ASG Law

Tag: Judiciary Development Fund

  • Pananagutan ng Clerk of Court sa Pondo ng Korte: Pag-iwas sa Katiwalian at Paglabag sa Tungkulin

    Mahigpit na Pananagutan ng Clerk of Court sa Pangangasiwa ng Pondo ng Korte

    A.M. No. P-06-2223 [Formerly A.M. No. 06-7-226-MTC), June 10, 2013

    INTRODUKSYON

    Sa isang lipunang umaasa sa integridad ng sistema ng hustisya, ang katiwalian sa anumang sangay nito ay isang malaking dagok sa tiwala ng publiko. Isang halimbawa nito ang kaso ni Lorenza M. Martinez, Clerk of Court ng Municipal Trial Court (MTC) sa Candelaria, Quezon. Sa pamamagitan ng isang regular na financial audit, nabunyag ang malawakang kakulangan sa pondo na umaabot sa daan-daang libong piso. Ang kasong ito ay nagpapaalala sa bigat ng responsibilidad na nakaatang sa mga Clerk of Court pagdating sa pangangasiwa ng pondo ng korte at ang mahigpit na parusa na naghihintay sa sinumang mapapatunayang nagmalabis sa kanilang tungkulin.

    Ang sentro ng usapin ay ang kakulangan sa pananalapi sa Judicial Development Fund (JDF) at Fiduciary Fund (FF) ng MTC Candelaria, na natuklasan sa audit na isinagawa ng Office of the Court Administrator (OCA). Ang legal na tanong: Napanagot ba nang tama si Martinez sa mga pagkukulang na ito, at ano ang mga aral na mapupulot mula sa kanyang kaso para sa iba pang kawani ng korte?

    LEGAL NA KONTEKSTO

    Ang tungkulin ng Clerk of Court ay kritikal sa operasyon ng anumang korte. Hindi lamang sila tagapag-ingat ng mga dokumento at record, kundi sila rin ang pangunahing responsable sa pangangasiwa ng mga pondo ng korte. Ayon sa mga sirkular ng Korte Suprema, partikular na ang OCA Circular No. 26-97, mahigpit na ipinag-uutos ang pagsunod sa Auditing and Accounting Manual, lalo na sa seksyon na nagtatakda ng agarang pag-isyu ng opisyal na resibo sa bawat koleksyon. Gayundin, ang OCA Circular No. 50-95 ay nag-uutos sa mga Clerk of Court na ideposito ang lahat ng koleksyon, tulad ng bail bonds at fiduciary collections, sa loob ng 24 oras.

    Ang Fiduciary Fund ay pondo na hawak ng korte bilang trustee para sa mga litigante o partido sa isang kaso. Kabilang dito ang mga piyansa at iba pang deposito na dapat ibalik matapos ang kaso. Ang Judiciary Development Fund naman ay ginagamit para sa pagpapabuti ng administrasyon ng hustisya. Ang parehong pondo ay dapat pangasiwaan nang may pinakamataas na antas ng integridad at accountability.

    Ang hindi pagsunod sa mga regulasyong ito ay hindi lamang administratibong pagkakasala, kundi maaari ring maging batayan ng kriminal na pananagutan. Ang malversation of public funds, o maling paggamit ng pondo ng gobyerno, ay isang mabigat na krimen sa ilalim ng Revised Penal Code at iba pang espesyal na batas kontra-korapsyon.

    Mahalagang tandaan ang probisyon ng OCA Circular No. 22-94 na naglilinaw sa tamang pamamaraan ng paggamit ng opisyal na resibo: “In all cases, the duplicate and triplicate copies of OR will be carbon reproductions in all respects of whatever may have been written on the original.” Ito ay nangangahulugan na ang lahat ng kopya ng resibo ay dapat maging eksaktong kopya ng orihinal, upang maiwasan ang anumang manipulasyon o iregularidad.

    PAGLALAHAD NG KASO

    Nagsimula ang lahat sa isang rutinang financial audit sa MTC Candelaria. Mula Marso 1985 hanggang Nobyembre 2005, si Lorenza M. Martinez ang nanungkulan bilang Clerk of Court. Dahil sa hindi niya pagsusumite ng buwanang report ng koleksyon at deposito, sinuspinde ang kanyang sweldo noong Setyembre 2004, at tuluyang tinanggal sa payroll noong Disyembre 2005.

    Sa isinagawang audit, natuklasan ang kakulangan na P12,273.33 sa JDF at mas malaking kakulangan na P882,250.00 sa FF. Lumabas sa imbestigasyon na ginamit ni Martinez ang iba’t ibang paraan para itago ang kanyang mga iregularidad. Ilan sa mga natuklasan ay:

    • Mga koleksyon na walang petsa sa resibo: May mga resibo na walang nakasulat na petsa ng koleksyon, at ang mga perang ito ay hindi naideposito. Umabot ito sa P120,000.00.
    • Magkaibang petsa sa orihinal at kopya ng resibo: Binabago ni Martinez ang petsa sa duplicate at triplicate copies ng resibo para itago ang pagkaantala sa pagdeposito ng koleksyon. Umabot naman ito sa P36,000.00.
    • Paggamit ng iisang resibo para sa dalawang pondo: Ginamit niya ang orihinal na resibo para sa FF, at ang kopya para sa JDF. Sa pamamagitan nito, naireport at naideposito niya ang maliit na halaga para sa JDF, ngunit hindi naiulat at naideposito ang malaking halaga para sa FF. Umabot ang unreported FF collections sa P230,000.00.
    • Dobleng pag-withdraw ng bonds: May P90,000.00 na halaga ng bonds na nawi-withdraw nang dalawang beses. Ito ay posible dahil tanging si Martinez lamang ang pumipirma sa withdrawal slips, labag sa Circular No. 50-95 na nag-uutos na kailangan ang pirma ng Executive Judge/Presiding Judge at Clerk of Court para sa withdrawal sa FF.
    • Unauthorized withdrawals at forgery: May mga bonds na nireport na withdrawn ngunit walang court order na nagpapahintulot dito. Mayroon ding mga acknowledgment receipt na pinatunayang peke ang pirma.

    Matapos ang imbestigasyon ng OCA, iniutos ng Korte Suprema kay Martinez na magpaliwanag at magbalik ng pera. Sinuspinde rin siya at inisyuhan ng hold departure order. Sa kanyang depensa, sinabi ni Martinez na mas maliit lamang ang kakulangan at sinisi ang Clerk II para sa kakulangan sa JDF. Ngunit hindi ito pinaniwalaan ng Korte Suprema.

    Sa huli, pinagtibay ng Korte Suprema ang rekomendasyon ng OCA. Pinatunayang nagkasala si Martinez ng Gross Neglect of Duty, Dishonesty, at Grave Misconduct. Kaya naman, siya ay DINISMIS sa serbisyo, kinumpiska ang lahat ng benepisyo maliban sa accrued leave credits, at pinagbawalan nang panghabambuhay na makapagtrabaho sa gobyerno.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kaso ni Lorenza Martinez ay isang malinaw na babala sa lahat ng kawani ng korte, lalo na sa mga Clerk of Court. Ang pangangasiwa ng pondo ng korte ay hindi lamang simpleng trabaho; ito ay isang sagradong tungkulin na nangangailangan ng lubos na katapatan at integridad. Ang anumang paglabag dito, gaano man kaliit, ay may mabigat na kahihinatnan.

    Para sa mga Clerk of Court at iba pang kawani na humahawak ng pondo, ang kasong ito ay nagtuturo ng mga sumusunod:

    • Mahigpit na pagsunod sa mga regulasyon: Ang mga sirkular at alituntunin ng Korte Suprema tungkol sa pangangasiwa ng pondo ay hindi lamang mga rekomendasyon, kundi mga mandatoryong patakaran na dapat sundin nang walang paglihis.
    • Personal na pananagutan: Bilang Clerk of Court, si Martinez ang pangunahing accountable officer, kahit pa may mga subordinate siyang tumutulong sa kanya. Ang responsibilidad ay nananatili sa kanya.
    • Transparency at accountability: Ang tamang pag-isyu ng resibo, napapanahong pagdeposito, at regular na pag-report ay mahalaga para matiyak ang transparency at accountability sa pangangasiwa ng pondo.
    • Superbisyon at monitoring: Ang mga presiding judge ay may tungkuling i-monitor ang financial transactions ng korte at tiyakin na sumusunod ang mga kawani sa mga regulasyon.

    SUSING ARAL

    • Ang katiwalian sa pondo ng korte ay hindi kukunsintihin.
    • Ang Clerk of Court ay may mataas na antas ng pananagutan sa pondo ng korte.
    • Ang hindi pagsunod sa financial regulations ay may mabigat na parusa, kabilang ang dismissal at kriminal na kaso.
    • Ang integridad at katapatan ay esensyal sa serbisyo publiko, lalo na sa hudikatura.

    MGA KARANIWANG TANONG

    Tanong: Ano ang mangyayari kung mapatunayang nagkulang sa pondo ang isang Clerk of Court?
    Sagot: Maaaring maharap sa administratibo at kriminal na kaso. Sa administratibong kaso, maaaring masuspinde, madismis, at mawalan ng benepisyo. Sa kriminal na kaso, maaaring makulong dahil sa malversation o iba pang krimen.

    Tanong: Ano ang mga pangunahing responsibilidad ng Clerk of Court pagdating sa pondo?
    Sagot: Kolektahin ang mga bayarin, mag-isyu ng opisyal na resibo, ideposito ang koleksyon sa loob ng 24 oras, magsumite ng buwanang report, at pangasiwaan ang Fiduciary Fund at Judiciary Development Fund nang maayos.

    Tanong: Ano ang Fiduciary Fund at Judiciary Development Fund?
    Sagot: Ang Fiduciary Fund ay pondo na hawak ng korte bilang trustee para sa mga litigante, tulad ng piyansa. Ang Judiciary Development Fund ay ginagamit para sa pagpapabuti ng administrasyon ng hustisya.

    Tanong: Paano isinasagawa ang financial audit sa mga korte?
    Sagot: Ang Office of the Court Administrator (OCA) ang nagsasagawa ng financial audit. Sinisuri nila ang mga record ng koleksyon, deposito, at withdrawal para matiyak na wasto ang pangangasiwa ng pondo.

    Tanong: Ano ang dapat gawin kung may kahina-hinalang transaksyon sa pondo ng korte?
    Sagot: Dapat agad itong i-report sa Presiding Judge o sa OCA para maimbestigahan.

    Tanong: Maaari bang managot din ang Presiding Judge kung may katiwalian sa pondo ng korte?
    Sagot: Oo, kung mapatunayang nagpabaya sa kanyang tungkuling mag-supervise at mag-monitor sa financial transactions ng korte.

    Eksperto ang ASG Law sa mga kasong administratibo at kriminal na may kaugnayan sa pananagutan ng mga opisyal at kawani ng gobyerno. Kung ikaw ay nahaharap sa ganitong sitwasyon o nangangailangan ng legal na payo, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. hello@asglawpartners.com. Para sa karagdagang impormasyon, bisitahin ang aming website dito.

  • Huwag Isugal ang Pondo ng Hukuman: Pananagutan ng Clerk of Court sa Paghawak ng Pera

    Mahigpit na Pananagutan sa Pera ng Hukuman: Paglabag, May Kaparusahan

    A.M. No. P-12-3086 (Formerly A.M. No. 11-7-75-MCTC), September 18, 2012

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na bang magtiwala sa isang tao na humahawak ng iyong pera, tapos malalaman mong hindi pala ito pinangalagaan nang maayos? Sa sistema ng hustisya, ang pera ng hukuman ay pinagkatiwala sa ilang indibidwal, at isa na rito ang Clerk of Court. Ang kasong ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang tiwalang ito at ang mga responsibilidad na kaakibat nito.

    Sa kasong Office of the Court Administrator v. Susana R. Fontanilla, nasuri ang mga libro ng accounts ni Susana Fontanilla, Clerk of Court ng Municipal Circuit Trial Court (MCTC) sa San Narciso-Buenavista, Quezon. Natuklasan sa audit na hindi naideposito agad ni Fontanilla ang mga koleksyon at nagkaroon pa ng kakulangan sa pondo. Ang pangunahing tanong dito: Mananagot ba si Fontanilla sa mga pagkukulang na ito, kahit pa naibalik naman niya ang pera at ito ang kanyang unang pagkakamali?

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG MAHIGPIT NA BATAS SA PONDO NG HUKUMAN

    Mahalagang maunawaan na ang pera na kinokolekta sa mga korte ay hindi basta-basta pera. Ito ay pondo publiko na nakalaan para sa operasyon ng hudikatura at para sa mga taong umaasa sa mabilis at maayos na serbisyo nito. Kaya naman, napakahigpit ng mga patakaran sa paghawak at pagdeposito ng mga pondong ito.

    Ayon sa Supreme Court Circular No. 13-92, dapat ideposito agad ng Clerk of Court sa awtorisadong bangko ng gobyerno ang lahat ng koleksyon mula sa fiduciary funds pagkatapos matanggap ang mga ito. Para naman sa Judiciary Development Fund (JDF), partikular na itinalaga ang Land Bank of the Philippines (LBP) bilang awtorisadong bangko, ayon sa SC Circular No. 5-93, Seksyon 3 at 5. Narito ang sipi ng Seksyon 3:

    “Duty of the Clerks of Court, Officers-in-Charge or accountable officers. – The Clerks of Court, Officers-in-Charge, or their accountable duly authorized representatives designated by them in writing, who must be accountable officers, shall receive the Judiciary Development Fund collections, issue the proper receipt therefore, maintain a separate cash book properly marked x x x deposit such collections in the manner herein prescribed and render the proper Monthly Report of Collections for said Fund.”

    Malinaw na nakasaad sa mga sirkular na ito ang obligasyon ng mga Clerk of Court na ideposito ang mga koleksyon araw-araw kung maaari. Kung hindi naman, may takdang araw para sa pagdeposito, at agad-agad kung umabot na sa P500 ang koleksyon. Ang layunin nito ay simple: maiwasan ang anumang posibilidad ng pang-aabuso o pagkawala ng pondo, at mapanatili ang integridad ng sistema ng hukuman.

    Ang paglabag sa mga sirkular na ito ay hindi lamang simpleng pagkakamali. Ito ay maituturing na gross neglect of duty o malubhang pagpapabaya sa tungkulin, at maaaring humantong sa administratibong pananagutan.

    PAGBUSISI SA KASO FONTANILLA: KWENTO NG PAGKUKULANG AT PANANAGUTAN

    Nagsimula ang kaso kay Fontanilla nang mapansin ng Office of the Court Administrator (OCA) na hindi siya regular na nagpapasa ng buwanang report at hindi nagdedeposito ng mga koleksyon. Ipinag-utos pa nga na ihinto ang kanyang suweldo dahil dito. Inamin ni Fontanilla na ginamit niya ang ilang koleksyon para sa personal na pangangailangan dahil sa problema sa pera. Naibalik naman niya ang mga monthly reports at naideposito ang balanse, at hiniling niyang ibalik na ang kanyang suweldo.

    Nag-audit ang OCA at natuklasan na kahit accounted naman ang lahat ng koleksyon, may unauthorized withdrawals pala sa Fiduciary Fund na umabot sa P28,000. Naibalik din naman ni Fontanilla ang halagang ito. Bukod pa rito, natuklasan din na hindi agad naire-remit ang ibang koleksyon at may pondo pala na nakadeposito sa Municipal Treasurer’s Office imbes sa LBP.

    Sa madaling salita, kahit walang pagnanakaw na nangyari, maraming pagkukulang si Fontanilla sa paghawak ng pondo. Iminungkahi ng OCA na sampahan siya ng kasong administratibo at pagmultahin ng P10,000. Sumang-ayon ang Korte Suprema, ngunit tinaasan ang multa.

    Ipinunto ng Korte Suprema na:

    “These directives in the circulars are mandatory, designed to promote full accountability for government funds. Clerks of Court, tasked with the collections of court funds, are duty bound to immediately deposit with the LBP or with the authorized government depositories their collections on various funds because they are not authorized to keep funds in their custody.”

    Idinagdag pa ng Korte:

    “Delay in the remittance of collection is a serious breach of duty. It deprives the Court of the interest that may be earned if the amounts are promptly deposited in a bank; and more importantly, it diminishes the faith of the people in the Judiciary. This act constitutes dishonesty which carries the extreme penalty of dismissal from the service even if committed for the first time.”

    Bagama’t naunawaan ng Korte ang personal na kalagayan ni Fontanilla, hindi nila kinunsente ang kanyang pagkakamali. Dahil ito ang kanyang unang pagkakasala at nagpakita siya ng pagsisisi, pinatawan siya ng mas mataas na multa na P40,000 at mahigpit na babala.

    PRAKTICAL IMPLIKASYON: ANO ANG ARAL MULA SA KASONG ITO?

    Ang kaso ni Fontanilla ay malinaw na nagpapakita na hindi dapat ipinagsasawalang-bahala ang responsibilidad sa paghawak ng pondo ng hukuman. Kahit pa walang intensyon na magnakaw at naibalik naman ang pera, ang pagpapabaya sa mga patakaran ay may kaakibat na parusa.

    Para sa mga empleyado ng korte, lalo na ang mga humahawak ng pondo, narito ang ilang importanteng aral:

    • Sundin ang mga sirkular at patakaran. Hindi ito mga suhestiyon lamang, kundi mandatoryong direktiba na dapat tuparin.
    • Ideposito agad ang koleksyon. Huwag hintaying umabot sa takdang araw o halaga kung maaari namang ideposito araw-araw.
    • Huwag gamitin ang pondo para sa personal na pangangailangan. Kahit gaano pa kabigat ang problema, hindi ito katwiran para gamitin ang pondo ng hukuman.
    • Magsumite ng monthly reports on time. Ito ay mahalagang dokumentasyon para masubaybayan ang pondo.
    • Kung may problema, agad na ipaalam sa nakatataas. Huwag itago ang problema at umaksyon agad para malutas ito.

    MGA MADALAS ITANONG (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang mangyayari kung hindi agad naideposito ang koleksyon pero walang kakulangan sa pondo?

    Sagot: Kahit walang kakulangan, maaari pa rin itong ituring na paglabag at may administratibong pananagutan pa rin. Deprived ang hukuman sa interest na sana ay nakuha kung naideposito agad ang pera.

    Tanong 2: Maaari bang magdahilan ang Clerk of Court ng personal na problema para hindi agad makapagdeposito?

    Sagot: Hindi po. Ang personal na problema ay hindi sapat na dahilan para hindi sundin ang mga patakaran sa paghawak ng pondo ng hukuman.

    Tanong 3: Ano ang posibleng parusa sa Clerk of Court na mapatunayang nagpabaya sa paghawak ng pondo?

    Sagot: Maaaring mapatawan ng multa, suspensyon, o dismissal mula sa serbisyo, depende sa bigat ng paglabag.

    Tanong 4: Kung naibalik na ang kakulangan sa pondo, ligtas na ba sa pananagutan?

    Sagot: Hindi po. Ang pagbabalik ng pondo ay maaaring makonsidera bilang mitigating circumstance, pero hindi ito nangangahulugang wala nang pananagutan. Ang paglabag mismo ay mayroon nang kaakibat na responsibilidad.

    Tanong 5: Ano ang dapat gawin ng isang empleyado ng korte kung may nakita siyang irregularidad sa paghawak ng pondo?

    Sagot: Dapat agad itong ipagbigay-alam sa nakatataas o sa Office of the Court Administrator para maaksyunan agad.


    Naranasan mo ba ang ganitong problema o nangangailangan ng legal na payo hinggil sa pananagutan sa pondo publiko? Ang ASG Law ay may mga abogado na eksperto sa mga kasong administratibo at pananagutan ng mga empleyado ng gobyerno. Huwag mag-atubiling kumonsulta. Makipag-ugnayan sa amin sa pamamagitan ng email hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page.




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Pananagutan ng Clerk of Court sa Pangangasiwa ng Pondo ng Hukuman: Isang Pagsusuri

    Tungkulin ng Clerk of Court: Pagiging Mapagkakatiwalaan sa Pondo ng Hukuman

    [A.M. No. P-09-2597 (Formerly A.M. No. 08-12-356-MCTC), Setyembre 11, 2012]

    INTRODUKSYON

    Sa isang lipunang umaasa sa integridad ng sistema ng hustisya, ang katiwalian sa pananalapi sa loob ng hudikatura ay maaaring magdulot ng malalim na pinsala sa tiwala ng publiko. Isipin ang isang Clerk of Court, isang mahalagang opisyal na responsable sa pangangasiwa ng mga pondo ng korte, na nagpabaya sa kanyang tungkulin at naglustay ng pera na dapat sana ay para sa operasyon ng korte at kapakanan ng publiko. Ang kasong ito ay sumasalamin sa madalas na hindi napapansing ngunit kritikal na papel ng mga Clerk of Court at ang bigat ng pananagutan na kanilang pinapasan.

    Ang kasong Administrator vs. Leonila R. Acedo ay nagmula sa isang memorandum na naglalantad ng mga Clerk of Court na paulit-ulit na nabigo sa pagsumite ng mga buwanang ulat, isang paglabag sa SC Circular No. 32-93. Si Leonila R. Acedo, dating Clerk of Court II ng Municipal Circuit Trial Court (MCTC) ng Abuyog-Javier, Leyte, ay natuklasang may kakulangan sa pananalapi sa mga pondo ng korte. Ang pangunahing tanong dito ay: Ano ang pananagutan ng isang Clerk of Court na napatunayang nagpabaya sa kanyang tungkulin at naglustay ng pondo ng hukuman?

    LEGAL NA KONTEKSTO: ANG TUNGKULIN NG CLERK OF COURT AT PANANAGUTAN SA PONDO

    Ang tungkulin ng isang Clerk of Court ay higit pa sa gawaing klerikal. Sila ang “hub of activities” ng korte, administratibo man o adjudicative. Ayon sa 2002 Revised Manual for Clerks of Court, sila ay pinagkatiwalaan ng mahalagang papel sa pangongolekta ng mga legal fees at inaasahang mahusay na ipatutupad ang mga regulasyon sa pangangasiwa ng pondo ng korte. Ito ay alinsunod sa Seksiyon 1, Artikulo XI ng Konstitusyon ng Pilipinas na nagsasaad na “Ang panunungkulan saTanggapang Pampubliko ay isang pagtitiwalang pampubliko. Ang mga pinuno at kawaning pampubliko ay dapat managot sa mga tao sa lahat ng panahon, paglingkuran sila nang buong katapatan at kahusayan, kumilos nang makabayan at makatarungan, at mamuhay nang katamtaman.”

    Ang SC Circular No. 32-93 at OCA Circular No. 50-95 ay nagtatakda ng mga patakaran sa paghawak ng pondo ng hukuman, kabilang ang Judiciary Development Fund (JDF), Fiduciary Fund (FF), at Clerk of Court General Fund (COCGF). Ang mga pondong ito ay may kanya-kanyang layunin at dapat gamitin nang naaayon sa mga panuntunan. Halimbawa, ang Fiduciary Fund ay binubuo ng mga cash bond na binabayaran sa korte at dapat ibalik sa nagbayad pagkatapos ng kaso. Hindi ito dapat gamitin para sa personal na pangangailangan ng sinuman.

    Ang paglabag sa mga circular na ito, lalo na ang paglustay ng pondo, ay itinuturing na “grave misconduct” at “dishonesty” na may kaakibat na mabigat na parusa. Ayon sa Sec. 58(a) ng Uniform Rules on Administrative Cases in the Civil Service, ang parusang dismissal ay may kasamang pagkansela ng eligibility, forfeiture ng retirement benefits, at perpetual disqualification para sa muling pagtatrabaho sa gobyerno, maliban kung iba ang nakasaad sa desisyon.

    PAGBUKLAS SA KASO: MULA AUDIT HANGGANG DESISYON NG KORTE SUPREMA

    Nagsimula ang kaso nang matuklasan ng Office of the Court Administrator (OCA) na si Acedo ay hindi nagsumite ng mga buwanang ulat. Kasama siya sa 29 na Clerk of Court na binigyan ng show cause order. Nang hindi pa rin sumusunod, ipinag-utos ng Korte Suprema ang pagpigil sa kanyang suweldo.

    Noong 2008, nagsagawa ng financial audit ang OCA sa MCTC Abuyog-Javier. Dito natuklasan ang malaking kakulangan sa iba’t ibang pondo ng korte noong panahon ng panunungkulan ni Acedo mula 1985 hanggang 2003. Ang mga kakulangan ay umabot sa P214,520.05 sa Judiciary Development Fund (JDF), P46,552.50 sa Clerk of Court General Fund (COCGF), at P850,577.20 sa Fiduciary Fund (FF).

    Sa kanyang liham sa Korte Suprema, inamin ni Acedo ang kanyang pagkakamali at humingi ng tawad. Inamin niya na ginamit niya ang pondo para sa kanyang personal na pangangailangan dahil sa karamdaman. Hiniling niya na ibawas ang kakulangan sa kanyang retirement benefits at payagan siyang magbayad ng installment.

    Gayunpaman, hindi kinatigan ng Korte Suprema ang kanyang pakiusap. Binigyang-diin ng Korte ang bigat ng kanyang pagkakasala at ang tungkulin niya bilang isang public officer. Ayon sa Korte:

    “The failure to remit the funds in due time amounts to dishonesty and grave misconduct, which the Court cannot tolerate for they diminish the people’s faith in the Judiciary. The act of misappropriating judiciary funds constitutes dishonesty and grave misconduct which are punishable by dismissal from the service even if committed for the first time.”

    Dahil retirado na si Acedo noong 2003, hindi na siya maaaring tanggalin sa serbisyo. Gayunpaman, ipinag-utos ng Korte Suprema ang forfeiture ng kanyang retirement benefits, maliban sa kanyang accrued leave credits na gagamitin para mabayaran ang bahagi ng kakulangan sa Fiduciary Fund. Pinagmulta rin siya ng P20,000.00.

    Bukod kay Acedo, binigyang-pansin din ng Korte ang kaso ng iba pang mga Clerk of Court na sina Ernesto A. Luzod, Jr. at Gerardo K. Baroy na patuloy na hindi nagsumite ng buwanang ulat. Agad silang sinuspinde at inutusan ang OCA na magsagawa ng audit sa kanilang pananalapi.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ARAL PARA SA MGA OPISYAL NG HUKUMAN AT PUBLIKO

    Ang kaso ni Acedo ay isang malinaw na paalala sa lahat ng opisyal ng hukuman, lalo na sa mga Clerk of Court, tungkol sa bigat ng kanilang responsibilidad sa pangangasiwa ng pondo ng publiko. Ang pagiging mapagkakatiwalaan at tapat ay hindi lamang inaasahan, kundi hinihingi ng kanilang posisyon.

    Mahahalagang Aral:

    • Ang pondo ng hukuman ay pondo ng publiko. Hindi ito personal na pera at hindi dapat gamitin para sa personal na pangangailangan.
    • Ang Clerk of Court ay may fiduciary duty. Sila ay tagapangalaga ng pondo at may tungkuling pangalagaan ito nang may integridad.
    • Ang paglabag sa tungkulin ay may mabigat na parusa. Kahit pa umamin at humingi ng tawad, hindi ito sapat para maiwasan ang parusa kung malaki ang pagkakamali.
    • Ang integridad ay mas mahalaga kaysa haba ng serbisyo. Bagaman matagal na nanungkulan si Acedo, hindi ito naging sapat na dahilan para mapagaan ang parusa. Sa katunayan, ito pa nga ay nagpabigat dahil inaasahan na mas mataas ang kanyang pamantayan ng integridad dahil sa kanyang karanasan.

    Para sa mga Clerk of Court at iba pang opisyal ng hukuman, ang kasong ito ay nagbibigay diin sa kahalagahan ng mahigpit na pagsunod sa mga circular at regulasyon tungkol sa pangangasiwa ng pondo. Mahalaga ang regular na pag-uulat, maingat na pagtatala, at agarang pagdeposito ng mga koleksyon sa tamang account.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang eksaktong tungkulin ng isang Clerk of Court pagdating sa pondo ng korte?

    Sagot: Ang Clerk of Court ang pangunahing tagapamahala ng pananalapi sa korte. Sila ang responsable sa pangongolekta, pag-iingat, at pagdi-disburse ng pondo ng korte ayon sa mga panuntunan at regulasyon.

    Tanong 2: Ano ang Judiciary Development Fund (JDF), Fiduciary Fund (FF), at Clerk of Court General Fund (COCGF)?

    Sagot: Ito ang iba’t ibang uri ng pondo ng korte na may kanya-kanyang layunin at panuntunan sa paggamit. Ang JDF ay para sa pagpapabuti ng administrasyon ng hustisya. Ang FF ay para sa cash bonds at iba pang pondo na hawak ng korte bilang trustee. Ang COCGF ay para sa mga gastusin sa operasyon ng korte.

    Tanong 3: Ano ang mangyayari kung ang isang Clerk of Court ay magkaroon ng kakulangan sa pondo?

    Sagot: Magsasagawa ng audit ang OCA. Kung mapatunayan ang kakulangan at ang Clerk of Court ay responsable, maaaring maharap siya sa administrative charges na maaaring humantong sa dismissal, forfeiture ng benefits, at criminal charges depende sa bigat ng kaso.

    Tanong 4: Maaari bang mapagaan ang parusa kung umamin ang Clerk of Court at nangakong magbabayad?

    Sagot: Maaaring ikonsidera ang pag-amin at pangako na magbabayad bilang mitigating circumstance, ngunit hindi ito garantiya na mapapagaan ang parusa, lalo na kung malaki ang kakulangan at malala ang paglabag.

    Tanong 5: Ano ang dapat gawin kung may hinala ng katiwalian sa pondo ng korte?

    Sagot: Maaaring magsumbong sa Office of the Court Administrator (OCA) para magsagawa ng imbestigasyon at audit.

    Mayroon ka bang katanungan ukol sa pananagutan ng mga opisyal ng hukuman o iba pang usaping legal? Ang ASG Law ay may mga abogado na eksperto sa administrative law at handang tumulong sa iyo. Huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin para sa konsultasyon. Maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.

  • Pananagutan ng Clerk of Court sa Paggamit ng Pondo ng Hukuman: Isang Pagsusuri sa Kaso ng COA vs. Asetre

    Mahigpit na Pananagutan ng Clerk of Court sa Pangangalaga ng Pondo ng Hukuman

    COMMISSION ON AUDIT VS. ARLENE B. ASETRE, A.M. No. P-11-2965, July 31, 2012

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na ba na magtiwala sa isang empleyado na may hawak ng pera ng iyong negosyo, ngunit kalaunan ay natuklasan mong ginamit pala niya ito para sa sarili niyang pangangailangan? Katulad nito ang nangyari sa kasong ito, kung saan isang Clerk of Court, na dapat sana ay tapat na tagapangalaga ng pondo ng hukuman, ang napatunayang naggamit nito para sa personal na kapakinabangan. Ang kasong ito ng Commission on Audit (COA) laban kay Arlene B. Asetre, Clerk of Court ng Municipal Trial Court (MTC) sa Ocampo, Camarines Sur, ay nagbibigay-linaw sa bigat ng responsibilidad na nakaatang sa mga Clerk of Court pagdating sa pangangalaga ng pondo ng gobyerno at ang mga posibleng kahihinatnan kapag nilabag ang tiwalang ito. Ang pangunahing tanong sa kasong ito: Maaari bang managot sa administratibo at kriminal ang isang Clerk of Court na napatunayang naggamit ng pondo ng hukuman para sa sariling interes?

    KONTEKSTONG LEGAL

    Sa ilalim ng batas Pilipino, ang mga Clerk of Court ay may mahalagang papel sa sistema ng hudikatura. Sila ang nagsisilbing tagapangalaga ng mga pondo, dokumento, at ari-arian ng hukuman. Dahil dito, inaasahan na sila ay magiging tapat at maingat sa kanilang tungkulin. Ang kanilang posisyon ay pinagkakatiwalaan nang lubos, kaya naman ang anumang uri ng paglabag sa tiwalang ito ay mayroong mabigat na kaparusahan.

    Ayon sa Administrative Circular No. 3-2000 ng Korte Suprema, malinaw na nakasaad ang mga alituntunin sa pangangasiwa ng Judiciary Development Fund (JDF) at iba pang pondo ng hukuman. Ang sirkular na ito ay nag-uutos na ang lahat ng koleksyon ay dapat ideposito araw-araw sa awtorisadong bangko. Kung hindi posible ang araw-araw na pagdedeposito, dapat itong gawin sa dulo ng bawat buwan, maliban na lamang kung umabot na sa P500.00 ang koleksyon, kung saan kinakailangan itong ideposito agad. Mahalaga ring tandaan na “Collections shall not be used for encashment of personal checks, salary checks, etc.” Ito ay nagpapakita na ang pondo ng hukuman ay hindi dapat gamitin para sa personal na transaksyon o pangangailangan.

    Bukod pa rito, ang Section 22 (a), (b) at (c) ng Rule XIV ng Omnibus Rules Implementing Book V of Executive Order No. 292, o mas kilala bilang Civil Service Law, ay nagtatakda na ang Dishonesty ay isang grave offense. Ang parusa para dito ay dismissal mula sa serbisyo, kahit na sa unang pagkakataon pa lamang itong nagawa. Ito ay nagpapakita kung gaano kabigat ang pagtingin ng batas sa dishonesty, lalo na sa mga empleyado ng gobyerno na may responsibilidad sa pondo ng publiko.

    PAGLALAHAD NG KASO

    Nagsimula ang kaso nang magsagawa ng financial audit ang COA sa MTC Ocampo, Camarines Sur. Natuklasan nila na si Arlene Asetre, ang Clerk of Court, ay may kakulangan sa pondo na umabot sa P150,004.00. Ito ay dahil hindi niya naideposito ang kanyang mga koleksyon mula Disyembre 2003 hanggang Nobyembre 2009 sa tamang panahon. Ayon sa COA, inamin pa ni Asetre na ginamit niya ang pondo para sa personal niyang pangangailangan dahil sa problema sa pananalapi. Iba’t ibang pondo ang kinasangkutan ng kakulangan, kabilang na ang Fiduciary Fund, Judiciary Development Fund (JDF), General Fund/Special Allowance for the Judiciary (SAJ), Victim’s Compensation Fund (VCF), at Mediation Fund (MF).

    Matapos ang imbestigasyon ng COA, ipinadala ang kaso sa Office of the Court Administrator (OCA). Inutusan ng OCA si Asetre na magpaliwanag. Sa kanyang komento, inamin ni Asetre ang pagkakamali at humingi ng tawad. Pumayag siyang ibalik ang kakulangan at umapela ng awa sa Korte Suprema. Hiniling din niya na kung maaari, payagan siyang magretiro nang may buong benepisyo upang mabayaran ang kanyang mga obligasyon.

    Kasunod nito, nagsagawa rin ng sariling financial audit ang Court Management Office ng OCA (CMO-OCA). Kinumpirma ng CMO-OCA ang mga findings ng COA at natuklasan pa ang mas malaking kakulangan sa iba’t ibang pondo ng hukuman mula Marso 2004 hanggang Hulyo 2009. Ang kabuuang kakulangan ay umabot sa P221,231.98.

    Dahil sa mga natuklasang ito, inirekomenda ng OCA sa Korte Suprema na sampahan ng kasong administratibo si Asetre para sa Dishonesty at Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service. Inirekomenda rin na suspindihin siya mula sa serbisyo.

    Sa kanilang desisyon, sinabi ng Korte Suprema:

    “Respondent miserably failed to live up to these stringent standards. She consistently incurred delays and shortages in the remittances of funds over long periods of time and offered no satisfactory explanation to justify her transgressions.”

    Binigyang-diin ng Korte Suprema ang mahalagang tungkulin ng mga Clerk of Court bilang tagapangalaga ng pondo ng hukuman. Ayon sa Korte, ang pagkabigo ni Asetre na ideposito ang mga koleksyon sa tamang panahon at ang paggamit niya nito para sa personal na interes ay malinaw na paglabag sa tiwalang ibinigay sa kanya.

    “By failing to properly remit the cash collections constituting public funds, respondent violated the trust reposed in her as disbursement officer of the Judiciary. Her failure to deposit the said amount upon collection was prejudicial to the court, which did not earn interest income on the said amount or was not able to otherwise use the said funds.”

    Dahil dito, napatunayan ng Korte Suprema na guilty si Asetre sa Dishonesty at Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service. Ipinag-utos ang kanyang DISMISSAL mula sa serbisyo, forfeiture ng retirement benefits (maliban sa accrued leave credits), at perpetual disqualification sa muling pagtatrabaho sa gobyerno.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong ito ay nagbibigay ng mahalagang aral, hindi lamang sa mga empleyado ng gobyerno, kundi pati na rin sa publiko. Ipinapakita nito na ang dishonesty at malversation of public funds ay hindi basta-basta palalampasin ng Korte Suprema. Ang sinumang mapatunayang nagkasala ay haharap sa mabigat na parusa.

    Para sa mga Clerk of Court at iba pang empleyado ng hukuman na may hawak ng pondo ng publiko, ang kasong ito ay isang malinaw na babala. Mahalaga na sundin nang mahigpit ang mga alituntunin sa pangangasiwa ng pondo at iwasan ang anumang tukso na gamitin ito para sa personal na interes. Ang tiwalang ibinigay sa kanila ay napakalaki, at ang paglabag dito ay may mabigat na kahihinatnan.

    Para naman sa publiko, ang kasong ito ay nagpapakita na ang sistema ng hustisya sa Pilipinas ay gumagana. Hindi pinoprotektahan ang sinuman, kahit pa empleyado ng gobyerno, kung mapatunayang nagkasala. Ang kasong ito ay nagpapatibay sa pananaw na ang accountability at transparency ay mahalaga sa serbisyo publiko.

    MGA MAHAHALAGANG ARAL

    • Mahigpit na Pananagutan: Ang mga Clerk of Court ay may napakalaking pananagutan sa pangangalaga ng pondo ng hukuman. Hindi ito basta-basta trabaho lamang, kundi isang tungkulin na may kaakibat na responsibilidad sa publiko.
    • Sundin ang Alituntunin: Mahalaga na sundin nang mahigpit ang mga sirkular at alituntunin ng Korte Suprema tungkol sa pangangasiwa ng pondo. Ang hindi pagsunod dito ay maaaring humantong sa kasong administratibo at kriminal.
    • Iwasan ang Tukso: Ang tukso na gamitin ang pondo ng publiko para sa personal na interes ay laging nariyan. Mahalaga na labanan ito at panatilihin ang integridad sa serbisyo.
    • Kahalagahan ng Transparency at Accountability: Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng transparency at accountability sa gobyerno. Ang pagiging bukas at responsable sa pangangasiwa ng pondo ay susi sa pagpapanatili ng tiwala ng publiko.

    MGA TANONG NA MADALAS ITANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang papel ng Clerk of Court sa sistema ng hukuman?
    Sagot: Ang Clerk of Court ay ang punong tagapangasiwa ng administratibo sa hukuman. Sila ang responsable sa pangangalaga ng mga pondo, dokumento, at ari-arian ng hukuman.

    Tanong 2: Ano ang Judiciary Development Fund (JDF)?
    Sagot: Ang JDF ay isang pondo na ginagamit para sa pagpapabuti ng sistema ng hudikatura. Ito ay kinokolekta mula sa mga bayarin sa korte.

    Tanong 3: Ano ang ibig sabihin ng Dishonesty sa legal na konteksto?
    Sagot: Ang Dishonesty ay tumutukoy sa kawalan ng katapatan o integridad. Ito ay isang grave offense sa serbisyo publiko na maaaring humantong sa dismissal.

    Tanong 4: Ano ang parusa para sa Dishonesty sa gobyerno?
    Sagot: Ang parusa para sa Dishonesty ay dismissal mula sa serbisyo, forfeiture ng retirement benefits, at perpetual disqualification sa muling pagtatrabaho sa gobyerno.

    Tanong 5: Ano ang dapat gawin kung may nalalaman akong katiwalian sa gobyerno?
    Sagot: Maaari kang magsumbong sa Commission on Audit (COA) o sa Office of the Ombudsman. Mahalaga na magkaroon ng ebidensya upang mapatunayan ang iyong sumbong.

    Tanong 6: Paano maiiwasan ang malversation of public funds sa mga ahensya ng gobyerno?
    Sagot: Mahalaga ang mahigpit na internal control, regular na audit, transparency sa transaksyon, at pagpapatupad ng accountability sa lahat ng empleyado.

    Eksperto ang ASG Law sa mga kasong administratibo at usapin tungkol sa pananagutan ng mga empleyado ng gobyerno. Kung ikaw ay nahaharap sa katulad na sitwasyon o may katanungan tungkol sa usaping ito, huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin. Maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon. Handa kaming tumulong at magbigay ng gabay legal.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)