Sa kasong ito, nagdesisyon ang Korte Suprema na ang kamatayan ng isang petisyuner ay nagpapawalang-bisa sa kanyang kara-patan na magpatuloy ng apela sa isang kasong kriminal kung saan siya ay isang pribadong nagrereklamo lamang. Ang desisyon ay nagbibigay diin sa tungkulin ng Estado, sa pamamagitan ng OSG (Office of the Solicitor General), na siyang mamahala sa pag-apela sa mga kasong kriminal. Para sa mga indibidwal, nangangahulugan ito na ang kanilang papel ay limitado sa pagiging saksi, maliban na lamang kung sila ang direktang biktima, lalo na sa mga kasong may kinalaman sa mga taong may kapansanan, kung saan masusing tinutukoy ang saklaw ng kapangyarihan ng mga magulang sa ilalim ng batas. Ngunit, kailangang tingnan pa rin ng mga korte ang sirkumstansiya ng bawat kaso at sa kalingan, magpasya kung ano ang nararapat sa mga katayuan ng pag-abuso, pagpapabaya at kalupitan sa bata.
Kung ang Kagustuhan ng Magulang ay Hindi Ba Nakakasama sa Bata?
Ang kaso ay nagmula sa isang insidente kung saan ang isang lalaking may kapansanan sa pag-iisip, si Larry Aguirre, ay sumailalim sa isang bilateral vasectomy sa utos ng kanyang legal na mga tagapag-alaga, sina Pedro at Lourdes Aguirre. Si Sister Pilar Versoza, isang tagapangasiwa sa Heart of Mary Villa (HMV), kung saan inalagaan si Larry bago siya napunta sa mga Aguirre, ay nagsampa ng kaso laban sa mga Aguirre, na sinasabing ang vasectomy ay isang uri ng pang-aabuso sa bata na lumalabag sa Republic Act No. 7610 (Special Protection of Children Against Abuse, Exploitation and Discrimination Act). Ang isyu sa korte ay nakatuon sa kung ang unilateral na pagpapasya ng mga Aguirre ay naaayon sa kanilang awtoridad bilang magulang o ito ay isang kriminal na pag-abuso.
Sa ilalim ng Republic Act No. 7610, maraming uri ng tao ang maaaring magsampa ng reklamo tungkol sa hindi ayon sa batas na mga gawa na ginawa laban sa mga bata. Kasama rito ang: parteng naagrabyado, magulang o tagapag-alaga, kamag-anak, at mga opisyal ng isang institusyong nag-aaruga sa mga bata na may lisensya, o hindi kaya tatlong responsableng mamamayan kung saan naganap ang paglabag. Ngunit hindi dahil dito, maaari nang magkaroon nang walang hanggang katungkulan kahit sino sa pagfile ng nasabing kaso.
Pagdating sa batas ng pamilya, ang kapangyarihan ng magulang ay nangangahulugan na ang magulang, kung maaari, ay palaging may awtoridad na ihatid ang kagustuhan ng kanyang anak; na ang karapatang ito sa pangkalahatan ay nagpapatuloy hanggang ang bata ay maging nasa hustong gulang. Para kay Justice Jardeleza, upang mas malaman pa ang hinggil dito, kailangang malaman kung nasisiyasat kaya na ang kapangyarihan ng magulang na magbigay ng pahintulot, at kung ano pa kaya’ng ibang ebidensiya ang maaari pang gawing batayan sa nasabing katayuan?
Justice Leonen, in contrast, points to Section 3(a) of Republic Act No. 7610, as emphasizing that the special protection against all forms of abuse recognizes persons with physical or mental impairments. Our laws should recognize both the mental and chronological age, where a cognitive disability is involved, especially for those people whose cognition never developed enough.
Gayunpaman, the Supreme Court said, considering the death of petitioner Versoza, and given the State Prosecutor’s absence, their deliberations on said “fundamental right” had not be settled. Although, based on Justice Jardeleza’s pronouncement, there is still doubt on the said issue if such unqualified reproductive capacity will be sustained because other than this right’s claim, it will still need to show on how the child or parent was affected by all the given circumstances in their community.
Ang kapangyarihan at obligasyon ng magulang para sa kanilang anak ay limitado lamang. Justice Caguiao stated that para hindi mangyari ang pang-aabuso, kinakailangan na nakasulat kung paano nilalabag o winawalang-halaga ang intrinsic worthiness and dignity. That there needs to be the bad motive present in carrying out the procedure para masabi talagang ginawang abuse iyon. The action performed, no matter how painful, are said to come with a reason and the means justify the purpose.
Thus, with such existing guidance, the Supreme Court cannot reach and provide its holding. Justice Peralta notes that there needs to be factual evidence to hold someone and that that there can never be abuses present when we seek out to only bring help.
FAQs
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung ang pagpapakapon sa isang may kapansanan sa pag-iisip, sa utos ng kanyang mga magulang, ay maituturing na pang-aabuso sa bata ayon sa batas. |
| Sino si Sister Pilar Versoza? | Si Sister Pilar Versoza ay isang tagapangasiwa sa Heart of Mary Villa na nagsampa ng kaso dahil sa paniniwalang ang vasectomy kay Larry ay pang-aabuso sa bata. |
| Ano ang naging papel ng Korte Suprema sa desisyon na ito? | Ang Korte Suprema ay nagdesisyon na ang kaso ay moot dahil sa pagkamatay ni Sister Pilar, ngunit nagbigay rin ng iba’t ibang opinyon tungkol sa batayang isyu. |
| Ano ang sinasabi ng Republic Act No. 7610 tungkol sa pang-aabuso sa bata? | Ang R.A. 7610 ay nagbibigay proteksyon laban sa pang-aabuso, pagsasamantala, at diskriminasyon sa mga bata. |
| Bakit mahalaga ang usapin ng mental capacity ni Larry sa kaso? | Dahil sa kanyang mental capacity, hindi niya kayang magbigay ng informed consent para sa vasectomy, kaya ang legalidad ng proseso ay nakasalalay sa kapangyarihan ng kanyang mga tagapag-alaga. |
| Ano ang pananaw ni Justice Leonen sa usapin ng vasectomy? | Si Justice Leonen ay naniniwala na ang vasectomy na ginawa kay Larry ay isang paglabag sa kanyang karapatan sa pagpapasya at paggalang sa kanyang pagkatao. |
| Paano nakaapekto ang pagkamatay ni Sister Pilar sa kaso? | Dahil sa kanyang pagkamatay, ang kaso ay naging moot, at ang Korte Suprema ay hindi nagbigay ng panghuling desisyon sa usapin. |
| Ano ang implikasyon ng kaso para sa mga magulang o tagapag-alaga ng mga may kapansanan sa pag-iisip? | Pinapaalalahanan nito ang mga magulang na kahit mayroon silang kapangyarihan, ang paggawa ng desisyon para sa kanilang anak ay dapat palaging isaalang-alang ang pinakamabuting interes ng bata. |
| Mayroon bang ibang batas na dapat isaalang-alang sa kasong ito? | Mahalaga ring isaalang-alang ang Republic Act No. 11036 (Mental Health Act) para sa karagdagang proteksyon at pagkilala sa mga karapatan ng mga may kapansanan sa pag-iisip. |
Sa huli, ang desisyon na ito ay nagpapakita ng komplikadong balanse sa pagitan ng mga karapatan ng mga indibidwal at ng awtoridad ng mga magulang, lalo na sa mga kasong may kinalaman sa kapansanan sa pag-iisip. Kailangan ang maingat na pagsasaalang-alang at konsultasyon sa mga eksperto bago gumawa ng mga permanenteng pagpapasya hinggil sa kalusugan at kapakanan ng isang tao. Para sa mga katanungan tungkol sa pag-aaplay ng ruling na ito sa iba’t ibang sitwasyon, maaaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para lamang sa impormasyon at hindi dapat ituring na legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na akma sa iyong sitwasyon, kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Pinagmulan: SISTER PILAR VERSOZA, PETITIONER, VS. PEOPLE OF THE PHILIPPINES, MICHELINA S. AGUIRRE-OLONDRIZ, PEDRO AGUIRRE, AND DR. MARISSA PASCUAL, RESPONDENTS, G.R. No. 184535, September 03, 2019