Alamin Kung Saan Dapat Iharap ang Reklamo Tungkol sa Association Dues ng Condominium
G.R. No. 181416, November 11, 2013
Madalas na nagkakaroon ng hindi pagkakaunawaan tungkol sa pagbabayad ng association dues sa mga condominium. Kung sakaling mapunta ito sa korte, mahalagang malaman kung saang hukuman dapat magsampa ng kaso. Nilinaw ng kasong Medical Plaza Makati Condominium Corporation vs. Robert H. Cullen ang tamang venue para sa ganitong uri ng usapin, na nagbibigay-linaw sa mga condominium owner at maging sa mga condominium corporation.
Jurisdiction at Intra-Corporate Controversy: Ano ang Sabi ng Batas?
Ang kasong ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang konsepto ng “jurisdiction” o saklaw ng kapangyarihan ng hukuman. Bago pa man talakayin ang merito ng isang kaso, kinakailangan munang tiyakin kung ang hukuman ba na pinagsampahan ng reklamo ay may tamang kapangyarihan na dinggin ito. Sa Pilipinas, may iba’t ibang uri ng hukuman na may kanya-kanyang sakop na usapin.
Ang usapin sa Medical Plaza Makati vs. Cullen ay umiikot sa kung ang kaso ba ay maituturing na “intra-corporate controversy.” Ito ay mahalaga dahil ang mga intra-corporate controversy ay may espesyal na hukuman na nakatalaga – ang Regional Trial Court (RTC) na nakaupo bilang Special Commercial Court. Kung hindi ito intra-corporate, maaaring ang regular RTC o ibang ahensya ng gobyerno tulad ng Housing and Land Use Regulatory Board (HLURB) ang may jurisdiction.
Ayon sa Presidential Decree No. 902-A, na siyang batas na nagtatakda ng jurisdiction ng Securities and Exchange Commission (SEC) noon, ang intra-corporate controversy ay sumasaklaw sa mga usapin:
b) Controversies arising out of intra-corporate or partnership relations, between and among stockholders, members or associates; between any or all of them and the corporation, partnership or association of which they are stockholders, members, or associates, respectively; and between such corporation, partnership or association and the State insofar as it concerns their individual franchise or right to exist as such entity; and
c) Controversies in the election or appointment of directors, trustees, officers, or managers of such corporations, partnerships, or associations.
Sa kasalukuyan, sa bisa ng Republic Act No. 8799 o Securities Regulation Code, ang jurisdiction ng SEC sa mga intra-corporate controversy ay nailipat na sa mga RTC na designated bilang Special Commercial Courts.
Ang Kwento ng Kaso: Hindi Pagkakaunawaan sa Association Dues
Si Robert Cullen, ang respondent, ay bumili ng condominium unit sa Medical Plaza Makati. Sinasabi niya na regular siyang nagbabayad ng association dues at naging presidente pa nga at direktor ng Medical Plaza Makati Condominium Corporation (MPMCC), ang petitioner. Gayunpaman, nakatanggap siya ng demand letter mula sa MPMCC na nagsasabing mayroon siyang unpaid association dues na umabot sa P145,567.42. Dahil dito, hindi siya pinayagang bumoto at tumakbo sa eleksyon ng Board of Directors ng MPMCC.
Nagulat at naguluhan si Cullen dahil alam niyang nagbabayad siya. Nang magtanong siya sa Meridien Land Holding, Inc. (MLHI), ang developer kung saan niya binili ang unit, sinabi umano sa kanya na bayad na ang obligasyon na ito. Nagpadala si Cullen ng sulat sa MPMCC para magpaliwanag, ngunit hindi siya nakatanggap ng sagot. Kaya naman, nagdesisyon siyang magsampa ng kaso para sa damages laban sa MPMCC at MLHI sa Regional Trial Court (RTC) ng Makati.
Ipinagtanggol naman ng MPMCC at MLHI ang kanilang sarili at nagmosyon na ibasura ang kaso. Sinabi nila na ang HLURB ang dapat na humawak ng kaso at hindi ang RTC. Dagdag pa ng MPMCC, intra-corporate controversy daw ang usapin at dapat sa Special Commercial Court ito iharap, at hindi sa regular RTC Branch 58 kung saan naisampa ang kaso ni Cullen. Pumabor ang RTC sa mosyon ng MPMCC at MLHI at ibinasura ang kaso.
Hindi sumang-ayon si Cullen sa desisyon ng RTC at umapela siya sa Court of Appeals (CA). Binaliktad ng CA ang desisyon ng RTC at sinabing ordinary civil action for damages ang kaso at sakop ng jurisdiction ng regular courts. Dahil dito, umakyat ang kaso sa Korte Suprema.
Desisyon ng Korte Suprema: Intra-Corporate Controversy nga Ito
Pinag-aralan ng Korte Suprema ang mga alegasyon sa reklamo ni Cullen at ginamit ang dalawang tests para matukoy kung intra-corporate controversy nga ba ang kaso: ang relationship test at ang nature of the controversy test.
Ayon sa Korte Suprema:
Applying the two tests, we find and so hold that the case involves intra-corporate controversy. It obviously arose from the intra-corporate relations between the parties, and the questions involved pertain to their rights and obligations under the Corporation Code and matters relating to the regulation of the corporation.
Ipinaliwanag ng Korte na malinaw na may relasyon si Cullen sa MPMCC bilang isang condominium unit owner at miyembro ng condominium corporation. Ang usapin din ay tungkol sa validity ng assessment ng association dues at ang karapatan ni Cullen na bumoto at mahalal – mga bagay na konektado sa internal na pamamalakad ng korporasyon.
Dahil dito, nagdesisyon ang Korte Suprema na intra-corporate controversy ang kaso at dapat itong dinggin ng RTC na nakatalaga bilang Special Commercial Court. Kahit tama ang CA na may jurisdiction ang RTC, mali umano na sa regular RTC Branch 58 dinala ang kaso dahil hindi ito Special Commercial Court. Kaya naman, ibinasura ng Korte Suprema ang desisyon ng CA at inutusan na ibalik ang kaso sa RTC Makati para i-raffle sa mga designated Special Commercial Courts.
Ano ang Ibig Sabihin Nito? Praktikal na Implikasyon ng Kaso
Ang desisyon sa Medical Plaza Makati vs. Cullen ay nagbibigay ng mahalagang gabay sa pagtukoy ng tamang hukuman para sa mga usapin tungkol sa association dues at iba pang internal na problema sa condominium corporations. Narito ang ilang praktikal na implikasyon:
- Para sa Condominium Owners: Kung mayroon kayong reklamo laban sa inyong condominium corporation tungkol sa association dues, voting rights, o iba pang usaping pang-korporasyon, dapat itong isampa sa RTC na Special Commercial Court. Huwag basta-basta magsasampa sa regular RTC o sa HLURB maliban kung ang usapin ay sakop talaga ng jurisdiction nila.
- Para sa Condominium Corporations: Siguraduhin na ang mga assessments ng association dues ay tama at naaayon sa batas at sa inyong mga internal rules. Kung may reklamo, dapat itong harapin nang maayos at subukang lutasin sa internal na paraan. Kung mapunta man sa korte, ihanda ang depensa batay sa desisyon na ito na intra-corporate controversy ang ganitong uri ng usapin.
- Mahalaga ang Allegations sa Reklamo: Ang jurisdiction ng hukuman ay nakadepende sa mga alegasyon na nakasaad sa reklamo. Kaya naman, mahalagang maingat na ihanda ang reklamo at ilagay ang lahat ng importanteng detalye para matiyak na sa tamang hukuman ito mapupunta.
Mahahalagang Aral Mula sa Kaso
- Intra-corporate Controversy ang Usapin sa Association Dues: Nilinaw ng Korte Suprema na ang mga usapin tungkol sa validity ng association dues at voting rights sa condominium corporations ay intra-corporate controversy.
- Special Commercial Court ang Tamang Hukuman: Ang ganitong uri ng kaso ay dapat isampa sa RTC na designated bilang Special Commercial Court.
- Relationship Test at Nature of Controversy Test: Ito ang dalawang tests na ginagamit para matukoy kung intra-corporate controversy ang isang usapin.
Mga Madalas Itanong (FAQs)
Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng intra-corporate controversy?
Sagot: Ito ay mga usapin na nagmumula sa relasyon sa loob ng isang korporasyon, tulad ng sa pagitan ng korporasyon at ng mga stockholders o miyembro nito.
Tanong 2: Saan ko dapat isampa ang reklamo kung hindi ako pinayagang bumoto sa condominium election dahil sa unpaid dues?
Sagot: Sa RTC na designated bilang Special Commercial Court sa lugar kung saan nakatayo ang condominium.
Tanong 3: Paano kung ordinary RTC lang ang napagsampahan ko ng kaso?
Sagot: Maaaring ibasura ang kaso dahil walang jurisdiction ang ordinary RTC sa intra-corporate controversy. Kailangan itong isampa muli sa Special Commercial Court.
Tanong 4: Sakop ba ng HLURB ang usapin tungkol sa association dues ng condominium?
Sagot: Hindi, batay sa kasong ito at sa mga batas na umiiral noong panahong iyon. Bagaman may Magna Carta for Homeowners’ Associations na kalaunan, nilinaw ng Korte Suprema na hindi sakop nito ang condominium corporations pagdating sa jurisdiction sa intra-corporate controversies. Ang HLURB ay mas nakatuon sa mga homeowners’ association sa subdivisions at housing projects.
Tanong 5: Ano ang mangyayari kung hindi ako nagbayad ng association dues?
Sagot: Maaaring magkaroon ka ng penalties, hindi ka papayagang bumoto o tumakbo sa eleksyon, at maaari kang kasuhan ng condominium corporation para sa collection ng unpaid dues.
Naranasan mo ba ang ganitong problema sa inyong condominium? Kung kailangan mo ng legal na payo at representasyon sa usapin ng condominium at intra-corporate controversies, eksperto ang ASG Law diyan! Makipag-ugnayan sa amin para sa konsultasyon. hello@asglawpartners.com o bisitahin kami dito.


Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)