Sa desisyon ng Korte Suprema sa kasong Far East Bank and Trust Company vs. Philippine Deposit Insurance Corporation, ipinaliwanag na may perpektong kontrata ng bilihan kahit wala pang pormal na kasulatan, basta’t nagkasundo na ang mga partido sa bagay na ibinebenta, presyo, at paraan ng pagbabayad. Ang desisyong ito ay nagbibigay-linaw sa mga transaksyon ng pagbili at pagbebenta, lalo na sa mga sitwasyon kung saan hindi agad naisasakatuparan ang pormal na dokumentasyon. Ang perpektong kontrata ay nagbibigay ng karapatan sa parehong partido na tuparin ang kanilang napagkasunduan.
Transaksyon Ba Ito o Usapan Lamang? Ang Pagitan ng MOA at Perpektong Bilihan
Ang kasong ito ay nag-ugat sa pagbebenta ng mga ari-arian ng Pacific Banking Corporation (PBC) sa Far East Bank and Trust Company (FEBTC) noong 1985, nang ang PBC ay isinailalim sa receivership. Ang FEBTC ay nagsumite ng bid para bilhin ang mga ari-arian ng PBC, kabilang ang mga fixed assets na nakalista sa Asian Appraisal Report. Kalaunan, pumasok ang FEBTC, PBC, at Central Bank sa isang Memorandum of Agreement (MOA). Ayon sa MOA, ang FEBTC ay bibili ng lahat ng ari-arian ng PBC. Sumunod dito, isang Purchase Agreement (PA) ang isinagawa, ngunit ito ay para lamang sa non-fixed assets ng PBC. Nang maglaon, tumanggi ang Philippine Deposit Insurance Corporation (PDIC), bilang bagong liquidator ng PBC, na ipagpatuloy ang pagbebenta ng mga fixed assets. Kaya’t naghain ng mosyon ang FEBTC sa korte upang pilitin ang PDIC na isakatuparan ang mga deeds of sale para sa mga fixed assets. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung mayroon bang perpektong kontrata ng bilihan sa pagitan ng mga partido, kahit na hindi naisakatuparan ang pormal na paglilipat ng mga fixed assets.
Sa ganitong sitwasyon, mahalagang maunawaan ang iba’t ibang yugto ng isang kontrata. Ayon sa Korte Suprema, ang isang kontrata ay dumadaan sa iba’t ibang yugto, kasama ang negosasyon, perpeksyon, at konsumasyon. Sa kaso ng bilihan, ang perpeksyon ay nangyayari sa sandaling magkasundo ang mga partido sa bagay na ibinebenta at sa presyo nito. Sa madaling salita, ang perpektong kontrata ay umiiral na sa sandaling mayroon nang consent, object, at cause.
Sa kasong ito, sinabi ng Korte na ang Memorandum of Agreement (MOA) ang naglalaman ng mga elemento para sa isang perpektong kontrata ng bilihan. Ayon sa Korte, mula sa bid ng FEBTC, at sa mga probisyon ng MOA at PA, nakita na mayroong kasunduan sa pagbili ng mga ari-arian ng PBC. Ang object ng kontrata ay malinaw na nakasaad sa MOA, kabilang ang mga fixed at non-fixed assets, pati na rin ang pagpapahintulot na muling buksan o ilipat ang mga sangay ng PBC.
Dagdag pa rito, nakasaad din sa MOA ang consideration o halaga ng mga ari-arian. Para sa non-fixed assets, ang halaga ay itinakda ng SGV & Co. at dapat itong tumbasan ng pag-ako ng FEBTC sa mga liabilities ng PBC. Para naman sa mga fixed assets, ang halaga ay ang sound value nito na nakasaad sa Asian Appraisal Report, kasama ang isang discount. At bilang karagdagang consideration, nagkasundo rin ang mga partido sa pagbabayad ng FEBTC ng P260,000,000.00. Dahil dito, sinabi ng Korte na nagkaroon ng meeting of minds ang mga partido sa mga mahahalagang elemento ng kontrata, na nagiging sanhi ng perpeksyon ng kontrata ng bilihan.
Ipinunto ng Korte Suprema na ang Purchase Agreement (PA) ay hindi nagbago sa naunang kasunduan sa MOA, ngunit kinumpirma lamang ito. Bagkus, ang PA ay bahagi na lamang ng konsumasyon ng kontrata, kung saan tinutupad ng mga partido ang kanilang mga obligasyon. Ang pagbabayad ng FEBTC ng paunang bayad na P5,000,000.00, pagkuha sa pagmamay-ari ng mga ari-arian, at pagpirma sa PA para sa non-fixed assets ay mga patunay na naisakatuparan ang kasunduan.
Sa isyung kung ang mga ari-arian ba ay ginamit bilang collateral sa Central Bank, sinabi ng Korte na hindi ito hadlang sa pagbebenta dahil napatunayan na hindi nga naisangla ang mga ari-arian. Hindi rin naipaalam sa FEBTC na ang mga ari-arian ay ginamit bilang collateral, kaya hindi ito maaaring maging balakid sa kanilang kasunduan.
Sa kabuuan, ang desisyon ng Korte Suprema ay nagpapatibay sa prinsipyo na ang isang kontrata ay dapat tuparin ng magkabilang panig. Dahil may perpektong kontrata ng bilihan sa pagitan ng FEBTC at PBC, dapat isakatuparan ng PDIC, bilang liquidator ng PBC, ang paglilipat ng mga ari-arian sa FEBTC, at dapat bayaran ng FEBTC ang napagkasunduang halaga.
Kaugnay nito, iniutos ng Korte Suprema sa Regional Trial Court (RTC) na kalkulahin ang halaga ng mga fixed assets ayon sa MOA. Pagkatapos, dapat bayaran ng FEBTC ang halagang kinakalkula ng RTC, at dapat isakatuparan ng PDIC ang paglilipat ng mga ari-arian.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? |
Kung dapat bang pilitin ang PDIC, bilang liquidator ng PBC, na isakatuparan ang mga deeds of sale para sa mga disputed fixed assets ng PBC sa pabor ng FEBTC. |
Ano ang papel ng Memorandum of Agreement (MOA) sa kaso? |
Ayon sa Korte Suprema, ang MOA ang naglalaman ng mga elemento ng isang perpektong kontrata ng bilihan sa pagitan ng FEBTC at PBC. |
Bakit mahalaga ang konsepto ng perpektong kontrata sa kasong ito? |
Dahil kung may perpektong kontrata, obligadong tuparin ng magkabilang panig ang kanilang napagkasunduan. Sa kasong ito, dapat ipagbili ng PBC ang mga ari-arian sa FEBTC. |
Ano ang ibig sabihin ng “meeting of minds” sa kontrata? |
Ang “meeting of minds” ay nangangahulugang nagkasundo ang mga partido sa mahahalagang elemento ng kontrata, tulad ng object (ari-arian), consideration (halaga), at consent (pagpayag). |
Paano nakaapekto ang Purchase Agreement (PA) sa MOA? |
Ayon sa Korte Suprema, hindi binago ng PA ang MOA. Ang PA ay bahagi na lamang ng konsumasyon ng kontrata. |
Ano ang naging batayan ng Korte Suprema sa pagpabor sa FEBTC? |
Batay sa kanilang pagsusuri, nakita ng Korte Suprema na mayroong perpektong kontrata ng bilihan at na ang mga ari-arian ay hindi isinangla sa Central Bank. |
Ano ang kahalagahan ng paunang bayad (down payment) sa kaso? |
Ang paunang bayad na P5,000,000.00 ay tinuring bilang earnest money, na nagpapatunay ng perpeksyon ng kontrata. |
Bakit iniutos ng Korte Suprema na ibalik ang kaso sa RTC? |
Upang kalkulahin ang halaga ng mga fixed assets ayon sa MOA, lalo na ang depreciation ng mga ito. |
Sa pangkalahatan, ipinapakita ng kasong ito ang kahalagahan ng malinaw na kasunduan sa pagitan ng mga partido sa isang transaksyon ng pagbili at pagbebenta. Ito rin ay nagpapatunay na kahit walang pormal na kasulatan, maaaring umiral ang isang kontrata kung mayroong meeting of minds sa mga esensyal na elemento nito.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Far East Bank and Trust Company vs. Philippine Deposit Insurance Corporation, G.R. No. 172983, July 22, 2015