Sa kasong Sue Ann Bounsit-Torralba vs. Joseph B. Torralba, ipinasiya ng Korte Suprema na ang kasal na walang lisensya ay walang bisa maliban kung napatunayang nagsama ang magkapareha bilang mag-asawa nang hindi bababa sa limang taon bago ang kasal. Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga pormal na rekisitos sa pagpapakasal at naglilinaw sa mga eksepsyon sa kinakailangan ng lisensya. Ipinapakita nito kung paano dapat sundin ang proseso upang matiyak na legal at protektado ang kanilang unyon.
Kasal sa ‘Di-Pagsunod: Kwento ng Pamilya at Legal na Tanong
Nagsimula ang kwento ni Sue Ann at Joseph sa Cebu City noong sila’y mga estudyante pa lamang. Noong Enero 26, 1996, sila’y nagpakasal sa Pinamungajan, Cebu nang walang marriage license dahil umano sa pagmamadali ni Joseph na bumalik sa trabaho bilang seaman. Ayon kay Sue Ann, hindi nagpakita si Joseph ng pagmamahal at respeto sa kanya sa panahon ng kanilang pagsasama. Bukod pa rito, lumabas din na si Joseph ay sangkot sa ilegal na droga sa Mexico, at nasayang ang kanilang pera sa mga bisyo.
Dahil dito, noong Agosto 8, 2007, naghain si Sue Ann ng Petition for Declaration of Nullity of Marriage sa RTC Toledo City, Branch 59, dahil sa psychological incapacity ni Joseph at sa kawalan ng marriage license. Iginigiit ni Sue Ann na hindi siya at si Joseph ay nagsama bilang mag-asawa bago ang kanilang kasal. Bagama’t pinadalhan ng summons si Joseph, hindi siya sumagot at hindi lumahok sa paglilitis. Pagkatapos ng paglilitis, nagpasiya ang RTC na pabor kay Sue Ann, ngunit binaligtad ito ng Court of Appeals, na nagpahayag na ang kanilang kasal ay valid.
Ngunit hindi sumang-ayon dito ang Korte Suprema. Sa pagsusuri sa isyu ng psychological incapacity, sinabi ng Korte Suprema na hindi napatunayan ni Sue Ann na si Joseph ay psychologically incapacitated. Ayon sa Korte Suprema, ang mga pagkilos ni Joseph ay hindi related sa psychological incapacity at personal na isyu na dapat niyang lutasin para sa kanyang sarili. Hindi rin binigyang-diin ng Korte ang Psychological Assessment Report ni Delgado, na sinasabing si Joseph ay may Anti-Social Personality Disorder, dahil ang ulat ay nakabatay lamang sa panayam kay Sue Ann at kanyang kapatid. Ito ay hindi sapat na katibayan upang mapatunayan ang psychological incapacity.
Gayunpaman, natuklasan ng Korte Suprema na ang kasal ni Sue Ann at Joseph ay walang bisa dahil sa kawalan ng marriage license. Ayon sa Article 35(3) ng Family Code, ang mga kasal na isinasagawa nang walang lisensya ay walang bisa maliban sa mga sakop ng Chapter 2 ng parehong titulo. Binanggit sa Articulo 34 ng Family Code, na hindi kailangan ang lisensya sa kasal kung ang lalaki at babae ay nagsama bilang mag-asawa nang hindi bababa sa limang taon at walang legal na hadlang sa pagpapakasal. Kailangan nilang magbigay ng affidavit sa isang awtorisadong tao.
Sa kasong ito, hindi napatunayan na si Sue Ann at Joseph ay nagsama bilang mag-asawa ng limang taon bago ang kanilang kasal noong Enero 26, 1996. Malinaw sa mga rekord na noong Disyembre 1995 lamang naging magkasintahan ang dalawa. Dahil dito, walang bisa ang kanilang kasal mula sa simula. Ayon sa Korte Suprema, mahalaga ang marriage license upang maiwasan ang panloloko sa mga inosenteng partido. Kinakailangan na may prior license bago ikasal upang maprotektahan ang kasal bilang isang sagradong institusyon.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung valid ang kasal nina Sue Ann at Joseph, isinagawa nang walang marriage license at may alegasyon ng psychological incapacity. Sinuri ng Korte Suprema kung napatunayan ang psychological incapacity at kung sakop ng eksepsyon sa marriage license ang kanilang kasal. |
Ano ang psychological incapacity? | Ang psychological incapacity ay tumutukoy sa mental na kawalan ng kakayahan ng isang partido na gampanan ang mahahalagang obligasyon sa kasal. Ayon sa Korte Suprema sa Santos v. CA, ito ay dapat maging malubha at permanenteng disorder na nagdudulot ng kawalan ng kakayahan na bigyan ng kahulugan at halaga ang kasal. |
Ano ang sinasabi ng Family Code tungkol sa mga kasal na walang marriage license? | Ayon sa Article 35(3) ng Family Code, ang mga kasal na isinasagawa nang walang lisensya ay walang bisa, maliban kung sakop ng Article 34. Sinasabi sa Article 34 na hindi kailangan ang lisensya kung ang lalaki at babae ay nagsama bilang mag-asawa nang hindi bababa sa limang taon. |
Ano ang kailangang patunayan upang mapawalang-bisa ang kasal dahil sa psychological incapacity? | Ayon sa Tan-Andal v. Andal, kailangang mapatunayan ang psychological incapacity na mayroong gravity, juridical antecedence, at incurability. Bukod pa rito, kailangang patunayan na ang incapacity ay malubha at nagdudulot ng kawalan ng kakayahan na gampanan ang mahahalagang obligasyon sa kasal. |
Sa kasong ito, bakit hindi kinilala ng Korte Suprema ang psychological incapacity ni Joseph? | Sinabi ng Korte Suprema na hindi napatunayan ni Sue Ann na si Joseph ay psychologically incapacitated. Ang mga aksyon ni Joseph ay hindi related sa psychological incapacity, at ang psychological assessment report ay nakabatay lamang sa panayam kay Sue Ann at kanyang kapatid. |
Bakit idineklara ng Korte Suprema na walang bisa ang kasal nina Sue Ann at Joseph? | Dahil napatunayan na sila ay nagpakasal nang walang marriage license, at hindi sila nagsama bilang mag-asawa nang limang taon bago ang kanilang kasal. Kaya’t, hindi sila sakop ng eksepsyon sa requirement ng marriage license. |
Ano ang kahalagahan ng marriage license sa Pilipinas? | Ang marriage license ay isang mahalagang dokumento na nagpapatunay na ang magkasintahan ay legal na maaaring magpakasal. Ito ay nagsisilbing proteksyon laban sa mga kasal na maaaring may panloloko o labag sa batas. |
Ano ang implikasyon ng desisyon na ito sa iba pang mag-asawa na nagpakasal nang walang lisensya? | Para sa mga mag-asawang nagpakasal nang walang lisensya, kailangang tiyakin na mayroon silang sapat na katibayan na sila ay nagsama bilang mag-asawa ng hindi bababa sa limang taon bago ang kanilang kasal. Kung hindi, maaaring mapawalang-bisa ang kanilang kasal. |
Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga legal na rekisitos sa pagpapakasal at nagpapaalala sa publiko na ang pagiging pamilyar sa mga batas na ito ay mahalaga upang matiyak na protektado ang kanilang mga karapatan at relasyon. Kung hindi sigurado sa mga legal na proseso ng kasal, magandang kumunsulta sa isang abogado.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: SUE ANN BOUNSIT-TORRALBA, PETITIONER, VS. JOSEPH B. TORRALBA, RESPONDENT, REPUBLIC OF THE PHILIPPINES, OPPOSITOR-RESPONDENT., G.R. No. 214392, December 07, 2022