Sa desisyong ito, binigyang-diin ng Korte Suprema na sa isang petisyon para sa pagpapawalang-bisa ng hatol, kinakailangan ang personal na paghahatid ng summons sa respondent. Hindi sapat na basta na lamang naisampa ang petisyon sa korte para magkaroon ito ng hurisdiksyon. Ang desisyong ito ay mahalaga dahil pinoprotektahan nito ang karapatan ng isang partido na malaman at magkaroon ng pagkakataong depensahan ang kanyang sarili sa isang kaso na maaaring makaapekto sa kanyang mga karapatan at obligasyon. Kung walang tamang paghahatid ng summons, ang anumang desisyon ng korte ay maaaring mapawalang-bisa.
Kapag ang Petisyon ay Pumupuntirya sa Huling Desisyon: Dapat Bang Balewalain ang Tamang Paghahatid ng Summons?
Ang kasong ito ay tungkol sa isang kontrata ng upa kung saan nagkaroon ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng umuupa (petitioner) at nanguupahan (respondent). Dahil sa hindi pagbabayad ng upa, nagsampa ang umuupa ng kasong unlawful detainer laban sa nanguupahan. Nanalo ang umuupa sa Metropolitan Trial Court (MeTC). Subalit, sa halip na umapela, ang nanguupahan ay nagsampa ng petisyon para sa pagpapawalang-bisa ng hatol sa Regional Trial Court (RTC), dahil umano sa kawalan ng hurisdiksyon ng MeTC sa kanya. Ang pangunahing isyu dito ay kung nakuha ba ng RTC ang hurisdiksyon sa umuupa (petitioner) sa pamamagitan ng paghahatid ng summons sa sekretarya ng kanyang abugado.
Ayon sa Korte Suprema, ang petisyon para sa pagpapawalang-bisa ng hatol ay isang aksyong in personam, kung saan kinakailangan ang hurisdiksyon sa pagkatao ng respondent. Hindi ito aksyong in rem (laban sa isang bagay) o quasi in rem (halos laban sa isang bagay) kung saan sapat na ang hurisdiksyon sa bagay na pinag-uusapan. Ipinunto ng Korte na ang pagpapawalang-bisa ng hatol ay makaaapekto lamang sa mga partido sa kaso, at hindi sa buong mundo. Kung pagbabasehan ang argumento ng respondent na sapat na ang paghahain ng petisyon para magkaroon ng hurisdiksyon sa res, magbubunga ito ng isang hindi makatarungang sitwasyon. Mahahadlangan ang respondent na protektahan ang kanyang interes, dahil hindi siya naabisuhan sa pamamagitan ng valid service of summons hinggil sa petisyong inihain laban sa kanya.
Para sa valid na paghahatid ng summons, mas pinipili ang personal na paghahatid. Kung hindi ito posible sa loob ng makatwirang panahon, maaaring gumamit ng substituted service. Ayon sa Korte, hindi napatunayan na imposible ang personal na paghahatid ng summons sa petitioner. Ang sheriff ay agad na nag-substituted service sa sekretarya ng abugado ng petitioner, na hindi sapat upang maituring na valid ang paghahatid.
Ayon sa Korte, para maging valid ang substituted service, kinakailangan ang sumusunod:
- Imposibilidad ng agarang personal na paghahatid
- Espesipikong detalye sa return ng summons
- Paghahatid sa taong may sapat na gulang at pag-iisip
- Paghahatid sa taong may awtoridad sa opisina o lugar ng negosyo ng defendant
Idinagdag pa ng Korte Suprema na ang special appearance para kuwestiyunin ang hurisdiksyon ng korte ay hindi maituturing na voluntary appearance. Sa madaling salita, ang pagdalo sa pagdinig o paghain ng pleadings para lamang ipagtanggol na walang hurisdiksyon ang korte ay hindi nangangahulugan na pumapayag ang isang partido na mapasailalim sa hurisdiksyon nito.
Sa kasong ito, hindi pumayag ang petitioner sa hurisdiksyon ng RTC. Hindi siya tumigil sa pagpapahayag na walang hurisdiksyon ang korte sa kanya dahil sa hindi balido at hindi wastong paghahatid ng summons. Dagdag pa rito, ginawa rin ng Korte Suprema na hindi tamang remedyo ang ginawa ng respondent na paghahain ng petisyon upang pawalang bisa ang hatol ng MeTC.
Ayon sa Korte, ang aksyon para sa pagpapawalang-bisa ng hatol ay hindi pamalit sa nawalang remedyo ng apela. Para rito, ang pagpapatupad at paggawa ng mga hatol na nakamit na ang pagiging pinal ang katayuan ay tungkulin na ng mga korte.
Kaya naman, ibinasura ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals at ipinag-utos ang pagbasura sa petisyon para sa pagpapawalang-bisa ng hatol.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung nakuha ba ng RTC ang hurisdiksyon sa petitioner sa pamamagitan ng paghahatid ng summons sa sekretarya ng kanyang abugado sa petisyon para sa pagpapawalang-bisa ng hatol. |
Ano ang aksyong in personam? | Ito ay isang aksyon na isinampa laban sa isang tao upang ipatupad ang kanyang personal na karapatan at obligasyon. Sa aksyong ito, kinakailangan ang hurisdiksyon sa pagkatao ng defendant. |
Ano ang substituted service? | Ito ay isang paraan ng paghahatid ng summons kung saan hindi posible ang personal na paghahatid. Ito ay ginagawa sa pamamagitan ng pag-iwan ng kopya ng summons sa bahay o opisina ng defendant sa isang taong may sapat na gulang at pag-iisip. |
Ano ang special appearance? | Ito ay isang pagharap sa korte para lamang kuwestiyunin ang hurisdiksyon nito. Hindi ito nangangahulugan na pumapayag ang isang partido na mapasailalim sa hurisdiksyon ng korte. |
Bakit kailangan ang personal na paghahatid ng summons? | Upang matiyak na ang isang partido ay may sapat na abiso tungkol sa kaso laban sa kanya at magkaroon ng pagkakataong ipagtanggol ang kanyang sarili. Ito ay mahalagang bahagi ng due process. |
Ano ang epekto kung walang valid na paghahatid ng summons? | Ang anumang desisyon ng korte ay maaaring mapawalang-bisa dahil walang hurisdiksyon ang korte sa pagkatao ng defendant. |
Maaari bang palitan ng petisyon para sa pagpapawalang-bisa ng hatol ang hindi pag-apela? | Hindi. Hindi ito dapat gamitin para takasan ang mga pagkakataon na dapat sanang ginamit para sa apela, paghingi ng bagong paglilitis, o iba pang mga remedyo. |
Ano ang ibig sabihin ng final at executory na hatol? | Ang hatol ay pinal at hindi na maaaring baguhin pa. Ito ay dapat nang ipatupad ng korte. |
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Frias v. Alcayde, G.R. No. 194262, February 28, 2018