ASG Law

Tag: Quantum Meruit

  • Pagkuha ng Attorney’s Fees Pagkatapos ng Pinal na Desisyon: Kailan Ito Maaari?

    Pagkuha ng Attorney’s Fees Pagkatapos ng Pinal na Desisyon: Kailan Ito Maaari?

    G.R. No. 191470, January 26, 2015

    Isipin na nagsampa ka ng kaso at nanalo, ngunit ang iyong abogado ay hindi pa nababayaran. Maaari pa ba siyang maghabol ng kanyang attorney’s fees kahit tapos na ang kaso? Ito ang tanong na sinagot ng Korte Suprema sa kasong ito, kung saan tinalakay kung kailan maaaring maghain ng motion para sa attorney’s fees kahit tapos na ang paglilitis.

    Ang kasong ito ay nagpapakita na may mga pagkakataon na maaaring maghabol ang isang abogado ng kanyang bayad kahit tapos na ang kaso. Mahalaga na malaman ang mga legal na prinsipyo na nakapaloob dito upang maprotektahan ang karapatan ng mga abogado at kliyente.

    Legal na Konteksto

    Bago natin talakayin ang detalye ng kaso, mahalaga na maintindihan ang legal na batayan ng attorney’s fees. Mayroong dalawang uri ng attorney’s fees: ordinaryo at ekstraordinaryo. Ang ordinaryong attorney’s fees ay ang bayad na napagkasunduan ng abogado at kliyente para sa serbisyong legal. Ang ekstraordinaryong attorney’s fees naman ay ang bayad na ipinag-uutos ng korte na bayaran ng natalong partido sa nanalo bilang danyos.

    Ayon sa Korte Suprema sa kasong Rosario, Jr. v. De Guzman, G.R. No. 191247, July 10, 2013, 701 SCRA 78:

    “The attorney’s fees which a court may, in proper cases, award to a winning litigant is, strictly speaking, an item of damages. It differs from that which a client pays his counsel for the latter’s professional services. However, the two concepts have many things in common that a treatment of the subject is necessary.”

    Ang paghahabol ng attorney’s fees ay maaaring gawin sa parehong kaso kung saan nagbigay ng serbisyo ang abogado o sa isang hiwalay na kaso. Mahalaga na sundin ang tamang proseso upang matiyak na mapoprotektahan ang karapatan ng abogado na makatanggap ng kanyang bayad.

    Pagkakasunod-sunod ng Kaso

    Ang kasong ito ay nagsimula sa isang agraryong kaso kung saan kinontrata ni Atty. Angel T. Domingo si Atty. Augusto M. Aquino para maging abogado niya sa kaso ng pagkuha ng lupa ng Department of Agrarian Reform (DAR). Napagkasunduan nila na ang attorney’s fees ay 30% ng anumang dagdag na makukuha sa just compensation.

    Narito ang mga pangyayari:

    • 2002: Kinontrata ni Atty. Domingo si Atty. Aquino.
    • 2004: Nagdesisyon ang RTC na mas mataas ang just compensation.
    • 2007: Namatay si Atty. Domingo.
    • 2008: Kinatigan ng Korte Suprema ang desisyon ng RTC.
    • 2009: Naghain si Atty. Aquino ng motion para sa attorney’s fees.
    • 2010: Ibinasura ng RTC ang motion ni Atty. Aquino.

    Ayon sa Korte Suprema:

    “It is well settled that a claim for attorney’s fees may be asserted either in the very action in which the services of a lawyer had been rendered or in a separate action.”

    Dahil dito, naghain si Atty. Aquino ng petition for certiorari sa Korte Suprema, na nagsasabing nagkamali ang RTC sa pagbasura ng kanyang motion.

    Praktikal na Implikasyon

    Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagpapakita na maaaring maghain ng motion para sa attorney’s fees kahit tapos na ang kaso, basta’t ito ay ginawa sa loob ng takdang panahon. Ang desisyon na ito ay mahalaga para sa mga abogado dahil pinoprotektahan nito ang kanilang karapatan na makatanggap ng bayad para sa kanilang serbisyo.

    Mga Mahalagang Aral:

    • Ang abogado ay may karapatan na makatanggap ng bayad para sa kanyang serbisyo.
    • Maaaring maghain ng motion para sa attorney’s fees kahit tapos na ang kaso.
    • Mahalaga na sundin ang tamang proseso at takdang panahon sa paghahain ng motion.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong: Maaari bang maghabol ng attorney’s fees kahit walang kasulatan ang kontrata sa abogado?

    Sagot: Oo, ngunit ang halaga ng attorney’s fees ay ibabase sa quantum meruit, o kung ano ang nararapat na bayad.

    Tanong: Ano ang ibig sabihin ng quantum meruit?

    Sagot: Ito ay ang halaga ng bayad na nararapat ibayad sa abogado batay sa kanyang ginawang serbisyo, oras na ginugol, at kahalagahan ng kaso.

    Tanong: Gaano katagal ang takdang panahon para maghain ng motion para sa attorney’s fees?

    Sagot: Kung walang kasulatan ang kontrata, mayroon kang anim (6) na taon para maghain ng aksyon upang mabawi ang professional fees para sa serbisyong ibinigay.

    Tanong: Ano ang mga dapat isaalang-alang sa pagtatakda ng halaga ng attorney’s fees?

    Sagot: Kabilang dito ang oras na ginugol, kahirapan ng kaso, kahalagahan ng kaso, kasanayan ng abogado, at benepisyo na natanggap ng kliyente.

    Tanong: Ano ang mangyayari kung hindi ako makabayad ng docket fees para sa motion ko?

    Sagot: Hindi ito agad magdudulot ng pagkawala ng hurisdiksyon ng korte, ngunit ang hindi nabayarang docket fees ay magiging lien sa judgment.

    Kung kailangan mo ng legal na tulong o pagpapayo tungkol sa attorney’s fees o iba pang legal na usapin, ang ASG Law ay handang tumulong. Kami ay eksperto sa larangang ito at nagbibigay ng de-kalidad na serbisyong legal. Huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin para sa konsultasyon. Maaari kayong mag-email sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website dito.

  • Huwag Palampasin ang Deadline: Ang Kahalagahan ng Reglementary Period sa Motion for Reconsideration

    Huwag Palampasin ang Deadline: Ang Aral sa Paghahain ng Motion for Reconsideration

    G.R. No. 189618, January 15, 2014

    Madalas nating naririnig ang kasabihang, “Ang huli ay lagging nagsisisi.” Sa mundo ng batas, lalo na pagdating sa usapin ng paghahabol sa korte, ang kasabihang ito ay may malalim na katotohanan. Isang araw na pagkahuli sa paghahain ng kinakailangang dokumento ay maaaring maging sanhi ng pagkawala ng iyong kaso, gaano man kalakas ang iyong argumento. Ang kasong ito sa pagitan ng Rivelisa Realty, Inc. at First Sta. Clara Builders Corporation ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging maagap at pagsunod sa mga itinakdang panahon o ‘reglementary periods’ sa batas.

    Sa kasong ito, ang pangunahing tanong ay kung tama ba ang Court of Appeals (CA) sa pagpapasya na hindi na maaaring pahabain ang 15-araw na ‘reglementary period’ para maghain ng ‘motion for reconsideration.’ Bukod pa rito, tinalakay rin ang prinsipyo ng ‘quantum meruit’ at kung kailan ito maaaring gamitin upang mabayaran ang isang partido para sa kanilang nagawang trabaho.

    Ang Batas Tungkol sa Motion for Reconsideration at Reglementary Period

    Sa sistema ng korte sa Pilipinas, may mga tiyak na panuntunan at proseso na dapat sundin. Isa na rito ang ‘motion for reconsideration,’ na isang paraan upang hilingin sa korte na muling pag-aralan ang kanilang desisyon. Mahalaga itong malaman dahil ito ang unang hakbang kung hindi ka sang-ayon sa naging pasya ng korte. Gayunpaman, may mahigpit na panuntunan pagdating sa panahon ng paghahain nito.

    Ayon sa Rules of Court, partikular sa Rule 41, Section 3, at Rule 13, Section 2 ng Internal Rules of the Court of Appeals, “The appeal shall be taken within fifteen (15) days from notice of the judgment or final order appealed from” at “The motion for reconsideration shall be filed within the period for taking an appeal from the decision or resolution… The period for filing a motion for reconsideration is non-extendible.” Ibig sabihin, labing-limang (15) araw lamang ang ibinibigay para maghain ng ‘motion for reconsideration’ mula nang matanggap ang kopya ng desisyon ng korte. At higit sa lahat, hindi ito maaaring pahabain maliban na lamang sa Korte Suprema.

    Ang panuntunang ito ay nagmula pa sa kaso ng Habaluyas Enterprises v. Japzon (1986) at muling binigyang-diin sa Rolloque v. CA (1991). Layunin nito na magkaroon ng katiyakan at ‘finality’ sa mga desisyon ng korte. Kung papayagan ang pagpapahaba ng panahon, maaaring maantala nang walang katapusan ang pagiging pinal ng isang desisyon, na magdudulot ng kawalan ng hustisya at kawalan ng tiwala sa sistema ng korte.

    Halimbawa, isipin mo na nanalo ka sa isang kaso sa Regional Trial Court. Kung hindi maghahabol ang kabilang partido sa loob ng 15 araw, pinal na ang desisyon at maaari mo nang ipatupad ito. Ngunit kung papayagan ang pagpapahaba ng panahon para maghain ng ‘motion for reconsideration,’ maaaring maantala ang pagpapatupad ng desisyon nang matagal, na magiging kawawa naman para sa nagwagi sa kaso.

    Ang Kwento ng Kaso: Rivelisa Realty vs. First Sta. Clara

    Nagsimula ang kasong ito sa isang ‘Joint Venture Agreement’ (JVA) sa pagitan ng Rivelisa Realty, Inc. (Rivelisa) at First Sta. Clara Builders Corporation (First Sta. Clara) noong 1995. Layunin ng JVA na magsagawa ng ‘horizontal development’ sa isang subdivision project sa Cabanatuan City. Ayon sa kasunduan, ang First Sta. Clara ang gagawa ng development works sa natitirang 69% ng proyekto sa loob ng 12 buwan. Kapalit nito, 60% ng mga lote ay mapupunta sa First Sta. Clara.

    Ngunit sa kalagitnaan ng proyekto, nagkaproblema sa pondo ang First Sta. Clara. Dahil dito, huminto ang First Sta. Clara sa pagtatrabaho at nagpahayag ng intensyon na umatras sa JVA. Pumayag naman ang Rivelisa at nagkasundo silang tapusin na ang JVA. Nagkaroon ng pagtatalo sa halaga ng natapos na trabaho ng First Sta. Clara. Sa huli, pumayag ang Rivelisa na bayaran ang First Sta. Clara ng P3,000,000.00 bilang kabayaran sa nagawa nitong trabaho, kahit umano’y sobra pa ito sa obligasyon nila sa ilalim ng JVA.

    Ngunit hindi nabayaran ng Rivelisa ang P3,000,000.00. Kaya naman, naghain ng reklamo ang First Sta. Clara sa Regional Trial Court (RTC) para mapilitan ang Rivelisa na magbayad at humihingi rin ng danyos.

    Ang Desisyon ng RTC: Ibinasura ng RTC ang reklamo ng First Sta. Clara at inutusan pa itong magbayad sa Rivelisa ng danyos at attorney’s fees. Ayon sa RTC, ang First Sta. Clara ang unang lumabag sa JVA dahil hindi nito natapos ang trabaho at hindi rin nakapaglaan ng sariling pondo na P10,000,000.00 bago humingi ng bayad sa Rivelisa.

    Ang Desisyon ng Court of Appeals (CA): Binaliktad ng CA ang desisyon ng RTC. Pinaboran ng CA ang First Sta. Clara at inutusan ang Rivelisa na bayaran ang P3,000,000.00 para sa nagawa nitong trabaho. Ayon sa CA, kahit natapos na ang JVA sa pamamagitan ng mutual agreement, nararapat pa rin na mabayaran ang First Sta. Clara para sa benepisyong natanggap ng Rivelisa mula sa trabaho nito.

    Natanggap ng Rivelisa ang desisyon ng CA noong March 3, 2009. Sa halip na maghain agad ng ‘motion for reconsideration,’ humingi muna sila ng 15-araw na ekstensyon para maghain nito. Naghain sila ng ‘Motion for Extension of Time to File a Motion for Reconsideration’ noong March 18, 2009 at saka naghain ng mismong ‘Motion for Reconsideration’ noong April 2, 2009.

    Ngunit ibinasura ng CA ang ‘motion for extension’ at hindi rin pinansin ang ‘motion for reconsideration’ dahil huli na raw ang paghahain. Kaya naman, umakyat ang kaso sa Korte Suprema.

    Ang Desisyon ng Korte Suprema: Kinatigan ng Korte Suprema ang CA. Ayon sa Korte Suprema, pinal na ang desisyon ng CA dahil huli na ang paghahain ng ‘motion for reconsideration’ ng Rivelisa. Nilinaw ng Korte Suprema na “the 15-day period for filing a motion for new trial or reconsideration is non-extendible.” Dahil dito, hindi na maaaring repasuhin ng Korte Suprema ang desisyon ng CA tungkol sa merito ng kaso.

    Kahit na sinuri ng Korte Suprema ang merito ng kaso, sinabi rin nito na tama ang CA sa pagpabor sa First Sta. Clara batay sa prinsipyo ng quantum meruit. Ayon sa Korte Suprema, “under this principle, a contractor is allowed to recover the reasonable value of the thing or services rendered despite the lack of a written contract, in order to avoid unjust enrichment.” Dahil nakinabang ang Rivelisa sa trabaho ng First Sta. Clara, nararapat lamang na bayaran ito para maiwasan ang ‘unjust enrichment.’ Binigyang-diin din ng Korte Suprema na mismong ang Rivelisa ay nangako na babayaran ang First Sta. Clara ng P3,000,000.00.

    Sabi ng Korte Suprema: “Verily, a party who fails to question an adverse decision by not filing the proper remedy within the period prescribed by law loses the right to do so as the decision, as to him, becomes final and binding.” Dagdag pa nito, “Quantum meruit means that, in an action for work and labor, payment shall be made in such amount as the plaintiff reasonably deserves… because the principle aims to prevent undue enrichment based on the equitable postulate that it is unjust for a person to retain any benefit without paying for it.”

    Praktikal na Aral: Ano ang Dapat Mong Malaman?

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng dalawang mahalagang aral:

    1. Mahalaga ang Deadline: Huwag kailanman balewalain ang mga ‘reglementary periods.’ Sa kasong ito, dahil nagkamali ang Rivelisa sa pag-akala na maaari silang humingi ng ekstensyon para maghain ng ‘motion for reconsideration,’ nawala ang kanilang pagkakataon na maparepaso ang desisyon ng CA. Laging tandaan: Ang 15-araw na panahon para maghain ng ‘motion for reconsideration’ ay hindi maaaring pahabain sa Court of Appeals at mababang korte.
    2. Quantum Meruit: Kahit walang pormal na kontrata, maaaring mabayaran ang isang partido para sa trabahong nagawa batay sa prinsipyo ng quantum meruit, lalo na kung nakinabang ang kabilang partido sa trabahong ito. Layunin nito na maiwasan ang ‘unjust enrichment.’

    Key Lessons:

    • Laging alamin ang deadline. Maging maingat sa pagbilang ng araw at huwag maghintay ng huling minuto para maghain ng dokumento sa korte.
    • Huwag umasa sa ekstensyon. Sa Court of Appeals at mababang korte, hindi pinapayagan ang ekstensyon para sa paghahain ng ‘motion for reconsideration.’
    • Kung nakinabang ka sa trabaho ng iba, dapat kang magbayad. Ang prinsipyo ng quantum meruit ay magpoprotekta sa mga nagtrabaho kahit walang pormal na kontrata.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang ‘motion for reconsideration’?
    Sagot: Ito ay isang pormal na kahilingan sa korte na muling pag-aralan at baguhin ang kanilang desisyon.

    Tanong 2: Gaano katagal ang panahon para maghain ng ‘motion for reconsideration’?
    Sagot: Labing-limang (15) araw mula nang matanggap ang kopya ng desisyon ng korte.

    Tanong 3: Maaari bang pahabain ang 15-araw na panahon para maghain ng ‘motion for reconsideration’?
    Sagot: Hindi. Hindi ito pinapayagan sa Court of Appeals at mababang korte. Tanging sa Korte Suprema lamang maaaring humingi ng ekstensyon, at depende pa rin ito sa diskresyon ng Korte.

    Tanong 4: Ano ang mangyayari kung huli akong maghain ng ‘motion for reconsideration’?
    Sagot: Ibasasura ng korte ang iyong ‘motion for reconsideration’ dahil ‘filed out of time.’ Ang desisyon ng korte ay magiging pinal at hindi na maaari pang baguhin.

    Tanong 5: Ano ang ibig sabihin ng quantum meruit?
    Sagot: Ito ay prinsipyo ng batas na nagpapahintulot sa isang tao na mabayaran para sa trabahong nagawa niya, kahit walang pormal na kontrata, upang maiwasan ang ‘unjust enrichment’ o hindi makatarungang pagyaman ng isang partido sa kapinsalaan ng iba.

    Tanong 6: Kailan maaaring gamitin ang prinsipyo ng quantum meruit?
    Sagot: Karaniwang ginagamit ito kapag walang malinaw na kasunduan o kontrata sa pagitan ng mga partido, ngunit mayroong serbisyo o trabahong naisagawa at natanggap ng isang partido.

    Naranasan mo na ba ang ganitong sitwasyon o may katanungan ka pa tungkol sa ‘motion for reconsideration’ o ‘quantum meruit’? Ang ASG Law ay eksperto sa usaping batas kontrata at civil litigation. Huwag mag-atubiling makipag-ugnayan para sa konsultasyon. Maaari ka ring sumulat sa amin sa hello@asglawpartners.com.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Kontrata sa Bayad sa Abogado: Bakit Mahalaga ang Kasulatan at Kailan Ito Ipinagbabawal

    Kontrata sa Bayad sa Abogado: Bakit Mahalaga ang Kasulatan at Kailan Ito Ipinagbabawal

    G.R. No. 173188, January 15, 2014

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng batas, mahalaga ang malinaw na usapan, lalo na pagdating sa bayad sa serbisyo ng abogado. Isipin mo na lang, nagtiwala ka sa isang abogado para ipaglaban ang iyong karapatan sa lupa na pinaghirapan ng iyong pamilya. Ngunit paano kung ang napag-usapan ninyong bayad ay maging sanhi pa ng mas malaking problema? Ito ang sentro ng kaso ng Cadavedo v. Lacaya, kung saan tinalakay ng Korte Suprema ang kahalagahan ng kasulatan sa usapin ng bayad sa abogado at ang limitasyon nito, lalo na kung ito ay labag sa batas.

    Ang kasong ito ay nagmula sa alitan tungkol sa isang lupain at ang bayad sa abogado na tumulong para mabawi ito. Ang pangunahing tanong dito: Tama ba na ibigay bilang bayad sa abogado ang kalahati ng lupain, kahit pa may nakasulat na kasunduan na mas maliit ang halaga?

    KONTEKSTONG LEGAL

    Sa Pilipinas, pinahahalagahan ang kasulatan sa mga kontrata, kasama na ang kontrata sa pagitan ng abogado at kliyente. Ayon sa Seksiyon 24, Rule 138 ng Rules of Court, dapat makatanggap ang abogado ng makatwirang bayad para sa kanyang serbisyo. Mahalaga ang kasulatan dahil ito ang magiging batayan kung magkaroon man ng hindi pagkakaunawaan. Sinasabi rin dito na ang nakasulat na kontrata ang masusunod maliban na lang kung ito ay sobra-sobra o hindi makatwiran.

    May konsepto rin sa batas na tinatawag na contingent fee. Ito ay uri ng bayad kung saan ang abogado ay babayaran lamang kung mananalo ang kaso. Karaniwan itong porsyento ng makukuha sa kaso. Ngunit may limitasyon din ito. Hindi dapat maging champertous ang kontrata. Ano ba ang champertous?

    Ang champertous contract ay isang kasunduan kung saan ang abogado ay hindi lamang magbibigay ng serbisyo legal, kundi siya pa ang gagastos sa kaso, at kapalit nito ay makakakuha siya ng bahagi ng pinaglalabanan kung manalo. Ipinagbabawal ito dahil labag ito sa public policy. Layunin nitong protektahan ang relasyon ng abogado at kliyente at maiwasan ang sitwasyon kung saan mas pinapahalagahan na ng abogado ang sarili niyang interes kaysa sa interes ng kliyente.

    Bukod pa rito, binabawal din ng Article 1491 (5) ng Civil Code at Rule 10 ng Canons of Professional Ethics ang abogado na bumili o umangkin ng ari-arian na pinaglalabanan nila. Ito ay para maiwasan ang conflict of interest at mapangalagaan ang tiwala ng publiko sa propesyon ng abogasya.

    Sabi nga sa Article 1491 ng Civil Code:

    “Art. 1491. The following persons cannot acquire by purchase, even at a public or judicial auction, either in person or through the mediation of another:

    x x x x

    (5) Justices, judges, prosecuting attorneys, clerks of superior and inferior courts, and other officers and employees connected with the administration of justice, the property and rights in litigation or levied upon an execution before the court within whose jurisdiction or territory they exercise their respective functions; this prohibition includes the act of acquiring by assignment and shall apply to lawyers, with respect to the property and rights which may be the object of any litigation in which they may take part by virtue of their profession[.]”

    PAGSUSURI SA KASO

    Nagsimula ang lahat noong 1967 nang magkaso ang mag-asawang Cadavedo laban sa mag-asawang Ames para mabawi ang lupa nilang homestead. Kinuha nila si Atty. Lacaya bilang abogado kapalit ng P2,000 na contingent fee kung manalo sila. Ito ay nakasulat sa kanilang amended complaint. Nanalo sila sa tulong ni Atty. Lacaya matapos ang mahabang laban sa korte na umabot pa hanggang Korte Suprema.

    Matapos manalo, nagkaroon ng problema sa bayad. Ayon kay Atty. Lacaya, bukod sa P2,000, napag-usapan din nila na kalahati ng lupa ang mapupunta sa kanya bilang bayad dahil siya raw ang gumastos sa kaso. Dahil dito, hinati ang lupa at kinuha ni Atty. Lacaya ang kalahati. Hindi sumang-ayon ang mga Cadavedo dito at nagsampa sila ng kaso para mabawi ang lupa at kwestyunin ang bayad kay Atty. Lacaya.

    Dumaan ang kaso sa iba’t ibang korte. Sa Regional Trial Court (RTC), sinabi na sobra-sobra ang hinihinging bayad ni Atty. Lacaya at binawasan ito. Ngunit sa Court of Appeals (CA), sinang-ayunan ang orihinal na kasunduan na kalahati ng lupa ang bayad dahil daw sa tagal ng serbisyo ni Atty. Lacaya at sa mga gastos niya.

    Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Dito, pinanigan ng Korte Suprema ang pamilya Cadavedo. Ayon sa Korte, ang nakasulat na kontrata na P2,000 na contingent fee ang dapat masunod. Hindi rin pinayagan ang pagbibigay ng kalahati ng lupa dahil:

    1. Nakasaad sa kasulatan ang P2,000 na bayad. Mas matimbang ang nakasulat na kasunduan kaysa sa sinasabing oral agreement.
    2. Champertous ang kasunduan na kalahati ng lupa ang bayad. Dahil si Atty. Lacaya raw ang gumastos sa kaso kapalit ng bahagi ng lupa, ito ay champertous at labag sa public policy.
    3. Sobra-sobra ang bayad na kalahati ng lupa. Hindi makatwiran na kalahati ng lupa ang ibayad para sa serbisyo legal sa kasong ito.
    4. Labag sa Article 1491 (5) ng Civil Code. Hindi maaaring angkinin ng abogado ang ari-arian ng kliyente habang pinangangasiwaan niya ang kaso.

    Sabi ng Korte Suprema:

    “In this jurisdiction, we maintain the rules on champerty, as adopted from American decisions, for public policy considerations. As matters currently stand, any agreement by a lawyer to ‘conduct the litigation in his own account, to pay the expenses thereof or to save his client therefrom and to receive as his fee a portion of the proceeds of the judgment is obnoxious to the law.’”

    Dagdag pa ng Korte:

    “A contingent fee contract is an agreement in writing where the fee, often a fixed percentage of what may be recovered in the action, is made to depend upon the success of the litigation. The payment of the contingent fee is not made during the pendency of the litigation involving the client’s property but only after the judgment has been rendered in the case handled by the lawyer.”

    Dahil dito, pinabalik ng Korte Suprema sa pamilya Cadavedo ang malaking bahagi ng lupa na nakuha ni Atty. Lacaya. Pinayagan lamang ang makatwirang bayad batay sa quantum meruit o kung ano ang nararapat, na tinatayang 2 ektarya ng lupa.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong ito ay nagpapaalala sa atin ng ilang mahahalagang aral:

    • Mahalaga ang Kasulatan: Dapat laging may nakasulat na kontrata sa pagitan ng abogado at kliyente, lalo na pagdating sa bayad. Ito ang magiging gabay at proteksyon para sa parehong partido.
    • Iwasan ang Champertous na Kontrata: Hindi dapat pumayag ang kliyente sa kasunduan kung saan ang abogado ang gagastos sa kaso kapalit ng bahagi ng pinaglalabanan. Ito ay labag sa batas at maaaring magdulot ng problema.
    • Maging Makatwiran sa Bayad: Hindi dapat sobra-sobra ang bayad sa abogado. Dapat itong naaayon sa serbisyong ibinigay, kahirapan ng kaso, at benepisyong natanggap ng kliyente.
    • Proteksyon ng Ari-arian: Hindi dapat basta-basta ibigay sa abogado ang ari-arian bilang bayad, lalo na kung ito ay pinaghirapan at pinagmamay-arian pa.

    SUSING ARAL

    • Laging gumawa ng nakasulat na kontrata sa abogado, lalo na sa usapin ng bayad.
    • Alamin ang konsepto ng champertous contract at iwasan ito.
    • Siguraduhing makatwiran ang napag-usapang bayad sa abogado.
    • Protektahan ang iyong ari-arian at huwag basta-basta itong ipagkatiwala bilang bayad kung hindi makatwiran.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng contingent fee?
    Sagot: Ito ay uri ng bayad sa abogado kung saan babayaran lamang siya kung mananalo ang kaso. Karaniwan itong porsyento ng makukuha sa kaso.

    Tanong 2: Kailan masasabing champertous ang kontrata sa abogado?
    Sagot: Kung ang abogado ay hindi lamang magbibigay ng serbisyo legal, kundi siya pa ang gagastos sa kaso, at kapalit nito ay makakakuha siya ng bahagi ng pinaglalabanan kung manalo.

    Tanong 3: Bakit ipinagbabawal ang champertous contract?
    Sagot: Dahil labag ito sa public policy at maaaring magdulot ng conflict of interest sa pagitan ng abogado at kliyente. Layunin nitong protektahan ang relasyon ng abogado at kliyente.

    Tanong 4: Ano ang quantum meruit?
    Sagot: Ito ay Latin na nangangahulugang “kung ano ang nararapat.” Sa usapin ng bayad sa abogado, ito ay ang makatwirang halaga ng bayad batay sa serbisyong ibinigay, kahit walang pormal na kontrata.

    Tanong 5: May bisa ba ang oral agreement sa bayad sa abogado?
    Sagot: Bagama’t may bisa ang oral agreement, mas pinahahalagahan ang nakasulat na kontrata. Kung may hindi pagkakaunawaan, mas madaling patunayan at sundin ang nakasulat na kasunduan.

    Tanong 6: Ano ang dapat kong gawin kung hindi ako sigurado sa kontrata sa abogado ko?
    Sagot: Kumunsulta agad sa ibang abogado para mabigyan ka ng payo. Mas makabubuti na magtanong at magpaliwanag bago pa lumaki ang problema.

    Naranasan mo ba ang ganitong sitwasyon o may katanungan ka tungkol sa kontrata sa abogado? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law! Kami ay eksperto sa mga usaping legal tungkol sa kontrata at ari-arian. Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan sa amin sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.

  • Pagbabayad ng Attorney’s Fees Base sa Quantum Meruit: Ano ang Ibig Sabihin Nito?

    Kung Walang Kasunduan sa Attorney’s Fees, Hukuman ang Magtatakda: Ang Prinsipyo ng Quantum Meruit

    G.R. No. 191247, July 10, 2013

    INTRODUKSYON

    Madalas mauwi sa hindi pagkakaunawaan ang usapin ng bayad sa abogado, lalo na kung walang malinaw na kasunduan. Paano kung natapos na ang kaso at nanalo ka pa, pero hindi kayo nagkasundo ng abogado mo sa magiging bayad niya? Dito pumapasok ang prinsipyo ng quantum meruit. Sa kasong Francisco L. Rosario, Jr. v. Lellani De Guzman, nilinaw ng Korte Suprema kung paano at kailan maaaring maghain ng mosyon para sa attorney’s fees, lalo na kung walang pormal na kontrata at kung tapos na ang pangunahing kaso. Sumasagot ang kasong ito sa tanong kung maaari pa bang maghabol ang abogado para sa kanyang professional fees kahit tapos na ang kaso at wala silang pinirmahang kontrata sa kliyente.

    Ang kasong ito ay nagmula sa mosyon na inihain ni Atty. Rosario para matukoy ang kanyang attorney’s fees matapos niyang ipanalong lahat ang kaso para sa mga De Guzman. Sila ang orihinal na kliyente ni Atty. Rosario na pumanaw na at sinundan ng kanilang mga anak. Ang RTC ay nag-deny sa mosyon dahil daw huli na itong naihain. Dito na nagdesisyon ang Korte Suprema at nagbigay linaw tungkol sa usapin ng attorney’s fees.

    LEGAL NA KONTEKSTO: ANG ATTORNEY’S FEES AT QUANTUM MERUIT

    May dalawang uri ng attorney’s fees: ordinaryo at ekstraordinaryo. Ang ordinaryong attorney’s fees ay ang bayad ng kliyente sa kanyang abogado para sa serbisyong legal. Ito ang pinag-uusapan sa kasong ito. Sa kabilang banda, ang ekstraordinaryong attorney’s fees ay ang ibinabayad ng natalong partido sa nanalo bilang danyos. Ito ay bahagi ng award ng korte at hindi direktang napupunta sa abogado, maliban kung may kasunduan ang kliyente at abogado.

    Mahalaga ring maunawaan ang quantum meruit. Ito ay Latin na nangangahulugang “kung ano ang nararapat.” Sa legal na konteksto, ginagamit ito para tukuyin ang makatarungang bayad sa abogado kung walang napagkasunduang kontrata o kung hindi malinaw ang kasunduan. Ayon sa Korte Suprema, ang quantum meruit ay para maiwasan ang pang-aabuso ng kliyente na nakinabang na sa serbisyo ng abogado pero ayaw magbayad, at para din maiwasan ang labis na paniningil ng abogado.

    Ang Artikulo 1145 ng Civil Code ay nagtatakda ng limitasyon sa panahon para maghain ng aksyon para sa attorney’s fees base sa oral na kontrata o quasi-kontrata: “The following actions must be commenced within six years: (1) Upon an oral contract (2) Upon a quasi-contract.” Ibig sabihin, mayroon lamang anim na taon ang abogado para magsampa ng kaso para sa kanyang bayad mula nang magsimula ang cause of action. Kailan nga ba nagsisimula ang cause of action sa ganitong sitwasyon?

    PAGSUSURI SA KASO: ROSARIO v. DE GUZMAN

    Nagsimula ang lahat noong 1990 nang kinuha ng mag-asawang De Guzman si Atty. Rosario para depensahan sila sa kasong sibil na isinampa ni Loreta Chong. Verbal na napagkasunduan daw nila na 25% ng market value ng lupa ang magiging bayad ni Atty. Rosario kung mananalo sila. Mula RTC hanggang Korte Suprema, ipinagtanggol ni Atty. Rosario ang mga De Guzman at nanalo sila. Nang pumanaw ang mag-asawa, ang kanilang mga anak, ang mga respondents sa kasong ito, ang pumalit sa kanila.

    Pagkatapos manalo sa Korte Suprema noong 2007, naghain si Atty. Rosario ng Motion to Determine Attorney’s Fees sa RTC noong 2009. Dito na nagkaproblema. Sinabi ng RTC na huli na ang mosyon dahil final at executory na ang desisyon. Ayon sa RTC, wala na silang hurisdiksyon at hindi na raw maaaring baguhin pa ang desisyon maliban sa clerical errors.

    Umapela si Atty. Rosario sa Korte Suprema. Ang pangunahing argumento niya ay hindi pa huli ang paghahain ng mosyon para sa attorney’s fees kahit final na ang desisyon. Sabi niya, may verbal agreement sila ng mga De Guzman at maaaring ituring itong quasi-contract na may 6 na taong prescriptive period.

    Sumagot naman ang mga respondents na huli na ang mosyon. Dagdag pa nila, nag-award na raw ang RTC ng P10,000.00 na attorney’s fees noon pa. Binanggit din nila na dapat daw ay nakasulat ang kasunduan sa attorney’s fees ayon sa Article 2208 ng Civil Code. Hindi rin daw nila alam ang tungkol sa verbal agreement.

    Sa desisyon ng Korte Suprema, sinabi nilang mali ang RTC. Una, sinabi nilang dapat certiorari sa Court of Appeals ang inihain ni Atty. Rosario, hindi Rule 45 petition sa Korte Suprema. Pero para sa mas mabilis na hustisya, tinanggap na nila ang kaso. Pangalawa, nilinaw ng Korte Suprema na hindi pa huli ang paghahain ng mosyon para sa attorney’s fees.

    Sabi ng Korte Suprema:

    “While a claim for attorney’s fees may be filed before the judgment is rendered, the determination as to the propriety of the fees or as to the amount thereof will have to be held in abeyance until the main case from which the lawyer’s claim for attorney’s fees may arise has become final. Otherwise, the determination to be made by the courts will be premature. Of course, a petition for attorney’s fees may be filed before the judgment in favor of the client is satisfied or the proceeds thereof delivered to the client.”

    Ibig sabihin, maaaring ihain ang claim para sa attorney’s fees bago pa man maging final ang desisyon, o pagkatapos. Hindi daw dapat madenay ang abogado sa kanyang karapatan na maningil ng attorney’s fees dahil lamang naghintay siya na maging pinal ang desisyon sa pangunahing kaso.

    Tungkol naman sa prescriptive period, sinabi ng Korte Suprema na hindi pa paso ang 6 na taon. Nagsimula raw ang cause of action ni Atty. Rosario nang tumanggi ang mga respondents na bayaran siya, hindi noong final na ang desisyon. Kaya tama lang daw na naghain siya ng mosyon noong 2009 dahil pasok pa ito sa 6 na taong limitasyon mula 2007.

    Sa huli, hindi sinang-ayunan ng Korte Suprema ang 25% na hinihingi ni Atty. Rosario dahil walang sapat na ebidensya ng verbal agreement. Pero kinilala nila ang karapatan ni Atty. Rosario na mabayaran base sa quantum meruit. Ipinag-utos ng Korte Suprema na bayaran siya ng 15% ng market value ng lupa noong panahon ng pagbabayad.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARAL NATIN DITO?

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga abogado at kliyente:

    • Maging Malinaw sa Kasunduan: Pinakamahalaga na magkaroon ng nakasulat na kontrata tungkol sa attorney’s fees bago pa man magsimula ang serbisyong legal. Dapat malinaw ang halaga o paraan ng pagkalkula ng bayad.
    • Quantum Meruit Bilang Proteksyon: Kung walang kasunduan, hindi nangangahulugan na walang bayad ang abogado. May karapatan pa rin siyang maningil base sa quantum meruit, lalo na kung napatunayan niyang nagbigay siya ng serbisyo at nakinabang ang kliyente.
    • Tamang Panahon ng Paghahain: Maaaring maghain ng claim para sa attorney’s fees kahit tapos na ang pangunahing kaso. Hindi ito itinuturing na pagbabago sa final decision. Mayroon ding prescriptive period na 6 na taon para sa oral contracts o quasi-contracts.
    • Makatarungang Bayad: Hindi awtomatiko na makukuha ng abogado ang hinihingi niyang halaga. Ang korte ang magpapasya kung ano ang makatarungan at makatwirang bayad base sa quantum meruit, isinasaalang-alang ang iba’t ibang factors tulad ng tagal ng kaso, kahirapan nito, at halaga ng pinag-uusapan.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

    1. Kailangan ba laging may kontrata para sa attorney’s fees?
    Hindi naman kailangan, pero mas mainam kung may nakasulat na kontrata para iwas-problema sa huli.

    2. Ano ang mangyayari kung walang kontrata?
    Maaaring maningil ang abogado base sa quantum meruit, ibig sabihin, makatarungang halaga para sa serbisyong ibinigay.

    3. Paano kinakalkula ang quantum meruit?
    Isinasaalang-alang ang iba’t ibang factors tulad ng oras na ginugol, kahirapan ng kaso, kahusayan ng abogado, at benepisyong nakuha ng kliyente.

    4. May limitasyon ba sa oras para maningil ng attorney’s fees?
    Oo, kung walang nakasulat na kontrata, may 6 na taong limitasyon para magsampa ng kaso mula nang magsimula ang cause of action.

    5. Pwede bang maghain ng motion for attorney’s fees kahit tapos na ang kaso?
    Oo, ayon sa kasong Rosario v. De Guzman, pwede pa ring maghain kahit tapos na ang pangunahing kaso.

    6. Ano ang pagkakaiba ng ordinaryo at ekstraordinaryong attorney’s fees?
    Ang ordinaryo ay bayad ng kliyente sa abogado. Ang ekstraordinaryo ay danyos na ibinabayad ng natalong partido sa nanalo.

    7. Kung nanalo ako sa kaso, automatic ba na makukuha ko ang attorney’s fees ko sa kalaban?
    Hindi automatic. Kailangan itong i-claim at depende sa desisyon ng korte kung magkano ang ia-award.

    8. Maaari bang mas mataas ang attorney’s fees ko kaysa sa nakuha kong award sa kaso?
    Hindi ito karaniwan, pero maaaring mangyari depende sa circumstances ng kaso at kasunduan ninyo ng abogado.

    Naranasan mo na ba ang ganitong sitwasyon? Kung may problema ka sa usapin ng attorney’s fees, huwag mag-atubiling kumonsulta sa eksperto. Ang ASG Law ay may mga abogado na bihasa sa ganitong uri ng kaso. Makipag-ugnayan sa amin ngayon o bisitahin ang aming contact page para sa konsultasyon. Handa kaming tumulong sa iyo.

    Ang ASG Law ay isang law firm sa Makati at BGC, Philippines na dalubhasa sa iba’t ibang usaping legal.

  • Pagbabayad sa Makatarungang Halaga sa mga Kontrata: Ang Prinsipyo ng Quantum Meruit

    Pagbabayad sa Makatarungang Halaga sa mga Kontrata: Ang Prinsipyo ng Quantum Meruit

    G.R. No. 158361, April 10, 2013

    Naranasan mo na ba na nagbigay ka ng serbisyo o produkto, ngunit hindi ka nabayaran nang buo dahil walang pormal na kasunduan? O kaya naman, may kasunduan kayo, pero hindi ito nasunod nang eksakto? Sa mga ganitong sitwasyon, maaaring gamitin ang prinsipyong legal na tinatawag na quantum meruit. Sa kasong International Hotel Corporation vs. Francisco B. Joaquin, Jr. at Rafael Suarez, tinalakay ng Korte Suprema kung paano at kailan maaaring gamitin ang prinsipyong ito upang mabigyan ng makatarungang kabayaran ang isang partido sa kabila ng kawalan ng pormal na kontrata o hindi kumpletong pagtupad sa kasunduan.

    Ang Legal na Konteksto: Quantum Meruit at Substantial Performance

    Ang quantum meruit ay isang Latin na parirala na nangangahulugang “kung ano ang nararapat.” Sa batas, ito ay isang prinsipyong nakabatay sa katarungan na nagpapahintulot sa isang tao na mabayaran para sa mga serbisyo na ibinigay niya, kahit na walang malinaw na kasunduan sa presyo o paraan ng pagbabayad. Ang layunin nito ay maiwasan ang unjust enrichment, kung saan ang isang partido ay makikinabang nang hindi nagbabayad para sa benepisyong natanggap.

    Kailan nga ba natin masasabing maaaring gamitin ang quantum meruit? Karaniwan itong ginagamit sa mga sumusunod na sitwasyon:

    • Walang pormal na kontrata: Kung walang nakasulat na kontrata na nagtatakda ng presyo o kabayaran para sa serbisyo.
    • Hindi kumpleto ang kontrata: Kung may kontrata, ngunit hindi nito tinukoy ang eksaktong halaga ng kabayaran para sa ibinigay na serbisyo.
    • Substantial performance: Kung may kontrata, at malaki naman ang bahagi ng obligasyon ang natupad, kahit hindi ito 100% kumpleto. Dito pumapasok ang konsepto ng substantial performance o halos kumpletong pagtupad sa kontrata.

    Mahalaga ring maunawaan ang substantial performance. Ayon sa Artikulo 1234 ng Civil Code of the Philippines:

    “Kung ang obligasyon ay halos natupad na nang may mabuting pananampalataya, ang obligor ay maaaring makabawi na parang mayroong mahigpit at kumpletong katuparan, bawasan ang mga danyos na sinapit ng obligee.”

    Ibig sabihin, kung malaki ang bahagi ng kontrata na natupad, at ang pagkukulang ay menor de edad lamang, maaaring ituring na halos kumpleto na ang pagtupad. Sa ganitong kaso, maaaring mabayaran pa rin ang nagbigay ng serbisyo, ngunit may bawas para sa mga bahagi na hindi natapos o may depekto.

    Ngunit, hindi lahat ng hindi kumpletong pagtupad ay sakop ng substantial performance. Kung ang hindi natupad ay mahalaga at pangunahing bahagi ng kontrata, hindi ito maituturing na substantial performance. Sa kasong ito, tinalakay ng Korte Suprema kung kailan masasabing substantial performance ang isang pagtupad sa kontrata at kung kailan naman dapat gamitin ang quantum meruit.

    Detalye ng Kaso: IHC vs. Joaquin at Suarez

    Ang kasong ito ay nagsimula noong 1969, nang mag-alok si Francisco Joaquin, Jr. sa International Hotel Corporation (IHC) na tulungan silang makakuha ng pautang sa ibang bansa para sa pagpapatayo ng hotel. Ang alok ni Joaquin ay may siyam na yugto, mula sa paghahanda ng project study hanggang sa aktwal na operasyon ng hotel. Inaprubahan ng IHC ang unang anim na yugto at naglaan ng P2,000,000.00 para sa proyekto.

    Sa proseso ng paghahanap ng pautang, nagsumite si Joaquin ng proposal sa IHC para bayaran siya ng P500,000.00 para sa mga serbisyong labas sa orihinal na proposal. Pumayag ang IHC at binigyan siya ng shares of stock bilang bahagi ng kabayaran. Nakipag-negosasyon si Joaquin sa iba’t ibang financier, at nirekomenda niya ang Materials Handling Corporation (Barnes International kalaunan) dahil sa mas magandang terms.

    Ngunit, nabigo si Barnes na magbigay ng pautang. Kanselado ang guaranty ng Development Bank of the Philippines (DBP). Dahil dito, kinansela ng IHC ang shares of stock na ibinigay kay Joaquin at Rafael Suarez (kasama ni Joaquin sa technical group). Nagdemanda sina Joaquin at Suarez sa korte para ipawalang-bisa ang kanselasyon ng shares at magbayad ng danyos.

    Ang Desisyon ng Mababang Korte (RTC): Ipinag-utos ng Regional Trial Court (RTC) na magbayad ang IHC kay Joaquin ng P200,000.00 at kay Suarez ng P50,000.00, dahil nakita nilang hindi lubusang natupad ni Joaquin ang obligasyon niya.

    Ang Desisyon ng Court of Appeals (CA): Binago ng Court of Appeals (CA) ang desisyon ng RTC. Sinang-ayunan nila na may pananagutan ang IHC, ngunit itinaas ang bayad kay Joaquin sa P700,000.00 at kay Suarez sa P200,000.00. Ginamit ng CA ang Artikulo 1234 (substantial performance) at sinabing kahit hindi nakuha ang pautang, may karapatan pa rin sina Joaquin at Suarez na mabayaran dahil sa kanilang ginawang serbisyo.

    Ang Desisyon ng Korte Suprema: Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Dito, sinabi ng Korte Suprema na hindi tama ang paggamit ng Artikulo 1186 (constructive fulfillment of condition) at Artikulo 1234 (substantial performance) ng CA. Ayon sa Korte Suprema:

    “Evidently, IHC only relied on the opinion of its consultant in deciding to transact with Materials Handling and, later on, with Barnes. In negotiating with Barnes, IHC had no intention, willful or otherwise, to prevent Joaquin and Suarez from meeting their undertaking. Such absence of any intention negated the basis for the CA’s reliance on Article 1186 of the Civil Code.”

    Idinagdag pa ng Korte Suprema tungkol sa substantial performance:

    “Needless to say, finding the foreign financier that DBP would guarantee was the essence of the parties’ contract, so that the failure to completely satisfy such obligation could not be characterized as slight and unimportant as to have resulted in Joaquin and Suarez’s substantial performance that consequentially benefitted IHC. Whatever benefits IHC gained from their services could only be minimal, and were even probably outweighed by whatever losses IHC suffered from the delayed construction of its hotel. Consequently, Article 1234 did not apply.”

    Gayunpaman, hindi rin pinabayaan ng Korte Suprema sina Joaquin at Suarez. Ginamit nila ang prinsipyong quantum meruit. Dahil walang malinaw na kasunduan sa kabayaran at nakinabang naman ang IHC sa serbisyo nina Joaquin at Suarez, nagpasiya ang Korte Suprema na dapat silang mabayaran ng makatarungang halaga. Binabaan ng Korte Suprema ang halaga na ibinayad, at nagtakda ng P100,000.00 bawat isa kina Joaquin at Suarez bilang makatarungang kabayaran.

    Praktikal na Implikasyon: Ano ang Matututunan Mula sa Kaso?

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral, lalo na sa mga negosyo at indibidwal na pumapasok sa kontrata ng serbisyo:

    • Magsulat ng Kontrata: Palaging gumawa ng pormal at nakasulat na kontrata na malinaw na tinutukoy ang serbisyo, kabayaran, at iba pang mahahalagang detalye. Iwasan ang verbal agreements lamang, lalo na kung malaki ang halaga o komplikado ang serbisyo.
    • Linawin ang Kabayaran: Sa kontrata, tiyakin na malinaw na nakasaad ang halaga ng kabayaran at kung paano ito babayaran (cash, shares, etc.). Iwasan ang mga malabong kasunduan tungkol sa presyo.
    • Substantial Performance vs. Quantum Meruit: Unawain ang pagkakaiba ng substantial performance at quantum meruit. Kung inaasahan mong mabayaran kahit hindi kumpleto ang serbisyo, tiyakin na ang pagkukulang ay menor de edad lamang. Kung hindi, maaaring quantum meruit ang maging basehan ng kabayaran.
    • Dokumentasyon ng Serbisyo: Magtago ng maayos na rekord ng lahat ng serbisyong ibinigay. Ito ay mahalaga kung sakaling magkaroon ng hindi pagkakaunawaan at kailangan gamitin ang quantum meruit.

    Mahahalagang Aral:

    • Sa kawalan ng malinaw na kasunduan sa kabayaran, maaaring gamitin ang quantum meruit upang mabigyan ng makatarungang kabayaran ang isang partido para sa serbisyong ibinigay.
    • Hindi lahat ng hindi kumpletong pagtupad sa kontrata ay substantial performance. Kung ang pangunahing layunin ng kontrata ay hindi natupad, hindi ito maituturing na substantial performance.
    • Ang prinsipyong quantum meruit ay nakabatay sa katarungan at pag-iwas sa unjust enrichment.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang eksaktong ibig sabihin ng quantum meruit?

    Sagot: Ang quantum meruit ay nangangahulugang “kung ano ang nararapat.” Ito ay isang prinsipyong legal na nagpapahintulot sa pagbabayad para sa makatarungang halaga ng serbisyo o produkto, kahit walang pormal na kasunduan sa presyo.

    Tanong 2: Kailan ako maaaring gumamit ng quantum meruit para makasingil?

    Sagot: Maaari mong gamitin ang quantum meruit kung walang pormal na kontrata, hindi kumpleto ang kontrata sa detalye ng kabayaran, o kung halos natupad mo na ang kontrata (substantial performance) ngunit may hindi pagkakaunawaan sa kabayaran.

    Tanong 3: Ano ang pagkakaiba ng quantum meruit sa substantial performance?

    Sagot: Ang substantial performance ay isang uri ng pagtupad sa kontrata kung saan malaki ang bahagi na natupad, kahit hindi 100%. Sa substantial performance, maaaring mabayaran pa rin ang nagbigay ng serbisyo batay sa kontrata, ngunit may bawas. Ang quantum meruit naman ay ginagamit kapag walang malinaw na kontrata o hindi kumpleto ang detalye ng kabayaran sa kontrata, at ang kabayaran ay ibabase sa makatarungang halaga ng serbisyo.

    Tanong 4: Kung walang kontrata, paano ko mapapatunayan ang halaga ng serbisyo ko para sa quantum meruit?

    Sagot: Maaari mong patunayan ang halaga ng serbisyo mo sa pamamagitan ng ebidensya tulad ng mga dokumento, komunikasyon, patotoo ng saksi, at iba pang katibayan na nagpapakita ng serbisyong ibinigay mo at ang karaniwang presyo nito sa merkado.

    Tanong 5: Maiiwasan ba ang problema sa kabayaran kung may kontrata?

    Sagot: Oo, malaki ang maitutulong ng isang malinaw at kumpletong kontrata para maiwasan ang problema sa kabayaran. Tiyakin na nakasulat ang lahat ng mahahalagang detalye, lalo na ang serbisyo, kabayaran, at paraan ng pagbabayad.

    May katanungan ka pa ba tungkol sa quantum meruit o mga kontrata? Ang ASG Law ay eksperto sa mga usaping kontrata at commercial law. Huwag mag-atubiling kumontak sa amin para sa konsultasyon. Bisitahin din ang aming contact page para sa karagdagang impormasyon. Handa kaming tumulong sa iyo!

  • Dapat Bang Bayaran ang Kontratista Kahit Naantala ang Proyekto? Alamin ang Iyong Karapatan

    Dapat Bang Bayaran ang Kontratista Kahit Naantala ang Proyekto? Alamin ang Iyong Karapatan

    G.R. No. 196383, October 15, 2012

    Naranasan mo na ba ang humabol sa deadline sa isang proyekto? Sa mundo ng konstruksyon, ang pagkaantala ay madalas na problema. Pero ano ang mangyayari kung ang pagkaantala ay hindi kasalanan ng kontratista? Sa kaso ng Robert Pascua vs. G & G Realty Corporation, tinalakay ng Korte Suprema ang mahalagang tanong na ito: Dapat bang bayaran ang kontratista kahit na lumagpas sa takdang oras ang pagtatapos ng proyekto?

    Sa kasong ito, si Robert Pascua, na nagpapatakbo ng Tri-Web Construction, ay nakipagkontrata sa G & G Realty Corporation para magtayo ng gusali. Ngunit, dahil sa mga dagdag na trabaho na ipinagawa ng G & G Realty, naantala ang proyekto. Nang singilin ni Pascua ang G & G Realty para sa natitirang balanse, tumanggi ang kumpanya na magbayad dahil sa pagkaantala. Ang pangunahing tanong dito ay: Sino ang dapat managot sa pagkaantala, at may karapatan ba si Pascua na mabayaran?

    Ang Batas sa Kontrata ng Konstruksyon

    Ang kontrata sa konstruksyon ay isang kasunduan kung saan ang isang partido (kontratista) ay nangangakong magtayo ng isang istruktura para sa isa pang partido (may-ari) kapalit ng bayad. Ayon sa batas, parehong may obligasyon ang kontratista at ang may-ari. Sinasabi sa Artikulo 1169 ng Civil Code, na ang mga partido ay may reciprocal obligations, ibig sabihin, ang obligasyon ng isa ay nakasalalay sa obligasyon ng isa pa. Sa konteksto ng konstruksyon, obligasyon ng kontratista na itayo ang proyekto, at obligasyon naman ng may-ari na magbayad pagkatapos ng matagumpay na pagtatapos nito.

    Bukod dito, may konsepto sa batas na tinatawag na force majeure o fortuitous event. Ito ay mga pangyayari na hindi inaasahan o maiiwasan, na maaaring magdulot ng pagkaantala sa proyekto. Kung ang pagkaantala ay dahil sa force majeure, maaaring hindi managot ang kontratista. Gayunpaman, sa kasong ito, ang pagkaantala ay hindi dahil sa force majeure, kundi dahil sa mga dagdag na trabaho na ipinagawa ng may-ari.

    Mayroon ding prinsipyo ng quantum meruit. Ito ay nangangahulugan na kung ang isang tao ay nagbigay ng serbisyo o nagtrabaho, dapat siyang bayaran sa makatuwirang halaga ng kanyang ginawa, upang maiwasan ang unjust enrichment. Ito ay naaayon sa Artikulo 1713 ng Civil Code na nagsasaad na, “If he [contractor] should withdraw from the contract for just cause, he shall be paid proportionally for the work done and expenses incurred.” Kahit na may pagkaantala, kung nakumpleto naman ng kontratista ang malaking bahagi ng proyekto, maaaring mabayaran pa rin siya batay sa quantum meruit.

    Ang Kwento ng Kaso: Pascua vs. G & G Realty

    Nagsimula ang kwento noong 1999 nang magkasundo sina Robert Pascua at G & G Realty para sa konstruksyon ng isang apat na palapag na gusali at isang kusina. Ang kontrata ay nagkakahalaga ng P11.1 milyon. Habang ginagawa ang proyekto, nagpabago ng isip ang G & G Realty at nagpa-dagdag ng trabaho si Pascua. Dahil dito, kinailangan munang itigil ang paggawa sa pangunahing gusali para unahin ang mga dagdag na trabaho.

    Natapos ni Pascua ang proyekto, bagamat lampas sa orihinal na deadline. Ngunit nang singilin niya ang G & G Realty para sa natitirang balanse, hindi siya binayaran. Kaya naman, nagdemanda si Pascua sa Regional Trial Court (RTC) ng Pasig City.

    Desisyon ng RTC: Panalo si Pascua. Ayon sa RTC, makatwiran ang pagkaantala dahil sa mga dagdag na trabaho na ipinagawa ng G & G Realty. Sinabi ng korte:

    “Bagaman hindi pinag-tatalunan ng plaintiff na ang trabaho ay natapos lampas sa ibinigay na deadline, sapat niyang naipaliwanag na ang sanhi ng pagkaantala ay ang mga karagdagang gawa at pagbabago sa gawa na isinagawa ng korporasyon ng konstruksiyon alinsunod sa mga tagubilin ng defendant. Hindi itinanggi ng defendant ang pag-iral ng nasabing mga karagdagang gawa.”

    Desisyon ng Court of Appeals (CA): Una, panalo si Pascua, tapos, bawiin. Sa apela, kinatigan ng CA ang RTC sa unang desisyon nito. Ngunit, sa motion for reconsideration ng G & G Realty, binawi ng CA ang naunang desisyon at pinanigan ang G & G Realty. Ayon sa CA, kasalanan daw ni Pascua ang pagkaantala dahil tumanggap daw ito ng ibang proyekto.

    Desisyon ng Korte Suprema: Balik sa RTC, panalo ulit si Pascua! Hindi sumang-ayon ang Korte Suprema sa binagong desisyon ng CA. Kinatigan ng SC ang orihinal na desisyon ng RTC at ang unang desisyon ng CA. Sabi ng Korte Suprema:

    “A close perusal of the records would show that there is no reason for this Court to deviate from the factual findings of the trial court… Here, the trial court correctly found that respondent’s additional works and change order works caused the delay in the construction of the subject project.”

    Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang mga dagdag na trabaho na ipinagawa ng G & G Realty ang dahilan ng pagkaantala, at hindi ang pagtanggap ni Pascua ng ibang proyekto. Dahil dito, dapat bayaran ang kontratista para sa natitirang balanse ng kontrata.

    Ano ang Leksyon sa Kaso na Ito?

    Ang kasong Pascua vs. G & G Realty ay nagtuturo ng ilang mahahalagang leksyon, lalo na sa mga may-ari ng negosyo at mga kontratista:

    1. Dokumentahin ang lahat. Mahalaga na may maayos na dokumentasyon ang lahat ng usapan at kasunduan, lalo na sa mga kontrata ng konstruksyon. Kung may mga pagbabago sa orihinal na plano, dapat itong maisulat at mapirmahan ng parehong partido (change order). Sa kasong ito, nakatulong kay Pascua ang mga dokumento na nagpapatunay sa mga dagdag na trabaho na ipinagawa ng G & G Realty.
    2. Magkomunika ng maayos. Ang maayos na komunikasyon ay susi sa matagumpay na proyekto. Kung may problema o pagbabago, dapat agad itong ipaalam sa kabilang partido.
    3. Alamin ang iyong mga karapatan at obligasyon. Parehong may karapatan at obligasyon ang may-ari at kontratista sa isang kontrata ng konstruksyon. Dapat alam ng bawat partido ang kanilang mga responsibilidad upang maiwasan ang hindi pagkakaunawaan.

    Mahahalagang Aral

    • Ang pagkaantala na dulot ng may-ari ay hindi dapat maging dahilan para hindi bayaran ang kontratista. Kung ang pagkaantala ay dahil sa mga pagbabago o dagdag na trabaho na ipinagawa ng may-ari, may karapatan pa rin ang kontratista na mabayaran.
    • Ang quantum meruit ay proteksyon para sa mga kontratista. Kahit na may problema sa kontrata, kung nakapagbigay naman ng serbisyo ang kontratista, dapat siyang mabayaran sa makatuwirang halaga ng kanyang ginawa.
    • Ang desisyon ng trial court ay may bigat. Binibigyan ng Korte Suprema ng respeto ang mga factual findings ng trial court, lalo na kung ito ay suportado ng ebidensya.

    Mga Madalas Itanong

    1. Tanong: Ano ang mangyayari kung naantala ang proyekto ng konstruksyon?
      Sagot: Depende sa dahilan ng pagkaantala. Kung kasalanan ng kontratista, maaaring may penalty. Ngunit kung kasalanan ng may-ari o dahil sa force majeure, maaaring walang pananagutan ang kontratista sa pagkaantala.
    2. Tanong: Kailangan bang bayaran ang kontratista kahit naantala ang proyekto?
      Sagot: Oo, kung ang pagkaantala ay hindi kasalanan ng kontratista, lalo na kung ito ay dahil sa mga dagdag na trabaho na ipinagawa ng may-ari. Sa ilalim ng prinsipyo ng quantum meruit, dapat pa rin bayaran ang kontratista para sa trabahong nagawa.
    3. Tanong: Ano ang “change order” at bakit ito importante?
      Sagot: Ang “change order” ay dokumento na nagpapatunay sa pagbabago sa orihinal na kontrata, tulad ng dagdag na trabaho o pagbabago sa plano. Importante ito para maprotektahan ang karapatan ng parehong partido at maiwasan ang hindi pagkakaunawaan sa bayad.
    4. Tanong: Paano maiiwasan ang mga problema sa pagbabayad sa mga kontrata ng konstruksyon?
      Sagot: Magkaroon ng malinaw at kumpletong kontrata, dokumentahin ang lahat ng pagbabago sa pamamagitan ng change orders, at magkaroon ng maayos na komunikasyon sa pagitan ng may-ari at kontratista.
    5. Tanong: Ano ang “quantum meruit”?
      Sagot: Ito ay prinsipyo ng batas na nagsasaad na dapat bayaran ang isang tao sa makatuwirang halaga ng kanyang serbisyo o trabaho, upang maiwasan ang unjust enrichment.
    6. Tanong: Saan ako makakakuha ng legal na tulong tungkol sa mga kontrata ng konstruksyon?
      Sagot: Maaari kang kumunsulta sa isang abogado na eksperto sa construction law.

    Kung mayroon kang katanungan tungkol sa kontrata sa konstruksyon o problema sa pagbabayad, huwag mag-atubiling kumunsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga usaping legal na may kinalaman sa konstruksyon at handang tumulong sa iyo. Mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon. Ang ASG Law ay katuwang mo sa pagkamit ng hustisya.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)