Sa desisyong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na may pananagutan ang isang jail officer sa paglabag sa Republic Act No. 3019 o Anti-Graft and Corrupt Practices Act dahil sa pagpapalaya ng mga detenido nang walang kaukulang utos ng korte. Ang pagpapalaya sa mga detenido batay lamang sa recognizance na hindi aprubado ng korte ay isang paglabag sa mga panuntunan ng Bureau of Jail Management and Penology (BJMP). Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa tamang proseso at panuntunan sa pagganap ng tungkulin, lalo na sa mga ahensya ng gobyerno.
Pagpapalaya na Walang Kaukulang Utos: Maaari Bang Umani ng Pananagutan sa Ilalim ng Anti-Graft Law?
Ang kasong ito ay nagsimula nang sampahan ng kaso sina Dominador G. Marzan, isang Senior Jail Officer, at Atty. Basilio Pascual Rupisan dahil sa paglabag sa Section 3(a) ng RA 3019. Ayon sa reklamong isinampa, pinersuade umano ni Atty. Rupisan si Marzan na palayain ang mga detinadong sina Cyrus Dulay at Wendell Pascua nang walang kaukulang utos ng korte. Sinasabing ginawa ito ni Atty. Rupisan sa pamamagitan ng pagpapalabas ng isang recognizance na hindi aprubado ng korte at pagbibigay-diin na ilegal ang pagkakakulong ng mga detenido dahil walang warrant of arrest. Si Marzan naman, umano’y pumayag na maimpluwensyahan at pinalaya ang mga detenido, kahit alam niyang labag ito sa batas.
Ang pangunahing argumento ni Marzan ay hindi raw napatunayan ng prosecution na siya ay nagpaimpluwensya kay Atty. Rupisan. Iginiit niya na sinunod lamang niya ang utos ng kanyang superior officer na si Renato Goyo. Dagdag pa niya, kung may nag-udyok man sa kanya, ito ay si Ciriaco Dulay, ama ng isa sa mga detenido at kamag-anak ng Bise Alkalde ng bayan. Sinabi ng Korte na walang basehan ang argumento ni Marzan. Ayon sa Section 3(a) ng RA 3019, ang isang public officer ay maaaring managot kung siya ay nagpaimpluwensya sa isa pang public officer na gumawa ng isang bagay na labag sa panuntunan o batas. Ngunit, ayon din sa batas, hindi kailangang isa ring public officer ang nag-udyok; sapat na ang isang public officer ay nagpaimpluwensya sa kahit sino.
Upang mapatunayang nagkasala ang isang akusado sa ilalim ng Section 3(a) ng RA 3019, kailangang mapatunayan ang mga sumusunod: Una, na ang akusado ay isang public officer. Ikalawa, na ang akusado ay nag-udyok, nagpersuade, o nagpaimpluwensya sa isa pang public officer na gumawa ng isang bagay; o nagpaimpluwensya siya na gumawa ng isang bagay. Ikatlo, na ang ginawa ng public officer ay isang paglabag sa panuntunan o batas, o isang offense na may kinalaman sa kanyang tungkulin. Sa kasong ito, napatunayan ng prosecution na si Marzan ay isang Senior Jail Officer, na siya ay nagpaimpluwensya sa pagpapalaya sa mga detenido, at ang kanyang ginawa ay isang paglabag sa BJMP Manual.
Idiniin ng Korte na si Marzan, bilang isang jail officer, ay dapat alam ang mga panuntunan sa pagpapalaya ng mga preso. Ayon sa Section 2(d), Article 13 ng BJMP Manual, ang pagpapalaya ng isang preso ay dapat lamang isagawa sa pamamagitan ng isang court order. Hindi sapat ang isang recognizance na hindi aprubado ng korte. Malinaw na nilabag ni Marzan ang kanyang tungkulin nang palayain niya ang mga detenido batay lamang sa recognizance na inisyu ni Atty. Rupisan.
Iginiit ni Marzan na sinunod lamang niya ang utos ng kanyang superior officer. Ngunit, ayon sa Korte, hindi ito sapat na depensa. Bilang isang jail officer, dapat alam ni Marzan ang batas at panuntunan. Dapat niya itong ipatupad, kahit pa siya ay inuutusan ng kanyang superior officer na gumawa ng labag sa batas. Ipinakita rin sa testimonya ni Marzan na alam niya ang mga patakaran at regulasyon tungkol sa pagpapalaya ng mga preso.
SEC. 15. Recognizance. Whenever allowed by law or these Rules, the Court may release a person in custody on his own recognizance or that of a responsible person.
Dahil dito, pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol ng Sandiganbayan na si Marzan ay guilty sa paglabag sa Section 3(a) ng RA 3019. Binago lamang ng Korte ang parusa. Imbes na imprisonment na anim (6) na taon at isang (1) buwan bilang minimum hanggang sampung (10) taon bilang maximum, ang parusa ay ibinaba sa anim (6) na taon at isang (1) buwan bilang minimum hanggang pitong (7) taon bilang maximum.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung nagkasala ba si Marzan sa paglabag sa Section 3(a) ng RA 3019 dahil sa pagpapalaya ng mga detenido nang walang kaukulang utos ng korte. |
Ano ang Section 3(a) ng RA 3019? | Ito ay isang probisyon ng batas na nagpaparusa sa isang public officer na nag-udyok, nag-persuade, o nagpaimpluwensya sa isa pang public officer na gumawa ng isang bagay na labag sa panuntunan o batas. |
Ano ang BJMP Manual? | Ito ang handbook ng Bureau of Jail Management and Penology na naglalaman ng mga panuntunan at regulasyon tungkol sa pamamalakad ng mga kulungan. |
Ano ang kahalagahan ng court order sa pagpapalaya ng mga preso? | Ang court order ay isang legal na dokumento na nagbibigay pahintulot sa pagpapalaya ng isang preso. Ito ay kinakailangan upang matiyak na ang pagpapalaya ay naaayon sa batas. |
Maaari bang magdahilan ang isang public officer na sinunod lamang niya ang utos ng kanyang superior officer? | Hindi. Dapat sundin pa rin ng public officer ang batas at panuntunan, kahit pa siya ay inuutusan ng kanyang superior officer na gumawa ng labag dito. |
Sino si Atty. Basilio Pascual Rupisan? | Siya ang Provincial Legal Officer ng Nueva Vizcaya na nag-isyu ng recognizance para sa pagpapalaya sa mga detenido. |
Sino si Dominador G. Marzan? | Siya ang Senior Jail Officer na nagpaimpluwensya at nagpalaya sa mga detenido nang walang kaukulang utos ng korte. |
Ano ang parusa sa paglabag ng Section 3(a) ng RA 3019? | Pagkakakulong ng hindi bababa sa anim (6) na taon at isang (1) buwan hanggang hindi hihigit sa labinlimang (15) taon, perpetual disqualification mula sa paghawak ng public office. |
Ang kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng mga lingkod-bayan na kailangan nilang gampanan ang kanilang tungkulin nang may integridad at pagsunod sa batas. Ang pagpapahalaga sa tungkulin at pananagutan ay susi sa isang matatag at maayos na lipunan.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Marzan v. People, G.R No. 226167, October 11, 2021