Pagkilala sa Suspek: Bakit Mas Matimbang Kaysa Alibi sa Kaso ng Krimen sa Pilipinas
n
G.R. No. 198789, June 03, 2013
n
nINTRODUKSYONn
n
nSa sistema ng hustisya sa Pilipinas, ang pagtukoy sa nagkasala ay pundasyon ng katarungan. Isipin na lamang ang isang krimen na naganap sa inyong komunidad – ang paghuli sa tunay na may sala ay mahalaga hindi lamang para mabigyan ng hustisya ang biktima, kundi para mapanatag din ang kalooban ng publiko. Sa kaso ng People of the Philippines vs. Reggie Bernardo, nasubukan ang bigat ng positibong pagkilala sa akusado kumpara sa depensa ng alibi. Naging sentro ng kasong ito ang tanong: sapat ba ang alibi para mapawalang-sala ang isang akusado kung mayroong positibong pagkilala mula sa isang saksing nakakita mismo sa krimen?n
n
nSa madaling salita, si Reggie Bernardo ay nahatulang nagkasala sa krimeng Murder with Attempted Murder dahil sa positibong pagkilala sa kanya ng saksing biktima, si Reah Calumag, na nakakita mismo sa kanya sa lugar at oras ng krimen. Depensa ni Bernardo na siya ay nasa kulungan nang mangyari ang krimen, ngunit hindi ito pinaniwalaan ng korte. Tinalakay sa desisyong ito ang kahalagahan ng positibong pagkilala at kung paano ito mas matimbang kaysa sa alibi bilang depensa.n
n
nKONTEKSTONG LEGALn
n
nAng kasong ito ay umiikot sa ilang mahahalagang konsepto sa batas kriminal ng Pilipinas. Una, ang komplikadong krimen. Ayon sa Artikulo 48 ng Revised Penal Code (RPC), may komplikadong krimen kapag ang isang kilos ay bumubuo ng dalawa o higit pang mabibigat o magagaan na krimen, o kung ang isang krimen ay kailangang paraan para maisagawa ang iba. Sa kasong Bernardo, nahatulan siya ng complex crime of Murder with Attempted Murder. Bagama’t dalawang krimen ang nagawa – pagpatay kay Efren Calumag at tangkang pagpatay kay Reah Calumag – itinuring itong isang komplikadong krimen dahil sa iisang “kriminal impulse” ayon sa ibang interpretasyon, bagaman kinontra ito ng Korte Suprema sa ibang kaso kung maraming “criminal impulses”. Gayunpaman, dahil sa impormasyon sa kaso na hindi nagdetalye ng maraming putok at intensyon, kinunsidera ito bilang komplikadong krimen na pabor sa akusado.n
n
nPangalawa, ang krimeng Murder. Nakasaad sa Artikulo 248 ng RPC na ang pagpatay ay Murder kung mayroong mga kwalipikadong sirkumstansya tulad ng taksil (treachery). Ayon sa Artikulo 14(16) ng RPC, may taksil kapag ang kriminal ay gumamit ng paraan o pamamaraan sa pagsasagawa ng krimen laban sa tao na direkta at espesyal na tinitiyak ang pagkakagawa nito nang walang panganib sa kanyang sarili mula sa depensa na maaaring gawin ng biktima. Sa kasong ito, napatunayan ang taksil dahil walang kalaban-laban ang mga biktima nang bigla silang pagbabarilin habang nakamotorsiklo.n
n
nPangatlo, ang Attempted Murder. Ito ay tangkang pagpatay. Kung hindi sapat ang mga sugat para maging sanhi ng kamatayan, ang krimen ay attempted murder o attempted homicide lamang. Sa kaso ni Reah, napatunayan na attempted murder ang nangyari sa kanya dahil hindi siya namatay sa mga tama ng bala.n
n
nPang-apat, ang alibi bilang depensa. Ang alibi ay depensa kung saan sinasabi ng akusado na siya ay nasa ibang lugar nang mangyari ang krimen at hindi maaaring siya ang gumawa nito. Para umubra ang alibi, kailangang mapatunayan na imposibleng pisikal para sa akusado na naroon sa lugar ng krimen sa oras na nangyari ito. Sa kasong Bernardo, sinabi niyang nasa kulungan siya sa Batac, Ilocos Norte nang mangyari ang krimen sa Sarrat, Ilocos Norte. Ngunit ayon sa korte, hindi napatunayan na imposibleng makapunta si Bernardo sa Sarrat mula Batac sa oras ng krimen.n
n
nPanglima, ang positibong pagkilala. Ito ay kapag ang isang saksi ay walang pag-aalinlangang kinilala ang akusado bilang siyang gumawa ng krimen. Mas matimbang ang positibong pagkilala kaysa sa alibi, lalo na kung galing ito sa isang saksing kredible. Sa kasong ito, ang positibong pagkilala ni Reah kay Bernardo bilang bumaril sa kanila ng kanyang ama ay pinaniwalaan ng korte.n
n
nPAGBUKLAS SA KASOn
n
nNoong Hulyo 27, 2006, sa Sarrat, Ilocos Norte, habang nakamotorsiklo sina Efren Calumag at ang kanyang anak na si Reah, nilapitan sila ng tatlong lalaki na nakamotorsiklo rin at pinagbabaril. Namatay si Efren at nasugatan si Reah. Sa ospital, sinabi ni Reah sa mga pulis na nakilala niya ang isa sa mga bumaril at makikilala niya ito ulit. Pagkaraan ng ilang araw, ipinatawag si Reah sa presinto at ipinakita sa kanya ang isang police line-up sa provincial jail. Dito, positibong kinilala ni Reah si Reggie Bernardo bilang isa sa mga bumaril sa kanila.n
n
nItinanggi ni Bernardo ang paratang. Depensa niya na siya ay nasa Batac District Jail nang mangyari ang krimen. Kahit pinalaya na siya noong Hulyo 21, 2006, sinabi niyang pinayagan siyang manatili sa kulungan dahil wala siyang matutuluyan. Para patunayan ang kanyang alibi, nagpresenta siya ng mga testigo, kabilang ang ilang jail guard at isang barangay chairman. Ayon sa kanila, nasa Batac siya noong araw ng krimen.n
n
nSa desisyon ng RTC (Regional Trial Court), napatunayang nagkasala si Bernardo sa complex crime of Murder with Attempted Murder. Pinaniwalaan ng RTC ang testimonya ni Reah na positibong kinilala si Bernardo. Hindi rin binigyang-halaga ng RTC ang alibi ni Bernardo dahil hindi napatunayan na imposibleng makarating siya sa lugar ng krimen.n
n
nUmapela si Bernardo sa Court of Appeals (CA). Ngunit pinagtibay ng CA ang desisyon ng RTC. Ayon sa CA, mas matimbang ang positibong pagkilala ni Reah kaysa sa alibi ni Bernardo. Binawi lamang ng CA ang temperate damages na iginawad ng RTC.n
n
nDahil hindi pa rin sumasang-ayon, umakyat si Bernardo sa Korte Suprema. Muli, pinagtitibay ng Korte Suprema ang hatol ng guilty laban kay Bernardo. Sinabi ng Korte Suprema na:n
n
“The identification of Bernardo as an assailant was positively and credibly established by the prosecution in this case. It has been settled that affirmative testimony is far stronger than a negative testimony especially when it comes from the mouth of a credible witness. Absent clear and convincing evidence, alibi and denial are negative and self-serving evidence undeserving of weight in law.”
n
nIdinagdag pa ng Korte Suprema na hindi napatunayan ni Bernardo na imposibleng pisikal para sa kanya na makapunta sa Sarrat mula Batac sa oras ng krimen. Kahit nasa kulungan siya umano bago ang krimen, pinalaya na siya at malaya nang gumalaw. Malayo rin ang Batac sa Sarrat para masabing imposibleng makarating siya.n
n
nDagdag pa rito, binigyang-diin ng Korte Suprema ang testimonya ni Reah na detalyado at kapani-paniwala. Sabi pa ng Korte Suprema:n
n
“As the CA correctly emphasized, Reah was not only able to relate a detailed story of what transpired on July 27, 2006 but more importantly, her testimony was sufficient to convict Bernardo for the crime charged…”
n
nKaya naman, pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol na reclusion perpetua kay Bernardo, ngunit binago ang halaga ng mga danyos na dapat bayaran.n
n
nPRAKTIKAL NA IMPLIKASYONn
n
nAng kasong People vs. Bernardo ay nagpapakita ng malinaw na prinsipyo sa batas kriminal: mas matimbang ang positibong pagkilala kaysa sa alibi. Kung mayroong saksing nakakita mismo sa akusado na gumawa ng krimen at walang pag-aalinlangang kinilala ito, mahihirapan ang akusado na mapawalang-sala sa pamamagitan lamang ng alibi.n
n
nPara sa mga indibidwal, lalo na sa mga posibleng maging saksi sa krimen, mahalaga ang katapatan at detalye sa paglalahad ng pangyayari. Ang testimonya ni Reah na detalyado at kapani-paniwala ang naging susi sa pagkakakulong ni Bernardo. Kung ikaw ay nakasaksi ng krimen, mahalagang ipaalam ito sa mga awtoridad at maging handang tumestigo sa korte.n
n
nPara naman sa mga akusado, ang alibi ay isang mahinang depensa kung mayroong positibong pagkilala. Kailangan ng mas matibay na ebidensya para mapabulaanan ang positibong pagkilala. Hindi sapat na sabihing nasa ibang lugar ka lang; kailangan patunayan na imposibleng pisikal na naroon ka sa lugar ng krimen.n
n
nMahahalagang Aral:n
n
- n
- Positibong Pagkilala ay Matimbang: Ang positibong pagkilala ng isang saksing nakakita mismo sa krimen ay may malaking bigat sa korte.
- Alibi ay Mahinang Depensa: Hindi sapat ang alibi kung mayroong positibong pagkilala. Kailangan patunayan ang imposibilidad na naroon sa lugar ng krimen.
- Kredibilidad ng Saksi: Ang testimonya ng saksing kapani-paniwala at detalyado ay mas pinaniniwalaan ng korte.
- Komplikadong Krimen: Bagama’t dalawa o higit pang krimen ang nagawa, maaaring ituring itong isang komplikadong krimen na may iisang parusa.
n
n
n
n
n
nMGA KARANIWANG TANONG (FAQ)n
n
nTanong 1: Ano ang ibig sabihin ng