Kailan Mas Matimbang ang Charter ng GOCC Kaysa sa Regulasyon ng Civil Service Commission?

G.R. No. 182249, March 05, 2013

Ang isyu ng awtonomiya ng mga Government-Owned and Controlled Corporations (GOCCs) laban sa kapangyarihan ng Civil Service Commission (CSC) ay isang mahalagang usapin sa batas administratibo ng Pilipinas. Maraming GOCC ang nilikha na may sariling charter na nagbibigay sa kanila ng espesyal na mga kapangyarihan, kabilang na ang pagtatakda ng sariling sistema ng kompensasyon at klasipikasyon ng posisyon. Ngunit hanggang saan ba umaabot ang awtonomiyang ito, lalo na pagdating sa mga regulasyon ng CSC na may mandato sa pangangasiwa ng serbisyo sibil?

nn

Ang kasong Trade and Investment Development Corporation of the Philippines (TIDCORP) vs. Civil Service Commission ay nagbibigay linaw sa limitasyon ng kapangyarihan ng CSC pagdating sa mga GOCC na may sariling charter. Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na hindi maaaring gamitin ng CSC ang kanilang kapangyarihang magpatupad ng mga regulasyon para balewalain ang mga probisyon ng charter ng isang GOCC, lalo na kung ang charter na ito ay nagbibigay ng malinaw na eksemption mula sa ilang aspeto ng civil service law.

nn

Ang Legal na Konteksto: Kapangyarihan ng CSC at Awtonomiya ng GOCC

nn

Ayon sa Konstitusyon ng Pilipinas, ang CSC ay ang sentral na ahensya ng gobyerno na may kapangyarihang pangasiwaan ang serbisyo sibil. Kabilang sa mandato ng CSC ang pagpapatupad ng mga batas at regulasyon na may kinalaman sa appointment, disiplina, at iba pang usaping personnel sa gobyerno, kasama na ang mga GOCC. Sinasaklaw ng Seksyon 2(1), Artikulo IX-B ng Konstitusyon ang lahat ng sangay, subdibisyon, instrumentalidad, at ahensya ng Gobyerno, kabilang ang mga GOCC na may original charters, bilang bahagi ng serbisyo sibil.

nn

Gayunpaman, kinikilala rin ng batas ang awtonomiya ng ilang GOCCs, lalo na sa mga usapin ng kanilang operasyon at pangangasiwa. Maraming GOCC ang nilikha sa pamamagitan ng mga special charter na nagbibigay sa kanila ng flexibility na kinakailangan upang maging epektibo sa kanilang mga mandato. Isa sa mga flexibility na ito ay ang kapangyarihang magtakda ng sariling organizational structure, staffing pattern, compensation at position classification system.

nn

Ang Republic Act No. 6758, o ang “Compensation and Position Classification Act of 1989,” ay isang pangkalahatang batas na nagtatakda ng sistema ng kompensasyon at klasipikasyon ng posisyon para sa lahat ng kawani ng gobyerno. Ayon sa Seksyon 4 at 6 nito, ang Department of Budget and Management (DBM) ang may tungkuling maghanda ng Index of Occupational Service (IOS) at Position Allocation List (PAL) na dapat sundin sa pag-aappoint ng mga empleyado sa gobyerno. Ang CSC Memorandum Circular No. 40, s. 1998, na sinusugan ng CSC Memorandum Circular No. 15, s. 1999, ay nagpapatupad ng mga patakaran na nag-uutos na ang mga appointment ay dapat sumunod sa PAL at IOS.

nn

Sa kabilang banda, ang Republic Act No. 8494, ang charter ng TIDCORP, ay naglalaman ng Seksyon 7 na nagbibigay sa Board of Directors ng TIDCORP ng eksklusibong kapangyarihan na magtakda ng sariling organizational structure at staffing pattern, at mag-apruba ng sariling compensation at position classification system. Malinaw na nakasaad sa Seksyon 7 ng RA 8494:

nn

Seksyon 7. The Board of Directors shall provide for an organizational structure and staffing pattern for officers and employees of the Trade and Investment Development Corporation of the Philippines (TIDCORP) and upon recommendation of its President, appoint and fix their remuneration, emoluments and fringe benefits: Provided, That the Board shall have exclusive and final authority to appoint, promote, transfer, assign and re-assign personnel of the TIDCORP, any provision of existing law to the contrary notwithstanding.

All positions in TIDCORP shall be governed by a compensation and position classification system and qualification standards approved by TIDCORP’s Board of Directors based on a comprehensive job analysis and audit of actual duties and responsibilities. The compensation plan shall be comparable with the prevailing compensation plans in the private sector and shall be subject to periodic review by the Board no more than once every four (4) years without prejudice to yearly merit reviews or increases based on productivity and profitability. TIDCORP shall be exempt from existing laws, rules and regulations on compensation, position classification and qualification standards. It shall, however, endeavor to make the system to conform as closely as possible to the principles and modes provided in Republic Act No. 6758.

nn

Ang Kwento ng Kaso: Appointment ni De Guzman sa TIDCORP

nn

Ang kaso ay nagsimula nang ma-appoint si Arsenio de Guzman bilang Financial Management Specialist IV sa TIDCORP noong Agosto 30, 2001. Ang kanyang appointment ay isinumite sa CSC para sa kumpirmasyon. Ngunit, hindi kinilala ng CSC ang appointment dahil ang posisyon na Financial Management Specialist IV ay wala sa Index of Occupational Service (IOS) ng DBM.

nn

Umapela ang TIDCORP sa CSC, iginigiit na sila ay may awtoridad na lumikha ng sariling posisyon at hindi sila sakop ng IOS dahil sa Seksyon 7 ng RA 8494. Ayon sa TIDCORP, ang kanilang charter ay nagbibigay sa kanila ng eksemption mula sa mga batas at regulasyon tungkol sa position classification. Binanggit pa nila na naaprubahan na dati ng CSC ang appointment sa parehong posisyon.

nn

Ngunit hindi kinatigan ng CSC ang apela ng TIDCORP. Pinanindigan ng CSC na ang Memorandum Circular No. 40, s. 1998 ay dapat sundin, at dahil ang posisyon ni De Guzman ay wala sa IOS, invalid ang kanyang appointment. Iginiit pa ng CSC na kahit may sariling charter ang TIDCORP, sakop pa rin sila ng civil service laws at ng kapangyarihan ng CSC.

nn

Umakyat ang kaso sa Court of Appeals (CA), ngunit pinagtibay rin ng CA ang desisyon ng CSC. Ayon sa CA, tama ang CSC na gamitin ang Memorandum Circular No. 40, s. 1998 dahil ito ay naaayon sa batas at jurisprudence. Iginiit ng CA na ang CSC ay may kapangyarihang suriin ang mga appointment sa mga GOCC upang matiyak na sumusunod ito sa mga legal na requirements.

nn

Hindi sumuko ang TIDCORP at umakyat sila sa Korte Suprema. Dito, sa wakas, ay kinatigan sila ng Korte Suprema. Binigyang-diin ng Korte Suprema na bagama’t may kapangyarihan ang CSC sa mga GOCC, ang mga regulasyon na kanilang ginagawa ay hindi dapat sumasalungat o nag-aamyenda sa mga batas na ipinasa ng Kongreso. Ayon sa Korte Suprema:

nn

While the CSC has authority over personnel actions in GOCCs, the rules it formulates pursuant to this mandate should not contradict or amend the civil service laws it implements.

nn

Ipinaliwanag ng Korte Suprema na ang Seksyon 7 ng RA 8494 ay malinaw na nagbibigay sa TIDCORP ng eksemption mula sa mga batas tungkol sa position classification. Ang probisyon sa Seksyon 7 na nagsasabing dapat