Ipinasiya ng Korte Suprema na ang paggamit ng pampublikong lupa, lalo na ang mga baybay-dagat, para sa anumang uri ng konstruksyon o negosyo ay nangangailangan ng kaukulang permit mula sa pamahalaan. Ang paglabag dito ay may kaakibat na parusa, kahit pa may pending application para sa lease o kahit na naibalik na ang pag-aari sa pamamagitan ng isang kaso. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga regulasyon sa paggamit ng likas na yaman at naglalayong protektahan ang mga pampublikong lugar para sa kapakanan ng lahat.
Pangarap sa Baybayin o Paglabag sa Batas? Ang Pagtatayo sa Foreshore Area
Sa kasong ito, ang mga akusado ay nahatulang nagkasala sa paglabag sa Presidential Decree No. 1067 (Water Code of the Philippines) dahil sa ilegal na pag-okupa at pagtatayo ng mga istruktura sa foreshore area sa Barangay San Pedro, Panabo City, Davao del Norte. Kahit na sila ay may pending na aplikasyon para sa foreshore lease at naibalik sa kanilang pag-aari sa lugar sa pamamagitan ng isang naunang kaso, hindi ito sapat upang bigyang-katwiran ang kanilang mga aksyon. Ang pangunahing tanong dito ay: Maaari bang gamitin ang pampublikong lupa nang walang kaukulang permit kung mayroong pending na aplikasyon para rito?
Nagsimula ang lahat nang ang mga akusado, bilang mga miyembro ng White Sand Bentol Fishermen Cooperative (WSBFC), ay nagtayo ng mga kubo, cottage, at iba pang mga istruktura sa foreshore area noong Enero 2009. Ginawa nila ito nang walang aprobadong foreshore lease application mula sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) o business permit mula sa Panabo City. Ang kanilang depensa ay ang WSBFC ay nag-file ng foreshore lease application noong 2005, at sila ay naniniwala na ang kanilang pag-okupa ay legal habang hinihintay ang approval. Subalit, iginiit ng pamahalaan na kinakailangan pa rin ang permit bago magtayo ng anumang istruktura sa foreshore area.
Ang Municipal Trial Court in Cities (MTCC) at Regional Trial Court (RTC) ay parehong nagpasiya na nagkasala ang mga akusado, na sinang-ayunan naman ng Court of Appeals (CA). Ayon sa kanila, ang pending na aplikasyon ay hindi nagbibigay ng awtomatikong karapatan na umokupa at magtayo sa foreshore area. Ang Article 91(B)(3) ng PD 1067 ay malinaw na nagbabawal sa hindi awtorisadong pag-okupa ng seashore o pagtatayo ng anumang istruktura nang walang pahintulot.
Ang Korte Suprema ay nagbigay-diin na ang paraan ng pag-apela ng mga akusado (notice of appeal) ay mali, dahil ang tamang remedyo ay ang petition for review on certiorari sa ilalim ng Rule 45 ng Rules of Court. Gayunpaman, kahit na ipagpalagay na tama ang kanilang paraan ng pag-apela, kinatigan pa rin ng Korte Suprema ang hatol ng CA. Nilinaw ng Korte Suprema na ang terminong “seashore” ay sumasaklaw sa “foreshore,” kaya walang basehan ang argumento ng mga akusado na iba ang dalawang termino.
Binigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng pagsunod sa batas, lalo na sa mga usapin ng paggamit ng pampublikong lupa. Ang pagtatayo ng mga istruktura sa foreshore area nang walang permit ay hindi lamang paglabag sa PD 1067, kundi pati na rin sa karapatan ng publiko sa malinis at maayos na kapaligiran. Kahit na may intensyon ang mga akusado na magtayo ng beach resort, hindi nito binabago ang katotohanan na kailangan nilang kumuha ng permit bago magsimula ng konstruksyon.
Idinagdag pa ng Korte Suprema na ang paglabag sa Article 91(B)(3) ng PD 1067 ay maituturing na malum prohibitum, na nangangahulugang ang krimen ay ang paglabag mismo sa batas, hindi ang masamang intensyon. Dahil dito, hindi maaring gamitin ng mga akusado ang kanilang pending na aplikasyon para sa foreshore lease bilang depensa. Kahit na naibalik sa kanila ang pag-aari sa foreshore area sa pamamagitan ng kasong forcible entry, hindi ito nangangahulugan na awtorisado silang magtayo roon nang walang permit.
Hinggil naman sa argumento ng mga akusado na hindi naubos ang administrative remedies, sinabi ng Korte Suprema na hindi ito applicable sa mga kasong kriminal. Malinaw na nakasaad sa Article 93 ng PD 1067 na ang lahat ng paglabag dito ay dapat dalhin sa korte. Samakatuwid, walang obligasyon na dumaan muna sa administrative process bago magsampa ng kasong kriminal.
Sa huli, kinatigan ng Korte Suprema ang hatol na nagkasala ang mga akusado sa paglabag sa Article 91(B)(3) ng PD 1067 at pinagbayad sila ng multang P3,000.00 bawat isa. Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa lahat na ang paggamit ng pampublikong lupa ay may kaakibat na responsibilidad at kailangan sundin ang mga batas at regulasyon na umiiral upang mapangalagaan ang ating likas na yaman para sa susunod na henerasyon.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung ang pag-okupa at pagtatayo ng mga istruktura sa foreshore area nang walang permit ay paglabag sa PD 1067, kahit may pending na aplikasyon para sa lease. |
Ano ang Article 91(B)(3) ng PD 1067? | Ito ay nagbabawal sa hindi awtorisadong pag-okupa ng seashore o pagtatayo ng anumang istruktura nang walang pahintulot. |
Ano ang pagkakaiba ng seashore at foreshore? | Ang seashore ay mas malawak na termino na sumasaklaw sa foreshore. Ang foreshore ay ang bahagi ng seashore na nasa pagitan ng high at low water marks. |
Ano ang ibig sabihin ng ‘malum prohibitum’? | Ito ay ang krimen na ang paglabag mismo sa batas, hindi ang masamang intensyon. |
Maaari bang gamitin ang pending na aplikasyon para sa foreshore lease bilang depensa? | Hindi, dahil ang pag-okupa at pagtatayo nang walang permit ay paglabag na mismo sa batas. |
Kailangan bang dumaan muna sa administrative process bago magsampa ng kasong kriminal? | Hindi, malinaw na nakasaad sa PD 1067 na ang lahat ng paglabag dito ay dapat dalhin sa korte. |
Sino ang pwedeng magsampa ng kaso ng paglabag sa PD 1067? | Kahit sino, basta’t may sapat na ebidensya na nagpapatunay na may paglabag sa batas. |
Ano ang parusa sa paglabag sa Article 91(B)(3) ng PD 1067? | Multang hindi lalagpas sa P6,000.00 o pagkakakulong na hindi lalagpas sa anim na taon, o pareho. |
Ang desisyon na ito ay nagpapaalala sa lahat ng mga nagtatayo o nagtatayo ng mga istruktura sa foreshore areas na kailangan munang kumuha ng mga kaukulang permit bago gumawa ng kahit ano sa mga naturang lugar upang maiwasan ang mga kasong legal at mabawasan ang mga illegal structures sa ating mga likas na yaman.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: People vs. Constantino, G.R No. 251636, February 14, 2022