Nilinaw ng Korte Suprema na ang Anti-Money Laundering Council (AMLC) ay hindi lamang taga-imbak ng mga ulat tungkol sa kahina-hinalang transaksyon. May mandato itong imbestigahan at magsampa ng kaso laban sa mga pinaghihinalaang sangkot sa money laundering. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa mahalagang papel ng AMLC sa paglaban sa krimen at pagprotekta sa integridad ng sistema ng pananalapi ng bansa. Hindi dapat gamitin ang confidentiality provisions para pigilan ang AMLC na gampanan ang kanilang tungkulin na siyasatin at iusig ang mga naglalaba ng pera. Para sa mga bangko at financial institutions, ito ay paalala na dapat silang makipagtulungan sa AMLC at magbigay ng tamang impormasyon upang mapadali ang imbestigasyon. Ang desisyong ito ay nagpapatibay sa kapangyarihan ng AMLC na magsiyasat at tumugis sa mga nagtatago ng kanilang iligal na gawain sa pamamagitan ng mga financial transactions.
Ang Subpoena Laban sa AMLC: Kailan Maaaring Iunyayag ang Lihim na Transaksyon?
Ang kasong ito ay nagsimula sa isang criminal case laban kay P/Dir. General Jesus Versoza, kung saan kasama si dating First Gentleman Jose Miguel T. Arroyo na kinasuhan ng plunder dahil sa umano’y anomalosong pagbili ng Philippine National Police ng dalawang secondhand helicopter. Ayon sa testimonya, ang Lionair, Inc. ang nagbenta ng mga helicopter bilang bago, ngunit lumabas na si Arroyo ang tunay na may-ari. Para patunayan ito, kailangan ng Office of the Special Prosecutor ang mga bank record ng Lionair mula sa Anti-Money Laundering Council (AMLC). Nag-isyu ang Sandiganbayan ng subpoena duces tecum at ad testificandum, pero tumanggi ang AMLC, sinasabing confidential ang mga impormasyon. Ang pangunahing tanong: Maaari bang obligahin ang AMLC na ibunyag ang mga bank record na ito, kahit na sinasabing protektado ito ng confidentiality provisions ng Anti-Money Laundering Act?
Ang Anti-Money Laundering Act (AMLA) ay nilikha upang protektahan ang integridad ng mga bank account at siguraduhin na ang Pilipinas ay hindi gagamitin bilang lugar para maglaba ng pera. Ang Seksyon 9(c) ng AMLA ay nagbabawal sa mga covered institution na ibunyag ang mga covered at suspicious transaction report. Kabilang sa mga covered institution ang mga bangko, insurance companies, at iba pang financial institutions na nasa ilalim ng pangangasiwa ng Bangko Sentral ng Pilipinas at Insurance Commission. Ang pagbabawal na ito ay naglalayong protektahan ang confidentiality ng mga transaksyon upang hikayatin ang mga institusyon na mag-ulat nang walang takot sa ganti o pagkawala ng tiwala ng kanilang mga kliyente. Ayon sa AMLC, ang pagbabawal na ito ay sumasaklaw din sa kanila.
Sa kabilang banda, sinabi ng Office of the Ombudsman na ang pagbabawal sa Seksyon 9(c) ay para lamang sa mga covered person, at hindi kasama ang AMLC. Dagdag pa nila, may written permission na ang Lionair para buksan ang kanilang bank account sa ilalim ng Foreign Currency Deposit Act. Sinabi rin nila na mas mahalaga ang layunin ng AMLA na sugpuin ang money laundering at ipatupad ang public accountability. Ngunit ayon sa AMLC, hindi sapat ang written permission ng Lionair dahil maaaring kasama sa subpoena ang transaksyon mula sa account na hindi nagbigay ng waiver.
Sa desisyon ng Korte Suprema, sinabi nilang hindi maaaring ikubli ng AMLC ang kanilang tungkulin sa ilalim ng confidentiality provisions ng AMLA.
Ayon sa Seksyon 7 ng AMLA, may tungkulin ang AMLC na magsampa ng civil forfeiture proceedings at criminal complaints para sa money laundering offenses. Hindi ito isang simpleng repositoryo ng mga report.
Kung hindi papayagang magbunyag ng impormasyon ang AMLC, mahihirapan silang gampanan ang kanilang mandato. Ang Korte Suprema ay sumangguni sa kaso ng Revilla v. Sandiganbayan, kung saan ginamit ang report ng AMLC para mag-isyu ng writ of preliminary attachment.
Dagdag pa, may bisa ang written permission ng Lionair para payagan ang pagtingin sa kanilang mga bank account. Ayon sa Republic Act No. 6426, o ang Foreign Currency Deposit Act, confidential ang mga foreign currency deposit, maliban kung may written permission mula sa depositor.
Kinatigan din ng Korte Suprema ang Sandiganbayan na sapat ang deskripsyon ng mga dokumentong hinihingi sa subpoena duces tecum. Ayon sa Rule 21 ng Rules of Court, dapat may reasonable description ng mga dokumento at dapat relevant ang mga ito sa kaso. Sa kasong ito, malinaw na tinukoy ang mga dokumentong hinihingi: mga report, identification document, statement of accounts, at iba pang dokumento ng transaksyon na may kaugnayan sa Union Bank Savings Account No. 13133-000119-3 ng Lionair.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung may karapatan ba ang AMLC na tumanggi sa subpoena mula sa Sandiganbayan para ibunyag ang mga bank record ng Lionair, Inc., sa dahilang confidential ito sa ilalim ng Anti-Money Laundering Act. |
Sino ang mga partido sa kaso? | Ang petitioner ay ang Republic of the Philippines, represented by the Anti-Money Laundering Council (AMLC). Ang respondents ay ang Sandiganbayan at Office of the Ombudsman, represented by the Office of the Special Prosecutor. |
Ano ang Republic Act No. 9160? | Ito ang Anti-Money Laundering Act (AMLA) na naglalayong protektahan ang integridad ng bank accounts at siguraduhin na hindi gagamitin ang Pilipinas para sa money laundering. |
Ano ang subpoena duces tecum at ad testificandum? | Ito ay isang utos ng korte na magpakita ng dokumento (duces tecum) at magtestigo (ad testificandum). |
Bakit tumanggi ang AMLC na sumunod sa subpoena? | Sinasabi ng AMLC na confidential ang impormasyon sa ilalim ng Seksyon 9(c) ng AMLA, na nagbabawal sa pagbubunyag ng mga covered at suspicious transaction report. |
Ano ang written permission na binanggit sa kaso? | Ito ang pahintulot mula sa Lionair, Inc., ang may-ari ng bank account, na payagan ang pagtingin sa kanilang account sa ilalim ng Foreign Currency Deposit Act. |
Ano ang Republic Act No. 6426? | Ito ang Foreign Currency Deposit Act, na nagtatakda sa confidentiality ng mga foreign currency deposit, maliban kung may written permission mula sa depositor. |
Ano ang desisyon ng Korte Suprema? | Ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon ng AMLC at kinatigan ang Sandiganbayan. Inutusan ang AMLC na sumunod sa subpoena at ibunyag ang mga bank record ng Lionair. |
Ano ang batayan ng desisyon ng Korte Suprema? | Hindi saklaw ng Seksyon 9(c) ng AMLA ang AMLC; May written permission ang Lionair na buksan ang kanilang account; Sapat ang deskripsyon ng mga dokumento sa subpoena. |
Sa huli, nagbigay diin ang Korte Suprema na hindi dapat pigilan ang AMLC sa pagtupad ng kanilang tungkulin bilang financial intelligence unit ng bansa. Ang AMLC ay dapat maging katuwang sa paglaban sa money laundering upang maprotektahan ang integridad ng ating ekonomiya at lipunan. Ang desisyong ito ay magsisilbing gabay sa mga susunod na kaso na may kaugnayan sa kapangyarihan ng AMLC at ang confidentiality provisions ng AMLA.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: REPUBLIC OF THE PHILIPPINES VS. THE SANDIGANBAYAN, G.R. Nos. 232724-27, February 15, 2021