Bawal ba Talaga? Mga Limitasyon sa Pagnenegosyo ng mga Kawani ng Hukuman
A.M. No. RTJ-24-064 [Formerly JIB FPI No. 21-021-RTJ], May 13, 2024
INTRODUKSYON
Isipin mo na ikaw ay isang empleyado ng gobyerno. Mayroon kang maliit na negosyo na pinagkakakitaan sa labas ng iyong oras sa trabaho. Legal ba ito? Sa Pilipinas, may mga limitasyon sa pagnenegosyo para sa mga kawani ng hudikatura upang matiyak ang kanilang dedikasyon at integridad sa serbisyo publiko. Tatalakayin natin ang isang kaso kung saan sinuri ng Korte Suprema ang paglabag sa mga panuntunang ito.
Ang kasong ito ay nagsimula nang ireklamo ni Judge Leo L. Intia si Executive Judge Erwin Virgilio P. Ferrer dahil sa pagpapanatili ng negosyong insurance habang nanunungkulan. Ang pangunahing isyu dito ay kung nilabag ba ni Judge Ferrer ang mga panuntunan ng Korte Suprema hinggil sa pagnenegosyo ng mga kawani ng hudikatura.
LEGAL NA KONTEKSTO
Sa Pilipinas, mayroong mga panuntunan na nagbabawal sa mga kawani ng hudikatura na direktang makisali sa pribadong negosyo. Ito ay nakasaad sa Administrative Circular No. 5, na may petsang October 4, 1988. Ayon dito, ang lahat ng opisyal at empleyado ng hudikatura ay pinagbabawalang maging komisyonado bilang ahente ng insurance o makisali sa anumang kaugnay na aktibidad.
Ang layunin ng panuntunang ito ay upang matiyak na ang buong oras ng mga opisyal at empleyado ng hudikatura ay nakatuon sa kanilang opisyal na gawain upang masiguro ang mabilis at mahusay na pagpapatupad ng hustisya.
Narito ang sipi mula sa Administrative Circular No. 5:
“ACCORDINGLY, all officials and employees of the Judiciary are hereby enjoined from being commissioned as insurance agents or from engaging in an such related activities, and to immediately desist therefrom if presently engaged thereat.”
Ang paglabag sa panuntunang ito ay maaaring magresulta sa mga administratibong parusa, tulad ng suspensyon o pagmulta. Ngunit, ano nga ba ang mga posibleng depensa sa ganitong mga kaso?
PAGSUSURI NG KASO
Si Judge Intia ay naghain ng reklamo laban kay Executive Judge Ferrer, na nag-ugat sa mga sumusunod na pangyayari:
- Pag-aakusa na kinukumbinsi ni Judge Ferrer si Atty. Noe Botor na kumontra sa kanya.
- Pagpapanatili at pakikipag-ugnayan sa negosyong insurance bilang isang ahente o broker.
- Paglabag sa mga circular ng Korte Suprema kaugnay ng mga kaso na kinasasangkutan ng mga taong pinagkaitan ng kalayaan (PDLs).
Ayon kay Judge Intia, si Judge Ferrer ay nagmamay-ari ng isang insurance business at hindi umano nito nire-report ang mga kaso ng PDLs sa kanyang monthly report. Depensa naman ni Judge Ferrer, matagal na siyang nagdeklara ng kanyang interes sa negosyo sa kanyang SALN at hindi siya ang namamahala nito. Dagdag pa niya, sumusunod siya sa mga circular ng Korte Suprema.
Sinuri ng Judicial Integrity Board (JIB) ang kaso at nagrekomenda na si Judge Ferrer ay maparusahan ng simple misconduct dahil sa paglabag sa New Code of Judicial Conduct, na pumalit sa Code of Judicial Ethics.
Narito ang sipi mula sa desisyon ng Korte Suprema:
“The Court adopts in the main the factual findings and legal conclusions, of the JIB, but imposes a different penalty.”
Sa madaling salita, sumang-ayon ang Korte Suprema sa mga natuklasan ng JIB ngunit nagpataw ng ibang parusa.
PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON
Ang kasong ito ay nagpapakita na kahit hindi ka aktibong nagpapatakbo ng negosyo, basta’t ikaw ang nagmamay-ari nito, maaari kang maparusahan kung ikaw ay isang kawani ng hudikatura. Mahalaga na i-divest ang iyong interes sa negosyo upang maiwasan ang anumang pagdududa sa iyong integridad.
Mga Aral na Dapat Tandaan:
- Ang mga kawani ng hudikatura ay may limitasyon sa pagnenegosyo.
- Kailangan i-divest ang interes sa negosyo upang maiwasan ang conflict of interest.
- Ang paglabag sa mga panuntunan ay maaaring magresulta sa administratibong parusa.
FREQUENTLY ASKED QUESTIONS
1. Ano ang ibig sabihin ng “divest”?
Ang “divest” ay nangangahulugang pagbebenta o paglilipat ng iyong interes sa isang negosyo upang hindi ka na magkaroon ng kontrol o pakinabang dito.
2. Maaari bang magmay-ari ng lupa ang isang kawani ng hudikatura?
Oo, ngunit dapat tiyakin na hindi ito gagamitin sa paraang magkakaroon ng conflict of interest sa kanyang tungkulin.
3. Ano ang mangyayari kung hindi ko agad na-divest ang aking interes sa negosyo?
Maaari kang mapatawan ng administratibong parusa, tulad ng multa o suspensyon.
4. Paano kung ang negosyo ay minana ko lamang?
Kailangan mo pa ring i-divest ang iyong interes sa negosyo upang sumunod sa mga panuntunan.
5. Ano ang dapat kong gawin kung hindi ako sigurado kung legal ba ang aking negosyo?
Magkonsulta sa isang abogado upang malaman ang iyong mga opsyon at masiguro na sumusunod ka sa batas.
Dalubhasa ang ASG Law sa ganitong uri ng kaso. Kung mayroon kang katanungan tungkol sa legalidad ng iyong negosyo bilang isang empleyado ng gobyerno, huwag mag-atubiling kumunsulta sa amin. Maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon.