Panatilihing Buhay ang Iyong Kaso: Ang Kahalagahan ng Aktibong Paglilitis Upang Maiwasan ang Pagbasura
n
G.R. No. 173336, November 26, 2012
n
n
Sa ating sistema ng hustisya, mahalaga na hindi lamang magsimula ng kaso kundi aktibo rin itong ituloy hanggang sa wakas. Ang kasong Pablo Pua v. Lourdes L. Deyto ay nagpapaalala sa atin na ang pagpapabaya sa paglilitis ng kaso ay maaaring magresulta sa pagbasura nito, kahit pa mayroon kang validong reklamo. Sa kasong ito, ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon ni Pablo Pua dahil sa hindi niya napakita ang sapat na interes sa pagpapatuloy ng kanyang kaso laban kina Lourdes Deyto at Jennelita Ang.
nn
Si Pablo Pua ay isang negosyante ng bigas na nagdemanda ng koleksyon ng pera laban kina Lourdes Deyto at Jennelita Ang dahil sa hindi pagbabayad ng halagang P766,800.00 para sa mga bigas na binili. Bagama’t nagsimula ang kaso at nakapagsumite pa nga ng writ of preliminary attachment, naantala ang pag-usad nito dahil sa hindi maipaabot ang summons kay Jennelita Ang. Dahil sa kawalan ng aksyon ni Pua sa loob ng mahabang panahon matapos ma-publish ang summons, ibinasura ng korte ang kaso dahil sa failure to prosecute o pagpapabaya sa paglilitis.
nn
Ang Legal na Konteksto ng Pagbasura ng Kaso Dahil sa Pagpapabaya sa Paglilitis
nn
Ang pagbasura ng kaso dahil sa pagpapabaya sa paglilitis ay nakabatay sa Seksyon 3, Rule 17 ng Rules of Court. Ayon dito, maaaring ibasura ang isang kaso kung ang plaintiff, nang walang sapat na dahilan, ay nabigong humarap sa pagpresenta ng kanyang ebidensya, o nabigong ituloy ang kanyang aksyon sa loob ng hindi makatwirang haba ng panahon, o sumunod sa Rules of Court o anumang utos ng korte. Ang pagbasurang ito ay may epekto ng adjudication upon the merits, ibig sabihin, parang desisyon na sa merito ng kaso, maliban kung iba ang ipinahayag ng korte.
nn
SEC. 3. Dismissal due to fault of plaintiff. — If, for no justifiable cause, the plaintiff fails to appear on the date of the presentation of his evidence in chief on the complaint, or to prosecute his action for an unreasonable length of time, or to comply with these Rules or any order of the court, the complaint may be dismissed upon motion of the defendant or upon the court’s own motion, without prejudice to the right of the defendant to prosecute his counterclaim in the same or in a separate action. This dismissal shall have the effect of an adjudication upon the merits, unless otherwise declared by the court.
nn
Ang layunin ng patakarang ito ay upang pabilisin ang paglilitis ng mga kaso at maiwasan ang pagkaantala ng hustisya. Hindi dapat hayaan na nakabinbin lamang ang mga kaso sa korte nang walang aksyon mula sa plaintiff. Bukod dito, pinoprotektahan din nito ang defendant mula sa walang hanggang pagkabahala at gastos na dulot ng isang nakabinbing kaso.
nn
Sa kasong ito, binigyang-diin din ang kahalagahan ng service of summons o pagpapaabot ng summons sa defendant. Ayon sa Korte Suprema, si Jennelita Ang ay isang indispensable party dahil siya ay sinasabing co-owner ng JD Grains Center. Ang indispensable party ay kinakailangang isama sa kaso upang maging balido ang anumang desisyon ng korte. Kung walang jurisdiction ang korte sa isang indispensable party, walang bisa ang buong proceedings.
nn
Dahil hindi maipaabot ang summons kay Ang sa personal, pinahintulutan ng korte ang service by publication o paglalathala ng summons sa pahayagan. Ito ay pinapayagan sa ilalim ng Seksyon 14, Rule 14 ng Rules of Court, lalo na kung hindi alam ang kinaroroonan ng defendant at hindi ito matukoy sa pamamagitan ng diligent inquiry. Gayunpaman, kahit pinahintulutan ang service by publication, hindi pa rin ito nangangahulugan na maaari nang pabayaan ang kaso. Kinakailangan pa rin ang aktibong paglilitis matapos ma-publish ang summons.
nn
Pagkakasunud-sunod ng Pangyayari sa Kaso Pua v. Deyto
nn
- n
- Nobyembre 24, 2000: Nagsampa si Pablo Pua ng reklamo para sa koleksyon ng pera laban kina Lourdes Deyto at Jennelita Ang.
- Nobyembre 28, 2000: Nag-isyu ang RTC ng order para sa writ of preliminary attachment.
- Abril 16, 2001: Nagsumite si Deyto ng kanyang sagot sa reklamo.
- Hulyo 12, 2001: Dinenay ng RTC ang mosyon ni Deyto na ibasura ang kaso.
- Nobyembre 13, 2001: Nakaiskedyul ang pre-trial conference ngunit nareset sa Enero 22, 2002.
- Enero 8, 2002: Nagmosyon si Pua para pahintulutan ang service of summons by publication kay Ang.
- Enero 11, 2002: Pinagbigyan ng RTC ang mosyon para sa service by publication.
- Mayo 31, 2002: Na-publish ang summons para kay Ang sa Manila Standard.
- Enero 24, 2003: Inarchive ang kaso dahil sa kawalan ng aktibidad.
- Oktubre 1, 2004: Ibinasura ng RTC ang kaso dahil sa lack of interest to prosecute.
- Nobyembre 3, 2004: Nagmosyon si Pua para sa reconsideration at para ideklara si Ang na in default.
- Enero 3, 2005: Dinenay ng RTC ang mosyon ni Pua.
- Pebrero 23, 2006: Dinenay ng Court of Appeals ang apela ni Pua.
- Hunyo 23, 2006: Dinenay ng Court of Appeals ang motion for reconsideration ni Pua.
- Nobyembre 26, 2012: Dinenay ng Korte Suprema ang petisyon ni Pua.
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
nn
Ayon sa Korte Suprema, bagama’t may pagkaantala sa pagpapaabot ng summons kay Ang, ang mas kritikal na pagpapabaya ay nangyari matapos ma-publish ang summons noong Mayo 31, 2002. Mula Mayo 2002 hanggang Oktubre 2004, halos dalawa at kalahating taon, walang ginawang aksyon si Pua para ituloy ang kaso. Ito ang itinuring na unreasonable length of time na pagpapabaya na nagresulta sa pagbasura ng kaso.
nn
Binigyang-diin ng Korte Suprema na hindi sapat na dahilan ang pagkamatay ng abogado ni Pua dahil mayroon siyang law firm, at mayroon din siyang ikalawang law firm na humawak ng kaso. Responsibilidad ng kliyente na bantayan ang kanyang kaso at tiyakin na aktibo itong ituloy.
nn
“After the summons for Ang was published on May 31, 2002 and the Affidavit of Service was issued by Manila Standard’s Advertising Manager on June 3, 2002, no further action was taken on the case by Pua. Even after the RTC issued its order dated January 24, 2003 to archive the case, Pua made no move to have the case reopened. More than a year after the case was sent to the archives (October 1, 2004), the RTC decided to dismiss the case for Pua’s lack of interest to prosecute the case.”
nn
“We give scant consideration to Pua’s claim that the untimely demise of his counsel caused the delay in prosecuting the case. Pua had employed the services of a law firm; hence, the death of one partner does not excuse such delay; the law firm had other lawyers who would take up the slack created by the death of a partner. The more relevant rule is that a client is bound by the action of his counsel in the conduct of his case; he cannot complain that the result of the litigation could have been different had the counsel proceeded differently.”
nn
Praktikal na Implikasyon ng Desisyon
nn
Ang desisyon sa kasong Pua v. Deyto ay nagbibigay ng mahalagang aral para sa mga litigante. Una, hindi sapat na magsimula lamang ng kaso. Kinakailangan ang tuloy-tuloy na pagsubaybay at aktibong paglilitis upang matiyak na hindi ito mabaon sa limot at tuluyang mabasura.
nn
Pangalawa, responsibilidad ng kliyente na alamin ang estado ng kanyang kaso. Hindi maaaring isisi lahat sa abogado ang pagkaantala. Kung may pagbabago sa abogado o law firm, dapat tiyakin na may sapat na representasyon at walang pagpapabaya sa kaso.
nn
Pangatlo, ang pagbabayad ng attachment bond ay hindi sapat na patunay ng interes sa paglilitis. Kinakailangan ang aktwal na pagsumite ng mga pleadings, pagdalo sa mga pagdinig, at iba pang aksyon na nagpapakita ng intensyon na ituloy ang kaso.
nn
Mahahalagang Aral:
n
- n
- Subaybayan ang kaso: Regular na kumonsulta sa iyong abogado at alamin ang estado ng iyong kaso.
- Aktibong lumahok: Tumugon agad sa mga kahilingan ng korte o ng iyong abogado.
- Magpakita ng interes: Huwag hayaang lumipas ang mahabang panahon nang walang aksyon sa kaso.
- Kumonsulta sa abogado: Kung may pagdududa, agad na kumonsulta sa abogado upang maiwasan ang pagbasura ng kaso.
n
n
n
n
nn
Mga Madalas Itanong (FAQ)
nn
Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng