Nilinaw ng Korte Suprema na ang pagbabawal sa ilalim ng Artikulo 1491(5) ng Civil Code, na nagbabawal sa mga abogado na bumili ng ari-arian na pinag-uusapan sa isang kaso kung saan sila nakikilahok dahil sa kanilang propesyon, ay hindi umaabot sa kanilang mga kamag-anak. Ang pagbili ng anak ng isang abogado ng ari-arian na nasa ilalim ng litigasyon ay hindi awtomatikong bumabagsak sa loob ng saklaw ng pagbabawal maliban kung mapatunayan na ginamit ng abogado ang kanyang anak bilang isang paraan upang makakuha ng ari-arian. Ang desisyon na ito ay nagbibigay linaw sa kung sino ang sakop ng pagbabawal sa pagbili ng ari-arian na pinag-uusapan sa korte, na nagbibigay proteksiyon sa mga abogado na maaaring maakusahan nang hindi makatarungan.
Kung Kailan ang Pamilya ay Hindi Sakop: Ang Pagbebenta ng Lupa at ang Artikulo 1491
Nagsimula ang kaso sa isang reklamong administratibo na inihain ni Christopher R. Santos laban kay Atty. Joseph A. Arrojado dahil sa paglabag umano nito sa Artikulo 1491 ng Civil Code. Ayon kay Santos, si Atty. Arrojado, bilang abogado ni Lilia Rodriguez sa isang kasong unlawful detainer laban sa kanya, ay nakakuha umano ng interes sa ari-arian na pinag-uusapan sa kaso sa pamamagitan ng kanyang anak na si Julius P. Arrojado. Iginiit ni Santos na ang pagbili ni Julius ng isa sa mga ari-arian habang nakabinbin pa ang kaso sa Korte Suprema ay isang paglabag sa batas at sa ethical duties ni Atty. Arrojado. Mariing itinanggi ni Atty. Arrojado na nilabag niya ang Artikulo 1491 dahil wala siyang interes sa ari-arian na binili ng kanyang anak. Aniya, malaya nang magdesisyon si Julius sa kanyang sarili at hindi niya pinadali ang transaksyon.
Sinuri ng Integrated Bar of the Philippines (IBP) ang kaso. Natuklasan ng IBP na walang sapat na ebidensya upang patunayan na si Atty. Arrojado ay nakipagsabwatan sa kanyang anak upang makuha ang ari-arian. Ayon sa IBP, si Julius ay may kakayahang bumili ng ari-arian sa kanyang sariling kakayahan, at walang pruweba na ginamit siya ng kanyang ama bilang instrumento upang makakuha ng benepisyo. Dagdag pa, walang epekto sa kaso ang paglipat ng pagmamay-ari ng ari-arian at walang karapatan si Santos na naapektuhan. Kaya, inirekomenda ng IBP na ibasura ang kaso, na pinagtibay naman ng Board of Governors.
Ang pangunahing isyu sa kaso ay kung ang pagbabawal sa Artikulo 1491(5) ng Civil Code laban sa mga hukom, abogado, at iba pang opisyal na may kaugnayan sa administrasyon ng hustisya, na bumili ng ari-arian na pinag-uusapan sa isang kaso, ay umaabot din sa kanilang mga pamilya o kamag-anak. Ang Artikulo 1491(5) ng Civil Code ay malinaw na nagbabawal sa ilang mga indibidwal na bumili ng ari-arian na may kaugnayan sa litigasyon kung saan sila lumahok. Ang layunin ng probisyong ito ay upang maiwasan ang anumang hindi nararapat na impluwensya o pag-abuso sa posisyon ng mga nabanggit na indibidwal.
Article 1491. The following persons cannot acquire by purchase, even at a public or judicial auction, either in person or through the mediation of another.
(5) Justices, judges, prosecuting attorneys, clerks of superior and inferior courts, and other officers and employees connected with the administration of justice, the property and rights in litigation or levied upon on execution before the court within whose jurisdiction or territory they exercise their respective functions; this prohibition includes the act of acquiring by assignment and shall apply to lawyers, with respect to the property and rights which may be the object of any litigation in which they may take part by virtue of their profession.
Hindi sang-ayon ang Korte sa argumento ni Santos. Sa kasong ito, hindi si Atty. Arrojado ang bumili ng ari-arian, kundi ang kanyang anak na si Julius. Kung ipalalawak natin ang sakop ng batas sa mga miyembro ng pamilya o kamag-anak ng abogado, para na rin nating binabago ang batas. Ang ginamit ng Korte Suprema ay ang prinsipyong expressio unius est exclusio alterius. Ibig sabihin, ang malinaw na pagbanggit ng isang tao o bagay ay nangangahulugan na hindi kasama ang iba na hindi nabanggit. Ang Artikulo 1491(5) ay partikular na tumutukoy sa mga hukom, abogado, at iba pang opisyal ng korte, ngunit hindi binanggit ang kanilang mga kamag-anak.
Kahit na sinasabi ng Artikulo 1491 na hindi maaaring bumili ang mga nabanggit na indibidwal nang personal o sa pamamagitan ng ibang tao, walang sapat na ebidensya na si Julius ay kumilos bilang kinatawan o ahente ni Atty. Arrojado. Ang katotohanan na anak siya ng abogado ay hindi sapat para masabing nilabag ni Atty. Arrojado ang batas. Walang pruweba na ginamit niya ang kanyang posisyon upang makakuha ng bentahe. Ang pagbabawal sa pagbili ng ari-arian ay upang protektahan ang mga kliyente mula sa undue influence ng kanilang abogado, ngunit sa kasong ito, walang pruweba na naabuso ni Atty. Arrojado ang kanyang fiduciary duty.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung ang pagbabawal sa pagbili ng ari-arian na pinag-uusapan sa kaso ay umaabot sa mga kamag-anak ng abogado. |
Sino ang nagreklamo sa kaso? | Si Christopher R. Santos, ang dating lessee ng ari-arian. |
Sino ang kinasuhan sa kaso? | Si Atty. Joseph A. Arrojado, ang abogado ng may-ari ng ari-arian. |
Ano ang batayan ng reklamo? | Paglabag umano sa Artikulo 1491 ng Civil Code dahil bumili ang anak ng abogado ng ari-arian na pinag-uusapan sa kaso. |
Ano ang desisyon ng Korte Suprema? | Ibinasura ng Korte Suprema ang kaso dahil walang sapat na ebidensya na nilabag ni Atty. Arrojado ang batas. |
Ano ang prinsipyo ng batas na ginamit sa desisyon? | Expressio unius est exclusio alterius, na nangangahulugang ang malinaw na pagbanggit ng isang bagay ay nangangahulugan na hindi kasama ang iba. |
Ano ang epekto ng desisyon na ito sa mga abogado? | Nililinaw nito na hindi awtomatikong labag sa batas kung bumili ang kanilang kamag-anak ng ari-arian na pinag-uusapan sa kaso. |
Kailan maituturing na paglabag sa batas ang pagbili ng kamag-anak ng abogado? | Kung mapatunayan na ginamit ng abogado ang kanyang kamag-anak bilang instrumento upang makakuha ng benepisyo sa ari-arian. |
Sa madaling salita, ang desisyon na ito ay nagbibigay linaw sa limitasyon ng pagbabawal sa Artikulo 1491(5) ng Civil Code at nagpapatibay na hindi dapat basta-basta husgahan ang isang abogado batay lamang sa pagkakaugnay ng kanyang kamag-anak sa isang transaksyon. Bagkus, kailangan ng matibay na ebidensya upang mapatunayan na ang abogado ay talagang nagkaroon ng hindi nararapat na impluwensya.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Christopher R. Santos v. Atty. Joseph A. Arrojado, A.C. No. 8502, June 27, 2018