Sa kasong ito, iginiit ng Korte Suprema na para maging karapat-dapat sa benepisyo ng kapansanan, dapat mapatunayan ng isang seaman na ang kanyang karamdaman ay may koneksyon sa kanyang trabaho. Pinagtibay ng Korte ang desisyon ng Court of Appeals na nagpawalang-saysay sa petisyon ni Darroca, dahil nabigo siyang magpakita ng sapat na ebidensya na ang kanyang depresyon ay sanhi o pinalala ng kanyang mga kondisyon sa trabaho bilang isang seaman. Binibigyang-diin ng desisyon na ito ang kahalagahan ng pagtatatag ng isang malinaw na ugnayan sa pagitan ng mga kondisyon sa pagtatrabaho at karamdaman ng isang seaman upang maging kwalipikado para sa mga benepisyo ng kapansanan.
Kakulangan sa Ebidensya: Kailan Hindi Kukuha ang Kapansanan ng Seaman?
Nagsimula si Efraim Daut Darroca, Jr. bilang seaman noong Mayo 10, 1998 at patuloy na nagtrabaho sa ilalim ng iba’t ibang kontrata. Noong Agosto 12, 2012, muli siyang tinanggap ng Century Maritime Agencies, Inc. para sa Damina Shipping Corporation sa loob ng pitong buwan. Bago sumakay, nasuri siya at idineklarang malusog. Pagkatapos ng isang buwan, nakaranas si Darroca ng hirap sa pagtulog, pagkapagod, at nakakita at nakarinig ng mga kakaibang bagay. Noong Oktubre 2012, nakaranas siya ng pagkahilo dahil sa amoy ng kemikal, kawalan ng gana, at panghihina.
Habang nasa Houston, USA noong Oktubre 15, 2012, nagpakonsulta siya kay Dr. Darell Griffin, na nag-diagnose sa kanya ng “major depression and psychomotor retardation” at hindi na siya pinayagang magtrabaho sa dagat. Pagdating sa Pilipinas, dinala siya sa doktor ng kompanya na nagsabing ang kanyang sakit ay hindi gawa ng trabaho. Noong Hulyo 23, 2014, nagpakonsulta siya kay Dr. Nedy Lorenzo Tayag, isang psychologist, na nag-diagnose sa kanya na may “major depression with psychotic features” at pinayuhang magpatuloy sa psychological at psychiatric intervention. Dahil dito, nag-file si Darroca ng reklamo para sa pagbayad ng kanyang permanent at total disability benefits.
Ang Labor Arbiter (LA) at National Labor Relations Commission (NLRC) ay nagpasiya na ang karamdaman ni Darroca ay hindi konektado sa kanyang trabaho. Binigyang-diin ng NLRC na hindi sapat na ang karamdaman ni Darroca ay naging dahilan upang siya ay maging permanente o bahagyang disabled. Kinakailangan ding patunayan na mayroong koneksyon sa pagitan ng karamdaman na kanyang dinanas at ng trabaho na kanyang pinasok. Sa pakiwari ng NLRC, nabigo si Darroca na isa-isahin ang kanyang mga tungkulin at pang-araw-araw na responsibilidad bilang isang seaman na maaaring nagdulot o nagpalala sa kanyang depresyon at sakit sa pag-iisip.
Idinagdag pa ng NLRC na ang sakit sa pag-iisip ni Darroca ay hindi dapat bayaran dahil hindi ito nagresulta mula sa isang traumatic injury sa ulo gaya ng hinihiling ng Philippine Overseas Employment Administration Standard Employment Contract (POEA-SEC). Binibigyang-diin ng kasong ito ang kahalagahan ng pagpapakita ng koneksyon sa pagitan ng mga kondisyon sa pagtatrabaho at sakit ng isang seaman.
Para sa sakit na occupational at ang resulta nitong kapansanan o kamatayan upang mabayaran, ang lahat ng sumusunod na kundisyon ay dapat matugunan:
1. Ang trabaho ng seaman ay dapat na may kinalaman sa mga panganib na inilarawan dito;
2. Ang sakit ay nakuha bilang resulta ng pagkakalantad ng seaman sa mga inilarawang panganib;
3. Ang sakit ay nakuha sa loob ng isang panahon ng pagkakalantad at sa ilalim ng iba pang mga kadahilanan na kinakailangan upang makuha ito;
4. Walang malubhang kapabayaan sa bahagi ng seaman.
Kaya naman, para sa mga nakalistang sakit na occupational sa ilalim ng Seksyon 32 at hindi nakalistang sakit, dapat ipakita ng seaman sa pamamagitan ng malaking ebidensya ang pagsunod sa mga kondisyon para sa kompensasyon. Ang pasanin ng patunay ay nasa seaman na magtatag ng kanyang paghahabol para sa mga benepisyo ng kapansanan at makabuluhang patunayan na ang kanyang mga kondisyon sa pagtatrabaho ay naging sanhi o hindi bababa sa nadagdagan ang panganib na magkaroon siya ng sakit.
Napatunayan ng Century na ang sakit ni Darroca ay hindi konektado sa trabaho. Ipinahayag ni Darroca sa kanyang sinumpaang salaysay noong Hunyo 20, 2013 na siya ay nagtatrabaho sa ilalim ng patas na mga kondisyon at walang anumang pagmamaltrato ng mga opisyal o tripulante ng barko. Bukod pa rito, idineklara niya na hindi siya nakaranas ng anumang pinsala o anumang traumatikong karanasan sa barko na naging dahilan upang hindi siya makatulog. Dahil sa kawalan ng anumang pagbanggit sa mga tungkulin ni Darroca at ang mga panganib na kasangkot sa kanyang trabaho, hindi makatwirang ipalagay na ito ay naging sanhi o nagpalala sa kanyang depresyon.
Nilinaw ng Korte na ang mga sakit sa pag-iisip ay maaaring mabayaran kahit hindi dahil sa pisikal na pinsala sa ulo. Sa Career Philippines Shipmanagement, Inc. v. Godinez, kinilala ng Korte na ang traumatic head injuries sa ilalim ng Seksyon 32 ng 2010 POEA-SEC ay hindi lamang limitado sa pisikal na pinsala ngunit sumasaklaw din sa mental o emosyonal na pinsala.
Mula sa mga kahulugan sa itaas, maliwanag na ang ‘traumatic head injury’ ay hindi lamang nagsasangkot ng pisikal na pinsala kundi pati na rin ng mental o emosyonal na pinsala.
Kaya, ang mga sakit sa pag-iisip na may kaugnayan sa trabaho na nagreresulta mula sa isang traumatic head injury, kahit na hindi dahil sa pisikal na pinsala, ay dapat bayaran sa ilalim ng mga kondisyon na itinakda sa batas. Sa kabuuan, tama ang ginawang pagpapasya ng CA na hindi nagmalabis sa kapangyarihan ang NLRC sa pagtukoy na ang sakit ni Darroca ay hindi konektado sa kanyang trabaho. Kailangang ipakita ni Darroca ang kanyang mga tungkulin, ang likas na katangian ng kanyang sakit, at iba pang mga kadahilanan na maaaring humantong sa konklusyon na ang kanyang mga kondisyon sa pagtatrabaho ay nagdulot, o hindi bababa sa nadagdagan, ang panganib na magkaroon ng kanyang reklamo.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung ang sakit ni Darroca ay may kaugnayan sa trabaho at sa gayon ay dapat bayaran. Tinutukoy ng Korte Suprema kung kinakailangan ng seaman na mapatunayan na ang kanyang sakit ay may direktang koneksyon sa kanyang mga kondisyon sa pagtatrabaho upang makatanggap ng benepisyo ng kapansanan. |
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema? | Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals na nagpawalang-saysay sa petisyon ni Darroca para sa mga benepisyo ng kapansanan. Natuklasan ng Korte na nabigo si Darroca na magbigay ng sapat na ebidensya na nag-uugnay sa kanyang depresyon sa kanyang trabaho bilang isang seaman. |
Anong ebidensya ang kulang kay Darroca upang manalo sa kanyang kaso? | Nabigo si Darroca na magbigay ng mga detalye tungkol sa kanyang mga tiyak na tungkulin at panganib na kinakaharap niya sa trabaho. Wala rin siyang naipakitang medikal na ebidensya na nag-uugnay sa kanyang mga kondisyon sa pagtatrabaho at sa kanyang sakit. |
Ano ang ibig sabihin ng “work-related illness” sa ilalim ng POEA-SEC? | Ang “work-related illness” ay tumutukoy sa anumang sakit na resulta ng isang occupational disease na nakalista sa Seksyon 32-A ng POEA-SEC, kung saan natutugunan ang mga kundisyon doon. Para sa mga sakit na hindi nakalista, mayroong isang disputable presumption na ang mga ito ay work-related, ngunit kailangan pa ring ipakita ang pagsunod sa mga kundisyon para sa kompensasyon. |
Kailan kinokonsidera ang mental illness bilang compensable para sa seaman? | Kinikilala ang mental illness, kabilang ang schizophrenia, na maaaring maging compensable. Kung ang mental illness ay nagresulta mula sa traumatic head injury, kahit na hindi dahil sa physical damage, ay maaari pa rin itong mabayaran basta’t natutugunan ang mga kundisyon na itinakda sa batas. |
Ano ang papel ng company-designated physician sa mga kaso ng disability claims? | Ang pagsusuri ng company-designated physician ay mahalaga sa mga kaso ng disability claims. Gayunpaman, maaaring kuwestiyunin ng seaman ang mga natuklasan nito. Sa kaso ng hindi pagkakasundo, maaaring humirang ng third doctor para resolbahin ang usapin. |
Bakit mahalaga ang affidavit ni Darroca sa desisyon ng korte? | Mahalaga ang affidavit ni Darroca dahil idineklara niya roon na may patas siyang mga kondisyon sa trabaho at hindi siya nakaranas ng anumang pagmamaltrato o traumatikong karanasan sa barko. Ito ang naging dahilan upang hindi mapatunayan ni Darroca na ang kanyang karamdaman ay konektado sa kanyang trabaho. |
Mayroon bang halaga ng tulong pinansyal na ibinigay kay Darroca sa kabila ng pagbasura sa kanyang claim? | Oo, binigyan si Darroca ng tulong pinansyal dahil sa kanyang mahabang serbisyo sa kompanya. Sa desisyon ng LA, binigyan siya ng halagang P50,000.00 sa interes ng social at compassionate justice. |
Sa kinalabasang desisyon, binibigyang-diin na kinakailangan ng sapat na ebidensya upang mapatunayang ang trabaho ng seaman ang dahilan ng kanyang sakit. Kailangan ipakita ng seaman ang kanyang mga tungkulin, ang likas na katangian ng kanyang sakit, at iba pang mga kadahilanan na maaaring humantong sa konklusyon na ang kanyang mga kondisyon sa pagtatrabaho ay nagdulot, o hindi bababa sa nadagdagan, ang panganib na magkaroon siya ng sakit. Kung ang seaman ay nabigong magbigay ng naturang ebidensya, malaki ang posibilidad na ang kanyang claim para sa benepisyo ng kapansanan ay hindi papayagan.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Efraim Daut Darroca, Jr. v. Century Maritime Agencies, Inc., G.R. No. 234392, November 10, 2021