ASG Law

Tag: Katapatan ng Abogado

  • Pananagutan ng Abogado sa Pagpapakita ng Ebidensyang Binago: Obligasyon sa Hukuman

    Ang desisyong ito ay nagpapatibay sa mataas na pamantayan ng katapatan at diligensya na inaasahan sa mga abogado sa Pilipinas. Ito ay nagtatakda na ang isang abogado ay maaaring managot sa pagpapakita ng ebidensya na binago, kahit na walang intensyong manlinlang, kung ang kanyang kapabayaan ay nagdulot ng potensyal na paglihis ng hustisya. Bukod pa rito, ang pag-atras ng isang complainant ay hindi nangangahulugan na awtomatiko nang madidismiss ang kaso laban sa abogado. Ito ay nagpapaalala sa lahat ng abogado na sila ay mga opisyal ng hukuman at may tungkuling maging tapat at maingat sa lahat ng kanilang ginagawa.

    E-Tickets na Nagbago, Katotohanan bang Naglaho?: Pananagutan ng Abogado sa Katotohanan

    Ang kasong ito ay nag-ugat sa isang aksyon para sa pagbawi ng pera na inihain ng Bukidnon Cooperative Bank laban kay G. Noel Encabo. Sa pagtatanggol ni G. Encabo, nagpakita ang kanyang abogado, si Atty. Jose Vicente Arnado, ng mga elektronikong tiket bilang ebidensya. Ngunit napag-alaman na ang mga tiket na ito ay binago, na humantong sa pagkakaso kay Atty. Arnado dahil sa paglabag sa kanyang sinumpaang tungkulin bilang abogado. Ang sentral na tanong dito ay: Dapat bang managot ang isang abogado kung nagpakita siya ng ebidensya na binago, kahit na hindi niya alam ang tungkol sa pagbabago?

    Nagsimula ang lahat noong November 15, 2013, nang kumuha ang Bukidnon Cooperative Bank ng serbisyo ng Asiatique International Travel & Tours Services Co., Ltd. para sa kanilang paglalakbay patungong Singapore. Nagbigay sila ng paunang bayad na P244,640.00 kay G. Noel Encabo, ang may-ari ng travel agency. Isang araw bago ang kanilang pag-alis, ipinagbigay-alam ni G. Encabo na ipagpaliban muna ang kanilang biyahe dahil hindi pa kumpirmado ang kanilang accommodation. Kaya naman, kinansela ng Bukidnon Cooperative ang kanilang biyahe at humingi ng refund, ngunit hindi ito binigay ni G. Encabo.

    Dahil dito, nagsampa ang Bukidnon Cooperative ng kaso laban kay G. Encabo. Sa pagtatanggol ni G. Encabo, sa pamamagitan ng kanyang abogado na si Atty. Arnado, sinabi niyang kasalanan ng Bukidnon Cooperative kung bakit nakansela ang biyahe dahil na-issue na ang mga tiket. Ipinaliwanag pa niya na hindi na pwedeng i-refund ang mga tiket at kung mayroon mang refund, ito ay nakadepende sa approval ng airline company. At anumang refund ay dadaan sa VIA Philippines system, na maaaring tumagal.

    Sa pre-trial conference, isang abogado ang humarap para kay Atty. Arnado at nag-pre-mark ng apat na electronic tickets na inisyu ng Cebu Pacific Airline noong November 18, 2013. May logo ng “VIA” ang apat na tiket, ngunit ang dalawa sa mga ito ay walang booking reference number. Nang malaman ng Bukidnon Cooperative na hindi binanggit sa Pre-Trial Brief ni G. Encabo ang anumang electronic tickets, humingi sila ng subpoena laban sa VIA Philippines upang beripikahin ang pagiging tunay ng mga tiket.

    Sa pagdinig, sinabi ng representative ng VIA Philippines na ang apat na electronic tickets ay binago. Ang dalawang tiket na walang booking reference ay hindi tunay, at ang mga tiket na may reference number ay tumutugma sa ibang flight schedule, airline company, at mga pasahero. Bilang suporta, nagpakita ang VIA Philippines ng tamang electronic printouts ng tiket. Dahil dito, nagsampa ang Bukidnon Cooperative ng disbarment complaint laban kay Atty. Arnado sa Integrated Bar of the Philippines (IBP).

    Iginiit ng Bukidnon Cooperative na hindi sinuri ni Atty. Arnado ang pagiging tunay ng mga ebidensya bago niya ito ipakita sa korte, at kinunsinti pa ang paggawa ng panloloko sa pamamagitan ng pag-pre-mark ng mga binagong dokumento. Sa kanyang sagot, sinabi ni Atty. Arnado na nagawa niya ito nang may mabuting loob dahil walang indikasyon na hindi tunay ang mga electronic tickets at wala siyang kaalaman upang matukoy ang pagiging tunay nito. Dagdag pa niya, nagpakita siya ng judicial affidavit ni G. Encabo na naglilinaw na hindi siya nakilahok sa pag-print ng mga tiket.

    Sa huli, binawi ng Bukidnon Cooperative ang kasong administratibo laban kay Atty. Arnado. Ngunit, nagpasya ang IBP Commission on Bar Discipline na ituloy ang imbestigasyon. Natuklasan nila na kahit walang direktang ebidensya na alam ni Atty. Arnado ang tungkol sa pagbabago, nagkulang siya sa kanyang tungkulin bilang isang abogado na maging maingat at matiyak na ang mga ebidensyang ipinapakita sa korte ay totoo at hindi nakakapanlinlang. Ayon sa Canon 10 ng Code of Professional Responsibility: “[a] lawyer owes candor, fairness and good faith to the Court.”

    Kahit na binawi na ng Bukidnon Cooperative ang kanilang reklamo, nagpasya ang Korte Suprema na ipagpatuloy ang kaso dahil ang pag-atras ng complainant ay hindi nangangahulugan na awtomatikong madidismiss ang kaso laban sa isang abogado, lalo na kung may mga ebidensya na nagpapakita ng kanyang pananagutan. Gaya ng nakasaad sa Section 5, Rule 139-B ng Rules of Court: “[n]o investigation shall be interrupted or terminated by reason of the desistance, settlement, compromise, restitution, withdrawal of the charges, or failure of the complainant to prosecute the same.”

    Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang mga abogado ay may tungkuling maging tapat at maingat sa kanilang paglilingkod sa hukuman. Dapat nilang suriin ang mga ebidensya bago ito ipakita sa korte upang maiwasan ang anumang panlilinlang. Sa kasong ito, bagamat walang direktang ebidensya na alam ni Atty. Arnado ang tungkol sa pagbabago sa mga tiket, nagkulang siya sa kanyang tungkulin na maging maingat at matiyak ang pagiging tunay ng mga ito.

    Ito ay naaayon sa panuntunan na ang isang abogado ay dapat maging tapat sa hukuman at hindi dapat pahintulutan ang anumang kasinungalingan o panlilinlang. Gaya ng sinabi ng Korte Suprema sa kasong Berenguer v. Carranza:

    Kahit walang intensyong manlinlang, samakatuwid, ang isang abogado na ang pag-uugali, tulad sa kasong ito, ay nagpapakita ng kawalan ng atensyon o kapabayaan ay hindi dapat payagang makalaya sa isang kaso na isinampa laban sa kanya sa pamamagitan lamang ng pagsasabi na ang kanyang pag-uugali ay hindi sinasadya at hindi siya pumayag sa paggawa ng kasinungalingan.

    Dahil sa kapabayaan ni Atty. Arnado, nareprimand siya ng Korte Suprema at binigyan ng babala na kung mauulit ang kanyang pagkakamali, mas mabigat na parusa ang ipapataw sa kanya.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung mananagot ba ang isang abogado sa pagpapakita ng mga ebidensyang binago, kahit walang direktang kaalaman sa pagbabago. Ito ay tungkol sa pananagutan ng abogado sa katotohanan at sa kanyang tungkulin sa hukuman.
    Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema? Nareprimand si Atty. Arnado dahil sa kanyang kapabayaan sa pagpapakita ng ebidensyang binago, kahit walang intensyong manlinlang. Binigyang-diin ng Korte Suprema ang obligasyon ng mga abogado na maging maingat at tapat sa kanilang paglilingkod sa hukuman.
    Bakit hindi nadismiss ang kaso kahit binawi na ng Bukidnon Cooperative ang kanilang reklamo? Ayon sa Rules of Court, ang pag-atras ng complainant ay hindi nangangahulugan na awtomatiko nang madidismiss ang kaso laban sa isang abogado. Ipinagpatuloy ang kaso dahil tungkulin ng Korte Suprema na protektahan ang integridad ng propesyon ng abogasya.
    Ano ang implikasyon ng desisyong ito sa mga abogado? Nagpapaalala ito sa lahat ng abogado na dapat silang maging maingat at tapat sa kanilang paglilingkod sa hukuman. Dapat nilang suriin ang mga ebidensya bago ito ipakita sa korte upang maiwasan ang anumang panlilinlang.
    Anong panuntunan ng Code of Professional Responsibility ang nilabag ni Atty. Arnado? Nilabag ni Atty. Arnado ang Canon 10 ng Code of Professional Responsibility, na nagsasaad na ang isang abogado ay may tungkuling maging tapat, patas, at may mabuting loob sa hukuman.
    Mayroon bang naunang kaso na katulad nito? Oo, may ilang kaso kung saan naparusahan ang mga abogado dahil sa hindi pagiging tapat o maingat sa kanilang paglilingkod sa hukuman. Binanggit sa desisyon ang kasong Berenguer v. Carranza bilang halimbawa.
    Ano ang kahalagahan ng sinumpaang tungkulin ng abogado? Ang sinumpaang tungkulin ng abogado ay isa sa pinakamahalagang pundasyon ng sistema ng hustisya. Ang mga abogado ay may responsibilidad na maging tapat sa hukuman, sa kanilang mga kliyente, at sa kanilang sarili.
    Ano ang maaaring gawin ng isang abogado upang maiwasan ang ganitong sitwasyon? Dapat suriin nang mabuti ng mga abogado ang mga ebidensyang ipapakita sa korte, maging maingat sa mga detalye, at magtanong kung may pagdududa. Mahalaga rin ang pakikipag-ugnayan sa kliyente upang malaman ang buong katotohanan.

    Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala sa lahat ng abogado na ang kanilang tungkulin ay hindi lamang sa kanilang kliyente, kundi pati na rin sa hukuman at sa buong sistema ng hustisya. Ang katapatan, integridad, at diligensya ay dapat na laging umiiral sa kanilang propesyonal na buhay.

    Para sa mga katanungan ukol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay para sa layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na angkop sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
    Pinagmulan: Bukidnon Cooperative Bank v. Atty. Arnado, A.C. No. 12734, July 28, 2020

  • Hanggang Saan ang Katapatan? Limitasyon ng Abogado sa Pagdepensa ng Kliyente: Aral Mula sa Kaso Trinidad vs. Villarin

    Limitasyon ng Abogado: Kailangan Bang Maging Tapat Kahit Nagdedepensa ng Kliyente?

    A.C. No. 9310, February 27, 2013

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng batas, madalas nating marinig ang kasabihang “client first” o “una ang kliyente.” Ngunit hanggang saan ba dapat umabot ang katapatan ng isang abogado sa kanyang kliyente? Ito ang sentro ng kaso ni Verleen Trinidad at iba pa laban kay Atty. Angelito Villarin. Nagsampa ng reklamo ang mga petisyoner dahil sa mga demand letter na ipinadala ni Atty. Villarin na umano’y nananakot at naglalaman ng kasinungalingan. Ang tanong: lumabag ba si Atty. Villarin sa Code of Professional Responsibility sa kanyang pagdepensa sa kanyang kliyente?

    KONTEKSTONG LEGAL: ETIKA NG ABOGADO AT KATAPATAN SA PROPESYON

    Ang Code of Professional Responsibility ang nagsisilbing gabay sa mga abogado sa Pilipinas. Sinasaklaw nito ang iba’t ibang aspeto ng pagiging abogado, mula sa relasyon sa kliyente, sa korte, at sa kapwa abogado. Mahalaga ring tandaan ang Canon 19 ng Code of Professional Responsibility na nagsasaad na “A lawyer shall represent his client with zeal within the bounds of the law.” Ibig sabihin, dapat ipaglaban ng abogado ang interes ng kanyang kliyente nang buong husay at tapang, ngunit hindi dapat lumabag sa batas.

    Partikular na mahalaga sa kasong ito ang Rule 19.01 ng Code of Professional Responsibility na nagsasaad na: “A lawyer shall employ only fair and honest means to attain lawful objectives.” Nililinaw nito na hindi sapat na basta’t para sa kliyente ang ginagawa, o basta’t legal ang layunin. Kailangan din na ang paraan na ginagamit ng abogado ay patas at tapat. Hindi pinapayagan ang panlilinlang, kasinungalingan, o anumang uri ng pandaraya para lamang manalo sa kaso.

    Bilang karagdagan, ayon sa Rules of Court, Rule 138, Sec. 20(c), sinasabi na tungkulin ng abogado na “To employ, for the purpose of maintaining the causes confided to him, such means only as are consistent with truth and honor, and never to seek to mislead the judge or any judicial officer by an artifice or false statement of fact or law.” Muli, binibigyang-diin dito ang kahalagahan ng katotohanan at integridad sa propesyon ng abogasya.

    PAGBUSISI SA KASO: TRINIDAD VS. VILLARIN

    Nagsimula ang kaso sa HLURB (Housing and Land Use Regulatory Board) kung saan nanalo ang ilang bumibili ng lupa laban sa Purence Realty Corporation. Kasama sa mga nagreklamo sa HLURB sina Florentina Lander, Celedonio Alojado, Aurea Tolentino, at Rosendo Villamin. Nagdesisyon ang HLURB na dapat tanggapin ng Purence Realty ang bayad ng mga bumibili sa lumang presyo at ibigay ang Deed of Sale at Transfer Certificate of Title. Hindi umapela ang Purence Realty, kaya naging pinal at executory ang desisyon ng HLURB. Nag-isyu pa ng Writ of Execution ang HLURB.

    Dito na pumasok si Atty. Villarin bilang abogado ng Purence Realty. Nag-special appearance siya at naghain ng Omnibus Motion para ipawalang-bisa ang desisyon ng HLURB dahil umano sa kakulangan ng jurisdiction. Hindi ito pinansin ng HLURB.

    Pagkatapos nito, noong December 4, 2003, nagpadala si Atty. Villarin ng demand letters sa mga petisyoner. Pinapaalis niya ang mga ito sa lupa sa loob ng limang araw, kung hindi ay kakasuhan niya sila ng aksyon. Nagsampa nga ng kasong forcible entry si Atty. Villarin laban kina Trinidad, Lander, Casubuan, at Mendoza sa MTC (Municipal Trial Court).

    Dahil dito, nagsampa ng administratibong kaso laban kay Atty. Villarin ang apat na unang nabanggit. Sumunod din ang iba pang petisyoner na sina Alojado, Villamin, at Tolentino ng hiwalay na kaso. Pinagsama ang dalawang kaso.

    Ayon sa IBP (Integrated Bar of the Philippines), na sinang-ayunan ng Board of Governors nito, ang mga demand letter ni Atty. Villarin ay may masamang intensyon at pananakot. Iginiit ng mga petisyoner na labag ito sa desisyon ng HLURB.

    Depensa naman ni Atty. Villarin, naniniwala siyang walang bisa ang desisyon ng HLURB dahil hindi umano nasampahan ng summons ang kanyang kliyente. Kaya naman daw nagpadala siya ng demand letters bilang hakbang bago magsampa ng kasong ejectment. Idinagdag pa niya na iba raw ang mga pinadalhan ng demand letter sa mga nagreklamo sa HLURB.

    Ang pangunahing tanong nga ay kung dapat bang parusahan si Atty. Villarin sa pagpapadala ng demand letters kahit may pinal nang desisyon ang HLURB na hindi naman nag-uutos na paalisin ang mga petisyoner, kundi bayaran sila sa lupa?

    Napag-alaman ng Korte Suprema na tama ang IBP na ilan lamang sa mga petisyoner ang kasama sa kaso sa HLURB. Sina Trinidad, Casubuan, at Mendoza ay hindi kasama doon.

    Sa usapin ng demand letters, sinang-ayunan ng Korte Suprema ang IBP na hindi naman malicious ang pagpapadala nito. Naniniwala ang Korte na kumilos lamang si Atty. Villarin batay sa kanyang paniniwala na walang bisa ang desisyon ng HLURB. Bilang abogado, inaasahan siyang ipagtanggol ang kanyang kliyente.

    Ngunit, binigyang-diin ng Korte na may limitasyon ang lahat ng ito. “Lawyers shall perform their duty to the client within the bounds of law.” Kailangan na ang depensa ay “honestly debatable under the law.” Sa kasong ito, ang pagpapadala ng demand letters, dahil naniniwala si Atty. Villarin na walang bisa ang desisyon ng HLURB, ay legal na hakbang. Kung tama ang kanyang teorya, kailangan nga ang notice to vacate bago magsampa ng ejectment case.

    Gayunpaman, hindi nakaligtas si Atty. Villarin sa pagkakamali. Napansin ng Korte na sa kanyang demand letter kay Florentina Lander, tinawag niya itong “illegal occupant.” Ito ay taliwas sa katotohanan dahil kinilala na siya ng HLURB bilang bumibili ng lupa na may karapatang magbayad at manirahan doon. Alam na alam ito ni Atty. Villarin dahil siya mismo ang naghain ng Omnibus Motion para ipawalang-bisa ang desisyon ng HLURB.

    Dahil dito, nakita ng Korte na lumabag si Atty. Villarin sa Rule 19.01 ng Code of Professional Responsibility. Gumamit siya ng paraan na hindi patas at tapat para sa interes ng kanyang kliyente. “Lawyers must not present and offer in evidence any document that they know is false.”

    Sumang-ayon ang Korte Suprema sa naging desisyon ng IBP na reprimand si Atty. Villarin at bigyan ng babala. Walang naghain ng motion for reconsideration, kaya naging pinal ang desisyon.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG ARAL DITO PARA SA ABOGADO AT PUBLIKO?

    Ang kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng abogado na hindi sapat ang maging masigasig sa pagdepensa sa kliyente. Kailangan din na maging tapat at patas sa lahat ng pagkakataon. Hindi dapat gumamit ng kasinungalingan o panlilinlang para lamang manalo sa kaso. Ang pagiging abogado ay hindi lamang tungkol sa pagiging “legal,” kundi pati na rin sa pagiging “ethical.”

    Para sa publiko, ang kasong ito ay nagpapakita na may pananagutan ang mga abogado sa kanilang mga ginagawa. Kung may mapansing paglabag sa etika ng isang abogado, maaaring maghain ng reklamo sa IBP o sa Korte Suprema.

    SUSING ARAL MULA SA KASO:

    • Katapatan Higit sa Lahat: Hindi dapat isakripisyo ang katotohanan at katapatan para lamang sa interes ng kliyente.
    • Limitasyon sa Pagdepensa: May hangganan ang saklaw ng pagdepensa ng abogado. Hindi lahat ng paraan ay katanggap-tanggap.
    • Pananagutan ng Abogado: Mananagot ang abogado sa mga aksyon na labag sa Code of Professional Responsibility.

    MGA TANONG NA MADALAS ITANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “reprimand” na parusa sa abogado?
    Sagot: Ang “reprimand” ay isang pormal na saway o babala. Ito ay mas magaan na parusa kumpara sa suspensyon o disbarment. Ngunit, may record na ito sa personal file ng abogado at maaaring maging basehan para sa mas mabigat na parusa kung maulit ang pagkakamali.

    Tanong 2: Pwede bang magpadala ng demand letter ang abogado kahit may desisyon na ang korte o ahensya ng gobyerno?
    Sagot: Oo, pwede pa rin magpadala ng demand letter. Ngunit, dapat tiyakin na ang nilalaman ng demand letter ay hindi taliwas sa katotohanan at hindi nanlilinlang. Sa kasong ito, ang problema ay hindi ang pagpapadala ng demand letter mismo, kundi ang paglalarawan kay Ms. Lander bilang “illegal occupant” na taliwas sa desisyon ng HLURB.

    Tanong 3: Ano ang dapat gawin kung makatanggap ako ng demand letter na sa tingin ko ay mali o nananakot?
    Sagot: Humingi agad ng legal na payo sa isang abogado. Huwag basta balewalain ang demand letter. Ipaliwanag sa abogado ang sitwasyon at ipakita ang mga dokumento na sumusuporta sa iyong posisyon. Maaaring sumagot ang iyong abogado sa demand letter o magsampa ng kaukulang aksyon kung kinakailangan.

    Tanong 4: Paano kung naniniwala ang abogado na mali ang desisyon ng korte o ahensya?
    Sagot: May karapatan ang abogado na maniwala na mali ang desisyon. Ngunit, dapat pa rin niyang sundin ang umiiral na batas at desisyon hangga’t hindi ito nababaliktad sa mas mataas na korte. Maaari siyang gumamit ng legal na paraan para baliktarin ang desisyon, tulad ng pag-apela o paghain ng motion for reconsideration, ngunit hindi dapat gumamit ng kasinungalingan o pandaraya.

    Tanong 5: Saan ako pwedeng magreklamo kung sa tingin ko ay lumabag sa etika ang abogado ko?
    Sagot: Maaaring maghain ng reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) o direkta sa Korte Suprema. Kailangan na ang reklamo ay nakasulat at may sapat na ebidensya.

    May katanungan ka ba tungkol sa etika ng abogado o problema sa lupa? Eksperto ang ASG Law sa mga usaping legal na ito. Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan sa amin sa hello@asglawpartners.com o mag-book ng appointment dito.