ASG Law

Tag: Reasonable Necessity

  • Kailan ang Pagtatanggol sa Sarili ay Hindi Na Tama: Pagsusuri sa G.R. No. 219885

    Sa kasong ito, pinagdesisyunan ng Korte Suprema na kahit mayroong pagtatanggol sa sarili sa simula, hindi ito nangangahulugang оправat magpatuloy sa pag-atake kapag wala nang panganib. Pinagtibay ng Korte ang hatol na убийство para sa isang insidente, ngunit binago ang isa pang hatol sa homicide dahil hindi napatunayan ang treachery. Mahalaga ang desisyong ito dahil nagbibigay ito ng linaw kung kailan lumalampas ang hangganan ng pagtatanggol sa sarili, at nagpapaalala sa mga indibidwal na kailangan ang moderation kahit sa gitna ng kaguluhan. Ang pag-unawa sa hangganan na ito ay makakatulong upang maiwasan ang mga labag sa batas at masigurado ang hustisya para sa lahat.

    Hangganan ng Pagtatanggol sa Sarili: Kwento ng Trahedya sa Sorsogon

    Ang kasong ito ay nagmula sa isang trahedya sa Barangay Banogao, Matnog, Sorsogon, noong ika-6 ng Nobyembre, 2002. Si Augusto F. Gallanosa, Jr. ay nahatulang nagkasala ng dalawang bilang ng murder dahil sa pagkamatay nina Nonilon at Dante Frencillo. Ang pangunahing argumento ni Gallanosa ay ang kanyang ginawa ay pagtatanggol sa sarili, ngunit tinanggihan ito ng mga korte. Ang legal na tanong: Kailan maituturing na lumampas sa hangganan ng pagtatanggol sa sarili, at ano ang mga kahihinatnan nito?

    Sa Criminal Case No. 1631, napatunayang nagkasala si Gallanosa sa убийство ni Nonilon. Ayon sa mga saksi, habang nakaluhod at nakataas ang mga kamay si Nonilon, patuloy pa rin siyang inatake ni Gallanosa. Binigyang-diin ng Korte Suprema na kahit na mayroong unlawful aggression sa simula, nawala na ito nang sumuko si Nonilon. Mahalaga ang unlawful aggression bilang unang elemento ng self-defense, ngunit dapat itong aktwal at napipinto, hindi lamang haka-haka. Ang pagpapatuloy ng pag-atake kahit wala nang panganib ay hindi na maituturing na self-defense.

    ART. 11. Justifying circumstances. – The following do not incur any criminal liability:

    1. Anyone who acts in defense of his person or rights provided that the following circumstances occur:

    First. Unlawful aggression;
    Second. Reasonable necessity of the means employed to prevent or repel it;
    Third. Lack of sufficient provocation on the part of the person defending himself.

    Sa Criminal Case No. 1632, orihinal na nahatulang nagkasala si Gallanosa sa murder ni Dante, ngunit binago ito ng Korte Suprema sa homicide. Bagamat hindi napatunayan ang self-defense, natuklasan ng Korte na kulang ang ebidensya upang patunayan ang treachery. Ang treachery ay nangangahulugan ng biglaan at hindi inaasahang pag-atake na walang laban ang biktima. Dahil hindi malinaw kung paano isinagawa ang pag-atake, hindi maaaring husgahan si Gallanosa sa murder.

    Ang testimonya ni Gallanosa na “aksidente niyang nasaksak” si Dante ay hindi rin umaayon sa kanyang depensa ng self-defense. Kung totoo ang self-defense, dapat mayroong intensyon na ipagtanggol ang sarili, hindi isang aksidente. Mahalaga ang kredibilidad ng mga saksi sa pagtukoy ng katotohanan. Binigyang-diin ng Korte Suprema na mas kapani-paniwala ang mga saksi ng prosekusyon kaysa sa mga saksi ng depensa.

    Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng reasonable necessity sa pagtatanggol sa sarili. Kahit na mayroong unlawful aggression, dapat na katimbang ang paraan ng pagtatanggol sa panganib na kinakaharap. Ang labis na pagtatanggol ay hindi оправat, at maaaring magresulta sa criminal liability.

    Ang mga pinsalang iginawad sa mga biktima ay binago rin ng Korte Suprema. Sa Criminal Case No. 1631, tinaasan ang moral damages at exemplary damages sa P75,000 bawat isa. Sa Criminal Case No. 1632, iniutos ng Korte na magbayad si Gallanosa ng civil indemnity, moral damages, at temperate damages sa halagang P50,000 bawat isa sa mga tagapagmana ni Dante.

    Ang hatol sa kasong ito ay nagpapaalala sa publiko na mayroong limitasyon sa pagtatanggol sa sarili. Hindi оправat ang magpatuloy sa pag-atake kapag wala nang panganib. Ang bawat kaso ay dapat suriin batay sa mga partikular na pangyayari, at mahalaga ang kredibilidad ng mga saksi sa pagtukoy ng katotohanan.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung kailan maituturing na lumampas sa hangganan ng pagtatanggol sa sarili at ano ang mga kahihinatnan nito.
    Ano ang desisyon ng Korte Suprema sa Criminal Case No. 1631? Pinagtibay ng Korte ang hatol na убийство para kay Gallanosa sa pagkamatay ni Nonilon.
    Ano ang desisyon ng Korte Suprema sa Criminal Case No. 1632? Binago ng Korte ang hatol sa homicide dahil hindi napatunayan ang treachery sa pagkamatay ni Dante.
    Ano ang ibig sabihin ng unlawful aggression? Ito ay isang aktwal at napipintong pag-atake na nagbabanta sa buhay ng isang tao.
    Ano ang treachery? Ito ay biglaan at hindi inaasahang pag-atake na walang laban ang biktima.
    Ano ang reasonable necessity sa self-defense? Dapat na katimbang ang paraan ng pagtatanggol sa panganib na kinakaharap.
    Anong mga pinsala ang iginawad sa mga biktima? Binago ng Korte Suprema ang halaga ng moral damages, exemplary damages, civil indemnity, at temperate damages.
    Bakit mahalaga ang kredibilidad ng mga saksi? Malaki ang impluwensya ng kredibilidad ng mga saksi sa pagtukoy ng katotohanan sa isang kaso.

    Ang kasong ito ay nagpapakita ng masalimuot na kalikasan ng batas pagdating sa pagtatanggol sa sarili. Kailangan ang malinaw na pag-iisip at moderation kahit sa gitna ng panganib. Ang pag-unawa sa mga prinsipyo ng batas ay mahalaga upang masigurado ang hustisya para sa lahat.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: People v. Gallanosa, G.R. No. 219885, July 17, 2017

  • Depensa sa Sarili: Hangganan ng Karapatan sa Paggamit ng Puwersa

    Ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa mga elemento ng depensa sa sarili at ang hangganan ng paggamit ng puwersa. Ipinapakita nito na kahit may banta sa buhay, hindi basta-basta maaaring gumamit ng anumang uri ng pananakit. Ang paggamit ng labis na puwersa, lalo na kung hindi akma sa banta, ay maaaring magresulta sa pagkakaroon ng pananagutan sa batas, kahit na nagsimula bilang depensa sa sarili.

    Trahedya sa Ifugao: Kailan ang Depensa ay Nagiging Paglabag sa Batas?

    Sa isang insidente sa Banaue, Ifugao, nahatulan si Rafael Nadyahan ng homicide dahil sa pagpatay kay Mark Anthony Pagaddut. Iginiit ni Nadyahan na siya ay nagdepensa lamang sa sarili matapos siyang atakehin ng grupo ni Pagaddut. Ayon sa kanya, siya ay sinaktan ng sinturon at sa pagtatanggol ay napatay niya si Pagaddut. Bagama’t kinilala ng korte na may unlawful aggression at walang sapat na probokasyon mula kay Nadyahan, nakita nitong hindi makatwiran ang kanyang ginamit na pamamaraan sa pagdepensa sa sarili, kaya’t hindi ito itinuring na ganap na self-defense.

    Ang depensa sa sarili ay isang mahalagang karapatan, ngunit ito ay may mga limitasyon. Ayon sa batas, upang maituring na self-defense ang isang aksyon, kailangang mayroong unlawful aggression, reasonable necessity of the means employed to prevent or repel it, at lack of sufficient provocation sa panig ng nagdedepensa. Ang kawalan ng isa sa mga elementong ito ay nagreresulta sa hindi ganap na self-defense, na maaaring magpababa sa parusa ngunit hindi lubos na nagpapawalang-sala sa akusado.

    Sa kasong ito, kinilala ng korte na nagsimula ang gulo nang atakehin si Nadyahan ng grupo ni Pagaddut, na nagpapakita ng unlawful aggression. Gayundin, walang sapat na probokasyon mula kay Nadyahan na maaaring mag-udyok sa pag-atake. Gayunpaman, ang isyu ay nakatuon sa kung ang paraan ng pagdepensa ni Nadyahan ay makatwiran. Ipinakita ng ebidensya na si Nadyahan ay gumamit ng kutsilyo laban sa mga kalalakihang armado ng sinturon at kahoy. Nakita ng korte na ang mga tama ng kutsilyo ay nakatuon sa vital parts ng katawan ng biktima, na nagpapakita ng intensyong pumatay at hindi lamang magdepensa. Binigyang diin ng korte ang proporsyon ng armas na ginamit, ang laki ng pinsala na natamo ni Nadyahan, at ang kalagayan ng biktima nang mangyari ang insidente.

    Ang naging basehan ng Court of Appeals sa pagpapatibay ng hatol ay ang mga sumusunod:

    Una, may intrinsic disproportion sa pagitan ng kutsilyo at sinturon. Bagaman hindi ito absolute at maaaring magbago depende sa sitwasyon, ang sitwasyon sa kasong ito ay hindi nagpapahintulot ng taliwas na konklusyon.

    Ikalawa, ang pisikal na ebidensya ay nagpapakita na si Nadyahan ay nagtamo lamang ng isang lacerated wound sa kanyang noo.

    Ikatlo, ang biktima na si Pagaddut at ang kanyang mga kasamahan ay lasing bago ang naganap na laban.

    Pang-apat, ang mga sugat na natamo ng biktima ay pawang nakatuon sa vital parts ng katawan.

    Sa ilalim ng Article 69 ng Revised Penal Code, kapag mayroong incomplete self-defense, ang parusa ay ibababa ng isa o dalawang degree. Dahil dito at dahil sa pagsuko ni Nadyahan, binabaan ang kanyang sentensya. Gayunpaman, pinanindigan ng korte na si Nadyahan ay nagkasala ng homicide, na mayroong parusang reclusion temporal, ngunit dahil sa mitigating circumstances, ito ay ibinaba sa prision mayor.

    Sa huli, pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol ng Court of Appeals. Ang desisyon ay nagpapaalala sa lahat na ang karapatan sa pagtatanggol sa sarili ay hindi absolute at kailangang gamitin nang may pag-iingat at sa loob ng limitasyon ng batas. Ang paggamit ng puwersa ay dapat na makatwiran at proporsyonal sa banta na kinakaharap. Dapat ding tandaan na ang pagdepensa sa sarili ay hindi lisensya upang gumawa ng higit pa sa kinakailangan upang maprotektahan ang sarili.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Ang pangunahing isyu ay kung maituturing bang ganap na self-defense ang ginawa ni Rafael Nadyahan nang patayin niya si Mark Anthony Pagaddut. Tinitimbang dito ang paggamit ng reasonable necessity of the means employed to prevent or repel it.
    Ano ang mga elemento ng self-defense sa ilalim ng batas? May tatlong elemento: unlawful aggression, reasonable necessity of the means employed to prevent or repel it, at lack of sufficient provocation sa panig ng nagtatanggol. Kailangang mapatunayan ang lahat ng ito upang maituring na self-defense ang aksyon.
    Ano ang ibig sabihin ng “unlawful aggression”? Ang “unlawful aggression” ay tumutukoy sa pag-atake o banta ng pag-atake na labag sa batas. Kailangan na mayroong aktwal na panganib sa buhay o kalusugan ng nagtatanggol.
    Ano ang kahalagahan ng “reasonable necessity of the means employed”? Nangangahulugan ito na ang paraan ng pagdepensa ay dapat na akma sa banta na kinakaharap. Hindi maaaring gumamit ng labis na puwersa na higit sa kinakailangan upang maprotektahan ang sarili.
    Ano ang parusa sa homicide sa ilalim ng Revised Penal Code? Ang parusa sa homicide ay reclusion temporal, na may saklaw na labindalawang (12) taon at isang (1) araw hanggang dalawampung (20) taon.
    Ano ang epekto ng “incomplete self-defense” sa parusa? Kung napatunayan ang “incomplete self-defense,” ang parusa ay maaaring ibaba ng isa o dalawang degree. Ito ay isang privileged mitigating circumstance.
    Paano nakaapekto ang pagsuko ni Nadyahan sa kanyang sentensya? Ang pagsuko ni Nadyahan ay itinuring na ordinary mitigating circumstance. Dahil dito, ibinaba pa ang kanyang sentensya.
    Ano ang naging hatol ng Korte Suprema sa kaso? Pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol ng Court of Appeals na si Nadyahan ay nagkasala ng homicide, na may parusang prision correccional medium bilang minimum hanggang prision mayor minimum bilang maximum.

    Ang kasong ito ay nagpapakita na ang bawat insidente ng paggamit ng puwersa bilang depensa sa sarili ay sinusuri nang mabuti. Kailangan ang pag-iingat at pagsunod sa mga limitasyon ng batas upang maiwasan ang pagkakaroon ng pananagutan. Huwag mag-atubiling humingi ng tulong legal para sa nararapat na aksyon at pagsunod sa batas.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: Rafael Nadyahan v. People, G.R. No. 193134, March 2, 2016

  • Pagtanggol sa Sarili: Kailan Ito Katanggap-tanggap sa Batas?

    Sa kasong ito, pinawalang-sala ng Korte Suprema si Cristina Samson sa kasong parricide dahil sa pagpatay sa kanyang asawa, si Gerry Delmar. Ang desisyon ay nagbigay-diin sa interpretasyon ng self-defense o pagtatanggol sa sarili sa ilalim ng batas. Ipinakita ng Korte na kahit na naagaw na ni Cristina ang kutsilyo mula sa kanyang asawa, ang banta sa kanyang buhay ay nanatili dahil sa paglapit nito sa kanya, kaya’t ang kanyang pagpatay ay itinuring na isang katanggap-tanggap na pagtatanggol sa sarili.

    Nang Hadlangan ang Kutsilyo, Nasaan ang Hangganan ng Panganib?

    Ang kaso ay nagmula sa isang insidente noong Hunyo 27, 2002, nang napatay ni Cristina Samson ang kanyang asawa, si Gerry Delmar, sa Tarlac City. Si Cristina ay kinasuhan ng parricide sa ilalim ng Article 246 ng Revised Penal Code. Sa paglilitis, umamin si Cristina sa pagpatay, ngunit sinabi niya na ito ay upang ipagtanggol ang sarili. Ayon kay Cristina, dumating si Gerry sa kanilang bahay na lasing at nagkaroon sila ng pagtatalo. Sinabihan umano siya nito, sinampal, at tinutukan ng kutsilyo sa leeg. Naagaw ni Cristina ang kutsilyo, ngunit patuloy pa rin umanong lumapit sa kanya si Gerry, kaya’t aksidente niya itong nasaksak sa dibdib.

    Ipinahayag ng Regional Trial Court at ng Court of Appeals na hindi sapat ang depensa ni Cristina. Binigyang-diin nila na nang makuha ni Cristina ang kutsilyo, nawala na ang panganib sa kanyang buhay. Kaya, hinatulan si Cristina ng reclusion perpetua. Gayunpaman, umapela si Cristina sa Korte Suprema, na kinuwestiyon kung ang pagtatanggol sa sarili ay naaangkop sa kanyang sitwasyon.

    Ang pangunahing legal na isyu sa kaso ay kung napatunayan ba ni Cristina na kumilos siya sa pagtatanggol sa sarili. Sa ilalim ng Article 11 ng Revised Penal Code, ang pagtatanggol sa sarili ay nangangailangan ng tatlong elemento: (1) **unlawful aggression**, (2) **reasonable necessity** ng paraan na ginamit upang pigilan ito, at (3) **lack of sufficient provocation** sa bahagi ng nagtatanggol. Kung hindi kumpleto ang isa sa mga elementong ito, ang pagtatanggol sa sarili ay hindi lubos na magiging basehan upang hindi mapanagot sa batas.

    Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang pinakamahalagang elemento ng pagtatanggol sa sarili ay ang unlawful aggression. Nangangahulugan ito na mayroong isang tunay na atake o banta ng atake. Dito sa kasong ito, kahit na naagaw na ni Cristina ang kutsilyo, patuloy pa ring lumapit si Gerry sa kanya, kaya’t naniwala ang Korte Suprema na hindi pa rin nawawala ang panganib sa kanyang buhay. Ang kapasyahan ay sinipi ang kaso ng People v. Rabandaban, kung saan sinabi na kahit na naagaw na ng isang tao ang sandata mula sa kanyang aggressor, maaari pa rin niyang gamitin ito kung naniniwala siyang nasa panganib pa rin siya.

    Tungkol sa reasonable necessity ng paraan na ginamit, sinabi ng Korte Suprema na hindi kinakailangan na pantay ang sandata na ginamit ng nagtatanggol sa sarili at ng aggressor. Sa halip, dapat isaalang-alang ang pangangailangan ng sitwasyon. Dahil dito, binigyang-diin ng Korte na sa isang sitwasyon kung saan patuloy pa ring lumalapit ang asawa at hinawakan siya sa braso kahit na nakatutok na sa kanya ang kutsilyo, hindi malayong isipin na mayroon siyang dahilan upang paniwalaan na ang kanyang buhay ay nasa panganib pa rin.

    Sa elemento ng lack of sufficient provocation, sinabi ng Korte Suprema na ang pagtulak ni Cristina kay Gerry ay hindi sapat na pagpukaw upang bigyang-katwiran ang kanyang agresyon. Ito ay simpleng pagkakataon para iligtas ang kanyang sarili sa perceived na panganib sa kanyang buhay.

    Sinabi pa ng Korte Suprema na ang pagtakas ni Cristina pagkatapos ng insidente ay hindi nangangahulugang siya ay nagkasala. Ipinaliwanag niya na tumakas siya dahil sa takot sa posibleng paghihiganti mula sa mga kapatid ng kanyang asawa.

    Kaya, batay sa mga katwiran, pinawalang-sala ng Korte Suprema si Cristina Samson sa kasong parricide. Ang desisyon ay nagbigay ng kahalagahan sa pag-unawa sa dynamic na katangian ng unlawful aggression. Ipinaliwanag na hindi laging nangangahulugan na ang pagkawala ng agresyon ay katumbas ng pagtatapos ng banta. Kailangan ding suriin ang mga kalagayan ng bawat kaso. Binigyang-diin ng kasong ito na ang pagtatanggol sa sarili ay maaaring bigyang-katwiran, kahit na sa mga sitwasyon kung saan naagaw ng isang tao ang kontrol ng isang sandata, kung ang perceived na banta sa kanyang buhay ay nananatili.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung ang pagtatanggol sa sarili ay makatwiran sa kaso ng parricide, kahit na nakuha na ng akusado ang sandata ng kanyang aggressor.
    Ano ang parricide? Ang parricide ay ang pagpatay ng isang tao sa kanyang kamag-anak, tulad ng asawa, magulang, o anak. Ito ay isang mabigat na krimen sa ilalim ng Revised Penal Code.
    Ano ang mga elemento ng pagtatanggol sa sarili? Ang pagtatanggol sa sarili ay nangangailangan ng tatlong elemento: unlawful aggression, reasonable necessity ng paraan na ginamit upang pigilan ito, at lack of sufficient provocation sa bahagi ng nagtatanggol.
    Ano ang unlawful aggression? Ito ay isang tunay na pisikal na pag-atake, o hindi bababa sa isang banta upang magdulot ng agarang pinsala.
    Ano ang ibig sabihin ng reasonable necessity sa pagtatanggol sa sarili? Nangangahulugan ito na ang paraan ng pagtatanggol ay dapat na naaayon sa banta na kinakaharap. Ang antas ng pwersang ginamit ay dapat na makatwiran upang pigilan ang pag-atake.
    Mayroon bang obligasyon ang isang tao na tumakas kaysa lumaban para sa kanyang sarili? Hindi. Hindi obligadong tumakas ang isang tao. Mayroon siyang karapatang ipagtanggol ang kanyang sarili sa panganib.
    Nakakaapekto ba ang flight ng isang akusado sa pagtatanggol sa sarili? Karaniwan, ang pagtakas ay maaaring magpahiwatig ng pagkakasala. Subalit, maaaring ipaliwanag ng akusado ang kanyang pagtakas dahil sa takot para sa kanyang kaligtasan.
    Anong aral ang makukuha sa kasong ito? Ang kasong ito ay nagtuturo na ang pagtatanggol sa sarili ay maaaring bigyang-katwiran, kahit na nakuha na ng isang tao ang kontrol ng isang sandata, kung ang perceived na banta sa kanyang buhay ay nananatili. Kinakailangan na suriin ang bawat sitwasyon.

    Sa kabilang banda, nagbibigay ang kasong ito ng mahalagang pananaw sa kung paano tinutukoy ang pagtatanggol sa sarili sa loob ng legal na balangkas ng Pilipinas. Nagbibigay diin ito na ang mga legal na prinsipyo ay palaging nasa konteksto at hinihikayat na pag-aralan pa ang mga sitwasyon.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: People vs Samson, G.R. No. 214883, September 02, 2015

  • Pagkilala sa Self-Defense sa Kaso ng Homicide: Ano ang Dapat Malaman?

    Kailan Mo Maaaring Gamitin ang Self-Defense sa Kaso ng Homicide?

    G.R. No. 189405, November 19, 2014

    Maraming Pilipino ang naniniwala na may karapatan silang ipagtanggol ang kanilang sarili. Ngunit hanggang saan ang sakop nito? Ang kasong ito ay nagbibigay linaw kung kailan maituturing na self-defense ang pagpatay sa isang tao.

    Sa madaling salita, si Sherwin Dela Cruz ay nahatulang guilty sa Homicide dahil hindi napatunayan na mayroong self-defense sa pagpatay niya kay Jeffrey Wernher Gonzales. Ang pangunahing tanong dito ay kung ang mga aksyon ni Dela Cruz ay naaayon sa legal na depinisyon ng self-defense.

    Ano ang Legal na Basehan ng Self-Defense?

    Ayon sa Revised Penal Code, mayroong justifying circumstance ng self-defense kung ang mga sumusunod na elemento ay napatunayan:

    • Unlawful aggression: Kailangang mayroong aktuwal na pag-atake o banta sa buhay.
    • Reasonable necessity: Ang paraan ng pagtatanggol ay dapat na makatwiran sa uri ng pag-atake.
    • Lack of sufficient provocation: Walang sapat na dahilan para magsimula ang pag-atake.

    Ang unlawful aggression ang pinaka-importanteng elemento. Kung walang unlawful aggression, walang self-defense. Ibig sabihin, kailangan munang may banta sa iyong buhay bago ka magtanggol.

    Halimbawa, kung mayroong humampas sa iyo, hindi makatwiran na barilin mo siya. Ang pagtatanggol ay dapat na naaayon sa banta na iyong nararanasan.

    Ayon sa Artikulo 11 ng Revised Penal Code:

    “Anyone who acts in defense of his person or rights, provided that the following circumstances concur: First. Unlawful aggression; Second. Reasonable necessity of the means employed to prevent or repel it; Third. Lack of sufficient provocation on the part of the person defending himself.”

    Ang Kuwento ng Kaso: Dela Cruz vs. People

    Narito ang mga pangyayari sa kaso ni Dela Cruz:

    • Si Dela Cruz ay pumunta sa opisina ng kanyang asawa.
    • Nagkaroon siya ng pagtatalo kay Gonzales.
    • Ayon kay Dela Cruz, si Gonzales ang unang naglabas ng baril.
    • Nag-agawan sila sa baril, at nakuha ni Dela Cruz ang baril.
    • Ayon kay Dela Cruz, aksidente niyang napatay si Gonzales nang itulak siya nito gamit ang fire extinguisher.

    Ngunit ayon sa mga testigo, si Dela Cruz ang nagtutok ng baril kay Gonzales. Sinubukan ni Gonzales na protektahan ang sarili gamit ang fire extinguisher.

    Ayon sa Korte Suprema:

    “Even assuming arguendo that the gun originated from Jeffrey and an altercation transpired, and therefore, danger may have in fact existed, the imminence of that danger had already ceased the moment petitioner disarmed Jeffrey by wresting the gun from the latter.”

    Ibig sabihin, kahit na si Gonzales ang unang naglabas ng baril, nawala na ang banta nang makuha ni Dela Cruz ang baril. Wala nang dahilan para patayin si Gonzales.

    Dagdag pa ng Korte Suprema:

    “The means employed by a person resorting to self-defense must be rationally necessary to prevent or repel an unlawful aggression.”

    Hindi makatwiran ang pagbaril kay Gonzales dahil mayroon nang baril si Dela Cruz at si Gonzales ay mayroon lamang fire extinguisher.

    Ano ang Aral sa Kasong Ito?

    Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin ng mga sumusunod:

    • Kailangan mayroong unlawful aggression para masabing self-defense.
    • Ang pagtatanggol ay dapat na makatwiran sa banta na iyong nararanasan.
    • Kung nawala na ang banta, wala nang dahilan para magtanggol.

    Mahalagang Aral

    • Unlawful Aggression: Kailangan mayroong aktuwal at napipintong panganib sa buhay.
    • Reasonable Response: Ang iyong depensa ay dapat na katimbang sa banta.
    • Cessation of Threat: Kapag wala nang panganib, hindi na justified ang paggamit ng pwersa.

    Mga Madalas Itanong (FAQ)

    Q: Kailan ako maaaring gumamit ng self-defense?

    A: Maaari kang gumamit ng self-defense kung mayroong unlawful aggression, reasonable necessity, at lack of sufficient provocation.

    Q: Ano ang ibig sabihin ng unlawful aggression?

    A: Ito ay ang aktuwal na pag-atake o banta sa iyong buhay.

    Q: Paano kung aksidente kong napatay ang umaatake sa akin?

    A: Kailangan pa ring patunayan na mayroong self-defense. Ang aksidente ay hindi awtomatikong nangangahulugan na walang pananagutan.

    Q: Ano ang mangyayari kung hindi ko mapatunayan ang self-defense?

    A: Maaari kang mahatulang guilty sa Homicide o Murder, depende sa mga pangyayari.

    Q: Paano kung sobra ang aking pagtatanggol?

    A: Maaari kang managot sa batas dahil hindi makatwiran ang iyong pagtatanggol.

    Q: Ano ang dapat kong gawin kung ako ay inaatake?

    A: Subukang umiwas sa gulo. Kung hindi maiwasan, ipagtanggol ang iyong sarili sa makatwirang paraan. Ipaalam agad sa mga awtoridad ang nangyari.

    Naging biktima ka ba ng krimen o naakusahan? Huwag mag-atubiling humingi ng tulong legal. Ang ASG Law ay eksperto sa mga kasong kriminal. Para sa konsultasyon, mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.

  • Depensa sa Sarili: Kailan Ito Katanggap-tanggap sa Batas ng Pilipinas?

    Hanggang Saan Ka Pwedeng Lumaban? Ang Limitasyon ng Depensa sa Sarili sa Pilipinas

    [ G.R. No. 190340, July 24, 2013 ] PEOPLE OF THE PHILIPPINES, PLAINTIFF-APPELLEE, VS. ROGELIO RAMOS AND MARISSA INTERO RAMOS, ACCUSED-APPELLANTS.


    Madalas nating marinig ang katagang “depensa sa sarili” lalo na sa mga argumento o mainitang diskusyon. Ngunit pagdating sa batas, hindi basta-basta ang paggamit nito bilang depensa, lalo na sa kaso ng pagpatay. Sa ating pang-araw-araw na buhay, maaaring makaranas tayo ng sitwasyon kung saan kailangan nating ipagtanggol ang ating sarili o ang ating mahal sa buhay. Ngunit hanggang saan ba ang ating karapatan na lumaban? Kailan masasabing tama ang ating aksyon bilang depensa sa sarili, at kailan ito lalampas sa hangganan at magiging krimen?

    Ang Batas at ang Depensa sa Sarili

    Sa ilalim ng Revised Penal Code ng Pilipinas, partikular sa Article 11, nakasaad ang mga justifying circumstances, kung saan kasama ang self-defense o depensa sa sarili. Ayon sa batas:

    “Art. 11. Justifying circumstances. — The following do not incur any criminal liability: 1. Anyone who acts in defense of his person or rights, provided that the following circumstances concur: First. Unlawful aggression. Second. Reasonable necessity of the means employed to prevent or repel it. Third. Lack of sufficient provocation on the part of the person defending himself.”

    Ibig sabihin, hindi ka mananagot sa batas kung napatay mo ang isang tao kung napatunayan na kumilos ka para ipagtanggol ang iyong sarili o karapatan, at kung natugunan mo ang tatlong kondisyon na nakasaad sa batas. Mahalagang maunawaan ang bawat elemento nito upang malaman natin kung kailan natin maaaring gamitin ang depensa sa sarili.

    Unlawful Aggression (Labag sa Batas na Pang-aatake): Ito ang pinakaunang at pinakamahalagang elemento. Kailangan na mayroong aktuwal, napipinto, at labag sa batas na pang-aatake mula sa biktima na naglalagay sa panganib sa buhay o kaligtasan ng nagdedepensa. Hindi sapat ang basta banta o pananakot lamang. Kailangan na mayroong konkretong aksyon na nagpapakita ng intensyon na manakit.

    Reasonable Necessity of the Means Employed (Makatuwirang Paraan ng Depensa): Kung mayroong unlawful aggression, ang susunod na tanong ay kung ang paraan ng depensa na ginamit ay makatwiran. Hindi ibig sabihin nito na kailangan ay pareho ang armas o lakas ng umaatake at nagdedepensa. Ang mahalaga ay kung ang ginamit na paraan ay sapat lamang upang mapigilan o mapawi ang pang-aatake. Halimbawa, kung sinuntok ka lamang, hindi makatuwiran kung babarilin mo agad ang umaatake.

    Lack of Sufficient Provocation (Kakulangan ng Sapat na Provokasyon): Ang pangatlong elemento ay nagsasaad na ang nagdedepensa ay hindi dapat nag-provoke o nagsimula ng kaguluhan. Kung ikaw mismo ang nag-umpisa ng away, mahihirapan kang gamitin ang depensa sa sarili.

    Ang Kwento sa Likod ng Kaso: People v. Ramos

    Ang kaso ng People v. Ramos ay nagbibigay linaw sa aplikasyon ng depensa sa sarili, lalo na sa konteksto ng marahas na krimen. Nagsimula ang lahat noong Abril 11, 2006, sa Sto. Tomas, La Union. Sina Rogelio Ramos at Marissa Intero Ramos ay kinasuhan ng murder dahil sa pagkamatay ni Ronald A. Abacco.

    Ayon sa testimonya ng mga saksi ng prosekusyon, nagbabato umano si Rogelio sa bahay ng kanyang bayaw kung saan naroon si Abacco. Pinagsabihan ni Tandoc si Rogelio na tumigil. Maya-maya, lumabas si Marissa at nagsisigaw. Umapila si Tandoc kay Abacco na umalis na lamang upang maiwasan ang gulo. Ngunit imbes na umalis, lumapit si Abacco sa bahay ng mga Ramos at hinamon si Rogelio na lumabas para mag-usap. Binuksan ng mga Ramos ang kanilang gate, at bigla na lamang hinampas ni Rogelio si Abacco ng samurai sword ng dalawang beses. Nang bumagsak si Abacco, kinaladkad pa siya papasok sa bakuran ng mga Ramos, ibinangga ang ulo sa pader, at pinagsasaksak pa rin hanggang sa mamatay. Ayon pa sa mga saksi, sumigaw pa umano si Marissa ng “Patayin mo na yan!”.

    Sa kabilang banda, depensa naman ni Rogelio na siya ay nagdepensa lamang sa sarili. Ayon sa kanya, binabato umano ni Abacco ang kanilang bahay at hinahamon siyang lumabas. Nang lumabas siya, bigla umano siyang hinampas ni Abacco ng bolo. Pumasok umano siya sa bahay para kumuha ng samurai sword at nang lumabas siya ulit, muling umatake si Abacco. Sa pagtatanggol sa sarili, nahawakan umano niya ang kamay ni Abacco at ang bolo, at doon na niya pinagsasaksak si Abacco hanggang sa mamatay.

    Si Marissa naman ay naghain ng denial at alibi, sinasabing wala siya sa lugar ng krimen dahil nagpunta siya sa bahay ng barangay kagawad para humingi ng tulong.

    Ang Desisyon ng Korte

    Matapos ang pagdinig, napatunayang guilty sina Rogelio at Marissa ng Regional Trial Court (RTC). Umapela sila sa Court of Appeals (CA), ngunit ibinasura rin ang kanilang apela at kinumpirma ang desisyon ng RTC. Umabot ang kaso sa Korte Suprema.

    Sa Korte Suprema, sinuri muli ang kaso. Binigyang-diin ng Korte Suprema na si Rogelio mismo ang umamin na siya ang pumatay kay Abacco, ngunit depensa niya ay self-defense. Dahil dito, ayon sa Korte Suprema, nasa panig na ni Rogelio ang burden of proof o ang responsibilidad na patunayan na ang kanyang aksyon ay justified o naaayon sa batas.

    Sinabi ng Korte Suprema na hindi napatunayan ni Rogelio ang unlawful aggression mula kay Abacco. Ayon sa testimonya ng mga saksi, walang armas si Abacco nang pumunta ito sa bahay ng mga Ramos. Ang paglapit ni Abacco at pagtawag kay Rogelio para mag-usap ay hindi rin maituturing na unlawful aggression.

    Dagdag pa rito, binigyang-diin ng Korte Suprema ang dami at lalim ng sugat na tinamo ni Abacco. Labindalawang sugat ang natagpuan sa katawan ni Abacco, habang ang sugat ni Rogelio ay minor lamang. Ayon sa Korte Suprema, ang ganitong kalala ng sugat ay nagpapakita ng intensyon na pumatay, hindi lamang magdepensa.

    “Suffice it to say that a plea of self-defense is belied by the “nature, number, and location of the wounds” inflicted on the victim “since the gravity of said wounds is indicative of a determined effort to kill and not just to defend.”” – Korte Suprema sa People v. Ramos.

    Tungkol naman kay Marissa, ibinasura rin ng Korte Suprema ang kanyang denial at alibi. Hindi umano physically impossible para kay Marissa na mapunta sa lugar ng krimen dahil 400 metro lamang ang layo ng bahay ng barangay kagawad sa bahay nila. Bukod dito, positibo siyang kinilala ng mga saksi na kasama sa pagpatay kay Abacco.

    Dahil dito, kinumpirma ng Korte Suprema ang conviction kina Rogelio at Marissa Ramos para sa krimeng murder. Binago lamang ang halaga ng danyos na dapat nilang bayaran sa pamilya ni Abacco, at dinagdagan pa ng actual damages at interest.

    Ano ang Aral sa Kaso ng People v. Ramos?

    Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin ng ilang mahahalagang aral tungkol sa depensa sa sarili:

    • Mahalaga ang Unlawful Aggression: Hindi basta-basta masasabi na self-defense kung walang unlawful aggression mula sa biktima. Ang simpleng paglapit o paghamon ay hindi pa sapat.
    • Makatwiran Dapat ang Depensa: Kahit may unlawful aggression, kailangan na makatwiran ang paraan ng depensa na ginamit. Hindi dapat lumampas sa kinakailangan upang mapawi ang panganib.
    • Burden of Proof sa Depensa: Kung inaamin mo na ikaw ang pumatay ngunit depensa mo ay self-defense, ikaw ang may responsibilidad na patunayan ito sa korte.
    • Alibi ay Mahinang Depensa: Ang alibi ay mahinang depensa lalo na kung hindi physically impossible na mapunta ka sa lugar ng krimen. Mas matimbang pa rin ang positibong testimonya ng mga saksi.

    Mga Madalas Itanong Tungkol sa Depensa sa Sarili

    Tanong 1: Kung may nagbanta lang sa akin, pwede ko na ba siyang depensahan?

    Sagot: Hindi pa sapat ang banta lamang. Kailangan na mayroong unlawful aggression, ibig sabihin, may aktuwal na pang-aatake o napipintong panganib sa iyong buhay o kaligtasan.

    Tanong 2: Paano kung sa bahay ko ako inatake? Mas malakas ba ang depensa ko?

    Sagot: Oo, may tinatawag na “defense of dwelling.” Mas malakas ang presumption ng self-defense kung sa loob ng iyong bahay ka inatake. Ngunit kailangan pa rin na makatwiran ang paraan ng depensa.

    Tanong 3: Ano ang mangyayari kung lumampas ako sa “reasonable necessity” sa pagdepensa sa sarili?

    Sagot: Maaaring hindi na maituturing na self-defense ang iyong aksyon. Maaari kang makasuhan ng homicide (kung walang qualifying circumstances) o murder (kung mayroong qualifying circumstances tulad ng treachery).

    Tanong 4: Pwede ba akong magdala ng armas para sa self-defense?

    Sagot: Oo, ngunit kailangan mo ng lisensya para magdala ng baril. Ang pagdadala ng armas nang walang lisensya ay may kaakibat na parusa.

    Tanong 5: Ano ang dapat kong gawin kung inatake ako?

    Sagot: Kung posible, umiwas o tumakbo. Kung hindi maiiwasan ang labanan, depensahan ang sarili ngunit huwag lumampas sa makatwirang paraan. Pagkatapos ng insidente, agad na ipaalam sa pulis at kumuha ng legal na payo.

    Ang depensa sa sarili ay isang komplikadong usapin na nangangailangan ng masusing pag-aanalisa ng mga detalye ng bawat kaso. Kung ikaw ay nahaharap sa ganitong sitwasyon, mahalagang kumonsulta sa isang abogado upang maprotektahan ang iyong karapatan.

    Para sa karagdagang konsultasyon at legal na payo tungkol sa depensa sa sarili at iba pang usaping legal, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa ASG Law. Eksperto kami sa mga usapin ng batas kriminal at handang tumulong sa iyo. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Depensa sa Sarili: Kailan Ito Legal? – Isang Pagsusuri sa Batas ng Pilipinas

    Kailan Ka Pwedeng Magdepensa sa Sarili? – Gabay Mula sa Korte Suprema

    G.R. No. 199579, December 10, 2012

    Ang karahasan ay hindi kailanman ang unang sagot, ngunit paano kung ikaw ang unang atakihin? Sa Pilipinas, may karapatan kang ipagtanggol ang iyong sarili. Ngunit hanggang saan ang limitasyon nito? Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong Ramon Josue y Gonzales vs. People of the Philippines ay nagbibigay linaw sa depensa sa sarili at kung kailan ito maituturing na legal. Sa kasong ito, sinampahan si Ramon Josue ng frustrated homicide matapos barilin si Armando Macario. Ang pangunahing tanong: nakapagdepensa ba sa sarili si Josue, o siya ba talaga ang nagkasala?

    Ang Legal na Batayan ng Depensa sa Sarili

    Ang depensa sa sarili ay isang batayang karapatan na kinikilala ng Revised Penal Code ng Pilipinas. Nakasaad sa Artikulo 11 ng Revised Penal Code na hindi kriminal ang isang tao kung kanyang ginawa ay para ipagtanggol ang kanyang sarili, pamilya, o ari-arian mula sa unlawful aggression. Mahalaga ring tandaan ang Artikulo 248 na nagpapaliwanag sa Murder at Homicide, kung saan nakabatay ang kasong frustrated homicide. Para maging valid ang depensa sa sarili, kailangan mapatunayan ang tatlong elemento:

    1. Unlawful Aggression (Ligal na Pananalakay): Mayroong aktwal at iligal na pananalakay mula sa biktima. Hindi sapat ang banta lamang; kailangan mayroong pisikal na aksyon o malinaw na panganib.
    2. Reasonable Necessity of the Means Employed (Makatuwirang Paraan ng Depensa): Ang paraan ng pagdepensa ay makatwiran sa uri ng pananalakay. Hindi dapat sobra ang depensa kumpara sa banta. Halimbawa, hindi makatuwiran ang pagbaril kung suntok lang ang atake.
    3. Lack of Sufficient Provocation (Kakulangan ng Sapat na Probokasyon): Hindi dapat nagmula sa nagdepensa ang probokasyon o ang dahilan ng pananalakay. Kung ikaw ang nag-umpisa ng gulo, mahihirapan kang magdepensa sa sarili.

    Sa madaling salita, kailangan mayroong nananalakay, ang depensa ay hindi sobra sa pananalakay, at hindi ikaw ang nagpasimula ng gulo. Kung wala ang isa sa mga elementong ito, maaaring hindi tanggapin ng korte ang depensa sa sarili.

    Ang Kwento ng Kaso: Josue vs. People

    Nagsimula ang lahat noong Mayo 1, 2004, sa Tondo, Manila. Si Armando Macario, isang barangay tanod, ay bumibili ng gamot malapit sa bahay ni Ramon Josue. Ayon kay Macario, nilapitan siya ni Josue at inakusahan na sinira ang pintura ng sasakyan nito. Pinabulaanan ito ni Macario, ngunit bigla siyang pinaputukan ni Josue ng baril.

    Ayon sa testimonya ni Macario, tinamaan siya sa siko at mga daliri. Tumakbo siya palayo, ngunit hinabol pa rin siya ni Josue at binaril sa likod. Dinala si Macario sa ospital kung saan kinumpirma ng mga doktor na malubha ang kanyang mga sugat at maaaring ikamatay kung hindi naagapan.

    Depensa naman ni Josue, nagdepensa lang siya sa sarili. Ayon sa kanya, narinig niya na binubuksan ang hood ng kanyang jeep. Nakita niya si Macario at mga kasama nito na nagnanakaw ng baterya ng jeep. Nang sitahin niya, tinutukan siya ni Macario ng baril na .38 kalibre at pinaputok, ngunit pumalya. Doon na umano nagpaputok si Josue ng kanyang .45 kalibreng baril.

    Ang Paglilitis sa RTC at CA: Sa Regional Trial Court (RTC), pinakinggan ang mga testimonya ng magkabilang panig. Nagpresenta ang prosecution ng mga testigo, kabilang si Macario, mga doktor, at isang eyewitness na kaibigan pa ni Josue. Nagpresenta rin ang defense ng kanilang bersyon, kasama ang testimonya ni Josue at kanyang anak. Pinanigan ng RTC ang bersyon ng prosecution at hinatulang guilty si Josue sa frustrated homicide. Umapela si Josue sa Court of Appeals (CA), ngunit pinagtibay ng CA ang desisyon ng RTC.

    Ang Desisyon ng Korte Suprema: Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Binigyang-diin ng Korte Suprema na limitado lamang ang kanilang review sa mga tanong ng batas, at hindi sa mga factual findings ng lower courts maliban kung may malinaw na pagkakamali. Sa kasong ito, sinang-ayunan ng Korte Suprema ang factual findings ng RTC at CA na hindi nagdepensa sa sarili si Josue.

    Ayon sa Korte Suprema:

    “Factual findings of the trial court as regards its assessment of the witnesses’ credibility are entitled to great weight and respect by this Court, particularly when affirmed by the CA, and will not be disturbed absent any showing that the trial court overlooked certain facts and circumstances which could substantially affect the outcome of the case.”

    Sinabi pa ng Korte Suprema na bigo si Josue na mapatunayan ang unlawful aggression mula kay Macario. Ayon sa korte, si Josue pa nga ang lumapit kay Macario na bumibili lang ng gamot. Kahit na totoo ang alegasyon ni Josue na nagnanakaw si Macario, hindi ito nangangahulugan na may panganib sa buhay ni Josue na magbibigay-katwiran sa pagbaril.

    Dagdag pa ng Korte Suprema:

    “Contrary to the petitioner’s defense, there then appeared to be no “real danger to his life or personal safety,” for no unlawful aggression, which would have otherwise justified him in inflicting the gunshot wounds for his defense, emanated from Macario’s end.”

    Dahil dito, pinagtibay ng Korte Suprema ang conviction kay Josue sa frustrated homicide, ngunit binago ang hatol sa pagdagdag ng moral damages na P10,000 para kay Macario.

    Praktikal na Implikasyon: Ano ang Dapat Mong Malaman?

    Ang kasong Josue vs. People ay nagpapaalala sa atin na hindi basta-basta ang depensa sa sarili. Hindi sapat na sabihin lang na nagdepensa ka sa sarili; kailangan mo itong mapatunayan sa korte. Narito ang ilang mahahalagang aral mula sa kasong ito:

    • Unlawful Aggression ay Kailangan: Bago mo magamit ang depensa sa sarili, kailangan may aktwal na pananalakay o malinaw na banta ng pananalakay mula sa kalaban. Hindi sapat ang suspetsa o hinala lamang.
    • Hindi Sobra ang Depensa: Ang depensa ay dapat makatwiran sa pananalakay. Kung kaya mong tumakbo o humingi ng tulong, mas mabuti ito kaysa gumamit ng dahas agad.
    • Iwasan ang Probokasyon: Kung ikaw ang nag-umpisa ng gulo, mahihirapan kang magdepensa sa sarili. Sikaping umiwas sa komprontasyon kung maaari.
    • Ang Armas ay Huling Resort: Ang paggamit ng baril o iba pang nakamamatay na armas ay dapat huling resort lamang, kapag wala nang ibang paraan para ipagtanggol ang sarili.
    • Konsultahin ang Abogado: Kung ikaw ay nasangkot sa isang insidente ng depensa sa sarili, mahalagang kumonsulta agad sa abogado para malaman ang iyong mga karapatan at ang tamang proseso na dapat sundin.

    Mga Pangunahing Aral:

    • Ang depensa sa sarili ay isang legal na depensa, ngunit may mga kondisyon ito.
    • Kailangan mapatunayan ang unlawful aggression, reasonable necessity, at lack of sufficient provocation.
    • Ang paggamit ng armas ay dapat huling resort lamang.
    • Mahalagang kumonsulta sa abogado kung nasangkot sa insidente ng depensa sa sarili.

    Mga Madalas Itanong (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang pagkakaiba ng frustrated homicide sa homicide?
    Sagot: Ang frustrated homicide ay kapag may intensyon kang pumatay at ginawa mo na ang lahat para patayin ang biktima, ngunit hindi namatay dahil sa mga kadahilanang labas sa iyong kontrol, tulad ng mabilis na medikal na atensyon. Ang homicide naman ay nangyari na ang pagpatay.

    Tanong 2: Pwede ba akong magdepensa sa sarili kung nananakawan ako?
    Sagot: Oo, pwede kang magdepensa sa sarili kung may unlawful aggression. Kung ang pagnanakaw ay may kasamang banta sa iyong buhay o kalusugan, maaaring valid ang depensa sa sarili. Ngunit kailangan pa rin na makatwiran ang paraan ng iyong depensa.

    Tanong 3: Ano ang ibig sabihin ng “reasonable necessity of the means employed”?
    Sagot: Ibig sabihin nito, ang paraan ng iyong pagdepensa ay dapat akma sa uri ng pananalakay. Halimbawa, kung sinuntok ka lang, hindi makatuwiran na barilin mo agad ang nanuntok.

    Tanong 4: Paano kung hindi ako sigurado kung nagdepensa ba ako sa sarili o hindi?
    Sagot: Kumonsulta agad sa abogado. Sila ang makakapagbigay ng tamang legal advice batay sa iyong sitwasyon.

    Tanong 5: May moral damages ba sa frustrated homicide?
    Sagot: Oo, ayon sa kasong Josue vs. People, maaaring mag-award ng moral damages sa biktima ng frustrated homicide.

    Eksperto ang ASG Law sa mga kasong kriminal at depensa sa sarili. Kung ikaw ay nangangailangan ng legal na representasyon o konsultasyon tungkol sa depensa sa sarili, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.