Pinagsamang COLA at BEP sa Sahod: Legal ba Ito?
G.R. No. 195687, April 14, 2014
INTRODUKSYON
Sa bawat Pilipino, mahalaga ang bawat sentimo ng ating kinikita. Kaya naman, kapag pinag-uusapan ang sahod at mga benepisyo tulad ng Cost of Living Allowance (COLA) at Bank Equity Pay (BEP), natural lamang na magkaroon ng maraming tanong at pag-aalala, lalo na kung ito ay biglang baguhin o pagsamahin sa pangunahing sahod. Naitanong mo na ba kung legal ba ang pagsasama ng COLA at BEP sa basic salary? Ito ang sentro ng usapin sa kaso ng Land Bank of the Philippines laban sa kanilang mga empleyado. Sa madaling salita, pinagtalunan dito kung tama bang isama na ang COLA at BEP sa pangunahing sahod, o dapat bang ibigay ito nang hiwalay at karagdagang benepisyo.
Ang kasong ito ay nagmula sa apela ng Land Bank of the Philippines (LBP) laban sa desisyon ng Court of Appeals (CA) na nag-utos sa kanila na ibalik ang pagbabayad ng COLA at BEP bilang hiwalay sa basic salary ng kanilang mga empleyado. Ang mga empleyado naman ay nagdemanda dahil naniniwala silang may legal silang karapatan na matanggap ang COLA at BEP nang bukod pa sa kanilang pangunahing sahod, base sa mga dating kautusan.
LEGAL NA KONTEKSTO
Upang lubos na maintindihan ang kasong ito, mahalagang balikan natin ang mga batas at panuntunan na may kaugnayan sa COLA at BEP. Nagsimula ito sa Letters of Implementation (LOI) No. 104 at 116, na nag-utos sa LBP na magbigay ng COLA at BEP sa kanilang mga empleyado. Ang LOI No. 104 ay nagtakda ng COLA na katumbas ng 40% ng basic salary o P300, alinman ang mas mataas. Samantala, ang LOI No. 116 naman ay nagbigay ng BEP na nagkakahalaga ng P500 o P550 depende sa basic salary ng empleyado.
Noong 1989, ipinasa ang Republic Act No. 6758, o mas kilala bilang Salary Standardization Law (SSL). Layunin ng SSL na gawing mas pare-pareho ang sistema ng pagpapasahod sa gobyerno. Ayon sa Seksyon 12 ng SSL:
“Section 12. Consolidation of Allowances and Compensation. – All allowances, except for representation and transportation allowances; clothing and laundry allowances; subsistence allowance of marine officers and crew on board government vessels and hospital personnel; hazard pay; allowances of foreign service personnel stationed abroad; and such other additional compensation not otherwise specified herein as may be determined by the DBM, shall be deemed included in the standardized salary rates herein prescribed.”
Ibig sabihin, ayon sa SSL, karamihan sa mga allowances ay dapat nang isama sa standardized salary, maliban sa ilang mga allowances na espesipikong binanggit. Kasama na rito ang COLA at BEP, maliban kung ang Department of Budget and Management (DBM) ay magdesisyon na iba pa ang dapat isama.
Bilang implementasyon ng SSL, inilabas ng DBM ang Corporate Compensation Circular No. 10 (DBM-CCC No. 10). Sa sirkular na ito, malinaw na sinabi na ang COLA at BEP ay isasama na sa basic salary simula Hulyo 1, 1989. Ngunit noong 1998, pinawalang-bisa ng Korte Suprema ang DBM-CCC No. 10 dahil hindi ito naipublish sa Official Gazette o sa pahayagan na may general circulation, na kinakailangan ng batas.
Gayunpaman, nilinaw ng Korte Suprema sa ibang kaso na ang pagpapawalang-bisa sa DBM-CCC No. 10 ay hindi nangangahulugan na hindi na ipapatupad ang SSL mismo. Mahalaga ring tandaan na noong 1995, sa pamamagitan ng RA 7907, inalis na ang LBP sa saklaw ng SSL, na nagbibigay sa kanila ng mas malayang pagpapasya sa sariling sistema ng kompensasyon.
PAGBUKLAS SA KASO
Matapos mapawalang-bisa ang DBM-CCC No. 10, nagsimulang makipag-negosasyon ang mga empleyado ng LBP para ibalik ang hiwalay na pagbabayad ng COLA at BEP. Nagsampa sila ng petisyon para sa Mandamus sa Regional Trial Court (RTC) upang pilitin ang LBP na ibalik ang hiwalay na pagbabayad. Pumanig ang RTC sa mga empleyado at nag-utos sa LBP na ibalik ang hiwalay na COLA at BEP, pati na ang interes.
Umapela ang LBP sa Court of Appeals (CA). Pinagtibay ng CA ang desisyon ng RTC, bagamat may mga pagbabago sa interes. Ayon sa CA, kahit pinapayagan ng DBM-CCC No. 10 ang pagsasama ng COLA at BEP, hindi ito balido dahil pinawalang-bisa ito dahil sa hindi pag-publish. Dagdag pa ng CA, dahil inalis na ang LBP sa saklaw ng SSL noong 1995, dapat lamang na patuloy na matanggap ng mga empleyado ang COLA at BEP nang hiwalay dahil walang batas na nagpapawalang-bisa sa LOI Nos. 104 at 116.
Hindi sumang-ayon ang LBP sa desisyon ng CA at umakyat sa Korte Suprema. Dito, binigyang-diin ng LBP na ang SSL ay nag-utos na isama ang COLA at BEP sa basic salary, at ang pagpapawalang-bisa sa DBM-CCC No. 10 ay hindi nangangahulugan na hindi na balido ang SSL mismo. Binanggit din nila ang RA 7907 na nagbibigay sa LBP ng awtonomiya sa pagbuo ng sariling sistema ng kompensasyon.
Sa Korte Suprema, binaliktad ang desisyon ng CA. Ayon sa Korte Suprema, ang pangunahing isyu ay:
“kung ang mga respondents at intervenors ay may karapatan sa COLA at BEP bukod pa sa kanilang mga basic salary mula 1989 hanggang sa kasalukuyan.”
Sa kanilang desisyon, sinabi ng Korte Suprema na:
“After careful re-consideration and re-evaluation of the facts and the law, we are constrained to rule in the negative.”
Ipinaliwanag ng Korte Suprema na kahit pinawalang-bisa ang DBM-CCC No. 10, nanatiling balido ang SSL. Ayon sa Korte, malinaw sa Seksyon 12 ng SSL na ang lahat ng allowances, maliban sa mga espesipikong binanggit, ay dapat isama sa standardized salary. Hindi kasama ang COLA at BEP sa mga espesipikong binanggit na hindi dapat isama, kaya’t dapat lamang na isama ang mga ito sa basic salary.
Binigyang-diin din ng Korte Suprema ang kaso ng Gutierrez v. DBM, kung saan sinabi na ang COLA ay isa sa mga allowances na dapat isama sa basic salary dahil hindi ito kabilang sa mga espesipikong hindi dapat isama, at hindi rin ito benepisyo na naglalayong bayaran ang empleyado para sa gastos sa pagganap ng kanyang tungkulin.
Dagdag pa ng Korte Suprema, kahit na ang LOI Nos. 104 at 116 ay nag-utos ng pagbibigay ng COLA at BEP, wala namang probisyon sa mga LOI na nagbabawal sa pagsasama ng mga ito sa basic salary. At kahit na mayroon, pinawalang-bisa na ito ng SSL.
Sa huli, sinabi ng Korte Suprema na dahil isinama na nga ang COLA at BEP sa basic salary ng mga empleyado ng LBP, ang pag-uutos na ibalik ang hiwalay na pagbabayad ng mga ito ay magiging double compensation, na ipinagbabawal.
PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON
Ano ang ibig sabihin ng desisyong ito para sa mga empleyado ng gobyerno at mga GOCC tulad ng Land Bank? Ang pangunahing implikasyon ay kinumpirma ng Korte Suprema na legal ang pagsasama ng COLA at BEP sa basic salary ayon sa Salary Standardization Law. Ito ay nangangahulugan na hindi maaaring asahan ng mga empleyado na makatanggap ng COLA at BEP bilang hiwalay at karagdagang benepisyo bukod pa sa kanilang basic salary, lalo na kung ito ay naisama na sa kanilang sahod mula pa noong 1989.
Bagamat ang kasong ito ay partikular sa LBP, ang mga prinsipyo at legal na pananaw na inilahad ng Korte Suprema ay maaaring magamit sa mga kahalintulad na kaso sa ibang ahensya ng gobyerno at GOCCs. Mahalagang maunawaan ng mga empleyado at employers ang SSL at ang mga implementing rules nito upang maiwasan ang mga hindi pagkakaunawaan tungkol sa kompensasyon at benepisyo.
Mahahalagang Aral:
- Balido ang SSL Kahit Walang Published na Implementing Rules: Ang pagpapawalang-bisa sa DBM-CCC No. 10 ay hindi nangangahulugan na hindi na balido ang SSL. Ang batas mismo ang mas matimbang kaysa sa implementing rules.
- Pagsasama ng COLA at BEP sa Sahod: Maliban kung espesipikong hindi kasama, ang mga allowances tulad ng COLA at BEP ay dapat isama sa standardized salary ayon sa SSL.
- Awtonomiya ng GOCCs sa Kompensasyon: Ang RA 7907 ay nagbibigay sa LBP ng awtonomiya sa pagbuo ng sariling sistema ng kompensasyon, na maaaring magpatibay sa pagsasama ng COLA at BEP sa basic salary.
- Iwasan ang Double Compensation: Ang pagbibigay ng COLA at BEP bukod pa sa basic salary kung ito ay naisama na ay maituturing na double compensation at hindi pinapayagan.
FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQ)
Tanong 1: Ano ang Cost of Living Allowance (COLA)?
Sagot: Ang COLA ay isang benepisyo na ibinibigay sa mga empleyado upang makatulong sa pagtaas ng presyo ng mga bilihin at serbisyo. Ito ay karagdagang allowance na dating ibinibigay bukod pa sa basic salary.
Tanong 2: Ano ang Bank Equity Pay (BEP)?
Sagot: Ang BEP ay isang allowance na partikular na ibinibigay sa mga empleyado ng Land Bank of the Philippines, na katulad din ng COLA, ay naglalayong makatulong sa gastusin sa araw-araw.
Tanong 3: Ano ang Salary Standardization Law (SSL) at ano ang layunin nito?
Sagot: Ang SSL o Republic Act No. 6758 ay isang batas na naglalayong gawing mas pare-pareho at standardized ang sistema ng pagpapasahod sa gobyerno. Layunin nitong ayusin ang kompensasyon ng mga empleyado ng gobyerno at GOCCs.
Tanong 4: Legal ba na isama ang COLA at BEP sa basic salary?
Sagot: Ayon sa Korte Suprema sa kasong ito, legal ang pagsasama ng COLA at BEP sa basic salary base sa SSL. Maliban kung espesipikong hindi kasama, ang mga allowances ay dapat isama sa standardized salary.
Tanong 5: Kung pinawalang-bisa ang DBM-CCC No. 10, hindi ba dapat ibalik ang hiwalay na COLA at BEP?
Sagot: Hindi. Ayon sa Korte Suprema, ang pagpapawalang-bisa sa DBM-CCC No. 10 ay hindi nangangahulugan na hindi na balido ang SSL mismo. Ang SSL pa rin ang batas na umiiral at nag-uutos ng pagsasama ng COLA at BEP sa basic salary.
Tanong 6: Paano kung naniniwala akong hindi tama ang pagkakasama ng COLA at BEP sa aking sahod?
Sagot: Kung mayroon kang katanungan o pagdududa tungkol sa iyong kompensasyon at benepisyo, pinakamainam na kumonsulta sa isang abogado na espesyalista sa labor law upang masuri ang iyong sitwasyon at mabigyan ka ng tamang payo legal.
May katanungan pa ba tungkol sa usapin ng kompensasyon at benepisyo? Ang ASG Law ay may mga abogado na eksperto sa mga usaping labor at handang tumulong sa iyo. Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.