Ang Proteksyon ng Functional Immunity sa mga Opisyal ng ADB: Isang Gabay

rn

MATTHEW WESTFALL, PETITIONER, VS. MARIA CARMELA D. LOCSIN, ET AL., RESPONDENTS. G.R. No. 250763, April 16, 2024

rnrn

Naranasan mo na bang mag-apply sa isang trabaho at makatanggap ng feedback na hindi mo nagustuhan? Paano kung ang feedback na ito ay galing sa isang international organization tulad ng Asian Development Bank (ADB)? Maaari mo bang kasuhan ang mga opisyal na nagbigay ng feedback na ito? Ito ang sentrong tanong sa kaso ni Matthew Westfall laban sa mga opisyal ng ADB. Ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa sakop ng tinatawag na “functional immunity” na ipinagkakaloob sa mga opisyal ng mga international organizations. Sa madaling salita, tinatalakay nito kung kailan protektado ang mga opisyal ng ADB mula sa mga legal na demanda dahil sa kanilang mga ginagawa.

rnrn

Si Matthew Westfall, dating empleyado ng ADB, ay nag-apply para sa isang posisyon ngunit hindi natanggap. Naghain siya ng reklamo dahil umano sa mga mapanirang pahayag na ginawa ng mga opisyal ng ADB tungkol sa kanyang mga kwalipikasyon. Ang legal na isyu dito ay kung ang mga opisyal ng ADB ay protektado ng functional immunity, at kung ang kanilang mga pahayag ay maituturing na bahagi ng kanilang opisyal na tungkulin.

rnrn

Ang Legal na Batayan ng Functional Immunity

rn

Ang “functional immunity” ay isang proteksyon na ibinibigay sa mga opisyal ng mga international organizations upang magampanan nila ang kanilang mga tungkulin nang walang takot sa legal na pananagutan. Ito ay nakabatay sa prinsipyo na kailangan ng mga organisasyong ito ng kalayaan mula sa kontrol ng mga host countries upang magawa nila ang kanilang trabaho nang walang kinikilingan.

rnrn

Sa Pilipinas, ang functional immunity ng mga opisyal ng ADB ay nakasaad sa Agreement Establishing the Asian Development Bank (ADB Charter) at sa Agreement Between the Asian Development Bank and the Government of the Republic of the Philippines Regarding the Headquarters of the Asian Development Bank (Headquarters Agreement). Ayon sa Article 55 ng ADB Charter:

rnrn

“All Governors, Directors, alternates, officers and employees of the Bank, including experts performing missions for the Bank:rn(i) shall be immune from legal process with respect to acts performed by them in their official capacity, except when the Bank waives the immunity[.]”

rnrn

Mahalaga ring tandaan na hindi lahat ng uri ng immunity ay pareho. Mayroong “state immunity” na proteksyon sa mga estado laban sa mga demanda, at mayroon ding “diplomatic immunity” na ibinibigay sa mga diplomatiko. Ang functional immunity naman ay limitado lamang sa mga opisyal ng international organizations at sa kanilang mga opisyal na tungkulin.

rnrn

Ang Kwento ng Kaso: Westfall vs. Locsin

rn

Nagsimula ang kaso nang mag-apply si Westfall para sa posisyon ng Technical Advisor sa ADB. Hindi siya natanggap, at naniniwala siyang ang dahilan ay ang mga negatibong komento na ginawa ng mga miyembro ng Screening Committee tungkol sa kanyang mga kwalipikasyon.

rnrn

Nagdemanda si Westfall ng damages laban sa mga opisyal ng ADB, na sina Maria Carmela D. Locsin, at iba pa. Iginiit niya na ang mga pahayag ng mga opisyal ay mapanirang-puri at nakasira sa kanyang reputasyon. Depensa naman ng mga opisyal, sila ay may functional immunity dahil ang kanilang mga pahayag ay ginawa sa loob ng kanilang opisyal na kapasidad bilang mga miyembro ng Screening Committee.

rnrn

Narito ang mga pangyayari sa kaso:

rnrn

rn
• Regional Trial Court (RTC): Ibinasura ang kaso, sinasabing ang mga opisyal ay may immunity.

rn

• Court of Appeals (CA): Kinatigan ang desisyon ng RTC.

rn

• Supreme Court (SC): Sa unang desisyon, ibinalik ang kaso sa RTC para sa pagdinig kung ang mga opisyal ay nagtrabaho sa kanilang opisyal na kapasidad.

rn

rnrn

Sa pagdinig ng kaso, binigyang diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng pagtukoy kung ang mga pahayag ay ginawa sa opisyal na kapasidad. Narito ang sipi mula sa desisyon:

rnrn