Paglilingkod Bilang Abogado ng Gobyerno: Kailan Ito Conflict of Interest?
A.C. No. 13219 (Formerly CBD Case No. 18-5598), March 27, 2023
Isipin mo na ikaw ay isang abogado ng gobyerno. Tungkulin mong protektahan ang interes ng iyong ahensya at mga opisyal nito. Ngunit paano kung ang isang opisyal ay nahaharap sa kasong kriminal o administratibo? Maaari mo ba siyang irepresenta? Ito ang sentrong tanong sa kasong ito, kung saan tinalakay ng Korte Suprema ang limitasyon ng kapangyarihan ng isang legal officer pagdating sa pagrerepresenta sa mga opisyal ng gobyerno na may kinakaharap na kaso.
Legal na Konteksto
Ang Republic Act No. 6713, o ang “Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees,” ay nagtatakda ng mga alituntunin para sa mga opisyal at empleyado ng gobyerno. Ayon sa Seksyon 7(b)(2) nito:
Section 7. Prohibited Acts and Transactions. — In addition to acts and omissions of public officials and employees now prescribed in the Constitution and existing laws, the following shall constitute prohibited acts and transactions of any public official and employee and are hereby declared to be unlawful:
. . . .
(b) Outside employment and other activities related thereto. – Public officials and employees during their incumbency shall not:
. . . .
(2) Engage in the private practice of their profession unless authorized by the Constitution or law, provided, that such practice will not conflict or tend to conflict with their official functions[.]
Ibig sabihin, hindi maaaring mag-private practice ang isang opisyal ng gobyerno maliban kung pinahintulutan ng batas at hindi ito sasalungat sa kanyang tungkulin. Ang “private practice of law” ay tumutukoy sa pag-alok ng serbisyong legal sa publiko kapalit ng bayad. Mahalagang tandaan na ang isang abogado ng gobyerno ay may tungkuling pangalagaan ang interes ng gobyerno, at hindi niya dapat gamitin ang kanyang posisyon para sa personal na pakinabang o para irepresenta ang mga pribadong interes na salungat sa interes ng gobyerno.
Ang Kwento ng Kaso
Si Atty. Richard R. Enojo ay isang provincial legal officer sa Negros Oriental. Inirepresenta niya si Gobernador Roel R. Degamo sa mga kasong kriminal at administratibo na isinampa laban dito sa Ombudsman at Sandiganbayan. Kinuwestiyon ito dahil sa conflict of interest. Ayon sa mga nagdemanda, hindi raw dapat inirepresenta ni Atty. Enojo si Degamo dahil taliwas ito sa kanyang tungkulin bilang abogado ng gobyerno.
Narito ang mga pangyayari:
- 2011: Naitalaga si Atty. Enojo bilang provincial legal officer.
- 2013: Sinampahan si Gobernador Degamo ng kasong kriminal at administratibo sa Ombudsman.
- Inirepresenta ni Atty. Enojo si Degamo sa Ombudsman at Sandiganbayan.
- Kinuwestiyon ang pagrerepresenta ni Atty. Enojo dahil sa conflict of interest.
- Nagdesisyon ang Sandiganbayan na hindi maaaring irepresenta ni Atty. Enojo si Degamo.
- Nagpatuloy si Atty. Enojo sa pagrerepresenta kay Degamo sa Korte Suprema.
Sa madaling salita, ang isyu rito ay kung may paglabag ba si Atty. Enojo sa kanyang tungkulin bilang abogado ng gobyerno nang irepresenta niya si Gobernador Degamo.
Ayon sa Korte Suprema:
There is basic conflict of interest here. Respondent is a public officer, an employee of government. The Office of the Ombudsman is part of government. By appearing against the Office of the Ombudsman, respondent is going against the same employer he swore to serve.
Thus, a conflict of interest exists when an incumbent government employee represents another government employee or public officer in a case pending before the Office of the Ombudsman. The incumbent officer ultimately goes against government’s mandate under the Constitution to prosecute public officers or employees who have committed acts or omissions that appear to be illegal, unjust, improper, or inefficient.
Ano ang mga Implikasyon?
Ang desisyong ito ay nagpapaliwanag sa limitasyon ng kapangyarihan ng mga legal officer sa gobyerno. Hindi nila maaaring irepresenta ang mga opisyal ng gobyerno sa mga kasong kriminal o administratibo kung ito ay magdudulot ng conflict of interest. Ang pagrerepresenta sa isang opisyal na kinasuhan ng paglabag sa batas ay hindi maituturing na bahagi ng tungkulin ng isang legal officer dahil ang mga ilegal na gawain ay hindi kailanman maituturing na opisyal na gawain ng gobyerno.
Mga Mahalagang Aral
- Ang mga abogado ng gobyerno ay dapat maging maingat sa pagpili ng kanilang kliyente upang maiwasan ang conflict of interest.
- Hindi maaaring gamitin ng mga abogado ng gobyerno ang kanilang posisyon para sa personal na pakinabang.
- Ang pagprotekta sa interes ng gobyerno ay dapat palaging manguna sa lahat.
Mga Tanong at Sagot
Tanong: Maaari bang mag-private practice ang isang abogado ng gobyerno?
Sagot: Hindi, maliban kung pinahintulutan ng batas at hindi ito sasalungat sa kanyang tungkulin bilang abogado ng gobyerno.
Tanong: Ano ang conflict of interest?
Sagot: Ito ay sitwasyon kung saan ang personal na interes ng isang tao ay maaaring makaapekto sa kanyang kakayahang gampanan ang kanyang tungkulin nang walang kinikilingan.
Tanong: Ano ang dapat gawin kung may conflict of interest?
Sagot: Dapat agad ipaalam ito sa kinauukulan at umiwas sa anumang aksyon na maaaring magdulot ng pagdududa sa iyong integridad.
Tanong: Ano ang parusa sa paglabag sa Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees?
Sagot: Maaaring magkaroon ng disciplinary action, kabilang ang suspensyon o pagkatanggal sa serbisyo.
Tanong: Paano kung hindi ako sigurado kung may conflict of interest sa isang sitwasyon?
Sagot: Kumunsulta sa isang abogado o sa iyong supervisor para sa payo.
Eksperto ang ASG Law sa mga usaping may kinalaman sa conflict of interest at ethical standards para sa mga lingkod-bayan. Kung mayroon kayong katanungan o nangangailangan ng legal na payo, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Maaari kayong mag-email sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website sa Contact Us para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay handang tumulong sa inyo!