n
Ang Kahalagahan ng Pagsunod sa Panuntunan at Etika ng Hukom
n
G.R. No. 56693: OFFICE OF THE COURT ADMINISTRATOR, PETITIONER, VS. JUDGE EDWIN C. LARIDA, JR., RTC, BRANCH 18, TAGAYTAY CITY, RESPONDENT.
nn
nAng kasong ito ay nagbibigay-diin sa kritikal na papel ng mga hukom bilang tagapangalaga ng hustisya at ang kanilang pananagutan sa pagsunod sa mga panuntunan at etika ng hukuman. Ipinapakita nito na kahit ang mga hukom ay hindi exempted sa pagsunod sa mga administratibong panuntunan at maaaring managot sa mga pagkakamali, lalo na kung ito ay nagpapakita ng kapabayaan o pagwawalang-bahala sa kanilang mga tungkulin.
nn
Introduksyon
n
Isipin ang isang hukuman kung saan ang apoy, literal man o metaphorical, ay sumisira sa integridad ng sistema. Ito ang senaryo sa kasong ito kung saan ang isang sunog sa records room ng korte ay nagbunsod ng imbestigasyon sa mga alegasyon ng anomalya laban sa isang presiding judge. Ang kaso ng Office of the Court Administrator vs. Judge Edwin C. Larida, Jr. ay naglalahad ng mga serye ng mga pangyayari na naglalantad sa mga posibleng paglabag sa administratibong panuntunan at etikal na pamantayan ng isang hukom.
n
Ang sentral na isyu dito ay kung napatunayan ba na nagkasala si Judge Larida sa mga administratibong kaso na isinampa laban sa kanya. Kasama sa mga alegasyon ang pagpapahintulot sa mga locally-funded employees na humawak ng court records at bumalangkas ng mga court orders, pagpapabaya sa pangangasiwa sa kanyang mga tauhan, at iba pang mga seryosong paratang tulad ng bribery at pagsuway sa utos ng Korte Suprema.
nn
Legal na Konteksto
n
Sa Pilipinas, ang mga hukom ay inaasahang magpakita ng pinakamataas na antas ng integridad at propesyonalismo. Sila ay saklaw ng iba’t ibang panuntunan at regulasyon, kabilang na ang Rule 140 ng Rules of Court na nagtatakda ng mga pamamaraan at parusa para sa mga administratibong kaso laban sa mga hukom at mahistrado.
n
Ang Administrative Circular No. 28-2008 ay partikular na tumutukoy sa mga alituntunin sa pag-detail ng locally-funded employees sa mga mababang korte. Layunin nito na protektahan ang confidentiality ng court records at proceedings sa pamamagitan ng paglilimita sa tungkulin ng mga detailed employees sa clerical works lamang.
n
Mahalaga ring banggitin ang Code of Judicial Conduct na nagtatakda ng mga pamantayan ng etikal na pag-uugali para sa mga hukom. Ayon sa Rule 3.10 nito, “A judge should take or initiate appropriate disciplinary measures against lawyers or court personnel for unprofessional conduct of which the judge may have become aware.” Ito ay nagpapakita ng responsibilidad ng hukom na pangalagaan ang integridad ng hukuman hindi lamang sa kanyang sariling pag-uugali kundi pati na rin sa kanyang mga tauhan.
n
Ang paglabag sa mga panuntunang ito ay maaaring magresulta sa iba’t ibang parusa depende sa kalubhaan ng paglabag. Ayon sa Section 9 ng Rule 140, ang paglabag sa Supreme Court rules, directives, and circulars ay itinuturing na less serious charge. Samantala, ang unbecoming conduct ay itinuturing na light charge ayon sa Section 10 ng Rule 140.
nn
Pagkakabuo ng Kaso
n
Nagsimula ang lahat sa isang sunog na sumiklab sa records room ng RTC Branch 18 sa Tagaytay City. Ang insidenteng ito ang nagtulak sa Office of the Court Administrator (OCA) na magsagawa ng imbestigasyon. Sa imbestigasyon, lumabas ang mga alegasyon ng anomalya laban kay Judge Larida na idinulog ni Atty. Stanlee D.C. Calma, ang Branch Clerk of Court, bago siya nagbitiw sa tungkulin.
n
Kabilang sa mga alegasyon ay ang:
n
- n
- Paglabag sa Administrative Circular No. 28-2008.
- Pagpapahintulot sa solicitation ng komisyon mula sa bonding companies.
- Extortion mula sa isang detenido.
- Pagsuway sa Administrative Order No. 132-2008 ng Korte Suprema.
- Improper na pagpapalaya sa bail sa isang kasong droga.
- Pag-grant ng motion to quash nang walang rekord ng kaso at walang comment mula sa prosecutor.
- Questionable na pag-grant ng petisyon para sa owner’s duplicate copies ng titulo.
- Posibleng pagkakasangkot sa sunog.
n
n
n
n
n
n
n
n
n
Ang Korte Suprema ay nag-utos ng imbestigasyon na isinagawa ni Associate Justice Ricardo R. Rosario ng Court of Appeals (CA). Matapos ang pagdinig at pagprisinta ng ebidensya, nagsumite si Justice Rosario ng report na nagrerekomenda ng babala at reprimand kay Judge Larida para sa ilang paglabag, ngunit inabsuwelto siya sa mas mabibigat na paratang.
n
Sabi ng Korte Suprema: