Ang Counterclaim ay Maaaring Manatili Kahit Ma-dismiss ang Pangunahing Kaso

G.R. No. 189532, June 11, 2014

INTRODUKSYON

Naranasan mo na ba na magsampa ng kaso, ngunit ikaw pa ang kinasuhan pabalik? O kaya naman, ikaw ang sinampahan ng kaso, at gusto mong magsampa rin ng iyong sariling demanda laban sa nagdemanda sa iyo? Sa mundo ng litigasyon, mahalagang malaman ang iyong mga karapatan, hindi lamang bilang nagdemanda, kundi pati na rin bilang nasasakdal. Ang kasong Virginia S. Dio and H.S. Equities, Ltd. v. Subic Bay Marine Exploratorium, Inc. ay nagbibigay linaw sa isang mahalagang tanong: ano ang mangyayari sa iyong counterclaim kung ma-dismiss ang pangunahing kaso? Sa madaling salita, maaari pa bang ituloy ang iyong counterclaim kahit na winakasan na ang orihinal na demanda? Tatalakayin natin ang kasong ito upang mas maintindihan ang sagot.

Sa kasong ito, nagsampa ng kaso ang Subic Bay Marine Exploratorium, Inc. (SBME) laban kina Virginia S. Dio at H.S. Equities, Ltd. (HSE) dahil sa hindi pagbabayad ng balanse sa subscription ng shares. Nagsampa naman ng counterclaim ang HSE at Dio para sa danyos dahil sa umano’y pagkasira ng kanilang reputasyon at pagkalugi sa negosyo. Ngunit, na-dismiss ang pangunahing kaso dahil sa technicality. Ang tanong, maaari pa bang ituloy ang counterclaim ng HSE at Dio?

KONTEKSTONG LEGAL

Upang lubos na maunawaan ang kasong ito, mahalagang alamin muna natin ang ilang batayang konsepto sa batas. Ano ba ang counterclaim? Sa simpleng salita, ang counterclaim ay isang demanda na isinasampa ng nasasakdal laban sa nagdemanda sa loob ng parehong kaso. Ito ay para maiwasan ang maraming kaso at para mas mabilis na maresolba ang lahat ng isyu sa iisang pagdinig lamang.

May dalawang uri ng counterclaim: compulsory at permissive. Ang compulsory counterclaim ay kailangang isampa sa parehong kaso dahil ito ay nagmula o konektado sa parehong transaksyon o pangyayari na pinag-uusapan sa pangunahing kaso. Kung hindi ito isinampa, hindi na ito maaaring isampa pa sa ibang pagkakataon. Sa kabilang banda, ang permissive counterclaim ay hindi konektado sa pangunahing kaso at maaaring isampa nang hiwalay.

Ang kasong ito ay umiikot sa compulsory counterclaim at kung ano ang mangyayari dito kapag na-dismiss ang pangunahing kaso. Dati, may paniniwala na kapag na-dismiss ang pangunahing kaso, pati na rin ang compulsory counterclaim ay dapat ding ma-dismiss dahil nakadepende lamang ito sa pangunahing kaso. Ito ang tinatawag na “ancillary jurisdiction” doctrine. Ang mga kaso tulad ng Metals Engineering Resources Corp. v. Court of Appeals at BA Finance Corporation v. Co ay sumusuporta sa pananaw na ito.

Ngunit, nagbago ang ihip ng hangin sa pagpapatibay ng 1997 Rules of Civil Procedure. Ayon sa Section 17, Rule 2 ng Revised Rules of Court, kahit ma-dismiss ang complaint, ang counterclaim ay maaaring magpatuloy. Ito ay pinagtibay sa kasong Pinga v. Heirs of German Santiago. Sinabi ng Korte Suprema na ang dismissal ng complaint ay hindi nangangahulugan na madidis miss din ang counterclaim. Ang counterclaim ay maaaring ituloy kung ito ay may sapat na basehan at hindi nakabatay lamang sa pangunahing kaso.

Mahalaga ring banggitin ang Section 6, Rule 16 ng Revised Rules of Court, na nagsasaad:

“Section 6. Pleading grounds as affirmative defenses. – If no motion to dismiss has been filed, any of the grounds for dismissal provided for in this Rule may be pleaded as an affirmative defense in the answer and, in the discretion of the court, a preliminary hearing may be had thereon as if a motion to dismiss had been filed.

The dismissal of the complaint under this section shall be without prejudice to the prosecution in the same or separate action of the counterclaim pleaded in the answer.”

Malinaw dito na kahit ma-dismiss ang complaint, ang counterclaim ay maaaring ituloy.

PAGSUSURI NG KASO

Balikan natin ang kaso ng Dio v. SBME. Nagsimula ang lahat nang magdesisyon ang SBME na magtayo ng beach resort sa Subic. Kinailangan nila ng investor, at pumasok ang HSE, na nag-invest ng US$2,500,000.00. Ngunit, hindi nagkasundo ang dalawang panig, at nagsampa ng intra-corporate dispute ang SBME laban sa HSE at Dio sa Regional Trial Court (RTC) ng Balanga City, Bataan.

Sa kanilang sagot, nagsampa ng counterclaim ang HSE at Dio, humihingi ng danyos dahil sa pagkasira ng kanilang reputasyon at pagkalugi. Ngunit, bago pa man mapakinggan ang kaso, na-dismiss na ito ng RTC dahil sa technicality – defective certificate of non-forum shopping. Sinubukan ng SBME na ipa-reconsider ang dismissal, ngunit hindi ito pinagbigyan ng RTC.

Umapela ang SBME sa Court of Appeals (CA), ngunit muling na-dismiss ang kaso dahil hindi sila nakapagsumite ng appellants’ brief. Naging pinal at executory ang dismissal ng pangunahing kaso.

Dahil dito, sinubukan ng HSE at Dio na ipatuloy ang kanilang counterclaim sa RTC. Ngunit, muling na-dismiss ng RTC ang counterclaim, sinasabing dahil na-dismiss na ang pangunahing kaso, wala na rin silang hurisdiksyon sa counterclaim. Umapela ang HSE at Dio sa Korte Suprema.

Sa Korte Suprema, ang pangunahing argumento ng HSE at Dio ay mali ang RTC sa pag-dismiss ng kanilang counterclaim dahil maaari naman itong ituloy kahit na-dismiss na ang pangunahing kaso. Sumang-ayon ang Korte Suprema sa argumento ng HSE at Dio.

Sinabi ng Korte Suprema na:

“Thus, the present rule embodied in Sections 2 and 3 of Rule 17 ordains a more equitable disposition of the counterclaims by ensuring that any judgment thereon is based on the merit of the counterclaim itself and not on the survival of the main complaint. Certainly, if the counterclaim is palpably without merit or suffers jurisdictional flaws which stand independent of the complaint, the trial court is not precluded from dismissing it under the amended rules, provided that the judgment or order dismissing the counterclaim is premised on those defects. At the same time, if the counterclaim is justified, the amended rules now unequivocally protect such counterclaim from peremptory dismissal by reason of the dismissal of the complaint.”

Idinagdag pa ng Korte Suprema:

“Based on the aforequoted ruling of the Court, if the dismissal of the complaint somehow eliminates the cause of the counterclaim, then the counterclaim cannot survive. Conversely, if the counterclaim itself states sufficient cause of action then it should stand independently of and survive the dismissal of the complaint. Now, having been directly confronted with the problem of whether the compulsory counterclaim by reason of the unfounded suit may prosper even if the main complaint had been dismissed, we rule in the affirmative.”

Dahil dito, ibinasura ng Korte Suprema ang desisyon ng RTC at ipinabalik ang kaso sa RTC para ituloy ang pagdinig sa counterclaim ng HSE at Dio.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ano ang ibig sabihin nito sa iyo? Kung ikaw ay nasasakdal sa isang kaso at mayroon kang compulsory counterclaim, mahalagang malaman mo na hindi basta-basta madidis miss ang iyong counterclaim kahit pa ma-dismiss ang pangunahing kaso. Ayon sa desisyon ng Korte Suprema sa Dio v. SBME, ang iyong counterclaim ay maaaring ituloy at dinggin ng korte nang hiwalay sa pangunahing kaso.

Ito ay lalong mahalaga kung ang dismissal ng pangunahing kaso ay dahil lamang sa technicality, tulad ng nangyari sa kasong ito. Hindi dapat madamay ang iyong counterclaim sa pagkakamali o kapabayaan ng nagdemanda sa pangunahing kaso.

Gayunpaman, mahalagang tandaan na hindi lahat ng counterclaim ay awtomatikong itutuloy. Ang korte ay maaari pa ring i-dismiss ang counterclaim kung ito ay walang basehan o mayroong ibang legal na depekto. Kaya naman, mahalaga pa rin na magkaroon ng matibay na basehan ang iyong counterclaim at maayos itong naisampa sa korte.

MGA MAHAHALAGANG ARAL

• Mag-file ng Counterclaim: Kung ikaw ay sinampahan ng kaso at sa tingin mo ay mayroon kang laban sa nagdemanda, huwag mag-atubiling magsampa ng counterclaim.
• Compulsory Counterclaim: Kung ang iyong counterclaim ay konektado sa pangunahing kaso, siguraduhing isampa ito bilang compulsory counterclaim sa loob ng parehong kaso.
• Hindi Madidismis Basta-Basta: Ang iyong counterclaim ay hindi awtomatikong madidismis kahit pa ma-dismiss ang pangunahing kaso. Maaari itong ituloy nang hiwalay.
• Maghanda ng Matibay na Basehan: Siguraduhing may sapat na basehan ang iyong counterclaim at maayos itong naisampa sa korte.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

Tanong 1: Ano ang pagkakaiba ng counterclaim sa cross-claim?
Sagot: Ang counterclaim ay demanda ng nasasakdal laban sa nagdemanda, samantalang ang cross-claim ay demanda ng isang nasasakdal laban sa kapwa nasasakdal.

Tanong 2: Kailangan bang magbayad ng docket fees para sa counterclaim?
Sagot: Oo, kailangan ding magbayad ng docket fees para sa counterclaim, maliban na lamang kung ito ay compulsory counterclaim at hindi humihingi ng danyos na higit pa sa orihinal na demanda.

Tanong 3: Maaari bang mag-file ng counterclaim kahit lumagpas na sa itinakdang panahon para magsumite ng sagot?
Sagot: Hindi na maaari. Kailangang isampa ang counterclaim kasabay ng sagot sa loob ng itinakdang panahon.

Tanong 4: Ano ang mangyayari kung ang counterclaim ko ay permissive at hindi compulsory?
Sagot: Kung ang counterclaim mo ay permissive, maaari mo itong isampa nang hiwalay na kaso, kahit na ma-dismiss ang pangunahing kaso.

Tanong 5: Kung nanalo ako sa counterclaim, maaari ba akong makakuha ng danyos?
Sagot: Oo, kung mapatunayan mo sa korte na may basehan ang iyong counterclaim at nagtamo ka ng danyos, maaari kang makakuha ng danyos mula sa nagdemanda.

Nais mo bang masigurado na protektado ang iyong mga karapatan sa anumang legal na laban? Ang ASG Law ay eksperto sa civil litigation at handang tumulong sa iyo. Kung mayroon kang katanungan tungkol sa counterclaims o iba pang usaping legal, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay laging handang tumulong sa inyo.