Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na hindi nagmalabis sa kapangyarihan ang Court of Tax Appeals (CTA) nang ideklara nitong pinal at maipatutupad na ang desisyon nito dahil sa pagkabigong sumunod ng Bureau of Internal Revenue (BIR) sa mga panuntunan sa paghahain ng motion for reconsideration. Ang BIR ay nabigong maghain ng kanilang mosyon para sa paglilitis nang naaayon, na ayon sa Korte ay nagresulta sa pagiging pinal ng unang desisyon ng CTA. Ipinapakita ng desisyong ito na dapat sundin ang mga tuntunin ng pag-apela, at hindi maaaring gamitin ang petisyon para sa certiorari bilang kapalit ng nawalang pagkakataong umapela.
Kung Paano Bumalik ang Teknikalidad: Ang Kwento ng Pag-apela sa Usapin ng Buwis
Sa isang usapin sa buwis sa pagitan ng Bureau of Internal Revenue (BIR) at Chevron Philippines, Inc., lumitaw ang tanong kung nagkaroon ba ng malubhang pag-abuso sa pagpapasya (grave abuse of discretion) ang Court of Tax Appeals (CTA) nang ituring nito na pro forma ang mosyon para sa reconsideration na inihain ng BIR. Ang pangunahing isyu ay kung ang BIR ay nakasunod sa mga tamang panuntunan sa pag-apela, at kung maaaring gamitin ang special civil action ng certiorari bilang lunas sa pagkabigong umapela sa tamang panahon. Sa madaling salita, tinimbang ng Korte kung mas mahalaga ba ang merit ng kaso kaysa sa mahigpit na pagsunod sa mga panuntunan ng pamamaraan.
Ayon sa Korte Suprema, ang certiorari ay isang limitadong uri ng remedyo at dapat lamang gamitin kung walang ibang remedyo ng batas na mabilis at sapat. Hindi ito maaaring gamitin bilang kapalit ng isang nawalang apela. Ang isang partido na hindi sumang-ayon sa desisyon ng CTA ay dapat umapela sa CTA En Banc, sang-ayon sa Section 18 ng R.A. No. 1125, na sinusugan ng R.A. No. 9282. Malinaw ang nakasaad na ang desisyon ng dibisyon ng CTA ay maaaring iapela sa CTA En Banc.
SEC. 18. Appeal to the Court of Tax Appeals En Banc. – No civil proceeding involving matter arising under the National Internal Revenue Code, the Tariff and Customs Code or the Local Government Code shall be maintained, except as herein provided, until and unless an appeal has been previously filed with the CTA and disposed of in accordance with the provisions of this Act
A party adversely affected by a resolution of a Division of the CTA on a motion for reconsideration or new trial, may file a petition for review with the CTA En Banc.
Sa kasong ito, nabigo ang BIR na gamitin ang remedyo ng apela sa CTA En Banc. Sa halip, naghain sila ng petisyon para sa certiorari sa Korte Suprema, na hindi pinahintulutan dahil mayroon silang remedyo ng apela na hindi nila ginamit. Ang Korte Suprema ay nanindigan na ang pag-apela ay ang nararapat na remedyo laban sa isang pinal na paghatol o kautusan, at hindi ang certiorari. Dahil dito, hindi maaaring palitan ng BIR ang remedyo ng certiorari para sa apela, dahil ang parehong remedyo ay magkahiwalay.
Tungkol naman sa ikalawang isyu, sinabi ng Korte na hindi nagmalabis sa kapangyarihan ang CTA nang ituring nitong pro forma ang mosyon para sa reconsideration na inihain ng BIR. Ang malubhang pag-abuso sa kapangyarihan (grave abuse of discretion) ay nangyayari lamang kapag ang isang hukuman ay kumilos nang walang hurisdiksyon o lampas sa saklaw ng kanilang kapangyarihan, o kapag ginamit nila ang kanilang kapangyarihan sa isang arbitraryo at mapaniil na paraan dahil sa silakbo ng damdamin. Sa kasong ito, nabigo ang BIR na ipakita na ang mga resolusyon ng CTA ay ginawa nang may malubhang pag-abuso sa kapangyarihan.
Hindi pinagtatalunan na ang Mosyon para sa Reconsideration ng BIR ay nabigong sumunod sa mga probisyon ng Revised Rules of the CTA. Ang mosyon na isinampa ng BIR ay walang nakalakip na abiso para sa pagdinig at hindi rin nito itinakda ang mosyon para sa pagdinig. Kaya naman, sinabi ng Korte Suprema na tama lamang ang CTA sa pagsunod nito sa panuntunan.
Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga patakaran ng pamamaraan, lalo na sa mga usapin ng buwis. Hindi maaaring balewalain ng mga partido ang mga panuntunan sa pag-apela at asahan na makakakuha ng ibang resulta sa pamamagitan ng certiorari. Sa madaling salita, ang pagsunod sa batas ay mahalaga upang maprotektahan ang interes ng lahat ng partido.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung nagkaroon ba ng malubhang pag-abuso sa pagpapasya ang CTA nang ituring nitong pro forma ang mosyon para sa reconsideration na inihain ng BIR dahil sa pagkabigong magtakda ng pagdinig dito. |
Ano ang certiorari? | Ang certiorari ay isang special civil action na ginagamit lamang kapag walang ibang remedyo ng batas na mabilis at sapat. Hindi ito maaaring gamitin bilang kapalit ng apela. |
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa pag-apela sa CTA? | Ayon sa Korte Suprema, ang isang partido na hindi sumang-ayon sa desisyon ng CTA ay dapat umapela sa CTA En Banc. Hindi maaaring gamitin ang certiorari bilang kapalit ng apela. |
Ano ang ibig sabihin ng ‘grave abuse of discretion’? | Ang ‘grave abuse of discretion’ ay nangyayari kapag ang isang hukuman ay kumilos nang walang hurisdiksyon o lampas sa saklaw ng kanilang kapangyarihan, o kapag ginamit nila ang kanilang kapangyarihan sa isang arbitraryo at mapaniil na paraan. |
Bakit itinuring na pro forma ang mosyon para sa reconsideration ng BIR? | Dahil nabigo ang BIR na maglakip ng abiso para sa pagdinig sa kanilang mosyon, at hindi rin nila itinakda ang mosyon para sa pagdinig, kaya’t hindi ito sumunod sa mga panuntunan ng CTA. |
Ano ang kahalagahan ng pagsunod sa mga patakaran ng pamamaraan? | Mahalaga ang pagsunod sa mga patakaran ng pamamaraan upang matiyak ang patas at maayos na paglilitis. Hindi maaaring balewalain ng mga partido ang mga patakaran at asahan na makakakuha ng ibang resulta. |
Ano ang naging epekto ng pagkabigo ng BIR na umapela sa CTA En Banc? | Dahil dito, naging pinal at maipatutupad na ang desisyon ng CTA. Hindi na maaaring gamitin ng BIR ang certiorari upang baguhin ang desisyon. |
Sino ang nanalo sa kasong ito? | Nagdesisyon ang Korte Suprema pabor sa Chevron Philippines, Inc., dahil sa pagkabigo ng BIR na sundin ang mga panuntunan ng pag-apela. |
Sa pangkalahatan, ipinapakita ng kasong ito na ang pagsunod sa mga panuntunan ng pamamaraan ay mahalaga sa mga usapin ng buwis. Hindi maaaring gamitin ang certiorari bilang kapalit ng apela, at ang mga partido ay dapat sumunod sa mga panuntunan ng CTA upang matiyak ang patas at maayos na paglilitis.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: BIR v. ACOSTA, G.R No. 195320, April 23, 2018