Nilinaw ng Korte Suprema na sa mga kaso ng libel na kinasasangkutan ng mga opisyal ng publiko, kailangang patunayan na ang pahayag ay ginawa nang may ‘actual malice’—ibig sabihin, alam na ito ay hindi totoo o walang pakundangan sa katotohanan. Sa kasong ito, pinawalang-sala ang kolumnista at mga editor ng pahayagan dahil hindi napatunayan ng prosekusyon na ang mga artikulo ay isinulat nang may malisya. Ang desisyon ay nagbibigay-diin sa proteksyon ng kalayaan sa pamamahayag, lalo na sa pag-uulat tungkol sa mga gawain ng mga opisyal ng gobyerno.
Pagtatanggol sa Pamamahayag: Nasaan ang Hangganan sa Pagpuna ng Opisyal ng Gobyerno?
Ang kaso ay nag-ugat sa 14 na kasong libel na isinampa laban sa manunulat, tagapaglimbag, at managing editor ng kolum na “Shoot to Kill” sa Abante Tonite. Nakatuon ang mga artikulo sa mga di-umano’y kahina-hinalang transaksyon ni Atty. Carlos “Ding” So sa Bureau of Customs. Ang pangunahing isyu ay kung ang mga nasasakdal ay nagkasala ng libel sa ilalim ng Revised Penal Code, kaugnay ng garantiya ng Konstitusyon ng kalayaan sa pamamahayag at mga pahayag na kinasasangkutan ng mga opisyal ng publiko sa pagganap ng kanilang mga tungkulin. Mahalaga ring malaman kung ang publisher at managing editor ng Abante Tonite ay mananagot din sa ilalim ng batas.
Binigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng kalayaan sa pamamahayag, lalo na sa pagbabantay sa mga gawain ng gobyerno at mga opisyal nito. Gayunpaman, kinilala rin nito na ang kalayaang ito ay hindi ganap at maaaring limitahan ng mga batas laban sa libel. Ang libel ay isang pampubliko at malisyosong pagbibintang ng isang krimen, o ng isang bisyo o depekto, tunay o hindi, o anumang kilos, pagkukulang, kondisyon, katayuan, o pangyayari na naglalayong magdulot ng kahihiyan, pagkawala ng kredibilidad, o paghamak sa isang natural o juridical na tao. Para mapatunayang may libel, dapat ipakita na (a) mayroong pahayag na nakasisira sa reputasyon ng iba; (b) nailathala ang pahayag; (c) tukoy ang taong pinapatungkulan; at (d) mayroong malisya.
Artikulo 353 ng Revised Penal Code:
A libel is a public and malicious imputation of a crime, or of a vice or defect, real or imaginary, or any act, omission, condition, status, or circumstance tending to cause the dishonor, discredit, or contempt of a natural or juridical person, or to blacken the memory of one who is dead.
Sa mga kasong kinasasangkutan ng mga opisyal ng publiko, binago ng Korte Suprema ang pamantayan ng malisya. Hindi sapat na ipakita na ang pahayag ay nakasisira; kailangan ding patunayan na ang nagpahayag ay alam na ito ay hindi totoo o walang pakundangan sa katotohanan. Ang pamantayang ito, na kilala bilang “actual malice,” ay naglalayong protektahan ang kalayaan sa pamamahayag sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa mga kritisismo ng mga opisyal ng publiko, kahit na may mga pagkakamali, maliban kung ito ay ginawa nang may intensyong manira. Ang isang pahayag ay itinuturing na may pribilehiyo kung ito ay ginawa sa mabuting loob at may makatwirang layunin.
Dito sa kaso, sinabi ng korte na kahit pa nga may mga pahayag na nakasisira kay Atty. So, bilang isang opisyal ng Customs, ang mga artikulo ay sakop ng qualified privileged communication dahil ito ay may kaugnayan sa kanyang pagganap ng tungkulin. Dahil dito, ang pasanin ay nasa panig ng prosekusyon na patunayang may ‘actual malice’ sa mga pahayag ni Tulfo. Ang pahayag, opinyon at paniniwala ng reporter o kolumnista ay hindi dapat basta-bbasta kuwestiyunin o tanggalan ng bigat kung ito ay kanyang nakalap sa mapagkakatiwalaan na source maliban na lamang kung may matibay na ebidensya na nagpapatunay na ang reporter/kolumnista ay may malisyang intensyon.
Mahalaga ring pagtuunan ng pansin ang ginagampanan ng publisher at managing editor sa batas ng libel. Ayon sa Article 360 ng Revised Penal Code, ang publisher at managing editor ng isang pahayagan ay responsable para sa mga nakasisirang pahayag na nakapaloob dito, na para bang sila ang may-akda nito. Ngunit, dahil ang artikulo ay hindi libelous, walang pananagutan ang nakaatas sa Article 360.
Sa paglutas ng kaso, binigyang-diin ng Korte Suprema ang pangangailangan na balansehin ang kalayaan sa pamamahayag at ang karapatan ng isang tao na protektahan ang kanyang reputasyon. Bagama’t mahalaga ang kalayaan sa pamamahayag sa isang demokratikong lipunan, hindi ito dapat gamitin upang manira ng reputasyon ng iba. Kailangan din tandaan na ang lahat ng tao ay may tungkuling maging responsable sa kanilang mga pahayag, lalo na kung ito ay nakakaapekto sa buhay ng iba.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung ang mga artikulo sa “Shoot to Kill” ay naglalaman ng libel laban kay Atty. Carlos So, at kung sina Raffy Tulfo, Allen Macasaet, at Nicolas Quijano ay mananagot para dito. |
Ano ang ‘actual malice’ na kailangang patunayan sa kaso ng libel? | Kailangan ipakita na ang nagpahayag ay alam na ang kanyang pahayag ay hindi totoo, o kaya’y nagpabaya at walang pakundangan sa katotohanan nito. |
Bakit hindi nakasuhan ng libel si Raffy Tulfo sa kasong ito? | Dahil hindi napatunayan na nagkaroon siya ng ‘actual malice’ sa kanyang mga isinulat, at ang mga artikulo ay may kaugnayan sa pagganap ni Atty. So sa kanyang tungkulin bilang opisyal ng Customs. |
Ano ang ‘qualified privileged communication’? | Ito ay mga pahayag na protektado kahit pa nakasisira sa reputasyon, basta’t ginawa ito nang may mabuting intensyon at may kaugnayan sa pampublikong interes. |
Ano ang sinasabi ng Article 360 ng Revised Penal Code tungkol sa pananagutan sa libel? | Sinasabi nito na ang publisher at managing editor ng isang pahayagan ay responsable para sa mga nakasisirang pahayag na nakapaloob dito, na para bang sila ang may-akda nito. |
Mayroon bang alternative legal remedies para sa paninirang-puri maliban sa kasong kriminal? | Oo, mayroon ding civil action for damages sa ilalim ng Civil Code kung saan maaaring magsampa ng kaso para sa pinsalang idinulot ng paninirang-puri. |
Ano ang papel ng media sa pagbabantay sa mga opisyal ng gobyerno? | Ang media ay may mahalagang papel sa pagtiyak na ang mga opisyal ng gobyerno ay nananatiling tapat sa kanilang tungkulin at sumusunod sa batas. |
Ano ang standards na inaasahan sa mga journalist? | Dapat nilang iulat ang balita nang tapat, walang kinikilingan, at hindi nagpapakalat ng maling impormasyon. Dapat din nilang igalang ang reputasyon ng iba at hindi manira ng puri. |
Sa huli, ang kasong ito ay nagpapaalala sa atin na ang kalayaan sa pamamahayag ay isang mahalagang karapatan na dapat protektahan. Gayunpaman, kasama rin nito ang responsibilidad na maging tapat at makatotohanan sa ating mga pahayag. Dapat balansehin ang mga karapatan na ito para sa ikabubuti ng ating lipunan.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: RAFFY T. TULFO, ET AL. VS. PEOPLE OF THE PHILIPPINES AND ATTY. CARLOS T. SO, G.R. Nos. 187113 & 187230, January 11, 2021