INTRODUKSYON

Sa ating lipunan, may mga pagkakataon na humaharap tayo sa mga legal na problema na tila napakahirap solusyonan. Sa ganitong sitwasyon, maaaring matukso tayong humanap ng ‘shortcut’ o ‘himala’ para mapabilis ang proseso o mapaboran tayo sa desisyon. Ngunit, ang paghahanap ba ng ‘fixer’ sa sistema ng hustisya ay katanggap-tanggap? Ang kasong Francia v. Abdon ay nagpapaalala sa atin na ang pagtatangkang impluwensyahan ang hukuman, lalo na sa pamamagitan ng bribery, ay hindi lamang ilegal kundi sumisira rin sa integridad ng propesyon ng abogasya at ng buong sistema ng hustisya.

Sa kasong ito, si Raul Francia ay nagreklamo laban kay Atty. Reynaldo Abdon, isang Labor Arbiter, dahil umano sa pag-alok nito na mapapadali ang isang kaso sa Court of Appeals (CA) kapalit ng pera. Ayon kay Francia, nagbigay siya ng P350,000 kay Abdon bilang bahagi ng P1,000,000 na hinihingi para umano sa mga mahistrado ng CA. Ngunit, ang paborableng desisyon ay hindi dumating, at ang pera ay hindi rin naibalik ng buo. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay: napatunayan ba na nagkasala si Atty. Abdon ng paglabag sa kanyang sinumpaang tungkulin bilang abogado?

LEGAL NA KONTEKSTO

Ang kasong ito ay umiikot sa mga panuntunan ng propesyonal na responsibilidad ng mga abogado sa Pilipinas, partikular na ang Code of Professional Responsibility. Ang abogado ay hindi lamang isang propesyonal kundi isa ring officer of the court. Ibig sabihin, may tungkulin siyang panatilihin ang integridad at dignidad ng propesyon ng abogasya at ng sistema ng hustisya. Mahalaga ring tandaan ang sinumpaang tungkulin ng abogado na itaguyod ang batas at umiwas sa anumang gawaing labag dito.

Ayon sa Canon 1 ng Code of Professional Responsibility, “A lawyer shall uphold the constitution, obey the laws of the land and promote respect for law and legal processes.” Dagdag pa rito, ang Canon 7 ay nagsasaad na “A lawyer shall at all times uphold the integrity and dignity of the legal profession…” Ang mga probisyong ito ay nagpapakita na ang abogado ay inaasahang maging huwaran sa pagsunod sa batas at pagpapanatili ng mataas na moralidad.

Sa mga kaso ng disbarment o suspensyon, ang complainant ang may burden of proof na patunayan ang alegasyon laban sa respondent abogado. Ang standard of proof na kailangan ay preponderance of evidence. Ibig sabihin, mas nakakakumbinsi ang ebidensya ng complainant kaysa sa ebidensya ng respondent. Hindi sapat ang haka-haka o suspetsa lamang; kailangan ng matibay na ebidensya para mapatawan ng disciplinary sanction ang isang abogado. Ito ay binigyang-diin sa kasong Aba v. De Guzman, Jr., kung saan sinabi ng Korte Suprema na kailangan ng “clearly preponderant evidence” para mapatawan ng administratibong parusa ang isang abogado.

PAGSUSURI SA KASO

Nagsimula ang kaso nang maghain si Raul Francia ng reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) laban kay Atty. Reynaldo Abdon. Ayon kay Francia, humingi siya ng tulong kay Abdon para mapabilis ang kaso ng unyon ng mga manggagawa ng Nueva Ecija III Electric Cooperative (NEECO III) sa CA. Sinabi umano ni Abdon na kaya niyang ‘ayusin’ ang desisyon kapalit ng P1,000,000, na ang malaking bahagi ay mapupunta umano sa mga mahistrado. Nagbigay si Francia ng P350,000 bilang paunang bayad.

Ngunit, sa halip na paborableng desisyon, natalo ang unyon sa CA. Hiningi ni Francia ang pagbalik ng pera, at naibalik lamang ang P100,000. Dahil dito, nagdesisyon si Francia na magsampa ng reklamo para madisbar si Abdon.

Sa kanyang depensa, itinanggi ni Abdon ang mga alegasyon. Inamin niyang nakipagkita siya kay Francia ngunit sinabi niyang ipinakilala lamang niya si Francia kay Jaime Vistan, isang dating kliyente, na maaaring makatulong. Ayon kay Abdon, si Vistan ang tumanggap ng pera, hindi siya.

Ang IBP-Committee on Bar Discipline (CBD) ay nag-imbestiga sa kaso. Sa simula, inirekomenda ng Investigating Commissioner na ibasura ang reklamo dahil walang sapat na ebidensya na tumanggap si Abdon ng pera. Hindi rin kinatigan ng Commissioner ang text messages na ipinresenta ni Francia bilang ebidensya dahil hindi umano ito napatunayan na tunay.

Ngunit, binaliktad ng IBP Board of Governors ang rekomendasyon ng Commissioner. Pinatawan nila si Abdon ng suspensyon ng isang taon at inutusan siyang ibalik ang P250,000. Hindi sumang-ayon si Abdon at umakyat ang kaso sa Korte Suprema para sa kumpirmasyon.

Sinuri ng Korte Suprema ang mga ebidensya. Kinatigan nila ang naunang findings na walang sapat na ebidensya na direktang tumanggap si Abdon ng pera mula kay Francia. Hindi rin tinanggap ng Korte ang text messages bilang matibay na ebidensya dahil hindi ito na-authenticate ayon sa Rules on Electronic Evidence. Hindi rin nakita ng Korte na sapat ang mga affidavit ng mga saksi ni Francia para patunayan na nagkaroon ng ilegal na transaksyon sa pagitan nina Francia at Abdon.

Gayunpaman, hindi rin lubusang pinawalang-sala ng Korte Suprema si Abdon. Binigyang-diin ng Korte na kahit hindi napatunayan ang bribery, nagkamali si Abdon nang ipinakilala niya si Francia kay Vistan, lalo na’t alam niyang si Vistan ay nag-aalok ng ‘fixer’ services. Ayon sa Korte:

“Thus, while the respondent may not have received money from the complainant, the fact is that he has made himself instrumental to Vistan’s illegal activity. In doing so, he has exposed the legal profession to undeserved condemnation and invited suspicion on the integrity of the judiciary for which he must be imposed with a disciplinary sanction.”

Dahil dito, kahit hindi disbarment ang parusa, pinatawan ng Korte Suprema si Atty. Abdon ng suspensyon ng isang buwan mula sa pagsasagawa ng abogasya at binigyan ng mahigpit na babala.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ang kasong Francia v. Abdon ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral, lalo na sa mga abogado at sa publiko. Una, ipinapaalala nito ang kahalagahan ng integridad at ethical conduct para sa mga abogado. Hindi dapat makisangkot ang mga abogado sa anumang aktibidad na maaaring magkompromiso sa integridad ng propesyon o ng hudikatura.

Pangalawa, binibigyang-diin nito ang panganib ng pagiging ‘instrumento’ sa ilegal na gawain ng iba. Kahit hindi direktang sangkot sa bribery, ang pagtulong o pagpapadali sa isang tao na nag-aalok ng ‘fixer’ services ay may pananagutan din. Dapat iwasan ng mga abogado ang anumang pagkilos na maaaring magbigay ng impresyon na sila ay sangkot sa mga kahina-hinalang aktibidad.

Pangatlo, para sa publiko, ang kasong ito ay nagpapaalala na huwag magpaloko sa mga nag-aalok ng ‘himala’ o ‘shortcut’ sa sistema ng hustisya. Walang madaling paraan para manalo sa kaso maliban sa pagsunod sa tamang proseso at pagpapakita ng matibay na ebidensya. Ang pagtangkang bumili ng pabor ay hindi lamang ilegal kundi maaaring magresulta pa sa mas malaking problema.

Mga Pangunahing Aral:

• Integridad Una: Panatilihin ang integridad at ethical conduct bilang abogado. Iwasan ang anumang gawaing makakasira sa propesyon at hudikatura.
• Iwasan ang ‘Fixer’: Huwag makisangkot o tumulong sa mga nag-aalok ng ‘fixer’ services. Ito ay ilegal at unethical.
• Due Diligence: Maging maingat sa pakikipag-transaksyon, lalo na kung may alok na ‘pabor’ kapalit ng pera.
• Legal na Proseso: Magtiwala sa legal na proseso. Walang shortcut sa hustisya.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng ‘disbarment’?
Sagot: Ang disbarment ay ang permanenteng pagtanggal ng lisensya ng isang abogado na magpractice ng abogasya. Ito ang pinakamabigat na parusa na maaaring ipataw sa isang abogado.

Tanong 2: Ano ang pagkakaiba ng suspensyon sa disbarment?
Sagot: Ang suspensyon ay pansamantalang pagtanggal ng karapatan ng isang abogado na magpractice. Pagkatapos ng panahon ng suspensyon, maaari na muling magpractice ang abogado. Ang disbarment naman ay permanente.

Tanong 3: Ano ang ‘preponderance of evidence’?
Sagot: Ito ang standard of proof na kailangan sa mga administrative cases tulad ng disbarment. Ibig sabihin, mas nakakakumbinsi ang ebidensya ng complainant kaysa sa ebidensya ng respondent.

Tanong 4: Legal ba ang magbigay ng pera para mapabilis ang kaso?
Sagot: Hindi. Ang pagbibigay o pagtanggap ng pera para impluwensyahan ang desisyon ng korte ay bribery, na isang krimen. Ito rin ay paglabag sa ethical standards ng mga abogado.

Tanong 5: Ano ang dapat gawin kung may nag-alok sa akin ng ‘fixer’ services para sa aking kaso?
Sagot: Dapat itanggi ang alok at i-report ito sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) o sa Korte Suprema. Mahalagang labanan ang korapsyon sa sistema ng hustisya.

Tanong 6: Paano kung hindi ako abogado pero may alam akong abogado na gumagawa ng unethical na gawain?
Sagot: Maaari kang maghain ng reklamo sa IBP o sa Korte Suprema. Ang sinuman ay maaaring magreklamo laban sa isang abogado na lumalabag sa Code of Professional Responsibility.

Tanong 7: Ano ang responsibilidad ng abogado sa integridad ng hudikatura?
Sagot: Malaki ang responsibilidad ng abogado. Sila ay officers of the court at may tungkuling itaguyod ang dignidad at integridad ng hudikatura. Dapat silang umiwas sa anumang gawaing makakasira sa tiwala ng publiko sa sistema ng hustisya.

Naranasan mo ba ang ganitong sitwasyon? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa mga eksperto sa ASG Law. Kami ay handang tumulong at magbigay ng legal na payo na maaasahan. Makipag-ugnayan dito o mag-email sa hello@asglawpartners.com.