Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang hukom ay mananagot sa pagtanggap ng mga allowance mula sa lokal na pamahalaan habang siya ay suspindido. Ito ay isang paglabag sa kanyang tungkulin bilang isang lingkod-bayan at isang pagpapakita ng kawalan ng integridad. Ang desisyon ay nagpapakita na walang sinuman, kahit na isang hukom, ang exempted sa pagsunod sa batas at pagiging accountable para sa kanilang mga aksyon. Ang pagtanggap ng mga benepisyo sa panahong suspindido ay itinuturing na isang anyo ng dishonesty, na may malaking epekto sa tiwala ng publiko sa hudikatura.
Kung Paano Nilabag ng Isang Hukom ang Tungkulin sa Panahon ng Suspensyon
Ang kaso ay nagsimula nang magsampa ng reklamo si Provincial Prosecutor Jorge D. Baculi laban kay Judge Medel Arnaldo B. Belen ng Regional Trial Court, Branch 36, Calamba City, Laguna. Ito ay dahil sa paglabag umano ni Judge Belen sa Section 3(e) ng Repubic Act No. 3019 (RA 3019) o ang AntiGraft and Corrupt Practices Act, grave misconduct, at pagsuway sa desisyon ng Korte Suprema. Ang pangunahing isyu ay kung si Judge Belen ay administratibong mananagot sa pagtanggap ng mga allowance mula sa lokal na pamahalaan sa panahon ng kanyang suspensyon.
Ang mga reklamo ni Prosecutor Baculi ay nag-ugat sa katotohanang sinuspinde ng Korte Suprema si Judge Belen ng anim (6) na buwan nang walang sahod o benepisyo dahil sa gross ignorance of the law sa kasong A.M. No. RTJ-09-2176. Sa kabila nito, nalaman na si Judge Belen ay tumanggap pa rin ng kanyang buwanang allowance mula sa Office of the City Treasurer ng Calamba City para sa mga buwan ng Hunyo at Hulyo 2009.
Ayon kay Prosecutor Baculi, ang pagtanggap ni Judge Belen ng honoraria mula sa lokal na pamahalaan ay ilegal, mapanlinlang, at labag sa batas, dahil ang suspensyon ng hukom ay agad-agad na ipinatutupad pagkatanggap niya ng desisyon ng Korte, at sa prinsipyo ng “no work, no pay.” Ito ay maituturing na paglabag sa kanyang sinumpaang tungkulin.
Sa kanyang komento, itinanggi ni Judge Belen ang lahat ng mga alegasyon sa mga reklamo. Iginiit niya na hindi siya nakagawa ng anumang ilegal, labag sa batas, o hindi balidong kilos, at hindi siya nagkasala ng pag-uugali na salungat sa batas, mga utos, mga tuntunin at regulasyon, o sa kanyang panunumpa bilang isang RTC judge. Subalit, nakita ng Office of the Court Administrator (OCA) na napatunayan ni Prosecutor Baculi ang ilegal na pagtanggap ni Judge Belen ng mga benepisyo mula sa mga lokal na pamahalaan (LGUs) sa panahon ng kanyang suspensyon.
Natuklasan ng OCA na nang matanggap ng respondent ang desisyon na nagsuspinde sa kanya, dapat sana ay umiwas siya sa pagtanggap ng nasabing mga allowance, at kung ang mga tanggapan na may kinalaman ay hindi alam ang kanyang suspensyon nang walang sahod at benepisyo, dapat sana ay kusang-loob niyang ibinalik ang anumang natanggap niya. Ngunit hindi niya ginawa. Kung hindi dahil sa napapanahong mga sulat ni Prosecutor Baculi sa mga opisyal na kasangkot, maaaring niloko ni Judge Belen ang mga lokal na pamahalaan ng libu-libong piso ng pera ng mga tao.
Ang Korte Suprema ay paulit-ulit na nagpahayag na bagama’t ang bawat tanggapan sa serbisyo ng gobyerno ay isang pampublikong tiwala, walang posisyon ang nagtataglay ng mas mataas na pangangailangan sa moral na katuwiran at katapatan ng isang indibidwal kaysa sa isang upuan sa hudikatura. Ang mga miyembro ng hudikatura ay dapat na kumilos sa paraang hindi sila dapat sisihin at paghinalaan, at malaya sa anumang anyo ng hindi pagiging karapat-dapat sa kanilang personal na pag-uugali, hindi lamang sa pagganap ng kanilang mga opisyal na tungkulin kundi pati na rin sa kanilang pang-araw-araw na buhay. Mahigpit silang inaatasan na panatilihin ang mabuting moral na karakter sa lahat ng oras at upang obserbahan ang hindi mapagkakatiwalaang pag-uugali upang hindi makagalit sa pampublikong kaayusan.
Sa kasong ito, si Judge Belen ay nagkasala ng dishonest conduct. Ang dishonesty ay binibigyang kahulugan bilang “a disposition to lie, cheat, deceive, or defraud; untrustworthiness; lack of integrity; lack of honesty, probity or integrity in principle; lack of fairness and straightforwardness; disposition to defraud, deceive or betray.” Sa pagtanggap ng kanyang buwanang allowance sa kabila ng abiso ng kanyang suspensyon ng Korte, kusang tinanggap ng respondent judge ang pera na hindi nararapat sa kanya at sa katunayan ay dinaya ang mga LGU na may kinalaman sa mga pampublikong pondo na maaaring nagamit para sa isang karapat-dapat na layunin ng pamahalaan.
Sa ilalim ng mga tuntunin ng serbisyo sibil, ang isang empleyado ng gobyerno ay hindi karapat-dapat sa lahat ng mga benepisyong pinansyal kabilang ang mga leave credits sa panahon ng suspensyon. Ang kabigatan ng pagkakasala ng respondent ay nakasalalay sa katotohanan na bilang isang hukom, siya ay “inaasahang magpapakita ng higit pa sa isang panandaliang pagkakakilala sa mga batas at procedural rules at upang ilapat ang mga ito nang maayos sa lahat ng mabuting pananampalataya.” Mas malala pa, ang kanyang pagkilos ng pagtanggap ng mga allowance ay malinaw na paglabag sa desisyon ng Korte na sinuspinde siya ng anim (6) na buwan nang walang sahod o benepisyo. Ang halaga (Php16,000.00) na natanggap ng respondent ay maaaring mukhang hindi gaanong mahalaga ngunit iyon mismo ang dahilan kung bakit dapat sana ay tinalikuran niya ito o agad na ibinalik ang parehong halip na ipagsapalaran ang pagsuway sa isang lawful order ng Korte o pagdumi sa dignidad ng kanyang pampublikong posisyon para sa napakaliit na halaga.
Dahil dito, nagdesisyon ang Korte Suprema na si Judge Belen ay nagkasala ng dishonesty. Dahil dito, pinag-utos ng Korte Suprema na bayaran ni Judge Belen ang multang Php40,000 na ibabawas sa kanyang accrued leave credits. Inutusan din siya na ibalik sa lokal na pamahalaan ang halagang Php16,000 na kanyang natanggap bilang allowance noong panahon ng suspensyon.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung ang isang hukom ay administratibong mananagot sa pagtanggap ng mga allowance mula sa lokal na pamahalaan habang siya ay nasa ilalim ng suspensyon. |
Ano ang naging batayan ng reklamo laban kay Judge Belen? | Ang reklamo ay nag-ugat sa pagtanggap ni Judge Belen ng mga allowance mula sa lokal na pamahalaan habang siya ay sinuspinde ng Korte Suprema nang walang sahod o benepisyo. |
Ano ang depensa ni Judge Belen sa mga paratang laban sa kanya? | Itinanggi ni Judge Belen ang lahat ng mga alegasyon at iginiit na hindi siya nakagawa ng anumang ilegal na kilos. |
Ano ang naging finding ng Office of the Court Administrator (OCA)? | Nakita ng OCA na napatunayan ni Prosecutor Baculi ang ilegal na pagtanggap ni Judge Belen ng mga benepisyo mula sa mga lokal na pamahalaan (LGUs) sa panahon ng kanyang suspensyon. |
Ano ang kahulugan ng “dishonesty” sa ilalim ng jurisprudence? | Ang dishonesty ay binibigyang kahulugan bilang “a disposition to lie, cheat, deceive, or defraud; untrustworthiness; lack of integrity; lack of honesty, probity or integrity in principle; lack of fairness and straightforwardness; disposition to defraud, deceive or betray.” |
Ano ang epekto ng suspensyon sa mga benepisyong pinansyal ng isang empleyado ng gobyerno? | Sa ilalim ng mga tuntunin ng serbisyo sibil, ang isang empleyado ng gobyerno ay hindi karapat-dapat sa lahat ng mga benepisyong pinansyal kabilang ang mga leave credits sa panahon ng suspensyon. |
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito? | Nagdesisyon ang Korte Suprema na si Judge Belen ay nagkasala ng dishonesty at inutusan siyang magbayad ng multa at ibalik ang halagang natanggap niya bilang allowance sa panahon ng suspensyon. |
Bakit itinuring na malubhang pagkakasala ang ginawa ni Judge Belen? | Dahil bilang isang hukom, siya ay inaasahang magpapakita ng mataas na antas ng integridad at katapatan at ang kanyang pagkilos ay nakasisira sa tiwala ng publiko sa hudikatura. |
Ang desisyon na ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng integridad at pananagutan sa loob ng hudikatura. Ang mga hukom ay dapat na maging modelo ng pagsunod sa batas at hindi dapat abusuhin ang kanilang posisyon para sa personal na pakinabang. Ang pagpapatupad ng mga patakaran at regulasyon sa pananalapi ay mahalaga upang mapanatili ang integridad ng mga opisyal ng gobyerno.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PROVINCIAL PROSECUTOR JORGE D. BACULI VS. JUDGE MEDEL ARNALDO B. BELEN, G.R. No. 66076, February 12, 2020