Ang Saklaw ng Search Warrant: Hindi Lahat Puwedeng Kuhanin
n
G.R. No. 257683, October 21, 2024
n
Isipin na may mga pulis na pumasok sa bahay mo dala ang isang search warrant. May karapatan ba silang kunin ang lahat ng bagay na gusto nila? Hindi. Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin na kahit may search warrant, may limitasyon pa rin ang mga bagay na puwedeng kuhanin. Kung lalampas dito, maaaring mapawalang-bisa ang warrant at hindi magamit ang mga ebidensya sa korte.
nn
Introduksyon
n
Ang karapatan laban sa hindi makatwirang paghahalughog at pagkuha (unreasonable searches and seizures) ay isa sa mga pinakamahalagang proteksyon na ibinibigay ng ating Saligang Batas. Tinitiyak nito na hindi basta-basta papasok ang gobyerno sa ating mga tahanan at kukunin ang ating mga gamit. Ngunit paano kung may search warrant? May limitasyon pa rin ba? Sa kaso ni Jimmy B. Puguon, Jr. laban sa People of the Philippines, tinalakay ng Korte Suprema ang saklaw ng isang search warrant at kung ano ang mangyayari kung lumampas dito.
nn
Legal na Konteksto
n
Ayon sa Seksyon 2, Artikulo III ng Saligang Batas, hindi dapat labagin ang karapatan ng mga mamamayan na maging ligtas sa kanilang mga sarili, bahay, papeles, at mga ari-arian laban sa hindi makatwirang paghahalughog at pagkuha. Hindi rin dapat mag-isyu ng warrant maliban kung may probable cause na personal na tinutukoy ng hukom pagkatapos suriin sa ilalim ng panunumpa o pagpapatotoo ang nagrereklamo at ang mga saksing maaaring iharap niya, at partikular na tinutukoy ang lugar na hahalughugin at ang mga bagay na kukunin.
n
Mahalaga ring tandaan ang Rule 126, Seksyon 4 ng Rules of Court: “A search warrant shall not issue except upon probable cause in connection with one specific offense to be determined personally by the judge after examination under oath or affirmation of the complainant and the witnesses he may produce, and particularly describing the place to be searched and the things to be seized which may be anywhere in the Philippines.” Ang layunin nito ay upang maiwasan ang tinatawag na “scatter-shot warrants” o mga warrant na napakalawak ng saklaw.
n
Halimbawa, kung ang warrant ay para sa paglabag sa Republic Act No. 10591 (Comprehensive Firearms and Ammunition Regulation Act), hindi maaaring kumuha ng mga bagay na may kaugnayan sa ibang krimen, maliban kung may kaugnayan ito sa nasabing paglabag.
n
Konstitusyon ng Pilipinas, Artikulo III, Seksyon 2: “Ang karapatan ng mga tao na maging ligtas sa kanilang mga sarili, bahay, papeles, at mga ari-arian laban sa hindi makatwirang paghahalughog at pagkuha ng anumang uri at para sa anumang layunin ay hindi dapat labagin, at walang search warrant o warrant of arrest na dapat ipalabas maliban kung may probable cause na personal na tinutukoy ng hukom pagkatapos suriin sa ilalim ng panunumpa o pagpapatotoo ang nagrereklamo at ang mga saksing maaaring iharap niya, at partikular na tinutukoy ang lugar na hahalughugin at ang mga bagay na kukunin.”
nn
Pagkakahiwalay ng Kaso
n
Narito ang mga pangyayari sa kaso ni Puguon:
n
- n
- Nag-isyu ang RTC ng search warrant laban kay Puguon para sa paglabag umano sa RA 10591 (illegal possession of firearms) at RA 9516 (illegal possession of explosives).
- Nakakuha ang mga pulis ng mga baril, bala, at granada sa bahay ni Puguon.
- Kinwestyon ni Puguon ang validity ng warrant dahil umano’y “scatter-shot” ito dahil sakop nito ang dalawang magkaibang krimen.
- Ipinagtanggol ng taga-usig na hindi “scatter-shot” ang warrant dahil parehong nagmula ang RA 10591 at RA 9516 sa Presidential Decree No. 1866.
- Ibinasura ng RTC ang mosyon ni Puguon.
- Umapela si Puguon sa Court of Appeals (CA), ngunit ibinasura rin ito.
n
n
n
n
n
n
n
Nagdesisyon ang Korte Suprema na may bahagyang merito ang petisyon ni Puguon. Ayon sa Korte, mali ang CA sa paggamit ng kasong Prudente v. Dayrit dahil sa kasong iyon, iisang batas lamang ang nilabag. Sa kaso ni Puguon, dalawang magkaibang batas ang sangkot: RA 10591 para sa mga baril at bala, at RA 9516 para sa granada.
n
“Verily, it would be an egregious error to declare that Republic Act No. 10591 originates from Presidential Decree No. 1866. Congress could very well have provided that the former is an amendment or supplement of the latter, but it did not. It was never its legislative intent to do so. Republic Act No. 10591 is an entirely new law which must be read on its own. Thus, the Court rejects the argument that violations of Republic Act No. 10591 and Republic Act No. 9516 can be lumped together in the same search warrant because both laws originate from Presidential Decree No. 1866.“
n
“Nevertheless, notwithstanding the defect in Search Warrant No. 0015-2019, the same must remain valid except as to the portion which authorized the seizure from Puguon of two hand grenades.”
n
Dahil dito, ibinalido ng Korte Suprema ang search warrant para sa mga baril at bala (RA 10591) ngunit ipinawalang-bisa ito para sa granada (RA 9516). Ipinag-utos din ng Korte na ibasura ang Criminal Case No. 3902-2019 (illegal possession of explosives) at hindi magamit ang mga ebidensya na nakuha dito.
nn
Praktikal na Implikasyon
n
Ang kasong ito ay nagpapakita na dapat maging maingat ang mga awtoridad sa pag-isyu at pag-execute ng mga search warrant. Dapat tiyakin na ang warrant ay partikular na tumutukoy sa isang krimen lamang at sa mga bagay na may kaugnayan dito. Kung hindi, maaaring mapawalang-bisa ang warrant at hindi magamit ang mga ebidensya sa korte.
nn
Mga Mahalagang Leksyon
n
- n
- Isang Krimen Lang: Ang search warrant ay dapat para lamang sa isang partikular na krimen.
- Partikular na Paglalarawan: Dapat malinaw na nakasaad sa warrant ang mga bagay na kukunin.
- Proteksyon ng Karapatan: Ang karapatan laban sa hindi makatwirang paghahalughog ay mahalaga at dapat protektahan.
n
n
n
nn
Mga Madalas Itanong (Frequently Asked Questions)
n
Tanong: Ano ang dapat kong gawin kung may mga pulis na may search warrant na pumunta sa bahay ko?
n
Sagot: Makipag-cooperate sa mga pulis, ngunit tandaan ang iyong mga karapatan. Hingin ang kopya ng warrant at basahin itong mabuti. Obserbahan kung ano ang mga kinukuha nila at tiyakin na nakalista ito sa warrant.
nn
Tanong: Paano kung kinukuha ng mga pulis ang mga bagay na wala sa warrant?
n
Sagot: Ipahayag ang iyong pagtutol at sabihin na wala ito sa warrant. Kumuha ng litrato o video kung maaari. Itala ang mga bagay na kinuha nila na wala sa warrant.
nn
Tanong: Ano ang dapat kong gawin pagkatapos ng search?
n
Sagot: Kumonsulta sa abogado upang malaman ang iyong mga karapatan at kung paano ka makakakuha ng legal na tulong.
nn
Tanong: Maaari bang gamitin ang mga ebidensya na nakuha sa ilegal na search laban sa akin?
n
Sagot: Hindi. Ang mga ebidensya na nakuha sa ilegal na search ay hindi maaaring gamitin laban sa iyo sa korte.
nn
Tanong: Ano ang