Ipinasiya ng Korte Suprema na labag sa Konstitusyon ang pagtanggal ng Commission on Elections (COMELEC) sa isang kandidato bilang isang “nuisance candidate” kung ang basehan ay ang kakulangan umano nito sa kakayahang pinansyal upang magsagawa ng kampanya sa buong bansa. Binibigyang-diin ng desisyong ito na hindi dapat ikumpara ang intensyon ng isang kandidato na tumakbo sa posisyon sa kanyang kakayahang pinansyal. Mahalaga ito dahil pinoprotektahan nito ang karapatan ng bawat isa na mahalal, anuman ang kanyang estado sa buhay, at tinitiyak na ang eleksyon ay hindi magiging isang paligsahan lamang ng mga may kaya.
Kandidato ba o Hadlang sa Demokrasya? Ang Balanseng Hatol sa Kaso ni Marquez
Umiikot ang kasong ito sa petisyon ni Norman Cordero Marquez laban sa COMELEC matapos siyang ideklarang nuisance candidate sa ikalawang pagkakataon. Ang unang pagkakataon ay noong 2019 elections kung saan siya ay kinansela dahil sa umano’y kawalan niya ng kakayahang pinansyal upang magkampanya sa buong bansa. Sa pagkakataong ito, para sa 2022 elections, kinansela siya dahil umano sa hindi siya kilala sa buong bansa at walang suporta ng isang political party. Iginiit ni Marquez na nilabag ng COMELEC ang kanyang karapatan at ginamit ang kapangyarihan nito nang may pag-abuso.
Dahil dito, kinwestyon niya ang COMELEC sa Korte Suprema. Ayon kay Marquez, hindi niya dapat patunayan na siya ay may “bona fide intention” na tumakbo, kundi ang COMELEC ang dapat magpatunay na wala siyang intensyong tumakbo. Dagdag pa niya, may mga ebidensya ng kanyang mga nagawa bilang advocate ng animal welfare na madaling makita online. Binigyang diin niya na ang kanyang intensyon na tumakbo ay hindi dapat ikumpara sa inaasahang suporta na kanyang matatanggap sa eleksyon.
Sa kabilang banda, iginiit ng COMELEC na bigo si Marquez na patunayan ang kanyang intensyon na tumakbo bilang Senador. Anila, wala siyang sapat na ebidensya na sumusuporta sa kanyang mga pahayag tungkol sa kanyang popularidad, social media presence, at mga nagawa. Mayroon din umanong compelling interest ang Estado na tanggalin ang mga nuisance candidate tulad ni Marquez, dahil nagdudulot sila ng dagdag na logistical challenges sa eleksyon.
Tinalakay ng Korte Suprema na bagama’t moot na ang kaso dahil natapos na ang eleksyon, nararapat pa ring desisyunan ito dahil ang sitwasyon ay maaaring maulit at hindi mabigyan ng kaukulang paglilitis. Binigyang-diin ng Korte na ito ang ikalawang pagkakataon na dumulog si Marquez sa kanila dahil sa pagiging deklarado siyang nuisance candidate ng COMELEC. Sa unang kaso, Marquez v. COMELEC, pinawalang-bisa ng Korte ang desisyon ng COMELEC dahil ang paggamit ng kakayahang pinansyal bilang basehan ay labag sa Konstitusyon at prinsipyo ng social justice.
Nakita ng Korte Suprema na sa kasong ito, ang basehan ng COMELEC sa pagdeklarang nuisance candidate kay Marquez ay may kaugnayan pa rin sa kanyang kakayahang pinansyal. Anila, ang COMELEC ay nagpapahiwatig lamang ng ibang pangalan para sa parehong bagay. Ito ay dahil ang COMELEC ay nagbigay ng status kay Marquez bilang isang nuisance candidate dahil umano sa kawalan niya ng kakayahan na magpakilala sa buong bansa at sa mga botante. Iginiit ng Korte na ang COMELEC ay hindi maaaring ikumpara ang “bona fide intention” na tumakbo sa financial capacity requirement, gaya ng naunang desisyon sa Marquez v. COMELEC.
Bukod dito, mali rin umano ang COMELEC na ilipat kay Marquez ang responsibilidad na patunayan ang kanyang intensyon na tumakbo. Sa mga administrative case tulad nito, ang COMELEC ang dapat magpakita ng sapat na ebidensya na si Marquez ay isang nuisance candidate. Binigyang-diin din ng Korte na ilang mga pangyayari ang sumasalungat sa konklusyon ng COMELEC na walang intensyon si Marquez na tumakbo bilang Senador.
Iginiit din ng Korte na hindi dapat maging hadlang ang hindi pagiging miyembro ni Marquez sa isang political party, dahil walang batas na nag-uutos nito. Bukod pa dito, ipinaliwanag ni Marquez na hindi niya kailangan sumali sa isang partido dahil sa suporta ng mga sponsor at donor para sa animal welfare groups. Sa huli, sinabi ng Korte na hindi sapat na dahilan na ideklara ang isang kandidato bilang nuisance candidate dahil lamang sa hindi siya kilala sa buong bansa. Ang ganitong desisyon umano ay nagpapaliit sa eleksyon bilang isang paligsahan ng popularidad lamang.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung labag ba sa Konstitusyon ang pagdeklara ng COMELEC sa isang kandidato bilang nuisance candidate base sa kakulangan nito sa kakayahang pinansyal o political machinery upang magkampanya sa buong bansa. |
Ano ang ibig sabihin ng “nuisance candidate”? | Ito ay isang kandidato na naghain ng Certificate of Candidacy para lamang magdulot ng kalituhan, mang-insulto, o maliitin ang proseso ng eleksyon. |
Ano ang ruling ng Korte Suprema sa kasong ito? | Ipinawalang-bisa ng Korte Suprema ang desisyon ng COMELEC na nagdedeklarang nuisance candidate si Marquez, dahil ang basehan nito ay taliwas sa Konstitusyon at sa naunang ruling ng Korte. |
Ano ang kahalagahan ng desisyong ito? | Pinoprotektahan nito ang karapatan ng bawat isa na mahalal, anuman ang kanilang estado sa buhay, at tinitiyak na ang eleksyon ay hindi magiging isang paligsahan lamang ng mga may kaya. |
Maaari bang ideklara ng COMELEC ang isang kandidato bilang nuisance candidate dahil lamang sa hindi siya kilala? | Hindi, hindi sapat na dahilan na ideklara ang isang kandidato bilang nuisance candidate dahil lamang sa hindi siya kilala sa buong bansa, dahil nagiging paligsahan lamang ito ng mga popular. |
Ano ang responsibilidad ng COMELEC sa mga kaso ng nuisance candidate? | Ang COMELEC ang dapat magpakita ng sapat na ebidensya na ang isang kandidato ay isang nuisance candidate, at hindi dapat ilipat ang responsibilidad na ito sa kandidato. |
Ano ang dapat isaalang-alang ng COMELEC sa pagpapasya kung sino ang nuisance candidate? | Dapat isaalang-alang ng COMELEC ang lahat ng mga pangyayari at ebidensya na nagpapakita ng intensyon ng isang kandidato na tumakbo, at hindi lamang ang kanyang kakayahang pinansyal o political connections. |
Ano ang implikasyon ng kasong ito sa mga susunod na eleksyon? | Nililinaw nito ang mga batayan para sa pagdeklara ng isang nuisance candidate at pinoprotektahan ang karapatan ng bawat isa na mahalal, anuman ang kanilang estado sa buhay. |
Sa kabuuan, pinagtibay ng Korte Suprema na hindi dapat hadlangan ng COMELEC ang karapatan ng isang kandidato na tumakbo maliban kung may malinaw at makatwirang dahilan. Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala sa COMELEC na maging maingat sa paggamit ng kanilang kapangyarihan upang hindi malabag ang karapatan ng mga kandidato at ng mga botante.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Marquez vs. COMELEC, G.R No. 258435, June 28, 2022