Pinagtibay ng Korte Suprema na ang mga biyuda ng mga namatay na hukom, kahit bago pa man ang Republic Act No. 9946 (RA 9946), ay may karapatan sa survivorship benefits. Binago nito ang naunang interpretasyon na nagbabawal sa pagbibigay ng pensyon sa mga biyuda kung ang kanilang asawa ay hindi pa umabot sa edad ng pagreretiro noong sila’y namatay. Ang desisyong ito ay naglalayong tugunan ang pangangailangan ng mga pamilyang iniwan ng mga hukom, bilang pagkilala sa kanilang dedikasyon sa serbisyo publiko. Sa madaling salita, mas maraming biyuda na ngayon ang maaaring makinabang sa pensyon ng kanilang mga asawa.
Kuwento ng mga Biyuda: Kailan nga ba Dapat Tanggapin ang Surivorship Pension?
Sa ilalim ng RA 910, na sinusugan ng RA 9946, may mga pagbabago sa benepisyo para sa mga naulilang asawa ng mga hukom. Kabilang dito ang benepisyo sa pagreretiro, benepisyo sa pagkamatay, lump sum, survivorship pension benefits, at pagtaas ng pensyon. Ang mga dating batas ay nagbigay lamang ng benepisyo sa mga retiradong hukom o sa kanilang mga tagapagmana. Ngunit sa pagpasa ng RA 9946, layunin nitong palawakin ang sakop ng mga benepisyo upang kabilangan ang mga biyuda ng mga hukom, kahit na ang kanilang asawa ay namatay bago ang bisa ng RA 9946.
Ang Korte Suprema ay nagkaroon na ng pagkakataon upang suriin ang RA 9946 sa kaso ng Re: Application for Survivorship Pension Benefits under Republic Act No. 9946 of Mrs. Pacita A. Gruba, Surviving Spouse of the Late Manuel K. Gruba, Former CTA Associate Judge Gruba. Sa kasong ito, kinilala ng Korte ang karapatan ng mga biyuda na makatanggap ng benepisyo, kahit na ang kanilang asawa ay namatay bago pa man ang RA 9946. Nanindigan ang Korte na ang RA 9946 ay isang batas na nagtataguyod ng katarungang panlipunan, kaya’t dapat itong bigyang-kahulugan nang maluwag upang matupad ang layunin nito.
Alinsunod sa prinsipyong ito, binigyang-diin ng Korte na ang terminong “retirado” ay hindi lamang tumutukoy sa mga hukom na umabot na sa edad ng pagreretiro, kundi pati na rin sa mga hukom na nagretiro dahil sa kapansanan o namatay sa serbisyo. Ang interpretasyong ito ay nagbibigay-daan sa mas maraming biyuda na makatanggap ng survivorship benefits, na naaayon sa layunin ng batas na pangalagaan ang kapakanan ng mga pamilyang iniwan ng mga hukom.
Republic Act No. 9946 provides for a retroactivity clause Section 4, adding Section 3-B to Republic Act No. 910:
SEC. 3-B. The benefits under this Act shall be granted to all those who have retired prior to the effectivity of this Act: Provided, That the benefits shall be applicable only to the members of the Judiciary: Provided, further, That the benefits to be granted shall be prospective. (emphasis supplied)
Para mas maintindihan, ang Korte Suprema ay nagbigay ng gabay kung sino ang mga kwalipikadong makatanggap ng benepisyo. Una, ang mga asawa ng mga dating mahistrado na nagretiro na. Pangalawa, ang mga asawa ng mga mahistrado na dapat sana’y nagretiro na noong sila’y namatay. Bukod pa rito, kabilang din dito ang mga Court Administrator at Deputy Court Administrators, basta’t sila ay naging hukom bago sila humawak ng posisyong administratibo. Ibig sabihin, kung ang Court Administrator o Deputy Court Administrator ay hindi naglingkod bilang hukom, ang kanyang biyuda ay hindi makakatanggap ng survivorship benefits.
Higit pa rito, ang mga benepisyo ay otomatikong tataas tuwing may pagtaas sa sahod ng mga aktibong hukom. Ayon sa Korte, hindi dapat bigyang kahulugan ang Seksyon 3-A nang hiwalay sa Seksyon 3, talata 2. Kung ang hukom ay buhay pa, ang awtomatikong pagtaas ng pensyon ay mapupunta sa kanya. Kaya naman, kung ang hukom ay namatay na, ang kanyang biyuda ay dapat ding tumanggap ng parehong pagtaas. Kung hindi ito ipatutupad, hindi matutupad ang layunin ng batas na tulungan ang mga biyuda ng mga hukom.
Bilang pagtatapos, nilinaw ng Korte na dapat ituring na permanente at total ang kapansanan ng isang hukom na namatay sa serbisyo. Kaya naman, ang kanyang biyuda ay may karapatan sa survivorship benefits, na kung saan ay ibabatay sa haba ng serbisyo ng kanyang asawa: buong buwanang pensyon kung 15 taon o higit pa ang serbisyo, o pro rata kung mas mababa sa 15 taon. Ito ay dagdag pa sa mga benepisyo sa kamatayan na natanggap na ng biyuda.
FAQs
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung ang mga biyuda ng mga namatay na hukom, bago pa man ang RA 9946, ay may karapatan sa survivorship benefits. Nais ding linawin ng Korte ang mga sakop ng nasabing batas. |
| Sino ang mga sakop ng RA 9946? | Ang RA 9946 ay sumasaklaw sa mga biyuda ng mga hukom na nagretiro, dapat sana’y nagretiro na, o namatay sa serbisyo. Kasama rin ang Court Administrator o Deputy Court Administrator, basta’t sila ay naging hukom bago humawak ng posisyong administratibo. |
| Ano ang mangyayari sa mga biyuda na ang asawa ay nagretiro dahil sa kapansanan? | Ang mga biyuda ng mga hukom na nagretiro dahil sa kapansanan ay may karapatan sa survivorship benefits. Ang halaga ay ibabatay sa haba ng serbisyo ng kanilang asawa. |
| May awtomatikong pagtaas ba sa pensyon ng mga biyuda? | Oo, ang pensyon ng mga biyuda ay otomatikong tataas tuwing may pagtaas sa sahod ng mga aktibong hukom. |
| Paano kung ang hukom ay namatay sa serbisyo nang wala pang 15 taon? | Kung ang hukom ay namatay sa serbisyo nang wala pang 15 taon, ang kanyang biyuda ay makakatanggap ng pro rata na pensyon. |
| Ano ang pinagkaiba ng benepisyo sa pagkamatay at survivorship pension benefits? | Ang benepisyo sa pagkamatay ay isang lump sum na ibinibigay sa mga tagapagmana ng hukom. Ang survivorship pension benefits ay buwanang pensyon na ibinibigay sa biyuda ng hukom. |
| Ano ang epekto nito sa Revised Administrative Circular No. 81-2010? | Inutusan ng Korte na baguhin ang Revised Administrative Circular No. 81-2010 upang umayon sa desisyon sa kasong ito. |
| Kailangan bang hintayin ng 10 taon bago matanggap ang pensyon? | Kung ang hukom ay namatay sa serbisyo na wala pang 15 taon ang serbisyo, ang pagbayad ng survivorship pension ay magsisimula lamang pagkatapos ng 10 taon. |
Sa pamamagitan ng desisyong ito, mas maraming biyuda ng mga hukom ang makakatanggap ng tulong pinansyal mula sa gobyerno. Ang mga susog sa RA 9946 ay nagbibigay ng seguridad sa mga pamilya ng mga hukom, na nagbibigay-daan sa kanila upang magpatuloy sa kanilang buhay nang hindi gaanong nababahala tungkol sa kanilang kinabukasan.
Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na patnubay na iniayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: RE: REQUESTS FOR SURVIVORSHIP PENSION BENEFITS OF SPOUSES OF JUSTICES AND JUDGES WHO DIED PRIOR TO THE EFFECTIVITY OF REPUBLIC ACT NO. 9946, A.M. No. 17-08-01-SC, September 19, 2017