ASG Law

Tag: Indicative Price

  • Leksiyon Mula sa Korte Suprema: Karapatan ng Gobyerno na Tumanggi sa Bida sa Public Bidding

    Ang Gobyerno ay May Karapatang Tumanggi sa Bida Kahit Ito ang Pinakamataas: Isang Pagtalakay sa PMO vs. STRATEGIC ALLIANCE DEVELOPMENT CORP.

    G.R. No. 200402 & G.R. No. 208127 (June 18, 2014)

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na bang sumali sa isang auction o bidding at hindi nakuha ang iyong inaasahan kahit ikaw ang nag-alok ng pinakamataas? Sa mundo ng public bidding sa Pilipinas, lalo na pagdating sa mga ari-arian ng gobyerno, mahalagang maunawaan na ang pagiging pinakamataas na bidder ay hindi awtomatikong garantiya ng panalo. Ang kasong ito sa Korte Suprema sa pagitan ng Privatization and Management Office (PMO) at Strategic Alliance Development Corporation (SADCOR) ay nagbibigay-linaw sa prinsipyong ito. Sa madaling salita, tinatalakay dito kung kailan at hanggang saan maaaring tumanggi ang gobyerno sa isang bid, kahit pa ito ang pinakamataas na alok. Ang sentrong tanong: Tama bang tumanggi ang PMO sa bid ng SADCOR para sa mga ari-arian ng Philippine National Construction Corporation (PNCC) kahit na ito ang pinakamataas na bidder?

    LEGAL NA KONTEKSTO: ANG BATAS SA PUBLIC BIDDING

    Upang lubos na maintindihan ang kasong ito, mahalagang alamin ang legal na batayan ng public bidding sa Pilipinas. Ang public bidding ay isang proseso kung saan inaanyayahan ang publiko na mag-alok para sa isang proyekto o ari-arian. Ito ay isang paraan upang matiyak ang transparency at patas na proseso sa paggamit ng pondo o ari-arian ng gobyerno. Ang prosesong ito ay karaniwang pinamamahalaan ng mga panuntunan at regulasyon, tulad ng Asset Specific Bidding Rules (ASBR) na ginamit sa kasong ito.

    Mahalaga ring banggitin ang Artikulo 1326 ng Civil Code ng Pilipinas na nagsasaad: “Advertisements for bidders are simply invitations to make proposals, and the advertiser is not bound to accept the highest or lowest bidder, unless the contrary appears.” Ibig sabihin, maliban kung malinaw na nakasaad, ang isang paanunsyo para sa bidding ay isang simpleng imbitasyon lamang para magsumite ng alok. Hindi obligado ang nagpa-bid na tanggapin ang pinakamataas o pinakamababang bid.

    Sa konteksto ng gobyerno, ang kapangyarihang tumanggi sa bid ay nakasaad din sa mga bidding rules mismo. Sa kasong ito, binigyang-diin ng Korte Suprema ang Section 4.3 ng ASBR na nagbibigay sa PMO ng karapatang “reject any or all bids, including the highest bid, or to waive any defect or required formality therein.” Malinaw na may diskresyon ang PMO na tumanggi sa anumang bid, kahit pa ito ang pinakamataas, kung may makatwirang dahilan.

    Ang isa pang mahalagang konsepto ay ang karapatan ng publiko sa impormasyon. Ayon sa Seksyon 7, Artikulo III ng Konstitusyon, kinikilala ang karapatan ng mga mamamayan sa impormasyon tungkol sa mga bagay na may kinalaman sa pampublikong interes. Gayunpaman, nilinaw ng Korte Suprema na ang karapatang ito ay para lamang sa pagkuha ng impormasyon at hindi nangangahulugang may positibong karapatan ang isang bidder na makuha ang award ng bidding.

    PAGBUKAS SA KASO: PMO VS. STRATEGIC ALLIANCE DEVELOPMENT CORP.

    Nagsimula ang kwento noong 2000 nang magbukas ng public bidding ang PMO, na noo’y kilala bilang Asset Privatization Trust (APT), para ibenta ang mga ari-arian ng PNCC. Layunin nito na makalikom ng pondo para sa gobyerno. Sumali sa bidding ang Strategic Alliance Development Corporation (SADCOR).

    Narito ang mga mahahalagang pangyayari:

    • October 30, 2000: Isinagawa ang public bidding. Ayon sa ASBR, inanunsyo sa araw na iyon ang “indicative price” o tinatayang presyo ng mga ari-arian ng PNCC na P7 bilyon.
    • Bid ng SADCOR: Nagsumite ang SADCOR ng bid na P1.228 bilyon, ang pinakamataas sa lahat ng bidders, ngunit mas mababa sa indicative price.
    • Pagtanggi ng PMO: Dahil mas mababa ang pinakamataas na bid sa indicative price at sa diskresyon nito, tinanggihan ng PMO ang lahat ng bids, kasama na ang bid ng SADCOR.
    • Reklamo ng SADCOR: Hindi sumang-ayon ang SADCOR at naghain ng reklamo sa Regional Trial Court (RTC), iginiigiit na dapat silang bigyan ng “notice of award” dahil sila ang pinakamataas na bidder.
    • Desisyon ng RTC at Court of Appeals (CA): Pumabor ang RTC at unang desisyon ng CA sa SADCOR. Sinabi ng mga korte na nagkamali ang PMO nang hindi ipinaliwanag nang maayos ang batayan ng P7 bilyong indicative price. Inutusan nila ang PMO na ibigay ang notice of award sa SADCOR.
    • Pag-akyat sa Korte Suprema (G.R. No. 200402): Hindi sumang-ayon ang PMO at umakyat sa Korte Suprema. Habang nakabinbin ito, binago ng CA ang desisyon nito at pumabor naman sa PMO.
    • Amended Decision ng CA: Sa bagong desisyon ng CA, kinatigan nito ang PMO. Sinabi ng CA na may karapatan ang PMO na tumanggi sa bid at hindi makatarungan na pilitin silang tanggapin ang alok ng SADCOR na masyadong mababa.
    • Pangalawang Pag-akyat sa Korte Suprema (G.R. No. 208127): Umakyat din sa Korte Suprema ang SADCOR dahil sa binagong desisyon ng CA. Ito ang naging G.R. No. 208127. Ito at ang orihinal na apela ng PMO (G.R. No. 200402) ay pinagsama sa Korte Suprema.

    Sa desisyon ng Korte Suprema, binigyang-diin nito ang sumusunod:

    “Absent a clear and convincing evidence of fraud, and given that PMO followed the protocol, fraud on its part cannot be presumed.”

    Ito ay patungkol sa argumento ng SADCOR na may panloloko dahil huli na raw inanunsyo ang indicative price. Ayon sa Korte Suprema, walang ebidensya ng panloloko at sinunod naman ng PMO ang ASBR sa pag-anunsyo ng presyo sa araw ng bidding.

    “…bids are mere offers, which may be rightfully rejected by PMO. Moreover, PHES unsuccessfully anchors its claim on a violation of the public’s right to information because the said right merely gives access to public records, and does not precipitate a positive right to obtain an award of the PNCC properties.”

    Dito naman, nilinaw ng Korte Suprema na ang bid ay isang alok lamang na maaaring tanggihan ng PMO. Hindi rin sapat na batayan ang karapatan sa impormasyon para pilitin ang PMO na ibigay ang award sa SADCOR.

    PRAKTICAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN DITO?

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang leksyon, lalo na para sa mga negosyo at indibidwal na sumasali sa public bidding sa Pilipinas:

    • Hindi garantiya ang pinakamataas na bid: Huwag umasa na awtomatiko kang mananalo sa public bidding kahit ikaw ang nag-alok ng pinakamataas. May diskresyon ang ahensya ng gobyerno na tumanggi sa bid.
    • Basahin at unawain ang bidding rules: Mahalagang pag-aralan ang mga panuntunan ng bidding (tulad ng ASBR sa kasong ito). Alamin ang mga karapatan at obligasyon bilang bidder, at ang karapatan ng ahensya na tumanggi sa bid.
    • Ang indicative price ay gabay lamang: Ang indicative price ay hindi nangangahulugang kailangang tanggapin ang bid na malapit dito. Ito ay gabay lamang para sa gobyerno at sa mga bidders.
    • Karapatan sa impormasyon vs. Karapatan sa award: Ang karapatan sa impormasyon ay mahalaga, ngunit hindi ito nangangahulugang may karapatan kang makuha ang award ng bidding. Magkaiba ang dalawang ito.

    KEY LESSONS:

    • Sa public bidding, ang gobyerno ay may diskresyon na tumanggi sa anumang bid, kahit pa ito ang pinakamataas, basta’t hindi ito ginagawa nang arbitraryo o may masamang intensyon.
    • Ang pagiging pinakamataas na bidder ay hindi awtomatikong karapatan para sa notice of award.
    • Mahalaga ang malinaw na panuntunan sa bidding at ang pagsunod dito ng lahat ng partido.

    FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

    Tanong 1: Kung tinanggihan ang bid ko kahit pinakamataas, may laban pa ba ako?
    Sagot: Hindi awtomatiko. Kailangan mong suriin kung may basehan ba ang pagtanggi. Kung arbitraryo o labag sa bidding rules ang pagtanggi, maaaring may laban ka. Ngunit kung nasa diskresyon ng ahensya ang pagtanggi at may makatwirang dahilan, mahihirapan kang magtagumpay.

    Tanong 2: Ano ang ibig sabihin ng

  • Batas sa Public Bidding: Karapatan ng Gobyerno na Tumanggi Kahit sa Pinakamataas na Bid

    Karapatan ng Gobyerno sa Public Bidding: Hindi Laging Panalo ang Pinakamataas na Bid

    PRIVATIZATION AND MANAGEMENT OFFICE vs. STRATEGIC ALLIANCE DEVELOPMENT CORPORATION, G.R. No. 200402, June 13, 2013

    Sa mundo ng negosyo at pamahalaan, madalas nating marinig ang tungkol sa public bidding o pampublikong pagsubasta. Ito ay isang paraan para matiyak na ang pagbili ng mga produkto o serbisyo ng gobyerno, o ang pagbebenta ng mga ari-arian nito, ay patas at transparent. Ngunit ano nga ba ang tunay na saklaw ng public bidding, at ano ang mga karapatan ng gobyerno dito? Ang kasong Privatization and Management Office vs. Strategic Alliance Development Corporation ay nagbibigay linaw sa isang mahalagang aspeto nito: ang karapatan ng gobyerno na tumanggi sa bid, kahit pa ito ang pinakamataas.

    Sa kasong ito, ang Privatization and Management Office (PMO), ahensya ng gobyerno na namamahala sa pribatisasyon ng mga ari-arian ng estado, ay nagsagawa ng public bidding para sa pagbebenta ng mga shares at receivables ng Philippine National Construction Corporation (PNCC). Ang Strategic Alliance Development Corporation (STRADEC) ang nagsumite ng pinakamataas na bid, ngunit ito ay tinanggihan ng PMO dahil mas mababa ito sa indicative price na itinakda ng gobyerno. Nagdemanda ang STRADEC, iginiit na sila ang dapat na mapanalunan dahil sa kanilang pinakamataas na bid at sa karapatan ng publiko na malaman ang batayan ng indicative price.

    Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay: Maaari bang pilitin ang PMO na ibigay ang award sa STRADEC, kahit na mas mababa ang kanilang bid sa inaasahang presyo ng gobyerno?

    Ang Batas sa Public Bidding at Kalayaan ng Gobyerno na Pumili

    Ang public bidding ay hindi lamang isang transaksyon; ito ay isang proseso na pinamamahalaan ng mga batas at prinsipyo. Layunin nito na magkaroon ng patas na kompetisyon at masigurong ang gobyerno ay makakakuha ng pinakamahusay na deal. Ngunit mahalagang tandaan na ang batas ay nagbibigay din ng kalayaan sa gobyerno na magdesisyon kung paano at kanino nito ibebenta ang kanyang ari-arian.

    Ayon sa Artikulo 1326 ng Civil Code, ang pag-aanunsyo ng bidding ay simpleng imbitasyon lamang para magsumite ng proposal. Hindi obligasyon ng nag-aanunsyo na tanggapin ang pinakamataas na bidder, maliban kung iba ang nakasaad. Sa kasong ito, malinaw na nakasaad sa Asset Specific Bidding Rules (ASBR) na may karapatan ang APT (na ngayon ay PMO) na tanggihan ang kahit anong bid, kasama na ang pinakamataas.

    Ito ay naaayon din sa prinsipyo ng kalayaan sa kontrata, na pinoprotektahan ng ating Saligang Batas. Gaya ng sinabi ng Korte Suprema sa kasong ito, “Petitioner cannot be compelled to accept the bid of Dong-A Consortium since this forced consent treads on the government’s freedom to contract. The freedom of persons to enter into contracts is a policy of the law, and courts should move with all necessary caution and prudence when interfering with it.” Ibig sabihin, hindi basta-basta makikialam ang korte sa desisyon ng gobyerno sa kontrata, maliban kung may malinaw na pag-abuso sa discretion.

    Bukod pa rito, ang Konstitusyon ay nagbibigay ng karapatan sa publiko na makakuha ng impormasyon tungkol sa mga bagay na may kinalaman sa pampublikong interes. Ngunit nilinaw ng Korte Suprema na ang karapatang ito ay hindi nangangahulugan na awtomatikong mapapanalunan ng bidder ang bidding kung hindi ibinunyag ang batayan ng indicative price. Ang karapatan sa impormasyon ay limitado lamang sa pag-access sa mga dokumento at record, at hindi ito umaabot sa pagpilit sa gobyerno na magbigay ng award.

    Ang Kwento ng Kaso: Mula RTC, CA, Hanggang Korte Suprema

    Nagsimula ang kaso nang maghain ng reklamo ang STRADEC sa Regional Trial Court (RTC) matapos tanggihan ang kanilang bid. Iginigiit nila na dapat silang bigyan ng Notice of Award dahil sila ang nag-iisang bidder na nagsumite ng bid, at ito ay mas mataas pa sa sumunod na pinakamataas na bid. Sinabi rin nila na hindi makatarungan na hindi ibinunyag ang batayan ng indicative price.

    Pumabor ang RTC sa STRADEC. Ipinag-utos nito sa PMO na ibigay ang Notice of Award sa STRADEC, at nagpaliwanag na ang pagtanggi na ibunyag ang indicative price ay paglabag sa karapatan ng publiko sa impormasyon at sa transparency. Nagbigay din ito ng danyos perwisyo at attorney’s fees sa STRADEC.

    Umapela ang PMO sa Court of Appeals (CA). Ngunit muling kinatigan ng CA ang STRADEC, halos kopyahin pa ang desisyon ng RTC. Ayon sa CA, dapat ibunyag ng PMO ang batayan ng indicative price at ibigay ang award sa STRADEC.

    Hindi sumuko ang PMO at umakyat sa Korte Suprema. Sa pagkakataong ito, binaliktad ng Korte Suprema ang desisyon ng mas mababang korte. Sinabi ng Korte Suprema na nagkamali ang RTC at CA sa kanilang interpretasyon ng batas at sa mga probisyon ng ASBR. Ayon sa Korte Suprema:

    We rule that whether or not the people’s right to information has been violated by APT’s failure to disclose the basis of the indicative price, that right cannot be used as a ground to direct the issuance of the Notice of Award to Dong-A Consortium. Under the ASBR, respondent must at least match the indicative price in order to win.

    Dagdag pa ng Korte Suprema, “The evaluation of the bids and award of the sale shall be subject to applicable laws, rules and regulations as well as all existing governmental approval requirements.” Ibig sabihin, hindi awtomatiko ang award kahit pa pinakamataas ang bid. Kailangan pa ring sumunod sa mga panuntunan at aprubahan ng mga kinauukulan.

    Binigyang diin din ng Korte Suprema na ang APT (PMO) ay may karapatang tanggihan ang anumang bid, at hindi maaaring pilitin na ibigay ang award sa STRADEC. Kaya naman, kinansela ng Korte Suprema ang desisyon ng CA at RTC, at ibinasura ang reklamo ng STRADEC.

    Ano ang Implikasyon Nito sa Negosyo at sa Publiko?

    Ang desisyon na ito ng Korte Suprema ay mahalaga dahil nagbibigay ito ng linaw sa mga patakaran ng public bidding at sa mga karapatan ng gobyerno. Narito ang ilang mahahalagang implikasyon:

    • Karapatan ng Gobyerno na Tumanggi: Pinagtibay ng Korte Suprema ang karapatan ng gobyerno na tanggihan ang anumang bid sa public bidding, kahit pa ito ang pinakamataas, lalo na kung ito ay mas mababa sa itinakdang indicative price. Hindi obligasyon ng gobyerno na tanggapin ang pinakamataas na bid kung hindi ito makakabuti sa interes ng publiko.
    • Limitasyon ng Karapatan sa Impormasyon: Nilinaw na ang karapatan sa impormasyon ay hindi nangangahulugan na maaaring pilitin ang gobyerno na magbigay ng award sa bidding. Ang karapatang ito ay limitado sa pag-access sa mga dokumento at record, at hindi ito awtomatikong nagbibigay ng panalo sa bidder.
    • Kahalagahan ng Bidding Rules: Dapat basahin at unawain nang mabuti ang mga bidding rules bago sumali sa public bidding. Ang mga panuntunan na ito ang magiging batayan ng proseso at desisyon sa pag-award.
    • Discretion ng Ahensya ng Gobyerno: Ang mga ahensya ng gobyerno na nagsasagawa ng public bidding ay may malawak na discretion sa pagpapasya. Hindi basta-basta makikialam ang korte sa kanilang desisyon maliban kung may malinaw na pag-abuso sa discretion, kawalan ng katarungan, o pandaraya.

    Mahahalagang Aral:

    • Sa public bidding, hindi sapat na ikaw ang may pinakamataas na bid. Kailangan mo ring maabot o higitan ang indicative price na itinakda ng gobyerno.
    • Ang gobyerno ay may karapatang protektahan ang interes ng publiko at hindi mapipilit na magbenta ng ari-arian sa presyong hindi katanggap-tanggap.
    • Mahalaga ang transparency sa public bidding, ngunit hindi ito nangangahulugan na dapat ibunyag ang lahat ng detalye ng pagpepresyo.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang indicative price sa public bidding?

    Sagot: Ang indicative price ay ang presyong itinakda ng gobyerno bilang batayan sa pagbebenta ng ari-arian o serbisyo sa public bidding. Ito ay ang inaasahang halaga na dapat maabot o higitan ng mga bid.

    Tanong 2: Kung ako ang may pinakamataas na bid, panalo na ba ako?

    Sagot: Hindi palagi. Kahit ikaw ang may pinakamataas na bid, maaaring hindi ka pa rin manalo kung ang bid mo ay mas mababa sa indicative price, o kung may iba pang dahilan para tanggihan ang iyong bid ayon sa bidding rules.

    Tanong 3: May karapatan ba akong malaman kung paano binuno ng gobyerno ang indicative price?

    Sagot: May karapatan kang humingi ng impormasyon tungkol sa proseso ng public bidding, ngunit hindi obligasyon ng gobyerno na ibunyag ang eksaktong batayan ng indicative price, lalo na kung ito ay confidential o strategic information.

    Tanong 4: Ano ang dapat kong gawin kung tinanggihan ang bid ko kahit ako ang pinakamataas?

    Sagot: Una, alamin ang dahilan ng pagtanggi. Kung sa tingin mo ay may mali sa proseso o may pag-abuso sa discretion, maaari kang kumonsulta sa abogado para sa posibleng legal na aksyon. Ngunit tandaan na malawak ang discretion ng gobyerno sa public bidding.

    Tanong 5: Paano ko masisiguro na patas ang public bidding?

    Sagot: Magbasa at umunawa sa bidding rules. Dumalo sa pre-bid conferences. Mag-conduct ng due diligence. Kung may duda ka sa proseso, magtanong at maghain ng protesta kung kinakailangan. Mahalaga rin ang pagbabantay ng publiko sa mga public bidding para matiyak ang transparency at accountability.

    Nais mo bang mas maintindihan ang mga batas tungkol sa public bidding at government contracts? Eksperto ang ASG Law sa mga usaping ito. Makipag-ugnayan sa amin ngayon para sa konsultasyon. Maaari ka rin mag-email sa hello@asglawpartners.com.

    Ang ASG Law ay handang tumulong sa iyong mga pangangailangan legal.