Nilalayon ng desisyon na ito na bigyang linaw ang usapin ng mga kontribusyon ng mga miyembro sa mga kooperatiba ng kuryente (ECs) para sa kanilang gastusin sa capital (CAPEX), partikular ang Members’ Contribution for Capital Expenditures (MCC) o Reinvestment Fund for Sustainable Capital Expenditures (RFSC). Iginiit ng Korte Suprema na ang Energy Regulatory Commission (ERC) ay may awtoridad na magtatag at magpatupad ng pamamaraan para sa pagtatakda ng distribution wheeling rates ng mga respondent na ECs, at ang delegasyon ng mga kapangyarihang pambatasan ng Kongreso sa ERC ay malinaw. Gayunpaman, itinuro ng desisyon na may mga tiyak na hakbang at pamamaraang dapat sundin upang matiyak ang transparency at patas na pagtrato sa mga miyembro-konsyumer.
Pondo ba Ito o Pamumuhunan? Hamon sa Koleksyon ng MCC/RFSC ng mga Electric Cooperative
Ang kaso ay nagsimula nang hamunin ng isang grupo ng mga miyembro ng National Alliance for Consumer Empowerment of Electric Cooperatives (NACEELCO) ang legalidad ng ipinapatupad na MCC/RFSC ng mga electric cooperative (ECs) sa ilalim ng Rules for Setting the Electric Cooperatives’ Wheeling Rates (RSEC-WR) at Resolution No. 14 ng Energy Regulatory Commission (ERC). Pangunahing argumento ng mga petisyuner ay ang MCC/RFSC ay dapat ituring na equity o investment na dapat i-account nang wasto at maaring bawiin ng mga miyembro-konsyumer kapag natapos na ang kanilang kontrata sa mga EC. Hinaing din nila na ang ERC ay lumabag sa kanilang karapatang konstitusyonal sa due process at equal protection, at labag din sa Presidential Decree (P.D.) 269 na nagtatakda sa pamamalakad ng mga kooperatiba.
Nakita ng Korte Suprema na bagama’t may legal standing lamang ang dalawa sa mga petisyuner, ang remedyong ginamit nila, ang certiorari sa ilalim ng Rule 65, ay hindi wasto. Ayon sa Korte, ang RSEC-WR at Resolution No. 14 ay inisyu ng ERC sa paggamit nito ng quasi-legislative power at hindi judicial o quasi-judicial function. Samakatuwid, hindi angkop ang certiorari bilang remedyo upang kwestyunin ang bisa ng mga ito. Idinagdag pa ng Korte na dapat munang dumaan ang mga petisyuner sa administratibong remedyo sa pamamagitan ng paghahain ng kaso sa ERC na may orihinal at eksklusibong hurisdiksyon sa mga kasong kumukwestyon sa rates na ipinapataw ng ERC.
Ang isa sa mga puntong tinalakay ng Korte ay ang kahalagahan ng pagsunod sa hierarchy of courts. Dapat sanang inihain ang petisyon sa Court of Appeals, lalo na’t may mga factual issues na kailangang resolbahin. Binigyang-diin ng Korte na ito ay hindi isang trier of facts. Dahil ang katanungan ay patungkol sa validity ng ERC issuances, mas angkop din ang isang petition for declaratory relief under Rule 63 ng Rules of Court.
Maliban sa hindi tamang remedyo, nadiskubre din ng Korte na ang petisyon ay inihain nang lampas sa takdang panahon. Ang mga resolusyon na kinukuwestyon ay inisyu noong 2009 at 2011, habang ang petisyon ay inihain lamang noong 2012, na malayo sa 60-day reglementary period. Ang paggawa ng RSEC-WR ay kinailangan din ng serye ng expository hearings at public consultations para sa lahat ng ECs sa Luzon, Visayas, at Mindanao.
Iginiit din ng Korte na binibigyan ng Presidential Decree (P.D.) No. 269 ang mga ECs ng lahat ng kapangyarihang kinakailangan upang maisakatuparan ang kanilang layuning pang-korporasyon na sumusuporta sa patakaran ng Estado na isulong ang sustainable development sa pamamagitan ng rural electrification. Kabilang sa mga kapangyarihang ito ang: konstruksyon, pagbili, pag-upa at pagpapanatili ng mga pasilidad sa kuryente. Sa kasong ito, binigyang-diin ng Korte na dapat sundin ang mga alituntunin ng batas at ang tamang proseso sa pagkuwestyon ng validity ng mga regulasyon. Hindi nakitaan ng grave abuse of discretion na nagawa ang ERC upang maibalewala ang validity ng mga patakaran na kanilang inilabas.
FAQs
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung legal at konstitusyonal ba ang pagpataw ng Members’ Contribution for Capital Expenditures (MCC) o Reinvestment Fund for Sustainable Capital Expenditures (RFSC) ng mga electric cooperative (ECs) sa kanilang mga miyembro-konsyumer. Kinuwestyon din kung dapat bang ituring ang MCC/RFSC bilang investment na may karapatang bawiin ang miyembro. |
| Sino ang mga petisyuner sa kaso? | Ang mga petisyuner ay mga miyembro ng National Alliance for Consumer Empowerment of Electric Cooperatives (NACEELCO) na kumakatawan sa mga miyembro-konsyumer ng mga ECs nationwide. Dalawa sa mga petisyuner ay pinanigan na may legal standing upang iakyat ang kaso sa Korte. |
| Anong remedyo ang ginamit ng mga petisyuner at bakit ito hindi tama? | Gumamit ang mga petisyuner ng petition for certiorari sa ilalim ng Rule 65 ng Rules of Court. Hindi ito tama dahil ang isyu ay hindi ukol sa paggamit ng judicial o quasi-judicial power ng ERC. |
| Ano ang tamang remedyo na dapat ginamit ng mga petisyuner? | Ayon sa Korte Suprema, dapat sanang naghain ang mga petisyuner ng petition for declaratory relief under Rule 63 o kaya naman ay dumaan sa administrative remedies sa pamamagitan ng paghahain ng kaso sa ERC. Kinailangan ding sundin ang hierarchy of courts. |
| Ano ang sinabi ng Korte tungkol sa kapangyarihan ng ERC na magtakda ng rates? | Kinilala ng Korte ang kapangyarihan ng ERC na magtatag at magpatupad ng pamamaraan para sa pagtatakda ng distribution wheeling rates ng mga ECs. Binigyang diin na ang delegasyon ng Kongreso ng mga kapangyarihang pambatasan sa ERC ay malinaw sa ilalim ng Electric Power Industry Reform Act (EPIRA). |
| Ano ang naging basehan ng ERC sa pagpapatupad ng MCC/RFSC? | Ayon sa ERC, ang MCC/RFSC ay hindi bagong ipinapataw sa mga miyembro-konsyumer. Bago pa man ang MCC Charge, ang mga rates ng ECs ay mayroon nang Reinvestment Fund provision na 5% ng kanilang retail rates. |
| Ano ang sinabi ng Korte tungkol sa pagsunod sa proseso sa pagkuwestyon ng mga regulasyon? | Binigyang-diin ng Korte ang kahalagahan ng pagsunod sa administrative remedies at paghahain ng petisyon sa loob ng takdang panahon. Hindi rin nakita ng Korte na nagkaroon ng grave abuse of discretion ang ERC. |
| Bakit hindi nagtagumpay ang petisyon? | Hindi nagtagumpay ang petisyon dahil sa procedural at technical defects. Kasama na rito ang hindi tamang remedyo, hindi pagsunod sa hierarchy of courts, at paghahain ng petisyon nang lampas sa takdang panahon. |
Sa kabuuan, bagama’t kinilala ng Korte Suprema ang kapangyarihan ng ERC na magtakda ng rates at ang legalidad ng MCC/RFSC bilang kontribusyon para sa gastusin sa capital ng mga electric cooperative, binigyang-diin din nito ang kahalagahan ng pagsunod sa tamang proseso at remedyo sa pagkuwestyon sa mga regulasyon at patakaran ng ahensya. Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa lahat ng concerned parties na dapat ipagtanggol ang kanilang mga karapatan sa pamamagitan ng pagsunod sa mga umiiral na alituntunin at proseso ng batas. Sa pagtalakay sa kahalagahan ng administratibong remedyo at pagsunod sa tamang remedyo ng batas, pinoprotektahan nito hindi lamang ang integridad ng prosesong legal, kundi pati na rin ang karapatan ng bawat miyembro na maprotektahan ang kanilang interes sa kooperatiba.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Roberto G. Rosales, et al. vs. Energy Regulatory Commission (ERC), et al., G.R. No. 201852, April 05, 2016