Sa isang desisyon ng Korte Suprema, ipinaliwanag nito na ang pagbabago ng may utang (novation) ay kailangang malinaw at hindi basta-basta mahinuha. Hindi sapat na tumanggap lamang ang nagpautang ng bayad mula sa ibang tao para palayain ang orihinal na may utang. Kailangan din na ang pagpayag ng nagpautang sa pagbabago ng may utang ay buo at walang pag-aalinlangan, at kasabay nito, pinalalaya na ang dating may utang sa kanyang obligasyon. Sa madaling salita, ang pananahimik ng nagpautang ay hindi nangangahulugang pumapayag ito sa pagbabago ng may utang.
Kung Kailan ang “Conduit Loan” ay Hindi Nagpapalaya sa May Utang
Ang kaso ay nagsimula nang magsampa ng kaso ang Associated Bank (ngayon ay United Overseas Bank Phils.) laban sa Romago, Inc. at Francisco Gonzalez dahil sa hindi pagbabayad ng utang na may petsang Agosto 1978. Ayon sa Banko, nag-loan ang Romago ng tatlong beses, at may natitira pang halaga sa Promissory Note No. BD-3714. Sinabi ng Romago na sila ay “conduit loan” lamang para sa Metallor Trading Corporation, at hindi sila nakapagbayad dahil dito.
Ayon sa Romago, ang Promissory Note No. BD-3714 ay para sa Metallor, at may mga sulat pa raw na nagpapakita na inaako ng Metallor ang pananagutan dito. Sa kabilang banda, sinabi ng Metallor na wala silang pananagutan, at kung mayroon man, lipas na ang panahon para ito ay masingil. Iginigiit ng Romago na alam ng Banko na sila ay “conduit” lamang at pumayag ito na ang Metallor ang sumalo sa kanilang utang.
Nagpasya ang Regional Trial Court (RTC) na mananagot pa rin ang Romago dahil walang malinaw na indikasyon na pumayag ang Metallor na akuin ang buong obligasyon ng Romago. Hindi rin nagkaroon ng novation dahil walang hayagang pagpayag mula sa nagpautang na papalitan na ang may utang. Dagdag pa ng RTC, hindi mahihinuha ang novation maliban kung ito ay malinaw na sinabi, o kung ang luma at bagong obligasyon ay hindi magkasundo sa lahat ng aspeto. Tinanggihan din ng RTC ang ikatlong partido na reklamo laban sa Metallor.
Umapela ang Romago sa Court of Appeals (CA), ngunit pinagtibay ng CA ang desisyon ng RTC. Sinabi ng CA na kahit may kaalaman ang Metallor sa utang ng Romago at nag-alok itong bayaran ito, hindi nangangahulugan na ang Metallor na ang tanging mananagot. Ayon sa CA, hindi sapat ang mga sulat para ituring na mayroong express novation ng obligasyon ng Romago. Kaya naman umakyat ang usapin sa Korte Suprema.
Idiniin ng Korte Suprema na ang pagbabago ng may utang ay hindi basta-basta. Kailangan na malinaw na pumayag ang nagpautang dito, at ang pagtanggap ng bayad mula sa ibang tao ay hindi nangangahulugang pumapayag na ito sa pagbabago ng may utang. Ang pananahimik ng nagpautang, kahit na may kaalaman ito sa pag-ako ng ibang tao sa obligasyon, ay hindi rin nangangahulugang pumapayag na ito sa pagbabago ng may utang. Ito ay dahil sa mga kontrata, lalong lalo na sa commercial transaction na nakasulat, ang consent sa novation ay hindi maaaring implied lamang sa inaction ng nagpautang. Ang silence ay maaaring bigyan ng iba-ibang interpretasyon sa pag aakala na ang parehong partido ay mga agent ng commercial transaction.
SECTION 29. Liability of accommodation party. – An accommodation party is one who has signed the instrument as maker, drawer, acceptor, or indorser, without receiving value therefor, and for the purpose of lending his name to some other person. Such a person is liable on the instrument to a holder for value, notwithstanding such holder, at the time of taking the instrument, knew him to be only an accommodation party.
Dagdag pa ng Korte Suprema, kung ang Romago ay tunay na umutang para lamang sa Metallor, dapat ay may mga dokumento na nagpapakita nito. Hindi rin sapat na sabihin ng Metallor na inaako nito ang pananagutan para mapawalang-sala ang Romago. Sa madaling salita, ang desisyon na ito ay nagpapakita na kailangan ng malinaw at hayagang pagpayag sa pagbabago ng may utang para ito ay maging legal at binding.
Kinalkula rin ng Korte Suprema na ang total interest rate sa restructured notes ay 3% kada buwan or 36% kada taon na compounded monthly. Dagdag pa nila, ang obligasyon na bayaran ang interest ng principal loan ay dapat mapanatili. Inatasan ng korte ang Romago, Incorporated na magbayad sa Associated Bank, na ngayon ay United Overseas Bank ng:
- PHP 635,347.83 bilang natitirang balanse ng halagang dapat bayaran sa ilalim ng Promissory Note No. 9660, kasama ang interes doon sa rate na 12% bawat taon mula Agosto 30, 1983 hanggang Hunyo 30, 2013. Mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa ganap na pagbabayad, ang natitirang obligasyon sa Promissory Note No. 9660 ay kikita ng interes sa rate na 6% bawat taon, hanggang sa ganap na mabayaran;
- PHP 525,939.91 bilang natitirang balanse ng halagang dapat bayaran sa ilalim ng Promissory Note No. 9661, kasama ang interes doon sa rate na 12% bawat taon mula Agosto 30, 1983 hanggang Hunyo 30, 2013. Mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa ganap na pagbabayad, ang natitirang obligasyon sa Promissory Note No. 9661 ay kikita ng interes sa rate na 6% bawat taon, hanggang sa ganap na mabayaran;
- Legal na interes sa rate na 12% bawat taon na inilapat sa anumang hindi nabayarang interes mula sa oras ng hudisyal na paghingi ng respondent Associated Bank hanggang Hunyo 30, 2013. Mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa ganap na pagbabayad, ang anumang hindi nabayarang interes ay kikita ng legal na interes sa rate na 6% bawat taon; at
- Ang halagang katumbas ng 20% ng kabuuang natitirang obligasyon bilang mga bayarin ng abogado at mga gastos ng kaso.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung may naganap na pagbabago sa may utang (novation) nang hindi malinaw na pumayag ang nagpautang. |
Ano ang ibig sabihin ng “conduit loan”? | Ito ay isang pautang kung saan ang isang partido ay umuutang para sa kapakinabangan ng ibang partido. |
Sapat ba na tumanggap ng bayad mula sa ibang tao para mapawalang-sala ang orihinal na may utang? | Hindi, kailangan ng malinaw at hayagang pagpayag mula sa nagpautang. |
Ano ang papel ng katahimikan ng nagpautang sa pagbabago ng may utang? | Hindi nangangahulugang pumapayag ito sa pagbabago ng may utang. |
Ano ang kahalagahan ng mga dokumento sa kasong ito? | Mahalaga ang mga dokumento para patunayan kung sino talaga ang nakinabang sa pautang. |
Ano ang epekto ng desisyon na ito sa mga umuutang? | Dapat tiyakin ng mga umuutang na malinaw ang kanilang obligasyon at pananagutan. |
Paano nakakaapekto ang kasong ito sa mga nagpapautang? | Dapat tiyakin ng mga nagpapautang na malinaw ang kanilang pagpayag sa anumang pagbabago sa may utang. |
Ano ang naging legal na basehan ng Korte Suprema sa pagpapasya nito? | Nakabatay ito sa prinsipyo ng novation at ang pangangailangan ng malinaw na pagpayag dito. |
Sa huli, ang kasong ito ay nagpapaalala sa atin na ang mga kontrata ay dapat gawin nang may pag-iingat at malinaw na pag-uusap. Ang mga partido ay dapat tiyakin na naiintindihan nila ang kanilang mga obligasyon at pananagutan, at ang anumang pagbabago sa mga ito ay dapat gawin nang may malinaw na pagpayag mula sa lahat ng partido.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Romago, Inc. and Francisco Gonzalez v. Associated Bank and Metallor Trading Corporation, G.R. No. 223450, February 22, 2023