Huwag Magkamali sa Pagkalkula: Tamang Paraan Para Itama ang Desisyon ng Arbitrasyon sa Pilipinas
G.R. No. 184295, July 30, 2014
Madalas nating naririnig ang kasabihang, “Ang pagkakamali ay pantao.” Ngunit sa mundo ng batas, lalo na pagdating sa mga desisyon na pinaghirapan at pinag-aralan, mahalaga na matiyak na walang typographical errors o pagkakamali sa pagkuwenta. Sa kaso ng National Transmission Corporation laban sa Alphaomega Integrated Corporation, natutunan natin ang tamang proseso kung paano maitama ang isang ‘final award’ o huling desisyon ng arbitrasyon kung may nakitang pagkakamali sa pagtutuos.
ANG LEGAL NA KONTEKSTO
Sa Pilipinas, ginagamit ang arbitrasyon bilang isang alternatibong paraan para lutasin ang mga sigalot sa labas ng korte. Ito ay madalas gamitin sa industriya ng konstruksyon dahil mas mabilis at mas dalubhasa ang proseso kumpara sa karaniwang paglilitis. Ang Construction Industry Arbitration Commission (CIAC) ang ahensya ng gobyerno na namamahala sa arbitrasyon sa mga usaping konstruksyon.
Kapag ang CIAC Arbitral Tribunal ay naglabas na ng kanilang ‘Final Award,’ ito ay halos katumbas na rin ng isang desisyon ng korte. Ayon sa Section 18.1 ng CIAC Revised Rules of Procedure Governing Construction Arbitration, ang desisyon ay magiging ‘final and executory’ pagkatapos ng labinlimang (15) araw mula nang matanggap ito ng mga partido. Ibig sabihin, pagkatapos ng 15 araw, maaari na itong ipatupad at hindi na basta-basta mababago.
Gayunpaman, kinikilala rin ng CIAC Rules na maaaring magkaroon ng ‘evident miscalculation of figures, a typographical or arithmetical error’ sa isang desisyon. Kaya naman, may probisyon sa Section 17.1 na nagpapahintulot na maitama ang ganitong uri ng pagkakamali. Ayon sa seksyon na ito:
“Section 17.1 Motion for correction of final award – Any of the parties may file a motion for correction of the Final Award within fifteen (15) days from receipt thereof upon any of the following grounds:
a. An evident miscalculation of figures, a typographical or arithmetical error;”
Malinaw na mayroong takdang panahon at tamang paraan para maitama ang isang ‘final award’ kung may nakitang pagkakamali. Ang tanong sa kasong ito ay kung sinunod ba ang tamang proseso at kung ano ang epekto nito kung hindi ito nasunod.
PAGSUSURI NG KASO
Ang Alphaomega Integrated Corporation (AIC) ay isang kontraktor na nanalo sa bidding para sa anim na proyekto ng National Transmission Corporation (TRANSCO). Habang ginagawa ang mga proyekto, nagkaroon ng problema dahil umano sa kapabayaan ng TRANSCO na magbigay ng kumpletong ‘detailed engineering,’ ayusin ang ‘right-of-way,’ at kumuha ng mga permit. Dahil dito, naantala ang mga proyekto at nagkaroon ng pagkalugi ang AIC.
Dahil nakasaad sa kontrata na ang anumang sigalot ay idadaan sa arbitrasyon sa CIAC, nagsampa ng kaso ang AIC laban sa TRANSCO. Matapos ang pagdinig, naglabas ng ‘Final Award’ ang CIAC Arbitral Tribunal na nag-uutos sa TRANSCO na magbayad ng P17,495,117.44 sa AIC bilang danyos.
Ngunit dito nagsimula ang problema. Ayon sa AIC, may pagkakamali sa pagtutuos sa ‘Final Award.’ Ang dapat umanong kabayaran ay P18,967,318.49, mas mataas kaysa sa nakasaad sa ‘dispositive portion’ o huling bahagi ng desisyon. Kaya naman, sa halip na maghain ng ‘motion for correction’ sa loob ng 15 araw, nag-file agad ang AIC ng ‘motion for execution’ para sa mas mataas na halaga, sa paniniwalang ito ang tunay na intensyon ng Arbitral Tribunal.
Hindi pumayag ang CIAC Arbitral Tribunal at ibinasura ang mosyon ng AIC dahil lampas na sa 15 araw ang paghahain nito para sa pagwawasto. Umapela naman ang TRANSCO sa Court of Appeals (CA), ngunit hindi umapela ang AIC tungkol sa halaga ng award.
Nakapansin ang CA ng pagkakamali sa pagkuwenta at binago ang halaga ng award, pabor sa AIC, at ginawang P18,896,673.31. Hindi sumang-ayon ang TRANSCO at umakyat ang kaso sa Korte Suprema.
Sa Korte Suprema, ang pangunahing tanong ay kung tama ba ang ginawa ng CA na baguhin ang halaga ng award kahit hindi naman umapela ang AIC tungkol dito at lampas na sa 15 araw na palugit para maghain ng ‘motion for correction’ sa CIAC.
Nagdesisyon ang Korte Suprema na tama ang CIAC Arbitral Tribunal at mali ang CA. Ayon sa Korte Suprema, “While the CA correctly affirmed in full the CIAC Arbitral Tribunal’s factual determinations, it improperly modified the amount of the award in favor of AIC, which modification did not observe the proper procedure for the correction of an evident miscalculation of figures, including typographical or arithmetical errors, in the arbitral award.”
Binigyang-diin ng Korte Suprema na mayroong espesyal na panuntunan sa CIAC Rules para sa pagwawasto ng pagkakamali sa pagtutuos, at ito ay ang paghahain ng ‘motion for correction’ sa loob ng 15 araw. Dahil hindi ito ginawa ng AIC, naging ‘final and executory’ na ang orihinal na ‘Final Award’ na P17,495,117.44.
Dagdag pa ng Korte Suprema, “The CA should not have modified the amount of the award to favor AIC because it is well-settled that no relief can be granted a party who does not appeal and that a party who did not appeal the decision may not obtain any affirmative relief from the appellate court other than what he had obtained from the lower court, if any, whose decision is brought up on appeal.” Dahil hindi umapela ang AIC tungkol sa halaga, hindi dapat ito binago ng CA.
Kaya naman, ibinalik ng Korte Suprema ang orihinal na halaga ng ‘Final Award’ na P17,495,117.44.
PRAKTIKAL NA ARAL
Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga partido sa kontrata ng konstruksyon na dumadaan sa arbitrasyon:
- Sundin ang Tamang Proseso at Takdang Panahon: Kung may nakitang pagkakamali sa ‘Final Award,’ agad na maghain ng ‘motion for correction’ sa CIAC sa loob ng 15 araw mula nang matanggap ang desisyon. Huwag balewalain ang takdang panahon dahil ito ay mahigpit na ipinapatupad.
- Umapela Kung Hindi Sumasang-ayon: Kung hindi ka sumasang-ayon sa isang aspeto ng desisyon, tulad ng halaga ng award, umapela sa tamang korte. Huwag umasa na kusang itatama ng mas mataas na korte ang pagkakamali kung hindi ka mismo umapela.
- Pagiging Pamilyar sa CIAC Rules: Mahalaga na pamilyar ang lahat ng partido sa CIAC Revised Rules of Procedure Governing Construction Arbitration. Ito ang magiging gabay sa buong proseso ng arbitrasyon, mula sa simula hanggang sa pagpapatupad ng desisyon.
MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)
- Ano ang arbitrasyon at bakit ito ginagamit sa konstruksyon?
Ang arbitrasyon ay isang alternatibong paraan ng paglutas ng sigalot sa labas ng korte. Ginagamit ito sa konstruksyon dahil mas mabilis, mas eksperto ang mga arbitrator sa usaping konstruksyon, at mas pribado ang proseso. - Ano ang CIAC at ano ang ginagawa nito?
Ang Construction Industry Arbitration Commission (CIAC) ay ang ahensya ng gobyerno na namamahala sa arbitrasyon sa mga usaping konstruksyon sa Pilipinas. Sila ang nagtatalaga ng mga arbitrator at nagpapatupad ng CIAC Rules. - Ano ang ‘Final Award’ at kailan ito nagiging ‘final and executory’?
Ang ‘Final Award’ ay ang huling desisyon ng CIAC Arbitral Tribunal. Ito ay nagiging ‘final and executory’ pagkatapos ng 15 araw mula nang matanggap ng mga partido, maliban kung may motion for correction na naihain sa loob ng 15 araw. - Ano ang ‘motion for correction’ at kailan ito dapat ihain?
Ang ‘motion for correction’ ay isang mosyon na hinihiling na itama ang ‘Final Award’ dahil sa ‘evident miscalculation of figures, a typographical or arithmetical error.’ Dapat itong ihain sa CIAC Arbitral Tribunal sa loob ng 15 araw mula nang matanggap ang ‘Final Award.’ - Ano ang mangyayari kung hindi ako naghain ng ‘motion for correction’ sa loob ng 15 araw?
Kung hindi ka naghain ng ‘motion for correction’ sa loob ng 15 araw, magiging ‘final and executory’ na ang ‘Final Award’ at hindi na basta-basta mababago, kahit pa may mali sa pagtutuos. - Maaari bang baguhin ng korte ang ‘Final Award’ ng CIAC?
Limitado lamang ang maaaring gawin ng korte sa ‘Final Award’ ng CIAC. Karaniwan, hindi na ito binabago sa factual findings maliban kung may malaking pagkakamali sa batas. Sa kasong ito, binago ng Korte Suprema ang desisyon ng CA dahil mali ang CA sa pagbabago ng halaga ng award. - Ano ang aral na makukuha sa kasong National Transmission Corporation vs. Alphaomega Integrated Corporation?
Ang pangunahing aral ay sundin ang tamang proseso at takdang panahon sa CIAC Rules. Kung may nakitang mali sa ‘Final Award,’ agad na maghain ng ‘motion for correction’ sa loob ng 15 araw. Huwag balewalain ang mga panuntunan dahil ito ay may malaking epekto sa resulta ng kaso.
Eksperto ang ASG Law sa mga usapin ng arbitrasyon at kontrata sa konstruksyon. Kung mayroon kang katanungan o nangangailangan ng legal na payo tungkol sa arbitrasyon o kontrata sa konstruksyon, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon.