Suprema, pinanigan nito ang Court of Appeals. Sinabi ng Korte na, “in a sale of shares of stock, physical delivery of a stock certificate is one of the essential requisites for the transfer of ownership of the stocks purchased.” Dahil hindi naibigay ang stock certificate sa loob ng makatwirang panahon, ito ay substantial breach na nagbibigay karapatan sa Vertex na ipa-rescind ang bentahan. Dagdag pa ng Korte, “Mutual restitution is required in cases involving rescission under Article 1191”. Kaya kailangang ibalik ng Fil-Estate sa Vertex ang binayad nito. Pinawalang-sala naman ang FELI dahil walang kontrata sa pagitan nito at ng Vertex.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng mahalagang aral tungkol sa bentahan ng shares ng stock. Hindi sapat ang kasunduan at pagbabayad lamang. Para maging ganap ang pagmamay-ari, kailangan ang pisikal na paghahatid ng stock certificate. Ang pagkilala bilang shareholder at paggamit ng mga pribilehiyo ay hindi sapat kung walang stock certificate.

    Para sa mga bumibili ng shares, siguraduhing makuha ang stock certificate agad pagkatapos magbayad. Huwag magpatumpik-tumpik sa paghingi nito. Kung hindi maibigay, magpadala ng demand letter at kung kinakailangan, magsampa ng kaso para maprotektahan ang iyong karapatan.

    Para naman sa mga nagbebenta ng shares, huwag ipagpaliban ang pag-isyu at pagbibigay ng stock certificate. Ito ay mahalagang obligasyon ninyo. Ang pagkaantala ay maaaring maging sanhi ng rescission ng bentahan at pagbalik ng pera.

    Mga Mahalagang Aral:

    • Pisikal na Delivery ay Kailangan: Sa bentahan ng shares, kailangan ang pisikal na paghahatid ng stock certificate para sa ganap na paglipat ng pagmamay-ari.
    • Pagkaantala, Substantial Breach: Ang labis na pagkaantala sa pag-isyu ng stock certificate ay maaaring ituring na substantial breach na sapat na dahilan para sa rescission ng kontrata.
    • Protektahan ang Karapatan: Bilang bumibili, huwag mag-atubiling humingi ng stock certificate at magsampa ng kaso kung kinakailangan para maprotektahan ang iyong investment.

    MGA KARANIWANG TANONG

    Tanong 1: Kailan masasabing ganap na ang pagmamay-ari ko ng shares?
    Sagot: Ganap ang pagmamay-ari mo kapag naibigay na sa iyo ang stock certificate at nairehistro na ang paglipat sa libro ng korporasyon.

    Tanong 2: Sapat na ba na kinikilala ako bilang shareholder para masabing ako na ang may-ari?
    Sagot: Hindi. Kahit kinikilala ka bilang shareholder at nakikinabang ka sa mga pribilehiyo, hindi pa rin ganap ang pagmamay-ari mo hangga’t wala kang hawak na stock certificate.

    Tanong 3: Ano ang mangyayari kung hindi ako bigyan ng stock certificate pagkatapos kong magbayad?
    Sagot: Maaari kang magsampa ng kaso para hilingin ang pag-isyu ng stock certificate. Maaari rin, depende sa tagal ng pagkaantala, na ipa-rescind mo ang bentahan at hilingin na ibalik sa iyo ang binayad mo, tulad sa kasong ito.

    Tanong 4: Ano ang ibig sabihin ng “rescission”?
    Sagot: Ang rescission ay ang pagpapawalang-bisa ng kontrata. Kapag na-rescind ang kontrata, ibabalik ang mga partido sa kanilang orihinal na estado bago pumasok sa kontrata. Sa kasong ito, ibabalik ang pera sa bumibili, at ibabalik naman ang shares sa nagbebenta.

    Tanong 5: May kinalaman ba ang paggamit ko ng mga pribilehiyo bilang shareholder sa usapin ng paglipat ng shares?
    Sagot: Hindi sapat ang paggamit ng pribilehiyo para masabing nailipat na ang shares. Kailangan pa rin ang pormal na paglipat sa pamamagitan ng stock certificate.

    Para sa karagdagang katanungan tungkol sa paglipat ng shares ng stock at iba pang usaping legal sa korporasyon, huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Eksperto kami sa batas pang-negosyo at korporasyon, handa kaming tumulong sa inyo. Makipag-ugnayan sa amin ngayon! Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Pagpapawalang-bisa ng Kontrata sa Bentahan ng Lupa: Ano ang mga Karapatan Mo Bilang Mamimili?

    Pagpapawalang-bisa ng Kontrata sa Bentahan ng Lupa: Kailan Mo Ito Maaaring Gawin?

    Gotesco Properties, Inc. vs. Spouses Eugenio and Angelina Fajardo, G.R. No. 201167, February 27, 2013

    INTRODUKSYON

    Maraming Pilipino ang nangangarap magkaroon ng sariling lupa o bahay. Ngunit, hindi lahat ng transaksyon sa real estate ay nagiging maayos. May mga pagkakataon na ang developer ay hindi tumutupad sa kanilang pangako, tulad ng hindi pagbibigay ng titulo matapos mabayaran ang buong halaga ng lupa. Sa ganitong sitwasyon, ano ang maaaring gawin ng mamimili? Maaari bang ipawalang-bisa ang kontrata at mabawi ang pera? Ang kasong Gotesco Properties, Inc. vs. Spouses Fajardo ay nagbibigay linaw sa mga karapatan ng mamimili sa ganitong sitwasyon.

    Sa kasong ito, bumili ang mag-asawang Fajardo ng lote sa Gotesco Properties, Inc. (GPI) sa pamamagitan ng isang kontrata na bentahan. Binayaran nila ang buong halaga, ngunit hindi naibigay ng GPI ang titulo ng lupa. Dahil dito, nagsampa ng kaso ang mga Fajardo para ipawalang-bisa ang kontrata at mabawi ang kanilang pera. Ang pangunahing tanong sa kaso ay kung may karapatan ba ang mga Fajardo na ipawalang-bisa ang kontrata dahil sa hindi pagtupad ng GPI sa kanilang obligasyon.

    LEGAL NA KONTEKSTO

    Ang transaksyon sa kasong ito ay sakop ng Presidential Decree No. 957 (PD 957), o “The Subdivision and Condominium Buyers’ Protective Decree.” Ang PD 957 ay batas na naglalayong protektahan ang mga mamimili ng lote o condominium unit laban sa mga developer na hindi tumutupad sa kanilang mga pangako at obligasyon.

    Ayon sa Seksyon 25 ng PD 957, malinaw ang obligasyon ng developer na magbigay ng titulo sa mamimili pagkatapos nitong mabayaran ang buong halaga ng lote. Narito ang sipi ng probisyon:

    Sec. 25. Issuance of Title. Ang nagmamay-ari o developer ay dapat magbigay ng titulo ng lote o unit sa bumibili pagkatapos mabayaran ang buong halaga ng lote o unit. Walang bayad, maliban sa mga kinakailangan para sa rehistrasyon ng deed of sale sa Registry of Deeds, ang dapat kolektahin para sa pag-isyu ng naturang titulo. Kung may mortgage sa lote o unit sa oras ng pag-isyu ng titulo sa bumibili, dapat tubusin ng may-ari o developer ang mortgage o ang kaukulang bahagi nito sa loob ng anim na buwan mula sa naturang pag-isyu upang ang titulo sa anumang ganap na bayad na lote o unit ay makuha at maihatid sa bumibili alinsunod dito. (Diin idinagdag.)

    Bukod pa rito, ang Article 1191 ng Civil Code ay nagbibigay ng karapatan sa isang partido na ipawalang-bisa ang kontrata kung ang kabilang partido ay hindi tumupad sa kanyang obligasyon. Ito ay tinatawag na “reciprocal obligations,” kung saan ang obligasyon ng isang partido ay katumbas ng obligasyon ng kabilang partido. Sa kaso ng kontrata sa bentahan ng lupa, ang obligasyon ng mamimili ay magbayad, at ang obligasyon ng developer ay magbigay ng titulo at lupa.

    Narito ang sipi ng Article 1191 ng Civil Code:

    ART. 1191. The power to rescind obligations is implied in reciprocal ones, in case one of the obligors should not comply with what is incumbent upon him.

    The injured party may choose between the fulfillment and the rescission of the obligation, with the payment of damages in either case. He may also seek rescission, even after he has chosen fulfillment, if the latter should become impossible.

    The court shall decree the rescission claimed, unless there be just cause authorizing the fixing of a period.

    This is understood to be without prejudice to the rights of third persons who have acquired the thing, in accordance with articles 1385 and 1388 and the Mortgage Law.

    Sa madaling salita, kung hindi tumupad ang developer sa kanyang obligasyon na magbigay ng titulo pagkatapos mabayaran ang buong halaga, may karapatan ang mamimili na ipawalang-bisa ang kontrata at mabawi ang kanyang ibinayad, kasama ang danyos.

    PAGSUSURI NG KASO

    Ang Kuwento ng Kaso

    Noong 1995, bumili ang mag-asawang Fajardo ng lote mula sa GPI sa Evergreen Executive Village sa Caloocan City sa pamamagitan ng kontrata na bentahan. Nangako ang GPI na magbibigay ng titulo pagkatapos mabayaran ang buong halaga. Buwan-buwan nagbayad ang mga Fajardo hanggang sa tuluyang nabayaran nila ang buong halaga noong Enero 17, 2000.

    Matapos ang buong pagbabayad, umasa ang mga Fajardo na ibibigay na ng GPI ang titulo. Ngunit, hindi ito nangyari. Paulit-ulit silang sumulat at nakipag-usap sa GPI, humihingi ng titulo, ngunit wala pa rin. Mula 2000 hanggang 2006, naghintay ang mga Fajardo. Dahil sa walang katiyakan, noong 2006, nagsampa sila ng reklamo sa Housing and Land Use Regulatory Board (HLURB) laban sa GPI, humihingi na ipatupad ang kontrata o kaya’y ipawalang-bisa ito at ibalik ang kanilang pera.

    Depensa ng GPI, hindi raw nila maibigay ang titulo dahil may problema sa teknikal na deskripsyon ng mother title ng lupa. Sinabi pa nila na hindi raw nila kontrolado ang sitwasyon dahil naapela pa raw sa korte ang kaso tungkol sa teknikal na deskripsyon. Dagdag pa nila, nalutas na raw nila ang problema sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) na nagpaharang sa titulo.

    Ang Desisyon ng HLURB, Office of the President, at Court of Appeals

    Nanalo ang mga Fajardo sa HLURB. Ayon sa HLURB, obligasyon ng GPI na magbigay ng titulo pagkatapos mabayaran ang buong halaga. Dahil hindi ito nagawa ng GPI, may substantial breach ng kontrata, kaya tama lang na ipawalang-bisa ito. Inutusan ng HLURB ang GPI na ibalik ang pera ng mga Fajardo, kasama ang interes, danyos, at bayad sa abogado.

    Umapela ang GPI sa HLURB Board of Commissioners, ngunit pinagtibay ang desisyon ng HLURB-ENCRFO. Muling umapela ang GPI sa Office of the President (OP), ngunit muling natalo. Pinagtibay rin ng OP ang desisyon ng HLURB.

    Umapela pa rin ang GPI sa Court of Appeals (CA). Pinagtibay ng CA ang desisyon ng OP, ngunit binago ang halaga na dapat ibalik sa mga Fajardo. Ayon sa CA, dapat ibalik ng GPI ang prevailing market value ng lupa, hindi lang ang orihinal na presyo. Binanggit ng CA ang kaso ng Solid Homes vs. Tan, kung saan sinabi ng Korte Suprema na hindi makatarungan na ibalik lang ang orihinal na presyo kung tumaas na ang halaga ng lupa sa paglipas ng panahon.

    Ang Desisyon ng Korte Suprema

    Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng CA, maliban sa pagtanggal ng personal na pananagutan ng mga individual petitioners (mga opisyal ng GPI). Ayon sa Korte Suprema, tama ang CA na nagdesisyon na may karapatan ang mga Fajardo na ipawalang-bisa ang kontrata dahil sa substantial breach ng GPI. Hindi katanggap-tanggap ang depensa ng GPI na hindi nila kontrolado ang sitwasyon. Masyadong matagal na ang panahon mula nang mabayaran ang buong halaga (2000) hanggang sa magsampa ng kaso ang mga Fajardo (2006), ngunit wala pa ring titulo.

    Binigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng PD 957 sa pagprotekta sa mga mamimili. Sinabi ng Korte Suprema na dapat ibalik sa mga Fajardo ang prevailing market value ng lupa para hindi sila malugi at para hindi naman magpayaman ang GPI sa kapinsalaan ng mga mamimili.

    Sipi mula sa Desisyon ng Korte Suprema:

    “Hindi maitatanggi na malaking paglabag sa kontrata ang ginawa ng GPI sa kontrata nito sa bentahan kasama ang Sps. Fajardo na nagbibigay sa huli ng karapatang ipawalang-bisa ang pareho alinsunod sa Artikulo 1191 ng Kodigo.”

    “Equity and justice dictate that the injured party should be paid the market value of the lot, otherwise, respondents Solid Homes, Inc. & Purita Soliven would enrich themselves at the expense of herein lot owners when they sell the same lot at the present market value.”

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong Gotesco vs. Fajardo ay mahalaga dahil pinoprotektahan nito ang karapatan ng mga mamimili ng lupa. Ipinapakita nito na hindi maaaring basta-basta balewalain ng mga developer ang kanilang obligasyon na magbigay ng titulo pagkatapos mabayaran ang buong halaga. Kung hindi tumupad ang developer, may karapatan ang mamimili na ipawalang-bisa ang kontrata at mabawi ang prevailing market value ng lupa, hindi lang ang orihinal na presyo.

    Mahahalagang Aral mula sa Kaso:

    • Proteksyon ng PD 957: Ang PD 957 ay isang mahalagang batas na nagpoprotekta sa mga mamimili ng lupa at condominium laban sa mga developer na hindi sumusunod sa batas.
    • Obligasyon ng Developer: Obligasyon ng developer na magbigay ng titulo sa mamimili pagkatapos mabayaran ang buong halaga. Ang hindi pagtupad nito ay substantial breach ng kontrata.
    • Karapatan ng Mamimili: Kung hindi tumupad ang developer, may karapatan ang mamimili na ipawalang-bisa ang kontrata at mabawi ang prevailing market value ng lupa.
    • Mahalaga ang Dokumentasyon: Siguraduhing may kontrata na bentahan at certificate of full payment bilang ebidensya ng transaksyon.
    • Huwag Magpatumpik-tumpik: Kung hindi tumutupad ang developer, agad na kumonsulta sa abogado at magsampa ng reklamo sa HLURB o korte para maprotektahan ang iyong karapatan.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang kontrata sa bentahan ng lupa (Contract to Sell)?
    Sagot: Ito ay isang kasunduan kung saan nangangako ang developer na ibebenta ang lupa sa mamimili kapag nabayaran na nito ang buong halaga. Hindi pa naililipat ang titulo sa pangalan ng mamimili hangga’t hindi pa nababayaran ang buong presyo.

    Tanong 2: Ano ang PD 957 at bakit ito mahalaga?
    Sagot: Ang PD 957 ay “The Subdivision and Condominium Buyers’ Protective Decree.” Ito ay batas na nagpoprotekta sa mga mamimili ng lupa at condominium laban sa mga mapanlinlang na developer. Mahalaga ito dahil nagtatakda ito ng mga regulasyon at obligasyon para sa mga developer, at nagbibigay ng karapatan sa mga mamimili.

    Tanong 3: Kailan ako may karapatang ipawalang-bisa ang kontrata sa bentahan ng lupa?
    Sagot: May karapatan kang ipawalang-bisa ang kontrata kung hindi tumupad ang developer sa kanyang obligasyon, tulad ng hindi pagbibigay ng titulo pagkatapos mabayaran ang buong halaga, o kung hindi natapos ang proyekto ayon sa plano.

    Tanong 4: Ano ang “prevailing market value” at paano ito kinukuwenta?
    Sagot: Ang “prevailing market value” ay ang kasalukuyang halaga ng lupa sa merkado. Kinukuwenta ito batay sa appraisal, bentahan ng mga katulad na lupa sa lugar, at iba pang factors na nakakaapekto sa halaga ng real estate.

    Tanong 5: Saan ako maaaring magsampa ng reklamo laban sa developer?
    Sagot: Maaari kang magsampa ng reklamo sa Housing and Land Use Regulatory Board (HLURB). Maaari ka rin dumulog sa korte kung kinakailangan.

    Tanong 6: Ano ang dapat kong gawin kung hindi ibinibigay ng developer ang titulo ko kahit bayad na ako?
    Sagot: Una, sumulat ka ng demand letter sa developer, humihingi na ibigay ang titulo. Kung hindi pa rin sila tumupad, kumonsulta ka sa abogado at magsampa ng reklamo sa HLURB o korte.

    Tanong 7: Maaari ba akong makakuha ng danyos bukod pa sa pagbabalik ng market value ng lupa?
    Sagot: Oo, maaari kang humingi ng moral damages, exemplary damages, attorney’s fees, at iba pang danyos na dulot ng paglabag ng developer sa kontrata.

    Naranasan mo ba ang ganitong problema sa developer? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga kaso tungkol sa real estate at kontrata. Maaari kaming makatulong sa iyo na maprotektahan ang iyong karapatan at mabawi ang nararapat sa iyo.

    Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)