Kailangan ba Talagang Work-Related ang Sakit Para Makakuha ng Compensation?
G.R. No. 192352, July 23, 2014
Madalas nating naririnig ang tungkol sa mga pamilyang nawawalan ng mahal sa buhay dahil sa sakit. Sa ganitong mga pagkakataon, lalo na kung ang namatay ay ang breadwinner, mahalaga ang tulong pinansyal. Ngunit paano kung ang sakit na sanhi ng kamatayan ay hindi direktang nakalista bilang ‘occupational disease’? Ito ang sentro ng kaso ni Rosemarie Esmarialino laban sa Employees’ Compensation Commission (ECC), Social Security System (SSS), at Jimenez Protective and Security Agency. Ang kanyang asawa, si Edwin, isang security guard, ay namatay dahil sa leukemia. Ang tanong: May karapatan ba si Rosemarie sa death benefits sa ilalim ng Employees’ Compensation Law, kahit na hindi direktang ‘occupational disease’ ang leukemia?
Ang Batas sa Employees’ Compensation: Hindi Lang Basta Sakit, Kailangan May Kaugnayan sa Trabaho
Ang Presidential Decree No. 626, o mas kilala bilang Employees’ Compensation Law, ay batas na nagbibigay proteksyon sa mga empleyado laban sa mga sakit o injuries na maaaring makuha nila sa trabaho. Mahalagang tandaan na hindi lahat ng sakit ay awtomatikong masasabing ‘compensable’ o karapat-dapat sa benepisyo. Ayon sa batas, para masabing compensable ang isang sakit, kailangan itong:
- Resulta ng isang ‘occupational disease’ na nakalista sa Annex “A” ng Implementing Rules ng PD 626; o
- Kung hindi nakalista, kailangang mapatunayan na ang panganib na makuha ang sakit ay nadagdagan dahil sa mga kondisyon ng trabaho.
Ibig sabihin, kung ang sakit ay hindi nakalista bilang ‘occupational disease’ (tulad ng leukemia sa kasong ito maliban kung may exposure sa radiation o anesthetics), kailangang magpakita ng matibay na ebidensya ang claimant na ang kanyang trabaho o working conditions ay nagpataas ng risk na makuha ang sakit. Ang “matibay na ebidensya” ay hindi lang basta haka-haka; kailangan itong sapat para makumbinsi ang isang makatwirang tao na may koneksyon nga sa pagitan ng trabaho at ng sakit.
Sa kaso ni Esmarialino, ang leukemia ay hindi nakalista bilang occupational disease para sa security guard. Kaya ang kailangan patunayan ni Rosemarie ay kung nadagdagan ba ang risk na magkaroon ng leukemia ang kanyang asawa dahil sa kanyang trabaho bilang security guard.
Sabi nga ng Korte Suprema sa kasong ito:
“Under the Rules Implementing PD 626, for the sickness and the resulting disability or death to be compensable, the sickness must be the result of an occupational disease listed under Annex “A”, otherwise, proof must be shown that the risk of contracting the disease is increased by the working conditions.”
Ang Kwento ng Kaso: Mula sa SSS Hanggang Korte Suprema
Si Edwin Esmarialino ay nagtrabaho bilang security guard sa Jimenez Protective and Security Agency mula pa noong 1993. Sa mga taong 2002 hanggang 2004, siya ay na-assign sa Mercury Drug Store sa Gagalangin. Noong Mayo 2004, na-diagnose siya ng Acute Myelogenous Leukemia. Lumala ang kanyang kalagayan, at paulit-ulit siyang naospital hanggang sa tuluyan siyang pumanaw noong Marso 20, 2005, dahil sa sepsis secondary to pneumonia, kung saan ang underlying cause ay pneumonia at contributing factor ang acute myelogenous leukemia.
Nag-apply si Rosemarie para sa death benefits sa SSS sa ilalim ng Employees’ Compensation Law. Ngunit hindi pumabor ang SSS. Ang dahilan nila: walang causal relationship o direktang koneksyon sa pagitan ng leukemia at ng trabaho ni Edwin bilang security guard.
Hindi sumuko si Rosemarie at inapela niya ang desisyon sa Employees’ Compensation Commission (ECC). Ngunit muli, hindi rin siya pinagbigyan ng ECC. Sumang-ayon ang ECC sa SSS, sinasabing walang sapat na patunay na ang trabaho ni Edwin bilang security guard ang nagpataas ng risk na magkaroon siya ng leukemia. Binigyang-diin pa nila na ang pneumonia, na komplikasyon ng leukemia, ay natural na bahagi ng sakit mismo, hindi dahil sa trabaho.
Muling umapela si Rosemarie, this time sa Court of Appeals (CA). Ang argumento niya: dahil sa sobrang pagtatrabaho ni Edwin (12 o 24 oras na duty na may maikling pahinga), palagi siyang puyat at humina ang immune system. Ito umano ang nagpataas ng risk na magkaroon siya ng leukemia. Ngunit muli, hindi pabor ang CA. Kinatigan nila ang desisyon ng ECC, sinasabing walang sapat na ebidensya si Rosemarie na nagpapakita na ang working conditions ni Edwin ang nagpataas ng risk na magkaroon siya ng leukemia.
Umabot ang kaso sa Korte Suprema. Dito, inulit ni Rosemarie ang kanyang argumento tungkol sa sleep deprivation at weakened immune system. Ngunit hindi rin pumabor ang Korte Suprema. Ayon sa Korte, ang isyu ay factual at hindi sila karaniwang nakikialam sa factual findings ng CA, ECC, at SSS, lalo na kung pare-pareho ang kanilang desisyon. Sinabi pa ng Korte na kahit ire-evaluate pa nila ang ebidensya, mananatili pa rin ang desisyon na walang sapat na patunay si Rosemarie.
Binanggit pa ng Korte Suprema ang naunang kaso ni Lorenzo v. GSIS, kung saan ang isang guro na namatay din sa leukemia ay hindi rin napagbigyan ng compensation dahil walang patunay na ang kanyang trabaho ang nagpataas ng risk na magkaroon ng leukemia. Sa parehong kaso, binigyang-diin ng Korte na hindi na umiiral ang prinsipyo ng “presumption of compensability” at “aggravation” na ginagamit noon sa Workmen’s Compensation Act. Sa kasalukuyang Employees’ Compensation Law, kailangan ng claimant na magpakita ng patunay na ang sakit ay sanhi ng trabaho at ang risk na makuha ang sakit ay nadagdagan ng working conditions.
Ayon sa Korte Suprema sa kasong Esmarialino:
“The law, as it now stands requires the claimant to prove a positive thing – the illness was caused by employment and the risk of contracting the disease is increased by the working conditions. To say that since the proof is not available, therefore, the trust fund has the obligation to pay is contrary to the legal requirement that proof must be adduced. The existence of otherwise non-existent proof cannot be presumed.”
Ano ang Implikasyon Nito? Praktikal na Payo
Ang desisyon sa kasong Esmarialino ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagpapatunay na may direktang koneksyon ang trabaho sa sakit para makakuha ng employee compensation benefits, lalo na kung ang sakit ay hindi nakalista bilang occupational disease. Hindi sapat ang basta sabihin na dahil sa trabaho kaya nagkasakit. Kailangan ng matibay na ebidensya.
Para sa mga empleyado at employer, narito ang ilang praktikal na payo:
- Dokumentasyon ay Mahalaga: Kung may mga kondisyon sa trabaho na sa tingin mo ay maaaring makasama sa kalusugan (halimbawa, exposure sa chemicals, sobrang stress, puyat), idokumento ito. Mag-ipon ng records ng oras ng trabaho, medical records, at iba pang dokumento na maaaring magamit bilang ebidensya.
- Medical Evidence ang Susi: Kumuha ng opinyon ng doktor na nagpapatunay na ang iyong sakit ay maaaring related sa iyong trabaho. Ang medical certificate o physician’s report na nagpapaliwanag ng koneksyon sa pagitan ng trabaho at sakit ay napakahalaga.
- Alamin ang Listahan ng Occupational Diseases: Maging pamilyar sa Annex “A” ng Implementing Rules ng PD 626. Kung ang iyong sakit ay nakalista doon at ang iyong trabaho ay tumutugma sa nakasaad, mas madali ang claim.
- Huwag Mawalan ng Pag-asa: Kung sa tingin mo ay karapat-dapat ka sa compensation, huwag agad sumuko kung ma-deny sa unang pagkakataon. May proseso ng apela. Konsultahin ang abogado para sa tamang legal na payo.
Mahahalagang Leksyon
- Burden of Proof sa Claimant: Ang claimant ang may responsibilidad na patunayan na ang sakit ay work-related.
- Hindi Sapat ang Haka-Haka: Kailangan ng matibay na ebidensya, hindi lang basta alegasyon.
- Focus sa Increased Risk: Kung hindi occupational disease, patunayan na ang working conditions ay nagpataas ng risk na makuha ang sakit.
- Discarded Presumptions: Wala na ang presumption of compensability at aggravation.
Mga Madalas Itanong (FAQs)
- Tanong: Ano ang ibig sabihin ng ‘occupational disease’?
Sagot: Ito ay mga sakit na direktang nakalista sa batas bilang mga sakit na karaniwang nakukuha dahil sa tiyak na uri ng trabaho o exposure sa workplace. - Tanong: Kung hindi ‘occupational disease’ ang sakit ko, wala na ba akong pag-asa sa compensation?
Sagot: Hindi. Pwede ka pa ring makakuha ng compensation kung mapapatunayan mo na ang iyong working conditions ay nagpataas ng risk na makuha mo ang sakit na iyon. - Tanong: Ano ang mga halimbawa ng ebidensya na pwede kong gamitin?
Sagot: Pwede mong gamitin ang daily time records, medical certificates, physician’s reports na nagpapakita ng koneksyon ng iyong trabaho sa sakit, testimonya mula sa mga kasamahan o supervisor, at iba pang dokumento na sumusuporta sa iyong claim. - Tanong: Puyat lang ang dahilan ng sakit ko, pwede ba yun maging basehan ng claim?
Sagot: Hindi sapat ang basta puyat. Kailangan mo pang patunayan na ang pagkapuyat na iyon ay dahil sa iyong trabaho at ang pagkapuyat na iyon ang nagpahina ng iyong immune system at nagpataas ng risk na makuha mo ang sakit mo. Mahalaga ang medical evidence na magpapatunay nito. - Tanong: Ano ang dapat kong gawin kung denied ang claim ko sa SSS?
Sagot: Pwede kang mag-apela sa Employees’ Compensation Commission (ECC). Kung denied pa rin sa ECC, pwede ka pang umapela sa Court of Appeals at kahit sa Korte Suprema. Kumunsulta sa abogado para sa legal na payo.
Naranasan mo ba ang ganitong sitwasyon o may katanungan ka tungkol sa employee compensation claims? Ang ASG Law ay eksperto sa mga kasong tulad nito. Huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin para sa legal na gabay. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay handang tumulong.


Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)